«سعید خطیب‌زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) در نشست هفتگی با خبرنگاران که به صورت حضوری و با رعایت فاصله‌های اجتماعی برگزار شد، ضمن تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی به سؤالات خبرنگاران داخلی و خارجی پاسخ داد.
وی در ابتدا گفت: در هفته حقوق بشر آمریکایی هستیم که یادآور نقض مکرر و شرم آور حقوق بشر توسط دول مختلف آمریکا به طور متوالی بر علیه مردم منطقه و مردم ایران است.
سخنگوی وزارت خارجه تصریح کرد: حقوق بشر ابزاری نیست که به صورت سیاسی در اختیار یک یا دو کشور قرار بگیرد.
* حمله شیمیایی سردشت و روز شرم آور برای منادیان دروغین حقوق بشر
وی همچنین گفت: این هفته‌ای است که شاهد جنایت‌های گروهک ظاله منافقین بودیم. هم شهادت آیت‌الله بهشتی و هم شهدای محراب و هم ترور نافرجام مقام معظم رهبری در این هفته صورت گرفت و همه‌اینها نشان می‌دهد که انقلاب اسلامی از چه پیچ‌‌های خطرناک عبور کرده و چه گروهک‌هایی با کمک‌های شرق و غرب عالم جنایت‌های تروریستی را در سکوت خبری یا در حمایت آنها علیه ملت ایران انجام دادند.
خطیب‌زاده با اشاره به مناسبت‌های این روزها بیان کرد: هفتم تیر و هشتم تیر یادآور روز دردناکی در تاریخ معاصر ایران است، حمله شیمیایی سردشت و پر پر شدن مظلومانه بسیاری از عزیزانی که در آن منطقه بیگناه قربانی سلاح های شیمیایی شدند که صدام حسین با معاونت و حمایت کشورهای عمدتا اروپایی از این سلاح‌ها استفاده کرد. این روز همیشه در تاریخ به عنوان روز شرم آور برای منادیان دروغین حقوق بشر باقی خواهد ماند.
این دیپلمات ارشد ایرانی به سفر طاهریان فرد نماینده ویژه وزیر امور خارجه در امور افغانستان به کابل و اسلام آباد اشاره کرد و افزود: در روزهای اخیر جلسات درباره بررسی گفت‌وگوهای وین و برجام ادامه داشته است.
* درباره پاک شدن اطلاعات تصمیمی اتخاذ نشده
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره مذاکرات وین و بحث تفاهم فنی با آژانس و اینکه بعد از چند روز از پایان دور ششم آیا همچنان امیدوار هستید که دور بعدی دور پایانی باشد؟ گفت: قانون مجلس درباره تعهدات و وظایف دولت کاملا روشن است و در همین چارچوب حرکت شده است.
خطیب‌زاده افزود: موضوع توافق فنی با آژانس و چگونگی ادامه و یا چگونگی عدم ادامه آن موضوع بحثی است که همچنان تصمیم جدیدی اتخاذ نشده است، چه درباره ادامه یا عدم ادامه آن و همچنین درباره پاک شدن اطلاعات هنوز تصمیمی اتخاذ نشده است و به محضی که اتخاذ شود، اطلاع رسانی خواهد شد.
وی درباره مذاکرات در وین هم بیان کرد: اجازه دهید نتایج جلسات روشن‌تر شود اعلام می‌کنم. نکته مهم این است که گفت‌وگوها به جایی رسیده که همه طرف‌ها باید تصمیمات خودشان را بگیرند. تصمیماتی که باید اتخاذ می‌کردیم، به نظر خودمان اتخاذ کرده و اعلام کردیم منتظریم طرف‌های مقابل به شمول آمریکا تصمیمات سیاسی خود را اتخاذ کنند و ما براساس آن در خصوص دور آینده روشن‌تر صحبت کنیم.
* زمانی اعزام سفیر به انگلیس نهایی شود، اطلاع رسانی می‌کنم
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره معرفی سفیر ایران در انگلیس نیز بیان کرد: درباره تبادلات سفرا همه آنچه انجام شده مربوط به سال گذشته است و چندین ماه است صدور ویزا و آگرمان در دستورکار بوده است و زمانی اعزام نهایی شود اطلاع رسانی می‌کنم.
* در سطوح عالی سیاسی و امنیتی، موضوع افغانستان را با جدیت و نگرانی پیگیری می‌کنیم
خطیب‌زاده درباره اوضاع افغانستان گفت: جمهوری اسلامی ایران در سطوح عالی سیاسی و امنیتی، موضوع افغانستان را با جدیت و نگرانی پیگیری می‌کند و همچنین با طرف‌های مختلف افغانستانی به شمول همه طرف‌ها در حال گفت‌وگو هستیم و معتقدیم حفظ تمامیت ارضی و وحدت ملی و رعایت حقوق اقلیت‌ها و دستاوردهایی که ملت افغانستان در دو دهه گذشته به سختی به دست آورده و همچنین گفت‌وگوهای اصیل بین الافغانی، تنها راه‌حلی است که برای افغانستان وجود دارد.
این دیپلمات ارشد ایرانی افزود: در همین چارچوب همواره گفتیم آماده تسهیل گفت‌وگوها هستیم همچنان که الان نماینده ویژه ما در سفر به افغانستان با تمامی طرف‌ها گفت‌وگوهای خودش را داشته است.
* طالبان همه افغانستان نیست و بخشی از افغانستان است
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره موضع رسمی ایران در قبال طالبان که سؤال یکی از خبرنگاران بود نیز گفت: طالبان همه افغانستان نیست و همه افغانستان نخواهد بود بخشی از افغانستان و بخشی از دولت و راه‌حل آتی افغانستان است.
وی افزود: این موضوعی است که بارها گفته شده است و آنچه مهم است دولت فراگیر با شمول همه گروه‌های اصیل افغانستانی و رسیدن به یک راه‌حل مسالمت آمیز و پایدار در افغانستان است.
خطیب‌زاده گفت: امنیت جمهوری اسلامی ایران و افغانستان به هم پیوستگی بسیار جدی دارد ولذا خیلی طبیعی است که افغانستان را با دقت و از نزدیک موضوعاتش را پیگیری می‌کنیم.
* هیچ کشوری نه می‌تواند آینده افغانستان را تعیین و نه تحمیل کند
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در خصوص پیگیری موضوع افغانستان با دیگر کشورها نیز بیان کرد: موضوع افغانستان همواره در بستر منطقه و در بستر روابط ما با کشورهای دیگر مطرح بوده و البته آینده افغانستان باید در داخل افغانستان تعیین شود.
وی تصریح کرد: هیچ کشوری نه می‌تواند آینده افغانستان را تعیین و نه تحمیل کند. همه باید کمک کنیم. همه کشورها در منطقه و همه کشورهایی که صدایی دارند کمک کنند که موضوع افغانستان هر چه زودتر به راه‌حل مرضی الطرفینی برسد. در تمامی گفت‌وگوها چه ظریف که در اجلاس آنتالیا گفت‌وگوهایی را داشت و چه گفت‌وگوها در سطوح مختلف که نماینده ما در افغانستان پیگیری می‌کند سعی کردیم با ملاحظات منطقه‌ای و ملت افغانستان این کارها پیگیری شود.
* در کنار دولت و ملت لبنان هستیم/ لبنان هم می‌تواند یکی از مقاصد جدید بازارهای انرژی ایران باشد
وی درباره اخبار منتشر شده مبنی بر ورود نفتکش ایرانی در لبنان گفت: دولت جمهوری اسلامی ایران در کنار دولت و ملت لبنان است و از هیچ کمکی دریغ نخواهد کرد. همه ظرفیت‌های ایران را در حوزه‌های تامین انرژی می‌دانند و بازارهای جدید همواره مدنظر ما بوده است. قطعا لبنان هم می‌تواند یکی از این مقاصد جدید باشد و هر زمان درخواستی از ما شود، با جدیت بررسی خواهیم کرد.
* اگر توافق جمع بندی شود، یک ساعت کار را به عقب نخواهیم انداخت
سخنگوی وزارت خارجه درباره مذاکرات وین و اینکه اگر گفت‌وگوها ادامه یابد نماینده رسمی دولت منتخب در ایران در این مذاکرات حضور می‌یابد و یا مذاکرات در دولت بعد ادامه می‌یابد؟ گفت: اساسا اهمیتی ندارد در کدام بازه زمانی و در کدام دولت توافق صورت بگیرد. اگر همین الان هم این توافق جمع بندی شود و تصمیمات را همه طرف‌ها بگیرند ما حتی یک ساعت کار را به عقب نخواهیم انداخت. مهم تامین منافع عالیه ایران و مردم ایران از بستر این گفت‌وگوهاست و هر زمان که این اتفاق رخ دهد آن را اعلام می‌کنیم.
وی افزود: تصمیم در خصوص این موضوع به این دولت و آن دولت برنمی‌گردد. مکانیسم در سطوح عالی تعیین شده و در سطوح عالی پیگیری می‌شود و دولت‌ها بخشی از پروسه تصمیم گیری و تصمیم سازی هستند.
* اگر امروز برجام زنده است به خاطر ایران است
خطیب‌زاده در پاسخ به سؤالی بیان کرد: اگر امروز برجام زنده است به خاطر جمهوری اسلامی ایران است و اگر امروز برجامی است که درباره اجرای آن گفت‌وگوها می‌شود به خاطر تصمیمی است که ایران بعد از خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا از برجام و بی عملی‌های طرف‌های اروپایی اتخاذ کردند.
وی گفت: ایران و مردم ایران سهم خود را در حفظ برجام داده‌‌اند و تصمیم سختی که باید می‌گرفتند در همان سال گرفتند. امروز وقتی است که طرف مقابل بداند در موضع مجرم در گفت‌وگوها حضور دارد و طرفی است که همه تلاش خود را کرده که برجام را از بین ببرد.
* همچنان برجام بین ایران و ۱+۴ در جریان است/ به شما اطمینان می‌دهم که جز منافع مردم بزرگ ایران هیچ چیزی برای ما مهم نخواهد بود
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: همه می‌دانند اگر یک دلیل بر بی اعتمادی به آمریکا باشد همین رفتار ریاکارانه و قلدرمابانه آمریکا است. آنچه در وین در حال گفت وگو است، چگونگی اجرای برجام است. نه درباره اصل آن و نه درباره آینده آن گفت‌وگو می‌کنیم. تنها در خصوص اجرای برجام و بازگشت آمریکا به برجام گفت‌وگو می‌کنیم.
وی گفت: همچنان برجام بین ایران و ۱+۴ در جریان است و اقدامات جبرانی ایران هم در ذیل برجام تعریف شده برای برگرداندن شانس احیای برجام و برگرداندن توازنی که با خروج آمریکا و بی عملی آمریکا به هم خورده بوده است.
خطیب‌زاده ادامه داد: فکر می‌کنیم همه طرف‌ها هم منطق را می‌دانند و هم راه‌حل را. اجازه دهید درباره نتیجه عجله نکنم، ولی به شما اطمینان می‌دهم که جز منافع مردم بزرگ ایران هیچ چیزی برای ما مهم نخواهد بود. آمریکا اگر به اجرای کامل و موثر و دقیق برجام برگردد مردم ایران پای امضای خودشان هستند همانطور که با اجرای بی کم و کاست برجام یک بار نشان دادند که به آنچه امضا می‌کنند به رغم تمامی اختلافاتی که درباره پرونده هسته‌ای در داخل ایران بوده، پایبندی کامل بوده است.
* راه‌حل سیاسی تنها راه‌حل پایدار برای موضوعات منطقه است/ منطقه بیش از حد ممکن خسته جنگ، خشونت و تروریسم افسارگسیخته است
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره اخبار منتشر شده مبنی بر درخواست اردوغان از ارتش کشورش که با همکاری جبهه النصره و مقابل ارتش سوریه در ادلب آماده جنگ شوند، گفت: راه‌حل سیاسی تنها راه‌حل پایدار برای موضوعات منطقه است.
وی افزود: منطقه بیش از حد ممکن خسته جنگ، خشونت و تروریسم افسارگسیخته است و همه باید به راه‌حل‌های مسالمت آمیز و سیاسی به حل و فصل بحران‌ها کمک کنیم. منطقه خاورمیانه از زمان پدید آمدن رژیم غاصب در سرزمین‌های اشغالی تا امروز دچار معضلات و گرفتاری‌هایی است که هیچ کدام حل نشده و حل نشده باقی نمانند.
خطیب‌زاده ادامه داد: همه دولت‌های مسئول منطقه باید کمک کنند در چارچوب منطقه‌ای آرام آرام به حل و فصل بحران‌های انباشته شده در منطقه کمک کنیم.
* مصوبه مجلس الزام آور است/ هیچ تصمیمی سلبی یا ایجابی درباره دوربین‌ها و توافق قبلی با آژانس گرفته نشده
وی در پاسخ به سؤالی درباره تفاهم فنی ایران و آژانس و اینکه آیا زمانی در نظر گرفته شده که ایران داده‌های دوربین‌های آژانس را پاک کند؟ گفت: مصوبه مجلس الزام آور است و توافق با آژانس هم یک توافق در راستای حل برخی نگرانی‌های آژانس در چارچوب مصوبه مجلس بود.
به گزارش فارس، خطیب‌زاده ادامه داد: توافق ما این بود که دوربین‌ها جمع نشوند، ولی در عین حال اطلاعات آنها و آنچه ضبط می‌کنند در اختیار آژانس قرار نگیرد. سه ماه تمام شد و تصمیم داخلی در داخل ایران در چارچوب مصوبه الزام آور مجلس گرفته شد که همچنان این دیتاها و اطلاعات پاک نشود، ولی از روز الزام آور شدن قانون مجلس هیچ دسترسی فراپادمانی به آژانس داده نشده است.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: همچنان هیچ تصمیمی سلبی یا ایجابی درباره دوربین‌ها و توافق قبلی با آژانس گرفته نشده است. نه نگهداشتن و نه پاک کردن و فعلا در وضعیت قبلی به سر می‌بریم.
* آمریکا همچنان مسیر اشتباهی را در منطقه طی می‌کند
خطیب‌زاده درباره حمله شبانه آمریکا به مواضع الحشد الشعبی در مرز با سوریه و منطقه بوکمال در مرز سوریه با عراق و شهادت چهار نیروی مقاومت عراقی خاطرنشان کرد: آمریکا همچنان مسیر اشتباهی را در منطقه طی می‌کند.
وی ادامه داد: متاسفانه آنچه می‌بینیم نه تنها در حوزه اعمال تحریم‌های ظالمانه علیه ملت ایران بلکه در حوزه رفتارهای منطقه‌ای هم شاهد ادامه سیاست و میراث شکست خورده آمریکا در منطقه هستیم.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: توصیه به دولت جدید در آمریکا این است به جای این رفتارهای احساسی و به جای بحران آفرینی‌ها و زندگی در تنش و ایجاد مشکلات برای مردم منطقه مسیر خودش را اصلاح کند و اجازه دهد مردم این منطقه بدون دخالت آنها درباره سرنوشت خودشان تصمیم بگیرند.
این دیپلمات ارشد ایرانی تصریح کرد: آنچه آمریکا انجام می‌دهد به هم زدن امنیت منطقه است و یکی از قربانیان این به هم خوردن امنیت منطقه، خود آمریکا در منطقه خواهد بود.
* آنچه برای ما مهم است امنیت، یکپارچگی، دولت فراگیر و با اصالت در افغانستان است
وی در پاسخ به سؤالی درباره افغانستان و شدت گرفتن نفوذ طالبان و اینکه اگر اتفاقی بیفتد و حاکمیت به دست طالبان بیفتند ایران چه خواهد کرد؟ نیز بیان کرد: پیش بینی نمی‌کنیم که چه اتفاقی می‌افتد. آنچه برای ما مهم است، امنیت، یکپارچگی، دولت فراگیر و با اصالت در افغانستان است.
خطیب‌زاده ادامه داد: ما تحرکات داعش در افغانستان را پیگیری کردیم و با دقت تمامی تحولات را از نزدیک پیگیری می‌کنیم.
* طالبان همه امروز و آینده افغانستان نخواهد بود
سخنگوی وزارت خارجه عنوان کرد: طالبان بخشی از افغانستان است، چه امروز افغانستان و چه آینده افغانستان، ولی طالبان همه امروز و آینده افغانستان در دولت نخواهد بود. قطعا گفت‌وگوهای بین الافغانی را به شمول طالبان تسهیل می‌کنیم البته پنهان هم نیست که خشونت‌ها در افغانستان بالا گرفته و به وضعیت نگران کننده‌ای رسیده است و برخی اقلیت‌های قومی و دینی تحت فشار قرار گرفته‌اند. از همه طرف‌ها به روشنی و صراحت خواسته و باز هم می‌خواهیم حقوق آنها را رعایت کنند.
خطیب‌زاده تصریح کرد: تنها یک راه‌حل سیاسی می‌تواند آینده افغانستان را تضمین کند.
* واکنش به اظهارات سالیوان
وی درباره اظهارات سالیوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید مبنی بر اینکه بعد از حصول توافق هدف ما است که درباره توافق بلندمدت گفت‌وگو کنیم، بیان کرد: مقامات آمریکایی بیش از همه می‌دانند طرح این موضوعات از این دست ضد برجامی است و نه تنها منطبق با برجام نیست بلکه با ضدیت کامل با برجام این اظهارات بیان می‌شود.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: تمامی موضوعاتی که بین ایران و آمریکا اختلافی بوده با آگاهی و دانستن همه آنها و با بی اعتمادی دو طرفه برجام گفت‌وگو مذاکره و امضا و مهر و موم شد. برخی مسائل که گفته می‌شود مثل مسئله هسته‌ای و موشکی در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ با زمانبندی خود تعیین تکلیف شده است.
وی تصریح کرد: هیچ کسی نه در دولت فعلی و نه در دولت بعدی اجازه نخواهد داد که دولت ایران و ملت ایران به عنوان استثناء در حقوق و روابط بین‌الملل قلمداد شوند.
به گزارش فارس، خطیب‌زاده خاطرنشان کرد: اگر قرار بود این اظهارات پاسخ مثبتی از ایران بگیرد در چهار سال قبل که ترامپ از ایران درخواست کرد، ایران می‌پذیرفت. آن منطق آن زمان برقرار بود و الان هم همان منطق برقرار است.
وی تصریح کرد: آنچه در برجام توافق شده باید طابق النعل بالنعل اجرا شود و بیش از برجام و کمتر از برجام مورد قبول ایران نیست. آمریکا یک بار بیش از همشه بداند که فصل تحمیل خواسته‌هایش گذشته است و دولت آمریکا دولت آمریکاست و دولت جهانی نیست و وظایف و تعهداتش را انجام دهد و به عنوان ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام و طرفی که تروریسم اقتصادی را علیه ملت ایران با تمامی حدت و جدیت اعمال کرده و شکست خورده از موضعی باید سخن بگوید که موضع واقع نگر باشد.
خطیب‌زاده بیان کرد: حداکثر چیزی که آمریکا می‌تواند به آن فکر کند، بازگشت تمام و کامل به اجرای برجام است و آن وقت است که می‌تواند در میز برجام حاضر شود.
* آمریکا به آزادی بیان ملتزم باشد
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره توقیف وب سایت‌های العالم و پرس تی وی توسط وزارت دادگستری آمریکا و هدف آن و اقدامات وزارت خارجه در این خصوص نیز بیان کرد: آنچه در خصوص تارنماها رخ داد نشانگر استیصال گردنکشانه آمریکا در مقابل صداهای مستقل از کشورهایی مثل ایران بود و نشان دهنده استانداردهای دوگانه و نشانگر دروغین بودن ادعاهای آنها در خصوص آزادی بیان قابل ارزیابی است.
وی افزود: اینکه آمریکا اعتیاد عجیب و غریب و عمیقی به تحریم پیدا کرده همه می‌دانند و چیز جدیدی نیست و ترک عادت هم موجب مرض است. همه ایرانیان فرهیخته و متمدن می‌دانند.
خطیب‌زاده ادامه داد: به آمریکا توصیه جدی می‌کنیم که به جای این حرکات احساسی تدبیری بیندیشند برای اینکه به واقع به آزادی بیان ملتزم باشند و اجازه دهند گفت‌وگوها در فضای بین‌المللی در یک بستر بیطرفانه صورت بگیرد. وزارت خارجه بنا بر وظیفه ذاتی خود در خصوص رفع تحریم‌ها در همه حوزه‌ها در این حوزه هم جدیت داشته و در دستورکار قرار داده است.
* کانادا سارق حرفه‌ای که بر سر کوچه ایستاده و فریاد آی دزد آی دزد می‌زند
وی درباره کشف گور دسته‌جمعی جدید در کانادا نیز اظهار داشت: هر بار که این اخبار را می‌شنوم فکر می‌کنم کانادا مثل سارق حرفه‌ای است که بر سر کوچه ایستاده و فریاد آی دزد آی دزد دارد.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: کشوری که سال‌هاست با دانستن سابقه ننگین خود در خصوص حقوق بومیان با دروغ‌های شاخدار و نمایش‌های فریبکارانه سعی می‌کند خودش را مدافع حقوق بشر و طرح کننده موضوعات حقوق بشری نشان دهد، در حالی که در گذشته خودش این چنین تاریخ سیاهی وجود دارد و همه این‌ها را برای انحراف افکار عمومی و انحراف توجهات از این تاریخ انجام می‌دهد. غافل از اینکه حقیقت هیچ‌گاه پنهان باقی نمی‌ماند.
خطیب‌زاده ادامه داد: اینکه دولت کانادا سعی می‌کند مسئولیت این جنایت‌ها را گردن کلیسا بیندازد نشان می‌دهد هنوز هم دولت کانادا مسئولیت قطعی خود را نپذیرفته و اقدامی در خصوص رفع کامل نگرانی‌های بومیان کانادا و جامعه بین‌المللی انجام نمی‌دهد.
این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: کشف ۷۵۰ گور تنها از یک مدرسه در حالی که بسیاری از مدارس شبانه روزی باقی مانده‌اند که هزاران کودک بومی به اجبار در آن مدارس اسکان و شکنجه شده‌اند و گزارش‌های تلخی درباره رفتار با آنها وجود دارد که با هیچ استانداردی نمی‌خواند. با هر منظری که نگاه کنیم یک نسل زدایی شرم آور در این جغرافیا اتفاق افتاده است و اینکه ایران و سایر کشورها خواستار تحقیق بین‌المللی با مدیریت سازمان ملل هستند از این رو است که دولت کانادا نشان داده که صلاحیت رسیدگی بیطرفانه به این اتفاق تلخ در تاریخ خودش را ندارد.
وی گفت: ما همچنان در کنار سایر کشورها خواستار بررسی ابعاد این جنایت تاریخی و نسل زدایی در کانادا هستیم.