جنگ برای طلا

«آفریقای جنوبی» سرزمینی است که سالیان متمادی تحت سلطه هلندی‌ها و انگلیسی‌ها بوده است. میان این دو استعمارگر نیز مدت‌های مدیدی درگیری و منازعه بوده است. از آغاز سلطه بریتانیا، اصطکاکی بین اداره‌کنندگان بریتانیایی و مستعمره‌نشینان هلندی که به «بوئر»‌ها معروف بودند، وجود داشت. بین سال‌های ۱۸۳۵ تا ۱۸۳۷ طی مهاجرتی که در تاریخ به نام «راهپیمایی بزرگ» معروف است، حدود ۱۲ هزار نفر از بوئر‌ها از مستعمره کیپ به سمت شمال، مهاجرت کردند تا ایالت‌های مستقلی در غرب ناتال، در دره‌های حاصلخیز رودخانه‌های وال و اورانژ به‌وجود آوردند. در سال ۱۸۵۲، بریتانیا از حاکمیت خود بر منطقه ترانسوال در شمال شرقی آفریقای جنوبی دست کشید و خیلی زود این منطقه به‌عنوان جمهوری آفریقای جنوبی، اعلام شد. همچنین در سال ۱۸۵۴، بریتانیا استقلال ایالات هم‌جوار اورانژ آزاد را به رسمیت شناخت. طی ۴۰ سال بعدی، با وجود تنش‌های مکرّر بین زولو‌ها و بریتانیایی‌ها، بوئر‌ها جای پای خود را در دو موطن جدید خود، محکم کردند.
کشف الماس (۱۸۶۸) و طلا (۱۸۸۸) در سرزمین‌های مجاور دو ایالت بوئرنشین، رقابت سه‌جانبه بریتانیایی‌ها، بوئر‌ها و زولو‌ها را بر سر منطقه پیچیده‌تر کرد.
بریتانیایی‌ها، منطقه ترانسوال را در سال ۱۸۷۷، مجدد به سرزمین‌های تحت نظارت خود ملحق کردند. بوئرها، به‌شدت به این کار اعتراض و برنامه‌ریزی برای شورش را آغاز کردند. در سال ۱۸۷۹، در یک جنگ خونین و سخت، بریتانیایی‌ها، زولو‌ها را شکست دادند و زولوند را تحت‌الحمایه خود کردند؛ سپس در اواخر ۱۸۸۰، بوئر‌های ترانسوال بار دیگر استقلال خود را از بریتانیا اعلام کردند. این اقدام بوئر‌های ترانسوال، سبب شروع نخستین جنگ بوئر‌ها شد. بوئر‌ها با موفّقیت در مقابل دست‌درازی‌های بریتانیا در طول جنگ اول بوئر (۱۸۸۰ تا ۱۸۸۱) مقاومت کردند و از تاکتیک‌هایی استفاده کردند که مناسب با موقعیت محلی بود.
با کشف طلا در سال ۱۸۸۸، سیسیل رودز به کمک بزرگ‌ترین شرکت معادن انگلیس، به‌مدت چند ماه امتیاز بهره‌برداری از معادن میان دو رود را با فشار و نیرنگ از صاحبان آن گرفت؛ سپس رودز «شرکت آفریقای جنوبی انگلیس» را بنیان کرد. این شرکت نه‌تنها انحصار بهره‌برداری از منطقه بین دو رود زامبزی- لیمپو را به‌دست آورد؛ بلکه از ملکه بریتانیا اجازه گرفت تا دستگاه حکومتی و نیروی مسلح پدید آورد. در همین ایام بود که هزاران انگلیسی برای کار در معادن وارد این منطقه شدند و شهر ژوهانسبورگ یک روزه ساخته شد. در جنگ دوم بوئر که از سال ۱۸۹۹ تا ۱۹۰۲، ادامه داشت، بوئر‌ها به‌شدت مقاومت کردند؛ ولی عاقبت بریتانیا توانست نیرو‌های آنها را شکست دهد.