امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی):
کشور به تولید اشتغال‌آفرین توجّه ویژه‌ای بکند؛ غفلت از صنایع اشتغال‌آفرین یک مشکل بزرگی است، نبایستی این معنا پیش بیاید. دستگاه‌های دولتی، دستگاه‌های بانکی [باید] کاری بکنند که تولید به معنای واقعی کلمه در جهت ایجاد اشتغال باشد؛ چون مسئله اشتغال یک مسئله حیاتی است برای کشور.(1400/11/10)
www.basirat.ir
نشریه اخبار و تحلیل‌ها WORD
حرف روز
بار کجی که دائم می‌افتد
وقوع فساد ۹۲ هزار میلیارد تومانی در مجتمع عظیم فولاد مبارکه با درآمد عملیاتی 184 هزار میلیارد تومان (معادل 14 درصد بودجه کشور) از یک طرف و کشف این فساد توسط مجلس شورای اسلامی از طرف دیگر، نیازمند بررسی و نگاه دوباره به مقوله مبارزه با فساد است. در این خصوص می‌توان به چند نکته اشاره کرد: 1ـ انتشار این گزارش از سوی مجلس شورای اسلامی خط بطلانی بر ادعاهای وقوع فساد سیستماتیک در ایران است؛ به واقع انتشار شفاف گزارشی از سوی یک «سیستم» که اتفاقا در آن اسامی و تخلفات برخی از نهادها و جایگاه‌های حاکمیتی همان سیستم، بدون روتوش و لاپوشانی بیان شده است، نشانه عزم جدی سیستم برای تحقیق، تفحص و کشف و مبارزه با فساد در درون سیستم است، موردی که در فساد سیستماتیک هیچگاه اتفاق نمی‌افتد. 2ـ این گزارش نشان می‌دهد علی‌رغم همه اقدامات انجام شده، شرکت‌های دولتی همچنان دالان هزارتوی فسادند؛ تسلط روندهای غلط، ساخت کلونی‌های سخت مدیریتی، ساختارهای معیوب و بروکراسی خسته‌کننده، قوانین دست و پا گیر، نظارت‌های کاغذی و... که عمدتا در همه این مجموعه‌ها مشابه هستند، سبب روایی و پایایی فساد در مجموعه‌های بزرگ اقتصادی شده است. به زبانی ساده اگر تیم تحقیق و تفحص مجلس سراغ هر مجموعه مشابه دیگری نیز برود می‌توان انتظار نتایج مشابه را داشت؛ چرا که بار کج در هر جایی دیگری هم ممکن است به زمین بیفتد. 3ـ نکته مهم در این گزارش، درگیری بخش‌های زیادی از نهادها و مؤسسات دولتی و رسانه‌ها و... که حتی بعضی خود نقش ناظر را داشتند در مناسبات مالی با این شرکت‌ها است. شاید یک علت، ضعف بنیه مالی و بودجه نهادهای دولتی به نسبت حجم برنامه است که آنها را مجبور می‌کند برای تأمین بخشی از هزینه‌ها به سمت شرکت‌ها و مؤسسات صاحب سرمایه مثل فولاد مبارکه متمایل شوند. درخواست‌هایی که اجابت هر کدام از آنها، نهاد، سازمان، مدیر و یا ناظری را وامدار آن شرکت‌های صاحب سرمایه خواهد کرد.
نکته پایانی: فساد نامبارک اتفاق افتاده در فولاد مبارکه نشان می‌دهد متأسفانه در مقوله مبارزه با فساد گرفتار واپسماندگی هستیم و همچنان از اژدهای فساد عقب‌تر حرکت می‌کنیم. جای اندیشیدن دارد که چرا با داشتن دستگاه‌های عریض و طویل حراستی، محاسباتی و نظارتی که در همه مجموعه‌ها هم حضور دارند، باز هم شاهد وقوع تخلفات گسترده هستیم؟! (نویسنده: حسین حسینی‌نژاد)
▼گزارش روز
اژدهای هفت سر فساد
گزارش تحقیق و تفحص مجلس از شرکت فولاد مبارکه اصفهان دیروز شنبه ۲۹ مرداد ۱۴۰۱ روی سایت‌ها و شبکه‌های خبری قرار گرفت و همگان را شگفت‌زده کرد.
گزاره‌های خبری: طبق گزارش تحقیق و تفحص، رقم تخلفات 91 هزار و 873 میلیارد تومان است. 1ـ ارزش ریالی تخلفات مربوط به تولید و فروش محصولات، 57 هزار و 769 میلیارد تومان برآورد شده است که بخش عمده تخلفات مربوط به تفاوت حاصل از تفاوت مابین قیمت فروش فولاد مبارکه اصفهان با بازار است. در این بخش نزدیک به 54 هزار میلیارد تومان تخلف برآورد شده است. ایجاد رانت نزدیک به سه‌هزار میلیارد تومانی از دیگر بخش‌های تخلفات این حوزه است. فروش محصولات فولادی به شرکت‌های ایران‌خودرو و سایپا مازاد بر نیاز و عدم تناسب با تولید خودرو با قیمت پایین‌تر، از دیگر تخلفات است. 2ـ رقم تخلفات نحوه انعقاد قرارداد و انتخاب اشخاص طرف قرارداد، در مجموع 26 هزار و 641 میلیارد تومان برآورد شده که حدود پنج‌هزار و 70 میلیارد تومان آن مربوط به قراردادهای ریالی و مابقی مربوط به قراردادهای ارزی (عمدتا یورو) است. 3ـ از بخش‌های مهم تخلفات فولاد مبارکه، در حوزه مالی، اقتصادی و سرمایه‌گذاری است که رقمی حدود هفت‌هزار و 284 میلیارد تومان می‌باشد. 4ـ سه میلیارد تومان دریافتی مدیرعامل، حقوق ۷۷ میلیونی برای مدیر روابط عمومی، پرداخت حقوق ماهیانه 60 میلیونی برای مشاوران خیالی، پرداخت غیرقانونی به اعضای غیرموظف هیئت‌مدیره و استخدام سفارشی ۲۰۰ بازنشسته، از بخش‌های قابل‌تأمل در تخلفات فولاد مبارکه است. 5ـ به گزارش سایت جهان نيوز، شرکت فولادمبارکه در مواردی اقدام به عقد قرارداد با اشخاص یا مجموعه‌های وابسته به ذی‌نفوذان سیاسی و اجتماعی کرده است که به‌عنوان نمونه می‌توان همسر واعظی رئیس دفتر رئیس‌جمهور وقت، عباس آخوندی وزیر اسبق راه‌وشهرسازی، قدرت‌الله نوروزی شهردار سابق اصفهان و... را نام برد.
گزاره تحلیلی: مجتمع عظیم فولاد مبارکه به‌عنوان بزرگ‌ترین مجتمع تولید فولاد در کشور و موتور محرکه دست‌کم 3 هزار کارخانه و شرکت در کشور است. این شرکت از سال 1397 با مشکلات بسیاری مواجه شده که علت اصلی آن در سوءمدیریت، به کارگیری مدیران بازنشسته و تبانی پشت پرده و فسادهای احتمالی در انعقاد قراردادها و نادیده گرفتن منافع مجتمع و سهامداران بورسی آن است که تخلفات متعددی را در این مجتمع صنعتی رقم زده است.
نکته پایانی: برخورد با فساد، مقدم بر هر اقدام دیگری است و نمی‌توان رشد اقتصادی و ثبات اقتصادی را بدون آن رقم زد و دستیابی به این مسائل در صورتی امکان‌پذیر است که بیماری فساد درمان شود. شفاف‌سازی، مدیریت تعارض منافع، فرهنگ‌سازی و نظارت همگانی با نهادینه کردن فسادستیزی، رشد فرهنگ پاسخ‌گویی و مسئولیت‌پذیری، شایسته‌گزینی، سهولت فرآیندها با بازنگری در نظام مجوزها و استعلام‌های دولتی با رویکرد حداقل‌سازی لزوم صدور مجوزها، دولت الکترونیک با بهره‌گیری از فناوری اطلاعات، حمایت از فعالیت سالم، تقویت اشراف با یکپارچه‌سازی اطلاعات در نظام مالی و اقتصادی کشور و بهره‌گیری از روش‌های نوین تحلیل داده، نظارت مؤثر و کارآمد با بهره‌گیری از فناوری‌های یکپارچه، برخط و هوشمند برای افزایش اثربخشی نظارت‌ها و حذف بسترهای فسادزا و در نهایت برخورد قاطع، دقیق و مؤثر از جمله اصولی است که می‌تواند در مقابله با فساد مؤثر باشد. (نويسنده: حسين عباسيان)
▼ اخبار
رسانه صهیونیستی: اسرائیل را در مذاکرات هسته‌ای بازی نمی‌دهند
یک رسانه صهیونیستی در تحلیلی اعتراف کرده تل‌آویو سیاست مشخصی در قبال ایران ندارد و تنها «لفاظی‌های توخالی» و «شلوغ‌کاری‌های زیاد» را در دستور کار قرار داده است. هاآرتص مدعی شده که پیش‌نویس نهایی اتحادیه اروپا برای توافق هسته‌ای جدید با ایران، متنی ضعیف است. این رسانه نوشته است: «اسرائیل به دقت این سند را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده در حالی که کاخ سفید، شورای امنیت ملی [آمریکا]، وزارت خارجه آمریکا و سیا یا این سند را نخوانده و یا آن را نفهمیده‌اند.»
نگارنده در ادامه نوشته است: «نگرانی‌های اسرائیل واقعی و موجه هستند. پس چرا شبیه هجو به نظر می‌رسد؟ چون از دورانی که گلایه‌های اسرائیل در دامنه توجه آمریکا قرار می‌گرفت عبور کرده‌ایم.» این رسانه در ادامه آورده است: «اسرائیل زمانی وارد استادیوم شده که جمعیت ورزشگاه را ترک کرده‌اند، چراغ‌ها را خاموش و دوربین‌ها را جمع کرده‌اند. در واقع، اسرائیل دارد توضیحاتش را به کارکنان سالن غذاخوری و مأموران نظارت ارائه می‌دهد و هیچ اثری روی اینکه توافق حاصل خواهد شد یا نه ندارد.» این رسانه نوشته که اسرائیل در لایه‌های عمیق درونی‌اش حصول توافق را به عدم توافق ترجیح می‌دهد، «چون علی‌رغم خودنمایی‌ها و شعارها، اسرائیل غیر از گلایه‌های تمام‌ناپذیر درباره توافق هیچ سیاست کلانی در قبال ایران ندارد.»
معاون رئیس‌جمهور: نمایندگان به پیش‌نویس توافق احتمالی دسترسی دارند
«سیدمحمد حسینی» معاون امور مجلس رئیس‌جمهور در خصوص سیاست دولت رئیسی درباره برجام گفت: «از ابتدای دولت سیزدهم، بنا بر رسانه‌ای شدن تمام ابعاد مذاکرات نبود؛ زیرا نمی‌خواستیم مسئله برجام به موضوع اول کشور تبدیل شود. تمام توان دولت سیزدهم بر خنثی‌سازی تحریم‌ها و بهبود شرایط اقتصادی کشور معطوف شد».
وی درباره جلسه غیرعلنی اخیر در مجلس بر سر مذاکرات هسته‌ای نیز گفت: «آقای باقری در جلسه غیرعلنی اخیر مجلس، پاسخگوی ابهامات و سؤالات نمایندگان درباره متن توافق احتمالی بود؛ سؤالات نمایندگان نشان می‌داد که اطلاعات کافی درباره متن توافق هسته‌ای را دارند و به متن دسترسی داشته‌اند. نمایندگان مجلس در پایان جلسه غیرعلنی از پاسخ‌های آقای باقری رضایت داشتند؛ جلسات مشترک با مجلس ادامه خواهد داشت تا نمایندگان در جریان امور قرار بگیرند».
کالاهای اساسی؛ بیشترین احتکار کشف شده در تیر ماه
بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، در تیرماه امسال بیش از ۲۶ هزار و ۸۰۷ بازرسی از انبارها، سردخانه و و مراکز نگهداری کالا، برای مقابله با احتکار احتمالی کالاها، کشور انجام این بازرسی‌ها منجر به تشکیل ۱۳۴۱ پرونده برای واحدهای متخلف شده است.
بیشترین کالاهای مکشوفه نیز شامل کالاهای اساسی از جمله برنج، چای، روغن نباتی، شکر و تخم‌مرغ، تجهیزات پزشکی، انواع شوینده و غیره به ارزش بیش از ۴۴۰ میلیارد تومان بوده است. همچنین بر اساس این آمار، از ابتدای سال جاری تاکنون بیش از ۱۳۱ هزار و ۶۲۹ مورد بازرسی از انبارها و مراکز نگهداری کالا صورت گرفته که منجر به تشکیل ۱۳ هزار و ۵۰۷ فقره پرونده تخلف به ارزش بیش از ۱۴ هزار و ۷۲۷ میلیارد تومان شده است.
مردم می‌توانند با مراجعه به ستاد خبری سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت استان‌ها و شهرستان‌های تابع، شکایت خود را تنظیم کنند یا از طریق تلفن (۱۲۴)، پورتال سازمان حمایت به نشانی الکترونیکی www.cppo.ir، سایت (124.ir) و اپلیکیشن «آپ» شکایت خود را مطرح کنند. طبق قانون نظام صنفی، گران‌فروشی، کم‌فروشی، تقلب، احتکار، عرضه خارج از شبکه عدم اجرای ضوابط قیمت‌گذاری و توزیع، فروش اجباری، عدم درج قیمت و عدم صدور صورتحساب از جمله مهم‌ترین تخلفات صنفی است.
▼اخبار کوتاه
◄ مصوبات تسهیل و رفع موانع تولید اجرا نمی‌شود/ براساس گزارشی که مرکز پژوهش‌های مجلس اخیرا در خصوص عملکرد «ستاد تسهیل و رفع موانع تولید» از سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ منتشر کرده، از مجموع ۴۶ مصوبه این ستاد در خصوص ۲۲ شرکت، تنها ۲۵ درصد از مصوبات به‌طور کامل اجرا شده، ۲۴ درصد در دست اقدام، ۶ درصد ناقص اجرا شده و ۴۶ درصد مابقی نیز به مرحله اجرا نرسیده است. قابل ذکر است مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارش خود بر این نکته تأکید کرده که از مجموع ۶۰ بنگاه و شرکتی که ستاد تسهیل و رفع موانع تولید طی دو سال اخیر در مورد آنها مصوبه داشته، فقط به اطلاعات ۲۲ شرکت دست یافته و مابقی شرکت‌ها یا اطلاعاتی در اختیار بازوی پژوهشی مجلس قرار نداده یا ارتباط با آنها میسر نشده است.
◄ زمستانِ یخ در انتظار اروپا/ شهردار لندن: «زمستان امسال میلیون‌ها انگلیسی باید بین گرم کردن خانه یا غذا خوردن یکی را انتخاب کنند اما مردم توانایی انجام هیچ‌کدام را ندارند. دولت باید کاری کند». چنین وضعیتی برای کل اروپا قابل پیش‌بینی است؛ رئیس پلیس سوییس: «در زمستان قطعی برق پیامدهای جدی خواهد داشت. تصور کنید به‌خاطر قطعی برق نتوانیم از خودپرداز پول بگیریم تا پول اجناس را بدهیم. بخاری‌ها کار نکنند و خیابان‌ها در تاریکی باشد. در این شرایط امکان شورش مردم وجود دارد. انتظار نداریم این‌گونه شود اما مردم باید برای بدترین سناریو آماده باشند».
◄ شبکه‌ای سعودی؛ اما در خدمت صهیونیسم/ باراک راوید خبرنگار صهیونیست وبگاه عبری والا و وبگاه آمریکایی آکسیوس در توئیتی شبکه سعودی موسوم به ایران اینترنشنال را ابزار دست موساد خواند. او در پاسخ به توئیتی در واکنش به نحوه پوشش اخبار مربوط به مذاکرات وین توسط این شبکه معاند، اذعان کرد موساد به طور منظم از این رسانه برای جنگ اطلاعاتی خود استفاده می‌کند.
◄ وضعیت تأثیرپذیری قیمت دلار از برجام/ عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس می‌گوید: «اثرات خروج آمریکا از برجام در اقتصاد ما تقریبا تخلیه شده و وضع اقتصاد کشور از این بدتر نمی‌شود. در دولت روحانی سیاست‌های انقباضی حاکم شد و چون با رشد اقتصادی همراه نبود، بعد از خروج آمریکا از برجام فنر افزایش قیمت ارز بیش از حد رها شد». عزتی گفت: «حتی اگر برجام هم به نتیجه نرسد، قیمت دلار از این حد بالاتر نمی‌رود؛ نهایتا ۱۰ درصد گرانتر می‌شود و اگر برجام به نتیجه رسید هر لحظه باید منتظر خروج دوباره آمریکا از آن باشیم».
◄ انحراف دو هزار و ۷۰۰ میلیارد تومانی یارانه نان در ماه/ «سبحانیان» معاون سیاست‌گذاری اقتصادی وزیر اقتصاد گفت: «میزان آرد مورد نیاز برای پخت حدود ۱۰۰ میلیون قرص نان در روز حدود ۱۶ تا ۱۷ هزار تن است در حالی که حدود ۲۴ هزار تن در روز آرد توزیع می‌شود دولت هر ماه حدود ۱۸۰ هزار تن به ارزش 2/7 هزار میلیارد تومان یارانه نان پرداخت می‌کند که به نان تبدیل نمی‌شود و به دست مردم نمی‌رسد. از حدود ۷۴ هزار نانوایی بیش از ۷۲ هزار نانوایی به دستگاه‌های هوشمند مجهز شدند».