با شروع شمارش آرای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و قبل از این نتیجه نهایی و اعلام شود، هر دو کاندیدای جمهوریخواه و دموکرات ادعای پیروزی کرده یا دست کم گفتند که بر مدار پیروزی قرار دارند. جو بایدن، کاندیدای دموکرات در تعداد بیشتری از ایالت‌های کلیدی جلوتر از ترامپ است، هر چند که تا لحظه نگارش این گزارش شمارش در آن ایالت‌ها نیز پایان نیافته است اما رسانه‌های آمریکایی جو بایدن را پیروز انتخابات معرفی کرده‌اند.
دونالد ترامپ نیز در واکنش به این خبرها گفته که هنوز انتخابات تمام نشده و پرونده انتخابات را در دادگاه پی خواهد گرفت.
وی پیشتر نیز پس از سوم نوامبر چندین بار گفته است که سیستم انتخاباتی آمریکا فاسد است و در آن تقلب رخ داده است. کمپین او خواسته است که آرای پستی که با تاخیر می‌رسند، شمرده نشوند. این امر باعث شده است که سوالاتی جدی درباره سرنوشت انتخابات مطرح شود.
این گزارش در نظر دارد به اتفاقاتی که می‌تواند طی روزها و هفته‌های آینده بیفتد بپردازد. کمپین ترامپ در خصوص رای‌گیری در چند ایالت مهم و تعیین کننده شکایت یا گلایه کرده است.
درخواست بازشماری آرا در ویسکانسین
کمپین ترامپ به دلایل «اتفاقات غیرعادی» خواستار بازشماری آرا در ویسکانسین شده است. برخی از مقامات این ایالت از احتمال بازشماری آرا خبر داده‌اند، اما هنوز درباره اینکه چنین اتفاقی رخ خواهد داد یا نه، قطعیتی وجود ندارد؛ دست کم تا زمانی که مقامات نواحی مختلف در ایالت، بازبینی آرا را تمام می‌کنند. چنین فرآیندی تا 17 نوامبر طول خواهد کشید.
اما نکته مهم این است که درخواست بازشماری لزوما قانونی بودن انتخابات را زیرسوال نمی‌برد و فقط می‌تواند باعث ایجاد این اطمینان شود که شمارش آرا درست و دقیق بوده است یا نه.
تقاضای توقف شمارش آرای پستی در جورجیا
کمپین ترامپ و جمهوریخواهان این ایالت شکواییه‌ای را در «چتم کانتی» ارائه کرده‌اند تا شمارش آرا به دلیل مشکلات مربوط به آرای پستی متوقف شود. یک قاضی در روز پنجشنبه این شکایت را رد کرده و گفت که مدرک قانع کننده‌ای به دادگاه ارائه نشده است.
جنجال بر سر آرای متاخر در پنسیلوانیا
جنجال در این ایالت بر سر شمارش آرایی است که تا روز رای‌گیری مهر خورده اما تا سه روز بعد از برگزاری انتخابات دریافت می‌شوند. جمهوریخواهان به دنبال استیناف در این زمینه هستند.
البته چالش مربوط به آرای پستی و زمان دریافت و لحاظ کردن آنها در ایالت پنسیلوانیا قبل از برگزاری انتخابات به دادگاه عالی ارائه شده بود که رای‌گیری درباره آن با بن بست مواجه شده بود. به دلیل درگذشت یکی از اعضای 9 نفره دادگاه عالی، نتیجه رای‌گیری 4 در مقابل 4 شد. «امی برت»، قاضی جدیدی که توسط ترامپ معرفی و سپس توسط سنا تایید شد، پس از آن رای‌گیری وارد دادگاه عالی شد. حال سوال این است که اگر آن آرا در نتیجه رای‌گیری و نتیجه انتخابات موثر باشد، دادگاه عالی و قاضی جدید آن چه رأیی را خواهند داد.
رد درخواست کمپین ترامپ در میشیگان
کمپین دونالد ترامپ فردای روز انتخابات اعلام کرد که شکواییه‌ای را برای شمارش آرایی که به صورت پستی ارسال شده‌اند را ارائه کرده است. یک قاضی در 5 نوامبر، این شکواییه را رد کرد و گفت که شکایت با تاخیر زیاد ارائه شده است.
ترامپ در انتخابات 2016 با اختلاف حدود 10 هزار رای در میشیگان برنده شده بود.
سرنوشت بحث تقلب در انتخابات چه می‌شود؟.
دونالد ترامپ چندین بار تقلب به نفع دموکرات‌ها را در انتخابات مطرح کرده است و گفته است که موضوع را به دادگاه عالی خواهد برد.
هر چند که امکان کشاندن چنین موضوعی به دادگاه عالی وجود دارد، اما کارشناسان معتقدند که برای اثبات چنین ادعای باید مدارک محکمه پسندی نیز ارائه شود. با اینکه گفته می‌شود برای بردن موضوع به دادگاه عالی باید موضوع یا تخلفی فاحش وجود داشته باشد، در خصوص ارجاع این موضوع به دادگاه عالی روند معمول یا مشخصی وجود ندارد.
روال بررسی شکایات و تخلفات چگونه است؟
مقامات محلی ایالت: اولین گام در زمینه تخلفات و درخواست‌ها مربوط به مقامات محلی ایالت می‌شود که وظیفه آنها شمارش و ارائه نتایج است.تیم‌های حقوقی حزب: این تیم می‌تواند نتایج ارائه شده را در دادگاه ایالتی به چالش کشیده و شکایتی را در خصوص آن ارائه کند.قضات ایالتی: این قضات می‌توانند شکایت و پرونده مورد نظر را بررسی کرده و در صورت تصمیم، رای به بازشماری آرا دهند.دادگاه عالی: دادگاه عالی آمریکا می‌تواند رای دادگاه ایالتی را بررسی کرده و آن را تایید یا برگرداند. اتفاقی که در انتخابات سال 2000 افتاد این بود که دادگاه عالی بازشماری آرا در فلوریدا را متوقف کرد.
البته بر اساس قوانین ایالتی برخی از مواقع و زمانی که فاصله بین تعداد آرای کاندیداها بسیار کم است، به صورت خودکار بازشماری آرا انجام می‌شود.
نتایج انتخابات چه زمانی مشخص می‌شود؟
نتایج ادوار قبلی انتخابات در آمریکا معمولا تا صبح فردا مشخص می‌شد. اما امسال به دلیل بحران کرونا، تعداد آرای پستی در انتخابات آمریکا رکورد زد. زمانبر بودن شمارش آرای پستی باعث شده است که اعلام نتیجه چندین روز به تعویق بیفتد. البته نتیجه‌ای که فعلا اعلام می شود نهایی نبوده و پیش‌بینی رسانه‌های آمریکایی به دلیل اختلاف در تعداد آرای کاندیداها به نفع یکی از آنهاست. نزدیک بودن رقابت و طرح اتهام تقلب باعث شده است که نتیجه این انتخابات با اما و اگرهایی همراه باشد.
انتخابات در آمریکا مبنای ایالتی دارد و بر اساس قوانین ایالت‌ها برگزار می‌شود، اما قانون فدرال هم برخی چارچوب‌ها و مهلت‌‌هایی را برای آن در نظر گرفته است که برخی از آنها به شرح زیر است:
ایالت‌های از روز برگزاری انتخابات به مدت 5 هفته فرصت دارند تا نتیجه نهایی را اعلام کنند که روز 8 دسامبر می شود.اگر ایالت‌ها نتوانند تا تاریخ مزبور گزینشگران (الکتورهای) را مشخص کنند، کنگره می‌تواند رای به این دهد که آرای آن ایالت یا ایالت‌ها در شمارش آرای الکترال کالج محاسبه نشود.گزینشگران در تاریخ 14 دسامبر جمع می‌شوند تا رای خود را به طور رسمی بدهند.اگر تا 6 ژانویه کاندیدایی نتواند حائز اکثریت آرا (حداقل 270 رای الکترال کالج) شود، کنگره درباره سرنوشت انتخابات و برنده آن تصمیم‌گیری می‌کند. در این رای‌گیری مجلس نمایندگان رئیس جمهور را تعیین می‌کند و سنا درباره معاون رئیس جمهور رای‌گیری می‌کند. نکته‌ای که وجود دارد این است که هر مجموعه نمایندگان هر ایالتی در مجلس نمایندگان فقط یک رای را به نمایندگی از ایالت مزبور می‌توانند بدهند. هر کاندیدایی که به عدد 26 برسد به عنوان رئیس جمهور جدید انتخاب می‌شود.
اختلاف ایالت‌ها در معرفی گزینشگران چگونه حل می‌شود؟
اگر ایالت‌ها نتوانند درباره گزینشگران به توافق برسند چه اتفاق می‌افتد؟ این اتفاق زمانی می‌افتد که شمارش آرا اشتباه باشد یا تقلبی صورت بگیرد. ایالت‌هایی مانند کارولینای شمالی، پنسیلوانیا، میشیگان و ویسکانسین فرمانداران دموکرات و قوه مقننه با اکثریت جمهوریخواه دارند.
در انتخابات محل مناقشه، قوه مقننه ایالتی می‌تواند رای متفاوتی را از فرمانداران به کنگره ارائه کند ( مانند سال 1876). کنگره باید تعیین کند که کدام رای، فرماندار یا قوه مقننه ایالتی، مورد تایید است. اگر سنا و مجلس نمایندگاه با هم توافق کنند که مشکل حل می‌شود، اما در غیر این صورت شرایط مبهم می‌شود. هر چند برخی کارشناسان معتقدند که در این شرایط اوضاع به نفع گزینشگرانی خواهد بود که فرماندارهای ایالتی معرفی می‌کنند.
با بن بست در کنگره چه کسی رئیس جمهور می‌شود؟
قانون اساسی آمریکا می‌گوید که رئیس جمهور باید تا 20 ژانویه (روز تحلیف رئیس جمهور جدید) تعیین شود. اما اگر مجلس نمایندگان نتواند درباره تعیین رئیس جمهور به نتیجه برسد، معاون رئیس جمهور که توسط سنا انتخاب شده، رئیس جمهور می‌شود. اگر سنا هم به هر دلیلی در انتخاب معاون رئیس جمهور به نتیجه نرسد، رئیس مجلس نمایندگان مسئولیت ریاست جمهوری را بر عهده می‌گیرد. در حال حاضر، نانسی پلوسی دموکرات رئیس مجلس نمایندگان کنگره آمریکاست.
ترامپ ریاست جمهوری را تحویل ندهد چه اتفاقی می‌افتد؟
یک فرض این است که با پیروزی جو بایدن، دونالد ترامپ تا تاریخ 20 ژانویه ریاست جمهوری را تحویل ندهد و بخواهد در کاخ سفید بست بنشیند. در چنین حالتی چه می‌شود؟
در تاریخ آمریکا، روسای جمهوری بوده‌اندکه نتیجه پذیرفته شده انتخابات را به چالش کشیده‌اند، اما هیچکدام از آنها تا مرز عدم ترک کاخ سفید پیش نرفته‌اند. هر چند که احتمال چنین اتفاقی پایین است، اما اصرار ترامپ مبنی بر اینکه پیروز انتخابات بوده است، نشانگر این است که وقوع چنین اتفاقی برای اولین بار در آمریکا وجود دارد یا دست کم صفر نیست.
اخراج اجباری ترامپ از کاخ سفید
یک حالت این است که بایدن بر اساس اعلام نتایج ایالتی آرا فرد پیروز معرفی شود، اما ترامپ زیر بار نتیجه رسمی نرود. در این صورت بایدن یک گزینه را پیش رو خواهد داشت، و آن اینکه پس از ادای سوگند در مراسم تحلیف، به کمک سرویس مخفی (secret service) ترامپ را به زور از کاخ سفید خارج کند.
باقی ماندن ترامپ در کاخ سفید تا تعیین تکلیف انتخابات
اما اگر نتیجه انتخابات محل چالش باشد، و نبرد حقوقی برای حل موضوع به طول بینجامد، اقدام زیادی برای خارج کردن ترامپ از کاخ سفید تقریبا وجود ندارد. به فرض اگر کنگره نتیجه الکترال کالج را تا دو هفته قبل از تحلیف تایید نکند، ترامپ می‌تواند از کاخ سفید خارج نشود. در چنین صورتی، باید منتظر تعیین تکلیف در پروسه آن بود. تا آن مدت هم کسی نمی‌تواند درباره بیرون راندن ترامپ از کاخ سفید کاری کند.