ایران به عنوان یکی از چهار مصرف‌کننده بزرگ گاز دنیا، روزانه بیش از 800 هزار بشکه میعانات گازی از میادین گازی خود تولید می‌کند که حدود 600 هزار بشکه آن در پالایشگاه‌‌ها و پتروشیمی‌های داخلی مصرف شده و ضروری است، مابقی 200 هزار بشکه صادر شود، اما در شرایط تحریم به دلیل مشتریان کمتر میعانات گازی در دنیا، صادرات این محصول نسبت به نفت خام سخت‌تر است.
بدین ترتیب با توجه به نیاز کشور به افزایش تولید گاز، میعانات گازی بیشتری نیز از میادین گازی تولید می‌شود و ناتوانی دولت قبل در صادرات آن باعث شد، بیش از 87 میلیون بشکه میعانات گازی ایران روی آب سرگردان باقی بماند، موضوعی که بیژن زنگنه وزیر سابق نفت نیز در دیدار با جواد اوجی وزیر نفت هنگام تحویل وزارت نفت به تیم جدید به آن اذعان کرده و از آن به عنوان یکی از جدی‌ترین دغدغه‌های خود یاد می‌کند.
*ذخایر میعانات گازی سرگردان روی آب با دیپلماسی انرژی به صفر رسید
اما روز گذشته جواد اوجی وزیر نفت، بعد از گذشت 20 ماه از عمر دولت سیزدهم از به صفر رسیدن میعانات گازی سرگردان ایران روی آب خبر داد.
وی عنوان کرد: متأسفانه در دولت گذشته در حوزه دیپلماسی انرژی دچار مشکل بودیم و صادرات نفت ما خوب نبود و 87 میلیون بشکه میعانات نیز روی دریا داشتیم و در زمستان سال 99 نیز به‌دلیل ناترازی گاز با خاموشی‌های پرشمار روبه‌رو بودیم.
اوجی افزود: با تلاش همگانی و موفقیت‌هایی که در حوزه دیپلماسی انرژی به دست آوردیم، توانستیم رقم صادرات نفت خام و میعانات گازی را افزایش دهیم و رکوردهای مطلوبی در بخش صادرات ثبت کنیم. در شرایطی که در گذشته 87 میلیون بشکه میعانات روی دریا ذخیره شده بود، امروز این رقم به صفر رسیده است و میعانات گازی روی آب نداریم.
*صادرات میعانات گازی ایران در دولت سیزدهم بیش از 3 برابر شد
طبق اعلام وزارت نفت، میزان صادرات میعانات گازی ایران در دولت قبلی روزانه بین 20 تا 60 هزار بشکه متغیر بود که این عدد در دولت سیزدهم به 3 برابر افزایش یافته است و حتی به اعداد 200 تا 250 هزار بشکه در روز نیز رسیده است. با این اقدامات در 6 ماه اول دولت سیزدهم نه تنها همه تولیدات 870 هزار بشکه‌ای میعانات گازی در داخل مصرف یا صادرات شد، بلکه وزارت نفت مجبور شد برای پاسخ به تقاضا به سراغ ذخایر روی آب و خشکی هم برود و بیش از 20 میلیون بشکه از این ذخایر نیز مورداستفاده قرار گرفت و از حجم ذخایر ایران کاسته شد.
این موضوع در حالی بود که همه انتظار داشتند که وزارت نفت جدید با خرید 12 کشتی VLCC بر ذخایر روی آب میعانات گازی ایران اضافه کند، ولی در واقع نه تنها از هیچکدام از مجوزهای خرید کشتی استفاده نشد بلکه کشتی‌های روی آب را نیز یکی پس از دیگری آزاد شدند؛ به صورت متوسط هر دو ماه سه کشتی VLCC. قیمت اجاره هر کدام از این کشتی‌ها بیش از 30 میلیون دلار بوده است.
*قرارداد بزرگ صادرات میعانات گازی ایران به ونزوئلا به ثمر نشست
اما یکی از اقدامات مهمی که منجر به افزایش صادرات میعانات گازی ایران در شرایط تحریم و به صفر رسیدن میعانات گازی ایران روی آب شد، قرارداد بزرگ صادرات میعانات گازی ایران به ونزوئلا در مهرماه سال 1400 بود. نخستین بار رویترز به نقل از 5 منبع آگاه در 4 مهرماه سال 1400 از انعقاد یک قرارداد بزرگ نفتی میان ایران و ونزوئلا با وجود تحریم‌های آمریکا خبر داد و نوشت، نخستین محموله قرار است، این هفته ارسال شود.
طبق گزارش رویترز با عنوان «Iran boosts crude supply to Venezuela for refining, freeing up exportable oil،» ایران ماهانه 2 میلیون بشکه میعانات گازی خود را به ونزوئلا صادر می‌کند که اگر این روند از مهرماه سال 1400 تاکنون تداوم داشته باشد، بدین معناست که 40 میلیون بشکه از میعانات گازی سرگردان روی آب ایران (حدود 50 درصد از کل میعانات گازی سرگردان) به مقصد ونزوئلا صادر شده است.
در مجموع به نظر می‌رسد، با ابتکارات وزارت نفت دولت سیزدهم تهدید تشدید انبارش میعانات گازی و محدودیت در تولید گاز، اکنون به فرصت صادرات میعانات گازی و افزایش ارزآوری برای کشور تبدیل شده است. علاوه بر 3 برابر شدن صادرات میعانات گازی، طبق اعلام وزارت نفت، صادرات نفت خام نیز در دولت سیزدهم دو برابر شده است.
منبع: فارس