▼ حرف روز
مرگ مهسا امینی و جنگ روایت‌ها
از دست رفتن جان یک انسان همواره دردناک و غم‌انگیز است؛ اما ابزار سیاسی و در کانون جنگ روایت‌ها قرار دادن این جان شیرین برای اغراض سیاسی دردنا‌ک‌تر است و نه تنها دردی از متوفی و خانواده وی را درمان نمی‌کند حتما برای خانواده و البته وجدان بیدار و عزادار جامعه مشمئزکننده هم هست. نگاهی به ساحت رسانه‌ای در باب نحوه مواجهه رسانه‌های مختلف با خبر مرگ تأسف‌بار مرحومه خانم مهسا امینی نشان از غلبه دو نگاه دارد؛ یکی معتقد است ریشه این قبیل حوادث در اجرای قوانین و «تکالیف» همانند گشت ارشاد و امر به معروف و نهی از منکر است و این با «حقوق» شهروندی در تضاد است و راه ممانعت از تکرار چنین حوادث غم‌انگیزی عبور از خیر اجرای آنهاست!
دسته‌ای دیگر معتقدند صرف یک اتفاق ناگوار نباید جامعه‌ای اسلامی همانند ایران را از مزایای اجرای قانون امنیت اخلاقی و مصون‌سازی جامعه برای حضور زنان محروم نماید. البته این تقاضا، خواسته بخش عمده‌ای از افراد مسلمان جامعه به منظور «کالایی دیده و تلقی نشدن زنان» نیز هست. در ثانی ساحت این بحث در جامعه‌ای به وقوع می‌پیوندد که افتخارش این است که می‌خواهد نصوص اسلامی را به قوانین و مقررات اجتماعی و سایر نظامات زندگی فردی و جمعی مردم مسلمان تبدیل و شریعت را پیاده‌سازی نماید.
حال چقدر زشت است از مرگ انسانی وسیله‌ای بسازیم برای تسویه حساب‌های سیاسی و در خوش‌بینانه‌ترین حالت دنبال برنده جلوه دادن نگاه سیاسی خود در هماورد دو قرائت متعلق به دو جریان سیاسی در باره بحث دیرینه و بی‌نتیجه «روایی و ناروایی گشت ارشاد و امر به معروف» باشیم. آیا اساسا، می‌توانیم این سؤال شبه کلامی را طرح بکنیم که تکلیف‌مداران که قائل به درست بودن امر به معروف و تداوم گشت ارشاد هستند درست می‌گویند یا عده‌ای که آزادی در پوشش فردی را‌ـ بدون توجه به حقوق اجتماعی آحاد شهروندان‌ـ حق شهروندی می‌دانند راه حقی را می‌پیمایند؟! آیا این منطق برای قضاوت درست است؟ مگر نظام ما نظام اسلامی نیست؟ مگر نظام اسلامی درباره حضور زن در اجتماع نظر ندارد؟ خوب اگر دارد و ما هم ادعا داریم که می‌خواهیم قانون اسلام را در قالب نظام اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی و سبک زندگی اسلامی اجرا و پیاده‌سازی کنیم پس چرا با ادبیات غیردینی و سکولارها مباحثه می‌کنیم؟! و نکته پایانی اینکه، بیندیشیم که آیا فرد یا جریانی که به همه چیز در پرتو روایت‌سازی دوگانه نگاه می‌کند، درد حقیقت دارد یا تنها نگاه قطبی خود را به هر قیمت دنبال می‌کند؟!
(فتح‌الله پریشان)
▼ گزارش روز
معادلات چندوجهی در درگیری‌های آذربایجان و ارمنستان
روند درگیری‌ها بین آذربایجان و ارمنستان و بروز برخی پدیده‌ها این مسئله را بار دیگر آشکار کرد که در این درگیری‌های خودساخته، آذربایجان به دنبال اهدافی است که مهم‌ترین آنها تغییرات ژئوپلتیکی در سطح منطقه‌ای است. کشوری که بیشترین مناسبات را با رژیم صهیونیستی دارد و به نوعی در راستای سیاست‌های این رژیم حرکت می‌کند. در مقابل، آمریکا نیز به عنوان یک بازیگر همسو با ارمنستان خود را نشان داده و سفر پلوسی به ایروان به همین منظور بوده است. برای تبیین موضوع ذکر برخی نکات قابل تأمل است:
گزاره‌های تحلیلی: 1ـ آذربایجان در جنگ قره‌باغ به دنبال آن بود که ارتباط زمینی ایران و ارمنستان را با تصرف استان سیونیک قطع کند و با بحث احداث دالان زنگزور با نخجوان و ترکیه به صورت مستقیم ارتباط داشته باشد. این امر منجر به بروز دو گزاره می‌شود؛ اولا دسترسی ایران به ارمنستان قطع می‌شود، ثانیا کریدور انرژی بین آذربایجان و ترکیه برقرار خواهد شد و ترکیه بیشتر انرژی خود را از باکو تأمین خواهد کرد. در حوادث چندوقت اخیر نیز آذربایجان به دنبال همین سناریو و تصرف استان سیونیک از ارمنستان بود. 2ـ سفر پلوسی به ارمنستان نشان داد که بین آمریکا و رژیم صهیونیستی یک تقسیم‌کاری صورت گرفته است. آمریکا با ارمنستان و رژیم صهیونیستی با آذربایجان ارتباط برقرار کرده‌اند. این در حالی است که آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها در یک موضع قرار دارند. سفر پلوسی بیشتر در راستای حمایت از پاشینیان غرب‌گرا است و تأکید بر این امر که اهمیت وی بیشتر از خود ارمنستان است. به همین دلیل بود که در جنگ قره‌باغ روسیه از ارمنستان حمایت کامل صورت نداد.
3ـ به دلیل راهبرد دولت جمهوری اسلامی ایران مبنی بر تعامل با همسایگان و افزایش همکاری‌ها بین ایران و کشورهای قفقاز، آمریکا و رژیم صهیونیستی به دنبال آن هستند که از بازیگری ایران در این منطقه خودداری کنند و با ایجاد تنش و مبتنی بر راهبرد بی‌ثبات‌سازی، مانع از سوق یافتن بیشتر کشورهای این منطقه به سمت ایران شوند و خود خلأهای موجود را پرکنند. در مجموع می‌توان گفت که آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها تمرکز ویژه‌ای بر روی منطقه قفقاز کرده‌اند و یکی از دلایل اصلی آن عدم بازیگری ایران و روسیه در این منطقه و به خطر انداختن منافع این دوکشور است.
نکته پایانی؛ راهبرد جمهوری اسلامی در منطقه قفقاز همان راهبردی است که رهبر معظم انقلاب در دیدار با رئیس‌جمهور ترکیه و روسیه مطرح کردند و آن هم تغییرناپذیری مرزهای منطقه خصوصا مرزهای قفقاز هست و قطعا برای تحقق راهبرد خود اقدام خواهد نمود.
(محمدرضا فرهادی)
▼ خبر ویژه
بزرگترین دورهمی جهان
بررسی‌ها نشان می‌دهد با پیوستن ایران به این سازمان در سال گذشته و دائمی شدن عضویت ایران در این سازمان منطقه‌ای که اخیرا اعلام شد، حالا 12 عضو فعلی این در مجموع 3/4 میلیارد نفر جمعیت دارند که معادل 42/7 درصد از جمعیت 8 میلیاردی جهان است. حجم GDP عضو شازمان شانگهای نیز 23 هزار و 661 میلیارد دلار است که این میزان معادل 24/6 درصد از کل GDP جهان را شامل می‌شود. نگاهی به آمارها نشان می‌دهد صادرات فعلی ایران به اعضای شانگهای معادل کمی بیش از نیم درصد (دقیقا 0/55 درصد) واردات 3/7 هزار میلیارد دلاری کشورهای عضو شانگهای است. براین اساس ظرفیت بزرگی در اقتصاد این کشورها به‌ویژه در سه کشور چین، هند و روسیه برای ایران مهیاست که در صورت افزایش سهم ایران از اقتصاد جهان و افزایش حجم صادرات، می‌توان یک سبد متنوعی از کالاها را برای بازار سازمان شانگهای تدارک دید.
▼ اخبار
1ـ کشور ملکه در حال ورشکستگی
روزنامه گاردین نوشت: لیز تراس نخست‌وزیر جدید انگلیسی‌ها قرار است به منظور شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر کند که تنها دو روز پیش از مرگ ملکه به این مقام رسید. سازمان‌های تجاری پیشرو انگلیس فشار بر کابینه دولت برای کمک‌هایی که می‌تواند درخصوص قبوض انرژی به آنها ارائه دهد را افزایش و نسبت به عواقب وخیم ماندن در برزخ کنونی هشدار داده‌اند. کارشناسان همچنین هشدار داده‌اند که با توجه به نرخ تورمی که در ۳۰ سال گذشته بی‌سابقه بوده و سقوط پوند به پایین‌ترین میزان در ۳۷ سال گذشته، احتمال دارد قمار دولت تراس بر روی کاهش مالیات، بازارها را به وحشت بیندازد. پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که اقتصاد انگلیس در نیمه دوم سال جاری کاهش خواهد یافت و این در حالی است که میزان رکود پس از تزریق ۱۵۰ میلیارد پوند به اقتصاد مشخص نیست.
2ـ هشدار به سبک حزب‌الله
با نزدیک شدن موقع هشدارهای مقاومت به رژیم صهیونیستی در مورد میدان‌های گازی در دریای مدیترانه و به مناسبت اربعین امام حسین(ع) یک تیم غواصی مقاومت اسلامی لبنان در منطقه ساحلی «الجیه» در جنوب بیروت ۱۸ ساعت زیر آب ماندند و اقدام به برگزاری مراسم تلاوت قرآن و زیارت عاشورا کردند. این برنامه در شرایطی برگزار شد که سیدحسن نصرالله در سخنرانی روز گذشته خود به شدت رژیم صهیونیستی را تهدید کرد که در صورت برداشت گاز از میدان «کاریش» در آب‌های مدیترانه، حزب‌الله دست روی دست نخواهد گذاشت. بدون شک برنامه غواص‌های حزب‌الله در زیر آب می‌تواند پیامی برای رژیم صهیونیستی داشته باشد که این روزها در حالی تلف کردن زمان در برابر هشدارهای مقاومت است.
3ـ ایران در بزرگترین پیمان منطقه‌ای جهان
صفری، معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه گفت: «یکی از پدیده‌های جدید در شانگهای برای ما بازارهای نو انرژی است. بازار ما با کشورهای عضو شانگهای به بیش از ۹ میلیارد می‌رسد که فقط به انرژی محدود نمی‌شود و شامل مواردی مثل صدور کالا، خدمات مهندسی و انتقال تکنولوژی می‌شود. ️تمرکز کاری ما در شانگهای برروی مسئله ترانزیت و کشورهای محصور در خشکی است. ️در اغلب ملاقات‌های رئیس‌جمهور با مقامات حاضر در شانگهای آنها در خواست می‌کردند مکان‌هایی باشد تا در بندر عباس و چابهار کالا جا به جا کنند. ️با عضویت ایران در سازمان شانگهای، تمام کشورهای آسیای مرکزی به واسطه ما به دریاهای آزاد راه پیدا می‌کنند.»
4ـ تجارت با آفریقا معطل تصمیمات بزرگ
محمدعلی ارمی، فعال اقتصادی ایران در بازار آفریقا می‌گوید اروپایی‌ها ما را از بازار آفریقا می‌ترسانند و می‌گویند این بازار برای شما پرریسک است؛ اینجا نیایید! به علت کم‌کاری‌ها حتی یک پرواز مستقیم هم به کشورهای آفریقایی نداریم! متأسفانه چندین تقاضای کشت فرا سرزمینی از آفریقا داشتیم که مسئولان ما توجهی به آنها نکردند! هیچ تفاهم‌نامه‌ای بین بانک‌های ایرانی و بانک‌های آفریقایی وجود ندارد! سازمان توسعه تجارت و اتاق بازرگانی در حوزه آفریقا کم‌کارند! این در حالیست که ترکیه با شناخت بازار بکر آفریقا تجارت خود را با این قاره از 5 میلیارد دلار در سال 2003 به 25 میلیارد دلار در سال 2020 رسانده است.
5ـ مذاکره مستقیم با آمریکا بی‌فایده است
رئیس‌جمهور در گفت‌وگو با الجزیره انگلیسی گفت: یک دور مذاکره مستقیم با آمریکا را تجربه کردیم. ثابت شده که آنها دنبال امتیازگیری‌های بیشتری هستند. هیچ‌گونه فایده‌ای برای مذاکره مستقیم نمی‌بینیم. هر توافقی بدون حل و فصل موضوعات پادمانی ادعایی بدون فایده است. مخالفت با برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز کشورمان بهانه‌ای برای مقابله با پیشرفت ایران است. در سیاست خارجی این دولت تعادل و توازن وجود دارد. ما می‌خواهیم با همه کشورها به ویژه کشورهای مستقل، ارتباط داشته باشیم.
▼ اخبار کوتاه
◄ گزارش بیمارستان کسری درباره مهسا امینی/ شب گذشته در برنامه امواج شبهه رادیو گفت‌وگو گزارش معاینه خانم مهسا امینی در بیمارستان کسری قرائت شد. در معاینه مشخص شد که سر، صورت و گردن فاقد آثار ضرب و جرح و فاقد شکستگی در جمجه و صورت بوده است. مهسا امینی سابقه تومور مغزی داشته و در ۵ سالگی جراحی شده که آثار جراحی در سمت راست پیشانی‌اش وجود دارد. او سابقه دیابت و مصرف چند دارو داشته است.
◄ صادرات ۴ میلیون تن غلات اوکراین/ وزارت زیرساخت اوکراین روز یک‌شنبه اعلام کرد که بر اساس توافق بازگشایی بندرهای این کشور در مجموع ۱۶۵ کشتی باری حامل سه میلیون و ۷۰۰ هزار تن محصولات کشاورزی، بندرهای اوکراین را در دریای سیاه ترک کرده‌اند. یکی از علل افزایش قیمت گندم در دنیا جنگ اوکراین بود که این موضوع می‌تواند به کاهش قیمت گندم کمک کند.
◄ تابستان بدون خاموشی/ برنامه‌های مدیریت مصرف که امسال تابستان از سوی وزارت نیرو اجرایی شد علاوه بر آنکه پاداش‌های خوبی برای مشترکان به همراه داشت، از بروز خاموشی گسترده در شبکه جلوگیری کرد و تابستانی بدون خاموشی با وجود ناترازی رقم زد این در حالیست که مصرف برق صنایع هم ۱۱ درصد افزایش یافت.
◄ اربعین امسال بزرگترین مراسم در طول تاریخ/ استاندار کربلا گفت مراسم اربعین سالار شهیدان(علیه‌السلام) بزرگترین مراسم برپایی اربعین تا به امروز بوده است. همچنین وزیر کشور عراق نیز اعلام کردند که نزدیک به ۲۲ میلیون زائر طی مراسم اربعین وارد استان کربلا شدند.
◄ اینجا دیگر امن نیست/ حمله راکتی یک‌شنبه شب به پایگاه اشغالگران آمریکایی در اطراف چاه نفتی العمر در دیرالزور واقع در شرق سوریه، باعث وقوع انفجارهایی شده است. هنوز گزارش بیشتری درباره جزئیات این خبر و عاملان حمله مخابره نشده است.
◄ سیاه قرمز سرد/ تصویر جلد مجله اشپیگل آلمان در رابطه با بحران انرژی بازخورد بسیاری داشت. اشپیگل نوشت سیاه‌ـ قرمز‌ـ سرد. انفجار قیمت، مرگ شرکت‌ها، ترس از سقوط. آلمان سال‌های سختی را پیشرو دارد.
◄ مکرون روی موج نارضایتی/ فرانسوی‌ها با نگرانی از نزدیک شدن فصل سرما و احتمال قطعی برق و گاز در پی تنش‌های اروپا با روسیه تظاهرات برپا کردند و خواستار استعفای رئیس‌جمهور کشورشان شدند.
◄ امتیازات جدید برای فرزند سوم/ هیئت‌وزیران آیین‌نامه اجرایی تبصره (۳) ماده (۴) قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت درباره تخصیص زمین و مسکن به خانوار پس از تولد فرزند سوم و بیشتر را به تصویب کرد.