در گفتگو با بصیرت مطرح شد:
عربستان در اقدامی وحشیانه 81 نفر از شهروندانش که تعدادی از آنها یمنی بودند گردن زد، وزارت خارجه دولت نجات ملی یمن با صدور بیانیه‌ای به اقدام اخیر عربستان سعودی در اعدام شماری از اسرای یمنی واکنش نشان داد و آن را بشدت محکوم و آن را مصداق بارز ارتکاب جنایت جنگی خواند.
عنوان می شود این اولین جنایتی نیست که سعودی‌ها در حق دیگران مرتکب میشوند. این جنایت بار دیگر نشان داد که رژیم سعودی کوچک‌ترین ارزشی برای موازین بین المللی قائل نیست و جامعه جهانی، سازمان ملل متحد، شورای امنیت سازمان ملل و نیز شورای حقوق بشر این سازمان باید ضمن محکوم کردن جنایت سعودی، این رژیم را وادار به احترام به قوانین بین المللی سازند.
برای بررسی بیشتر این جنایت عربستان با «جعفر قنادباشی»، تحلیلگرسیاسی مسئل غرب آسیا مصاحبه ای داشته ایم که در ادامه می خوانید.
استاد قناد باشی! تحلیل و ارزیابی شما در مورد واقعه اعدام 81 نفر در عربستان را بفرمایید؛ چرا در این واقعه ردپایی از مدعیان حقوق بشر نیست؟
عربستان در اجرای این اعدام دسته‌جمعی به هیچ عنوان تابع مقررات دسته جمعی و بین المللی نبوده است. وقتی تعدادی آدم به یکباره با هم اعدام میشوند آن هم به جرم اندیشه‌های خلاف اندیشه های حاکم آنها، یعنی آنها را به خاطر عقایدشان اعلام میکنند.
این نشان دهنده یک کار سیاسی است و نشان دهنده این است که رژیم عربستان احساس کرده که نیاز است برای ثبات و انتقال قدرت به چنین اقدامی وحشیانه دست بزند. این در واقع اعتراف عملی به این است که عربستان احتیاج دارد در جامعه رعب و وحشت ایجاد کند برای اقدام بعدی که مسلما بحث انتقال قدرت است.
با توجه به بیماری ملک سلمان و اینکه قدرت باید به پسرش محمد بن سلمان انتقال پیدا کند طبیعتا به نظر کارشناسان این میتواند اقدامی پیشگیرانه برای هرگونه ناآرامی‌های احتمالی در زمان انتقال قدرت باشد. آنها این کار را انجام دادند که جامعه عربستان را از هر گونه اعتراض و ناآرامی و آشوب احتمالی در آینده بترسانند ولی علنا اعتراف کردند که جامعه عربستان از روی کار آمدن بن سلمان، ناراضی است.
این بسیار مهم است و سازمان‌های اطلاعاتی عربستان در داخل به این نتیجه رسیدند که جامعه عربستان در صورت روی کار آمدن محمد بن سلمان مسلما به صحنه خواهد آمد؛ درون شیعیان هم یک پتانسیل بسیار خوب انقلابی و ضد استعماری وجود دارد . در واقع دولت عربستان سعودی قصد داشتند این پتانسیل را سرکوب و خفه کنند.
مسئله دیگر این است که بن سلمان برای روی کارآمدن نیازمند حمایت همه جانبه قدرت‌های غربی و رژیم صهیونیستی به عنوان دلال نیازمند است. لذا به نظر میرسد که این تنها اقدام عربستان برای ایجاد رعب و ترس در داخل عربستان نیست بلکه در کنار آن هدف دیگر این است که غربی‌ها را از خودشان خوشنود کنند و بن سلمان به غرب اثبات کند که میتواند خواسته‌های غرب را در سرکوب معترضان تحقق ببخشد.
مسئله دیگر این است که بن سلمان نیاز به یکی از ارکان سنتی قدرت دارد و آن حمایت محافل مذهبی وهابی است چرا که رژیم سعودی پیوسته متکی به محافل وهابیون بوده‌اند ولیکن اخیرا به دلیل نمایش‌های تبلیغاتی بن سلمان مبنی بر افراط زدایی به جمع ناراضیان پیوسته‌اند.
لذا بن سلمان کوشش میکند با اینگونه اعدامها به محافل وهابی یادآور شود که خواسته‌های آنها را تحقق میبخشد. چرا که آنها هم رکن دیگر قدرت او هستند، البته نتیجه برعکس شد و این اعدامها سبب تظاهرات و اعتراضات تازه‌ای شده که خود آن خطرات تازه‌ای را فعلا متوجه عربستان کرده و آنها بسیار نگران هستند.
چرا در این جنایت محافل بین المللی و مدعی حقوق بشر سکوت کرده اند؟ این امر چه تاثیری بر روابط ایران و عربستان دارد؟
سکوت کشورهای غربی که معلوم است یعنی در مسئله خاشقچی در یمن اثبا شد که مجامع بین‌المللی به دلیل دریافت رشوه‌هایی که از عربستان نسیبشان میشود سکوت میکنند. ما هم به هیچ عنوان علاقه‌مند نیستیم شرایطمان را مخصوصا الان که افکار عمومی جهانی رژیم سعودی را یک رژیم جنایتکار میداند با آنها جمع بزنیم و مذاکرات در صورتی میتواند ادامه پیدا کند که فضای ضد عربستانی تسهیل پیدا کند..
تاکید می کنم در بحث یمن و خاشقچی معلوم و اثبات شد که عربستان رشوه‌هایی را به گروه‌های بین‌المللی میپردازد و آنها هم به تناسب نسبت به این سکوت میکنند، چون که منافع و سودهای بسیاری از عربستان نصیب بانیان مجامع بین‌المللی میشود که آنها حاضر نیستند منافعشان را از دست بدهند.
عنوان میشود این شهروندانی که کشته شدند از شهروندان یمنی و شیعه و پیرو مکتب انصارالله بوده‌اند فکر میکنید این اعدامها منجر به سلسه اعتراضات خصوصا در عربستان خواهد شد؟
هم اکنون هم این اعتراضات شکل گرفته است و عکس‌ها و فیلم‌هایی که از عربستان منتشر شده نشان میدهد که قسمت‌های شرقی عربستان که همجوار با یمن هم نیستند شدیدا اعتراض دارند و اجتماعات گسترده و بسیار پرشوری را علیه رژیم سعودی و خصوصا این جنایت وحشیانه آغاز کرده‌اند. البته رژیم سعودی هم پیش‌بینی نمیکردند که چنین اتفاقاتی انجام بگیرد و همه پیش بینی‌شان این بود که چنین اتفاقی صورت نگیرد و مردم از ترس این اعدام ها به صحنه نیایند ولی مردم شجاعانه در صحنه حضور دارند و الان این حرکت‌ها آغاز شده و واکنش مردم در قبال مثلا زهره چشم گرفتن رژیم آل سعود نتیجه ای عکس تصورات آنها داشت.