یادداشت: لایحه بودجه ۱۳۹۹، هفتمین لایحه بودجه‌ای است که آقای روحانی رئیس‌جمهور کشورمان به مجلس تقدیم کرد تا پس از بحث و بررسی، وضعیت درآمد و هزینه دولت در سال بعد مشخص و تصویب شود؛ اما بودجه سال آینده، شاید متفاوت‌ترین بودجه نوشته شده در این دولت باشد؛ مهم‌ترین شاخصه تفاوت این بودجه کاهش وابستگی به نفت و به تعبیری به صفر رساندن سهم نفت در بودجه جاری کشور مهم‌ترین ویژگی آن است.
اگرچه کارشناسان اقتصادی در مورد میزان و نحوه کاهش وابستگی به نفت اختلاف‌نظرهایی با هم دارند و برخی انتظار اصلاح جدی‌تر ساختار بودجه در مقیاسی فراتر از پیشنهاد دولت در لایحه بودجه 1399 را داشتند، در این موضوع که این لایحه یک گام به جلوست با یکدیگر اتفاق نظر دارند. مهم‌ترین قوت‌های بودجه 1399 عبارت است از:
1ـ واقع‌بینی بیشتر نسبت به سال‌های قبل؛ برای نمونه در سال جاری، 14 میلیارد دلار برای واردات کالاهای اساسی در نظر گرفته شده بود که حدود 10 میلیارد دلار برای آنها تحقق یافت و در بودجه سال 1399 نیز 10/5 میلیارد دلار برای این موضوع در نظر گرفته شده است.
2ـ کاهش شدید فروش نفت؛ بودجه حاصل از فروش نفت در بودجه عمومی سهم بسیار کمی دارد و تنها 77 هزار میلیارد تومان از درآمد دولت از محل فروش نفت پیش‌بینی شده است. 90 درصد این میزان نیز به بودجه عمرانی کشور اختصاص یافته است. این موضوع سبب می‌شود احتمال تحقق بودجه عمرانی در کشور بسیار بیشتر باشد.
3ـ سهم مالیات در بودجه عمومی با افزایش پایه‌های مالیاتی نسبت به سال‌های قبل افزایش یافته است. مالیات 10 درصدی پزشکان و مالیات بر عایدی سرمایه از جمله این موارد است که این موضوع می‌تواند علاوه بر تشویق بر سرمایه‌گذاری در تولید، تمایل برای سرمایه‌گذاری‌های غیرضروری و نامولد را کاهش دهد.
نکته پایانی اینکه بودجه سال 1399 ضعف‌هایی هم دارد؛ سهم زیاد فروش اوراق در قسمت درآمدی، ضعف عمده در شفافیت بودجه شرکت‌های دولتی، وضعیت معافیت‌های مالیاتی و... نمونه‌هایی از این موارد هستند که در نگاه اول به چشم می‌آیند. اکنون باید دید با توجه به مشغله نمایندگان در رقابت‌های انتخاباتی، بودجه 1399 چه فراز و فرودهایی می‌یابد و آیا نمایندگان مجلس می‌توانند ضمن حفظ و تقویت نقاط قوت این بودجه از ضعف‌های آن بکاهند.