۱- سبب انفعال ارتش عراق شد، به گونه‌ای که نظامیان عراق تقریباً تا پایان دیگر نتوانستند از لاک دفاعی خارج شوند. ۲- سبب بازگشت روحیه و اعتماد به نفس نیرو‌های مسلح ایران شد. ۳- دفاع مقدس را وارد مرحله جدیدی کرد و ایران در موضع قدرت و آفند قرار گرفت. ٤- تمام محاسبات و نقشه‌های ائتلاف غرب و شرق علیه ایران را به هم ریخته و نقش بر آب کرد. ۵- بیش از آنکه فتح خاک و سرزمین باشد فتح ارزش‌های والای انسانی بود. ۶- به همان میزان که سبب غرور و عظمت ملی مردم ایران شد، به همان میزان غرور و ابهت رژیم بعثی و ائتلاف جهانی علیه ایران را درهم شکست. ۷- آرزوی غرب برای واگذاری نقش ژاندارمی و حافظ منافع نظام سلطه غربی به صدام را نقش بر آب و به کابوس تبدیل کرد. ۸- نشان داد که همه مردم ایران پشت خاکریز دفاع مقدس حاضرند. ۹- اندیشه تصرف ایران توسط صدام را به کابوس تصرف عراق از سوی رزمندگان ایران تبدیل کرد. ۱۰- نام مردم ایران را به‌عنوان ملتی بزرگ و شکست‌ناپذیر بر سر زبان مردم جهان انداخت. ۱۱- آن‌قدر بزرگ و عظیم بود که دستگاه تبلیغاتی و امپراتوری عظیم رسانه‌ای دشمن را وادار به اعتراف به پیروزی ملت ایران کرد. ۱۲- نماد رشادت و دلاوری‌های مردمی است که خاطرات کم نظیر آنان برای همیشه در قلب تاریخ ثبت شده است. ۱۳- در نظر تئوریسین‌های نظامی امریکایی مانند هنری کیسینجر به منزله سفوط رژیم بعثی عراق و فروپاشی همه کشور‌ها و رژیم‌های عربی در منطقه غرب آسیا بوده و به همین دلیل با تمام قوا برای جلوگیری از سقوط صدام به میدان آمدند. ۱٤- از نظر نظامی و الگو‌های راهبردی جنگ در جهان و از دید نخبگان نظامی و کارشناسان مسائل جنگ، بیشتر به معجزه شبیه بود. بزرگداشت حماسه آفرینی مردم ایران در خونین شهر از آن جهت دارای اهمیت است که با فتح خرمشهر تاریخ ورق خورد و دنیای استکباری و نظام سلطه، حرکت عمیق انقلاب اسلامی و عظمت ملت ایران را باور کرد. مردم ایران در دفاع از تمامیت ارضی و هویت ملی خود حماسه‌ای آفریدند که کم‌ترین دستاورد‌های آن عبارت بود از:
۱- سلب قدرت مانور سیاسی عراق و دشمنان انقلاب اسلامی در محافل سیاسی و مجالس دنیا، نظیر مجالس سازمان ملل متحد، شورای امنیت، شورای همکاری خلیج فارس، کنفرانس غیرمتعهد‌ها و.... ۲- احترام به حق حاکمیت نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران از سوی عراق.
۳- تثبیت نظام مقدس جمهوری اسلامی در بعد سیاسی، به ویژه از نظر بین المللی به عنوان نظامی که بدون اتکای به قدرت‌های خارجی، در شرایط خطیر و حساس، قادر به طرح و تحقق مکانیسم‌های مهم و پیچیده سیاسی ـ نظامی است. ٤- انعطاف و انفعال مواضع سیاسی عراق و عقب نشینی از خواسته‌های نامشروع خود. ۵- عدم اعتماد شورای همکاری خلیج فارس به رژیم عراق که باعث تزلزل این رژیم از نظر مالی شد. شورای همکاری با فتح خرمشهر از پیروزی صدام در جنگ دچار یأس گردید و ارسال کمک‌ها را باعث هدر دادن امکانات تلقی کرد.
به این ترتیب حماسه عظیم فتح خرمشهر مانند شمشیر داموکلس بر گرده اجانب و دولت‌های مستکبر است که در صورت حماقت و حمله به ایران شمشیر فاتحان خرمشهر همچون صاعقه‌ای بر فرق آنان فرود خواهد آمد؛ و بالاخره دلیل اصلی پیروزی رزمندگان اسلام در حماسه فتح خرمشهر حذف تفکر لیبرالی در جنگ بود. فتح خرمشهر محصول پایان یافتن مدیریت لیبرالی بنی صدر و جایگزینی الگوی مدیریت تراز انقلابی و میوه شجره طیبه انقلابیگری در برابر تفکر سازشکار و واداده غیرانقلابی در عرصه دفاع مقدس است؛ و در شرایط کنونی که نظام سلطه با تمام ظرفیت رسانه‌ای خود به تحریف و وارونه‌نمایی پرداخته و با بن‌بست نمایی و سیاه نمایی در پی القای ناکارآمدی نظام جمهوری اسلامی ایران است، الگوی فتح خرمشهر راه‌گشا است و فرمایش حضرت امام خامنه‌ای درباره خرمشهر‌های بعدی، متضمن غلبه تفکر انقلابی بر تفکر غربگرای اشرافی و سازشکار برای تحقق گام دوم انقلاب در بزرگ‌ترین جنگ ترکیبی تاریخ بشری است.

شاخص‌های رسانه امام رضایی

سعيد برند

می گویند عصر، عصر ارتباطات است. شاید در روزگاری احساس می شد، قدرت برتر از آنِ کشوری است که تسلیحات پیشرفته تر و مخرب تری دارد یا شاید این تصور وجود داشت که عمر پایداری یک نظام، به میزان دسترسی اش به منابع انرژی است. اگرچه همه این ها در جای خود باقی است، اما اکنون این عقیده هم طرفداران زیادی دارد که قدرت برتر در  یَد حکمرانانی است که بتوانند بهتر و شایسته تر افکار عمومی جامعه را با خود همراه سازند.   در مدیریت افکار عمومی و احیای حس اعتماد و انسجام سازی، ارکان موثری نقش ایفا می کنند و دستگاه های مختلفی وظیفه دارند، اما یکی از مهم ترین ایفاگران این نقش، «رسانه» است. رسانه ای که می تواند همچون شمشیر دو لب در این مسیر ایفای نقش کند. این رسانه است که امروز در فرم دهی سبک زندگی افراد جامعه موثر است، به آن ها می گوید چگونه زندگی کنند، چگونه غذایی بخورند، کدام فیلم را ببینند، چگونه بپوشند و حتی چگونه مرگی برای خود انتخاب کنند.   مثال های فراوانی وجود دارد که چطور یک رسانه می تواند واقعیتی را آن طور که می خواهد، منعکس کند و بخشی از جامعه را با خود همراه سازد. موضوعی که استادان این حوزه با عنوان «سواد رسانه ای» در دوره های آموزشی به تفصیل درباره آن سخن گفته اند و این سطور مجالی برای آن نیست.  هر چند هنوز که هنوز است این مسئله، یعنی این که رسانه چقدر می تواند در اقناع و تنویر افکار عمومی، در اطلاع رسانی بهنگام، در فرهنگ سازی، ایجاد همبستگی و انسجام سازی موثر باشد، توسط بسیاری از مسئولان و دست اندرکاران کشورمان درک نشده یا نادیده انگاری می شود. در حالی که اعتراضات و سپس اغتشاشات اخیر تا حدودی برای این دسته از مسئولان روشن کرد که دوران «نگفتن»ها و «ننوشتن» ها تمام شده است. امروز دوران چگونه گفتن و چگونه نوشتن است. دورانِ گفتن ناگفته ها و شنیدنِ ناشنیده هاست. حالا تصور کنید ابزاری با این قدرت عالی، عاری از معرفت و به دور از بصیرت و اخلاق حرفه ای باشد! خواسته یا ناخواسته چه آسیبی به جامعه وارد خواهد کرد؟ بسیاری از حوزه های مهم کاری اسناد بالادستی دارند که حداقل به هنگام بحران به آن پناه می برند یا صاحبان برخی مشاغل، به هنگام تصدی آن شغل، سوگندی یاد می کنند، در واقع یک چارچوب اخلاقی برای خود متصور می شوند که در مسیر انجام وظیفه مبادا قدمی کج بردارند. حال ما چه چارچوبی برای اخلاق رسانه تدارک دیده ایم؟ شاید بگویید «قانون». اما اولا که تجربه زیستی نشان داده بگیر و ببندهای قانونی، گرهی از این ماجرا کاملا باز نمی کند و اتفاقا می تواند مخاطب را به سمت رسانه های غیررسمی سوق دهد، دوم این که بدون تعارف رسانه بهتر از هر کسی می داند که گاهی چطور گزارشی را از دَم تیغ قانون عبور دهد که با هیچ کدام از مفاد و تبصره های قانونی منافاتی نداشته باشد، اما بتواند اخلاق را دور بزند، بدون آن که ردی از خود باقی بگذارد! بالطبع هر کشوری با توجه به فرهنگ و قوانین حاکمه خود، تدبیر و مسیر راه گشایی برای پایمال نشدن اخلاق حرفه ای در رسانه تدارک دیده است، این جا دقیقا همان جایی است که «سیره رضوی» می تواند دستگیر ما باشد. جایی که می توانیم در چارچوب نظری حضرت علی بن موسی الرضا (ع)، قدم و قلم برداریم. کاری که آقایان در ارشاد و ... می توانند بکنند، نگارش میثاق نامه رسانه ای با الهام از سیره و سلوک رضوی است. مگر نه این است که ما در مملکتی زندگی می کنیم که هر روز صبح خورشید، زیر سایه شمس توس طلوع می کند و اتفاقا همه جا صحبت از ترویج فرهنگ رضوی می کنیم، به خصوص این روزها در دهه کرامت و میلاد حضرت رضا (ع) یا دهه پایانی ماه صفر که سالروز شهادت ایشان است. اما در عمل چه اتفاقی می افتد؟ رسانه های ما چقدر اخلاقی و امام رضایی هستند؟  به عنوان نمونه این روزها شاهد برگزاری مناظره های داغ در رسانه ها هستیم که اتفاقا هر چقدر به انتخابات هم نزدیک تر شویم، این بحث و جدال ها، بیشتر رنگ و بوی سیاسی به خود می گیرد. چرا منش و اصول اخلاقی امام رضا(ع) در مناظرات شان را که بسیار هم معروف است به عنوان الگویی برای فرم دهی مناظرات استخراج نمی کنیم و به کار نمی بندیم؟  کتاب های روایی شیعه، مناظرات ایشان با سه گروه از جمله اهل کتاب، ملحدان و متکلمان دیگر فرقه ها و ادیان را ثبت کرده است. کتاب عیون اخبار الرضا (ع)می تواند در این باره استفاده شود. در حالی که هر گاه صحبت از «رسانه رضوی» و ترویج فرهنگ رضوی می شود، نگاه ها به سمت نگارش صفحه یا ستونی درباره سبک زندگی حضرت رضا (ع) می رود و به همین بسنده می شود. در حالی که اصل حرف این است که باید صفحه به صفحه، ستون به ستون و سطر به سطرِ رسانه رضوی منطبق با هنجارهای اخلاقی حضرتش باشد. تصور کنید در این روزگار که ما کار خبرنگاری و رسانه ای می کنیم، امام رضا(ع) حیات جسمانی داشتند و هر روز صبح نسخه ای از رسانه ما به رویت ایشان می رسید، از خودمان بپرسیم ایشان چقدر از نحوه مطالبه گری ما خرسند می شوند؟ آیا قلم فرسایی های ما مورد پسندشان است؟ اگر به هنگام نگارش هر پست، استوری یا توئیت به این اصل توجه کنیم بدون شک شاهد خیلی از دعواهای کف تایم‌لاین و تهمت پراکنی ها نخواهیم بود. واقعیت این است که ما در این ایام حواسمان به آذین بندی کوچه ها، برپایی ایستگاه های صلواتی و برگزاری جشن ها و مولودی ها و حتی برگزاری مسابقات مذهبی - که البته در جای خود بسیار نیکو و پسندیده است – هست، اما از این رکن مهم که فرهنگ رضوی باید در لحظه لحظه زندگی شخصی و کاری ما جاری باشد، غفلت کرده ایم، وگرنه اکنون می توانستیم سرمان را با افتخار بالا بگیریم و بگوییم: این جا ایران، صدای ما را از رسانه امام رضا(ع) می شنوید...