عادت اصلاح‌طلبان-مقاومت، غرب را سر ميز نشاند-ایران و دوستان دوران سخت- قاطرسواری در بغداد مذاکره در پاریس - اوضاع وخیم ترامپ در نظرسنجی‌های انتخاباتی -
عادت اصلاح‌طلبان
صبح نو: اصلاح‌طلبان در شورای شهر تهران رویکرد بهانه‌جویانه خود را که میراثی از سنت اصلاحات در دو دهه اخیر است، ادامه می‌دهند. آنها باید دو سال دیگر پاسخگوی عملکرد خود در شهر تهران باشند، به‌واسطه اینکه نشانی مهم جز اسم چند خیابان از خود بر جای نگذاشته‌اند، مجبور هستند با حمله به مدیریت گذشته تهران از پاسخگویی فرار کنند. اصلاح‌طلبان قبل از هر چیز باید نسبت خود را با مدیران شهر در دو سال گذشته روشن کنند. بزرگ‌ترین انتقاد به آنها تغییر دو شهردار طی دو سال بوده است؛ عملکردی که رگه‌هایی از تاریخ شورای شهر اول را به ذهن متبادر می‌کند. سؤال دیگری که باید آنها پاسخ دهند، نوع عملکردشان در تهران است؛ آنها تا چه حد توانسته‌اند برای مشکلات تهران راه‌حل بیابند و تا چه میزان به حل آن اقدام کنند. به جای پاسخ به این سؤالات، اصلاح‌طلبان راه فرار به جلو را انتخاب کرده‌اند و تاختن بر گذشته، مدیریت شهر را پیش می‌برند. در این میان مردم بهترین داور برای مدیریت شهری هستند و قطعاً تحت‌تأثیر فضاسازی اصلاح‌طلبان قرار نمی‌گیرند. آنچه در نهایت در تاریخ سیاست می‌ماند، بهانه‌جویی اصلاح‌طلبان پس از کسب قدرت برای پاسخ‌ندادن به عملکرد است.
مقاومت، غرب را سر ميز نشاند
رسالت: چيزي به برداشتن گام سوم باقي نمانده و حرف‌وحديث‌هايي از مذاکره مجدد به گوش مي‌رسد. اين بار با اصرار و درخواست مستمر ماکرون که تلاش دارد نقش واسطه‌گري را ايفا کند صحبت از مذاکره و توافق جديد به گوش مي‌رسد. فارغ از اينکه آيا مذاکره مجدد نتيجه‌اي در پي خواهد داشت يا نه اين امر ناشي از مقاومت و اقتدار جمهوري اسلامي و همراهي مردم و مسئولين است وگرنه از صرف مذاکره‌اي که به تضمين امضاي کري بود، چيزي عايد کشور نشد.
اسقاط پهپاد و توقيف نفت‌کش، روش و زبان ديپلماسي امروز است که ناشي از مقاومت و عزت است. حالا که مقاومت، غرب را وادار به عقب‌نشيني در برابر جمهوري اسلامي کرد بايد دقت کرد اين بار با رعايت خطوط قرمز و حدود وثغوري که رهبر انقلاب تعيين و تبيين مي‌کنند گام برداشته شود تا تجربه تلخ تکرار نشود. ديپلماسي مقاومت همان چيزي است که زبان مذاکره امروز است وگرنه قلدرهاي غربي، جز به تسليم و سازش راضي نمي‌شوند و گام‌به‌گام پيش مي‌آيند. ايران اسلامي دربرداشتن گام‌هاي خود نبايد ترديد کند؛ همين گام‌ها ثمن معامله با غرب است؛ همان‌طور که در مذاکرات پيشين، قدرت و پيشرفت هسته‌اي ثمن معامله بود که البته به کمترين قيمت مبادله شد و توافق نامتوازني شکل گرفت. حالا که اين دولت، مشي و مرامش مذاکره به هر قيمت است لااقل ابتدائيات معامله و مبادله را رعايت کند تا قيمت گام‌ها به‌درستي حساب شود.
اما اين بار همه زندگي و معيشت مردم را به مذاکره و توافق گره نزنيد. حل مشکلات اين مملکت درگرو کار جهادي است. ثروت اصلي ايران، جواناني هستند که مخاطب حقيقي بيانيه گام دوم هستند. راه‌هايي که طي شدني است را آنها مي روند وگرنه به هر دليلي با بازگشت تحريم‌ها دوباره کشور به مشکل مي‌خورد. ريشه مشکلات را بايد حل کرد وگرنه مسکن موقتي به اسم رفع تحريم که البته به آن خوشبين نيستيم، مسئله ما را حل نمي‌کند. رونق توليد با مذاکره، مصالحه و امثال ذلک به دست نمي‌آيد؛ رونق توليد با همت و عزم و ريل گذاري مسئولان و همراهي و تلاش مردم محقق خواهد شد.
ایران و دوستان دوران سخت
خراسان: همزمان با به اوج رسیدن مذاکرات ایران و فرانسه درباره برجام، ظریف در سفرهای اخیر خود به روسیه و چین نیز رفت؛ در پکن از پیشنهاد «روابط راهبردی 25 ساله» گفت و در مسکو از «دوستان دوران سخت» تقدیر کرد. به نظر می رسد در حالی که مذاکرات درباره حفظ برجام با فرانسوی ها به جزئیات ریز رسیده، این سفرهای ظریف تلاشی برای ارسال پالس های مثبت به شرکای قدیمی و دایمی ایران است. به خصوص این که به نظر می رسد روسیه و چین درباره مذاکرات ایران و فرانسه که 2-3 ماهی می شود در جریان است، مشارکت فعالانه ای ندارند و حداقل موضع شان بیشتر سکوت است.
تجربه دوره برجام زمانی که پس از توافق، بیشتر تخم مرغ های ایران در سبد اروپا چیده شد و به حاشیه رفتن چین و روسیه در مراودات اقتصادی و مالی این دوره و بازگشت به سوی چین و روسیه پس از خروج آمریکا از توافق هسته ای، این ابهام را پررنگ می کند که با فرض محال که مذاکرات با فرانسه به یک توافق برای حفظ برجام منجر شود آیا بازهم چین و روسیه در دیپلماسی اقتصادی ایران جایگاهی مانند دوره برجام خواهند داشت؟
البته در ایران برخی طیف های سیاسی غرب گرا مخالف ارتباط نزدیک با روسیه و چین هستند و عمدتا به غلط روسیه را همان روسیه دوره تزاری تصور می کنند. برخی دیگر از تحلیل گران ایران نیز در تعبیری که زیاد تکرار می شود می گویند که روسیه «از کارت ایران» در عرصه بین المللی استفاده می کند. در روسیه هم البته برخی تصمیم سازان هستند که خیلی موافق قرابت تهران و مسکو نیستند، استدلال شان نیز این است که هرگاه ایران از سوی غرب چراغ سبز ببیند به سوی اروپایی ها می چرخد. به همین دلیل برخی تحلیل گران روسی ایران را شریکی پایدار برای خود نمی دانند.
با علم به این که هر کشوری در عرصه بین المللی منافع خود را دنبال می کند و ایران با روسیه و چین در حوزه هایی که چه بسا بسیار مهم هم هستند، اختلاف های جدی دارد(مثلا بر خلاف دوستی دیرینه تل آویو و مسکو، رژیم صهیونیستی اصلی ترین تهدید در منطقه علیه ایران است) و نیز با توجه به این که حتی چینی ها و روس ها نیز در حوزه هایی به آن چه باید عمل می کردند عمل نکرده اند، اما هم تجربه نشان داده که دیپلمات های دو کشور می توانند میان این منافع و اختلاف ها توازن مثبت برقرار کنند و هم قرابت موضع با چین در محافل بین المللی و منطقه ای و نیز همجواری جغرافیایی و همکاری های نزدیک نظامی و امنیتی با روسیه در سوریه، این گزاره را پررنگ تر می کند که در شرایط مختلف، چه تحریم های غرب علیه ایران اعمال شده باشد و چه لغو، روابط با این دو کشور نباید تابعی از در باغ سبز غرب باشد.
به همین دلیل به نظر می رسد، درصورتی که گشایشی در مراودات ایران و اروپا بر سر برجام رخ دهد، یکی از مهم ترین راهبردهای ایران و دستگاه سیاست خارجی کشورمان باید توجه به دوستان و کشورهایی باشد که اشتراکات بیشتری باهم دارند. تجربه برجام و پشت کردن شرکت ها، بانک ها و حتی دولت های اروپایی به ایران نشان داد که روابط ایران با روسیه و چین حتی اگر به «اتحاد استراتژیک» نرسد و در سطح «همکاری استراتژیک» یا «مشارکت استراتژیک» باشد، بازهم اشتراکات و منافع یکسان میان سه کشور این الزام را پررنگ می کند که حداقل در شرایط یکسان که باید بین اروپایی ها و روسیه یا چین یکی را انتخاب کنیم، اگر انتخاب مان دوستان قدیمی باشد، احتمال پایداری همکاری ها و منتفع شدن از این مراودات بیشتر خواهد بود.
قاطرسواری در بغداد مذاکره در پاریس
کیهان: در بغداد مردی قرض بسیار برعهده داشت و مفلس شده بود. قاضی دستور داد که هیچ‌کس به او وام ندهد و اگر داد صبر کند و طلب نکند. و همین‌طور دستور داد او را بر قاطری بنشانند و در شهر بگردانند تا مردم او را بشناسند و از معامله با وی بپرهیزند. وی را تا غروب آفتاب در شهر گرداندند و سپس به درِ خانه‌اش بردند. وقتی از قاطر پایین آمد، صاحب حیوان گفت: کرایه مرا بده! مرد مفلس گفت: بنده خدا! از صبح تا حالا مشغول چه بودیم؟!
حکایت فوق، حکایت رقیقی از ماجرای میان دولت محترم و غربیان است. فردا سومین مهلت 60 روزه ایران به اروپا برای عمل به تعهدات برجامی خود پایان می‌یابد و نوبت سومین گام کاهش تعهدات توافق هسته‌ای فرا می‌رسد. مجموعه رخدادهای دو هفته اخیر از منظرهای مختلف قابل تأمل است. فرانسه که در ایام مذاکرات هسته‌ای نقش پلیس بد را برعهده داشت، اکنون معرکه‌گردان ماجرا شده است و خود را منجی برجام جا می‌زند. کدام برجام؟ همان توافقی که یک سال و نیم از خروج آمریکا از آن و عمل نکردن اروپا به حتی یک مورد از تعهدات خود در آن، می‌گذرد. جالب آنجاست که هرچه پیش می‌رویم، وعده‌ها کوچک‌تر و توخالی‌تر و خواسته‌های غرب بزرگ‌تر و عینی‌تر می‌شود.
دولت با اروپایی مشغول چانه‌زنی و مذاکره است که کمترین اختیار و اعتباری ندارد و برای کوچک‌ترین تصمیم‌ها و گام‌ها باید با واشنگتن هماهنگ شود. این تازه روی خوشبینانه ماجراست و اگر بخواهیم واقع‌بینانه به صحنه نگاه کنیم، چیزی جز بازی هماهنگ آمریکا و اروپا نیست. کسی می‌تواند نقش داور و میانجی را در یک دعوا بازی کند که خود بخشی از دعوا نباشد. اروپایی که خود یک سوی ماجرا بوده و بدهکار ایران است، چگونه می‌تواند چنین ادعایی داشته باشد؟ ردای میانجی‌گری بر تن الیزه زار می‌زند.
فرانسه گمان می‌کند ایران فروشنده‌ای گرفتار و عجول است که می‌توان منافع ملی آن را به ثمن بخس خرید. این نگاه توهین‌آمیز را می‌توان به وضوح در ماجرای ضیافت شام چهار سال پیش در سفارت این کشور در تهران مشاهده کرد. اواسط بهمن ماه سال 1395 در بدو ورود «ژان مارک آیرو» - وزیرخارجه وقت فرانسه- به تهران، ضیافت شامی در سفارت این کشور و به افتخار وزیر خارجه و تجار همراه وی از سوی سفیر فرانسه برگزار شد که با حواشی خاصی همراه بود. در میانه میهمانی و پس از سخنرانی آیرو، یکی از تجار فرانسوی وی را مورد خطاب قرار داده و می‌پرسد: «جناب وزیر چرا این سفر دقیقاً در روزی انجام شد که فرانسه به همراه انگلیس و آمریکا در خلیج فارس و در نزدیکی آب‌های ایران مانور نظامی که طبیعتاً پیام‌های خاصی دارد، برگزار کرده‌اند؟ آیا فکر نمی‌کنید این مسئله روی روابط تجاری ما با ایران تأثیر بگذارد و نتوانیم در این سفر قرارداد خاصی منعقد کنیم؟ شما از واکنش مقامات ایرانی نگران نیستید؟» وزیر خارجه فرانسه در پاسخ می‌گوید: «خیر، بنده هیچ نگرانی نسبت به موفقیت‌آمیز بودن این سفر ندارم. مقامات ایرانی در هیچ یک از جلسات مقدماتی و برنامه‌ریزی برای سفر در تهران و پاریس به این مسئله معترض نشدند. دولت ایران به این سفرها احتیاج دارد و مطمئنم که هیچ اعتراضی در جلسات فردا هم نخواهیم شنید.»
اوضاع وخیم ترامپ در نظرسنجی‌های انتخاباتی
الف: نتایج نظرسنجی سراسری جدید انجام شده از سوی دانشگاه امریکایی کوئینیپیاک نشان می دهد، جو بایدن معاون رئیس جمهوری سابق آمریکا، سناتور الیزابت وارن از ماساچوست ، برنی سندرز سناتور اهل ورمونت، سناتور کاملا هریس از کالیفرنیا و پیت بوتجیج از ایندیانا همگی با اختلافی شدید از دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا پیشی گرفته اند.
بر اساس نتایج این نظرسنجی، بایدن با 54 درصد در مقابل 38 درصد از ترامپ جلوتر است و بوتجیج با 49 درصد در مقابل 40 درصد از رئیس جمهوری کنونی آمریکا پیشی گرفته است. این در حالی است که یک سال تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال 2020 باقیست. نتیجه نظرسنجی مذکور، بدترین نتیجه ای است که یک رئیس جمهوری آمریکا به دست آورده است؛ زیرا هیچ رئیس جمهوری درآمریکا، تاکنون تا این اندازه نتیجه ای ضعیف در نظرسنجی های پیش از برگزاری انتخابات به دست نیاورده است.
عملکرد سوء ترامپ در سیاست خارجی و نیز ضد مهاجران و تنش تجاری با چین و اروپا، موجب نارضایتی روزافزون مردم امریکا از وی شده است. پایگاه خبری هیل نیز گزارش داد، حزب جمهوریخواه آمریکا با کاهش حمایت حاشیه نشینان از این حزب در انتخابات میان دوره ای گذشته، از ادامه این روند و تهدید رای آنان علیه دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ نگران هستند. حاشیه نشینان یکی از گروه های مهم در بین رای دهندگان هستند اما از زمان ورود ترامپ به کاخ سفید، محبوبیت وی نزد این گروه به شدت کاهش یافته است. جمهوری خواهان با توجه به اقدامات و اظهارات جنجال برانگیز ترامپ، با چالش بزرگی برای پیروزی در انتخابات 2020 مواجه هستند.نظرسنجی هفته گذشته «ان بی سی نیوز» و «وال استریت ژورنال» نشان داد ۶۳ درصد از زنان سفیدپوستِ دارای تحصیلات دانشگاهی، در انتخابات ۲۰۲۰ به یک نامزد دموکرات رای می دهند و فقط ۳۰ درصد از آنها گفته اند که ممکن است از ترامپ حمایت کنند.