یکی از مهمترین سرزمینهای آفریقا که سدههای متمادی شلاق استعمارگران را بر دوش مردمان خود تجربه کرده، آفریقای جنوبی است. جمهوری آفریقای جنوبی، کشوری در جنوب آفریقا و در سواحل دو اقیانوس اطلس و هند است که با کشورهای «نامیبیا»، «بوتسوانا»، «زیمباوه»، «موزامبیک»، «سوازیلند» و «لسوتو» (کشوری که در سرزمین آفریقای جنوبی محصور شده) هممرز است.
آفریقای جنوبی، به دو دلیل تکاملی متفاوت را نسبت به دیگر کشورهای آفریقایی تجربه کرده است: اول اینکه مهاجرت از اروپا کمی بعد از اینکه شرکت هند شرقی هلند، ایستگاهی در مکان امروزی «کیپ تاون» ایجاد کرد، آغاز شد؛ دوم اینکه آب راه کیپ اهمیت راهبردی دارد و همچنین منابع کانی غنی این منطقه، سبب اهمّیت بیشتر این کشور برای کشورهای غربی، بهویژه در اواخر سده نوزدهم شد که بعدها در دوران جنگ سرد ارزش بیشتری پیدا کرد.
آفریقای جنوبی، دارای تعدادی از قدیمیترین آثار باستانی موجود در قاره آفریقاست. سنگوارههای بسیاری در غارهای «استرکفونتاین»، «کرومدرای» و «ماکاپانسگات» وجود دارند که از حیات انسانی سه میلیون ساله سخن میگویند.
تاریخ نوشتاری آفریقای جنوبی با شرح دریانوردان اروپایی که از راههای بازرگانی هند شرقی میگذشتند، آغاز میشود. نخستین دریانورد اروپایی که موفق شد از این آبراه گذر کند، یک کاوشگر پرتغالی به نام «دیاس» در سال ۱۴۸۸، میلادی بود. او هنگام بازگشت به «لیسبون»، مکانی را که دیده بود «دماغه طوفانها» نامید؛ اما هنری دریانورد که پشتیبان مالی دیاس بود، نام آن را به «دماغه امید نیک» تغییر داد. این نام به راهی که برای رسیدن به سرزمین هند بود، اشاره دارد.
«کیپ تاون»، اولین شهر آفریقای جنوبی در سال ۱۶۵۲ میلادی را هلند بنا نهاد. این شهر برای افرادی که بین اروپا و شرق در رفتوآمد بودند و همچنین بهمنظور تهیه گوشت و محصولات تازه برای اعضای هلندی کمپانی هند شرقی ساخته شد. در سدههای ۱۷ و ۱۸ میلادی، جمعیت هلند بیشتر شد و سرانجام ساکنان هلند، مردم «شوسا» واقع در منطقه رودخانه ماهی را دیدند و پس از آن جنگهایی به نام جنگهای مرزی کیپ به دلیل تصاحب زمین و دام، شکل گرفت.