اشاره: در سال‌های اخیر علاوه برتاکید بر موضوعات اقتصادی در بیانات رهبر معظم انقلاب بر موضوع اقتصاد، اصطلاح دیگری نیز در ادبیات معظم‌له پررنگ است و آن اقتصاد مقاومتی است. ایشان این نوع اقتصاد را نسخه شفابخش کشور می‌دانند که می‌تواند سایر حوزه‌ها را نیز تحت تأثیر مثبت خود قرار دهد. حمیدرضا حاجی‌بابایی وزیر سابق آموزش و پرورش، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و نماینده منتخب مردم همدان برای دهمین دوره مجلس شورای اسلامی که تجربه حضور در چند دوره مجلس شورای اسلامی را نیز دارد، برخلاف تبلیغات برخی که می‌گویند اقتصاد مقاومتی، اقتصاد ریاضتی است، اعتقاد دارد مفهوم اصلی اقتصاد مقاومتی، پیشرفت همه‌جانبه اقتصاد و حوزه‌های وابسته به آن است؛ پیشرفتی که در نتیجه تولید و کار و تلاش ملی به دست می‌آید و نه وابستگی و تمایل به غرب! به نظر وی دولت می‌تواند با عمل به مؤلفه‌های اقتصاد مقاومتی، کشور را در مقابل تهدیدات اقتصادی بیمه کند. در ادامه مشروح مصاحبه هفته‌نامه صبح‌صادق را با این نماینده منتخب می‌خوانید.
* به نظر شما پس از آغاز کار مجلس دهم، برای عملیاتی شدن اقتصاد مقاومتی چه کارهایی باید انجام شود؟
با توجه به ابلاغ سیاست‌های کلی نظام از سوی رهبر معظم انقلاب، مجلس دهم باید سیاست‌ها، مشکلات و چالش‌هایی که معمولاً در جامعه مطرح است و مردم با آن دست به گریبان هستند را مد نظر قرار دهد. معظم‌له امسال را سال «اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل» نامیدند؛ چون سال‌هاست بحث اقتصاد مقاومتی به مثابه یک راهکار کارشناسی شده و مورد پسند اقتصاددانان متخصص مطرح است و بهترین راهکار برای برون‌رفت از وضعیت موجود در شرایط رکود اقتصادی است.
به نظر بنده اقتصاد مقاومتی این اصول را می‌آموزد که در جامعه روی پای خود بایستیم و از منابع داخلی بهره‌برداری کنیم؛ زیرا بی‌تردید به کارگیری یک اقتصاد دانش‌بنیان مبتنی بر داشته‌های داخلی کشور که از یک چرخه عظیم برخوردار است، می‌تواند نتایج خوبی را در پی داشته باشد.
مجلس هم وظیفه قانون‌گذاری یا به معنای بهتر ریل‌گذاری، راهنمایی، کمک و نظارت بر اجرای وظایف دولت را دارد. به همین دلیل مجلس باید با تمام قدرت ورود پیدا کند و این مشکل اساسی کشور که امروز تحت عنوان رکود اقتصادی مطرح می‌شود را برطرف کند؛ چرا‌که از این رکود به مثابه سکته اقتصادی کشور نیز نام می‌برند که تقریباً می‌توان گفت، هم مشکل معیشت ایجاد کرده و هم بر مشکلاتی چون اشتغال و... افزوده است. بر همین اساس اقتصاد مقاومتی می‌تواند پاسخگوی این نیازها در جامعه باشد تا رکود اقتصادی را بشکند و در واقع دولت را دوباره وارد ریلی توأم با موفقیت و شکوفایی اقتصادی کند.
اگرچه برخی‌ها در دولت بعضاً ممکن است در اعتقاد به اقتصاد مقاومتی ابهام، ایهام و شکی داشته باشند؛ اما با این ریل‌گذاری و قانون‌گذاری دولت می‌تواند وارد صحنه شود و کار کند و سه قوه با هم همکاری و مشارکت کنند و به جنگ غول وحشتناک رکود یا سکته اقتصادی بروند؛ چرا‌که واقعاً مردم در سال‌های اخیر با مشکلات عدیده‌ای دست به گریبان بوده‌اند. به‌ویژه اینکه در موضوع اشتغال هم رشدی نداشته‌ایم و متأسفانه شاهد آمار منفی در رابطه با اشتغال هستیم. انشاءالله مجلس و دولت بتوانند با همکاری و مشارکت یکدیگر و به‌کارگیری ظرفیت‌های دیگر دستگاه‌ها این مشکلات را برطرف کنند و به شعار سال 95 که یک اصل مهم در کشور است جامه عمل بپوشانند؛ اصلی که در واقع نیاز واقعی جامعه، رهبری و نظام است.
*برنامه نمایندگان اصولگرا در این راستا چیست؟
در وهله اول ما وظیفه داریم به یک خرد جمعی برسیم و نمایندگان مردم در کنار همدیگر قرار بگیرند، به‌ویژه نیروهای اصولگرا، ارزشگرا و ولایی که به شکل‌های گوناگون آمدند یک فراکسیون حداکثری قدرتمندی را شکل دهند که بتواند مسئولیت مجلس را به عهده بگیرد؛ البته با مشارکت سایر نمایندگانی که با اندیشه‌های گوناگون تحت عنوان گرایش‌های اصلاح‌طلبی و... وارد شدند یک مجلس پویا، آشنا با مشکلات مردم و مترصد برای رفع آنها با اولویت اقتصاد مقاومتی شکل بگیرد. یعنی در عین حال در سایه یک همگرایی و وحدت با توجه به خواسته‌های مردم و مطابق با سیاست‌های کلی بر مبنای اصول و معیارهایی که رهبر معظم انقلاب مشخص کرده‌اند، قدم‌های مؤثر برداشته شود.
*با مشخص‌شدن ترکیب مجلس آینده آیا این شعار به اقدام و عمل تبدیل می‌شود یا خیر؟
من در رابطه با آنچه که در انتخابات هفتم اسفندماه اتفاق افتاده تا به امروز، احساس رضایت می‌کنم و تصورم بر این است که در سراسر کشور برآیند انتخاب نیروها، رضایت‌بخش است؛ چرا‌که همه افراد به انواع گوناگون با مردم سخن گفتند، از اقتصاد مقاومتی استقبال کردند و اقتصاد مقاومتی را به مثابه کلید رفع مشکلات و به مثابه راهکار اساسی برای عبور از رکود و مشکلات معیشتی و اشتغال معرفی کردند. بنابراین ضمن اینکه مجلس همه‌جانبه‌نگر خواهد بود و به مسائل فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، سیاست داخلی و سیاست خارجی که به هم پیوسته است خواهد پرداخت، اقتصاد مقاومتی را پیشرو و بر روی میز برای اولویت اول خودش خواهد داشت که بتواند در این مسیر پاسخگوی مردم در کشور باشد. تا انشاءالله به سمتی برویم که این اصل را از حالت شعار، سستی و عدم اعتقاد بعضاً به سیاست‌های اقتصاد مقاومتی یا احساس مشکل بودن آن خارج کنیم. چون نیاز جامعه ما این است و مردم ما به وسیله اقتصاد مقاومتی به معیشت بهتر، اشتغال و زندگی بهتر خواهند رسید.
*موانع موجود بر سر راه تحقق اقتصاد مقاومتی چیست و برای برطرف‌کردن یا رفع آن چه اقداماتی باید انجام شود؟
به نظر من اولین مانع این است که کسانی به اقتصاد مقاومتی اعتقاد ندارند، اما به نوعی از اقتصاد مقاومتی استقبال و به اصولی‌بودن آن اذعان می‌کنند. این مسئله مانع عملیاتی شدن آن خواهد شد. این مانع با تثبیت و نظارت قانون، رفع خواهد شد. کسانی احساس که می‌کنند اقتصاد مقاومتی کارساز نیست باید اصولی و علمی برای‌شان تبیین و تفهیم شود تا به صورت حرکت نهادینه و گفتمان منسجم در کشور درآید. باید اقتصاد مقاومتی و فواید آن برای مردم گفته شود که چقدر می‌تواند وضعیت معیشتی حداقل 70 درصد جامعه که متوسط و پایین می‌باشد را بهبود بخشد و آن 30 درصد باقی‌مانده هم می‌توانند منافع خودشان را از طریق اقتصاد مقاومتی حتی بهتر از گذشته تأمین کنند و سرمایه‌شان را به کار گیرند.
یکی دیگر از مشکلات اساسی که در رابطه با اقتصاد مقاومتی، وجود دارد نوع تفکری است که تکیه بر اقتصاد جهانی یا تمایل به غرب دارد که بتواند مشکل کشور را حل کند؛ باید به جامعه بگوییم آمریکا یا هر کشور دیگری به اولین موضوعی که می‌اندیشند رفع دغدغه‌ها و مشکلات خودشان است. آمریکا دلش برای کشور ما نسوخته که بیاید برای ما شغل و معیشت درست کند؛ لذا باید روی پای خودمان بایستیم. البته استفاده از ظرفیت‌های خارجی در صورتی‌که ما روی پای خودمان بایستیم بدون هیچ دغدغه‌ای، بلامانع است. وقتی این اقتدار و عزت نهادینه شود دیگران هم ترغیب می‌شوند و به میدان مشارکت اقتصادی ورود می‌کنند. ولی اگر ما فقط بخواهیم به آنها تکیه کنیم قطعاً این کار را نخواهند کرد.
یکی دیگر از همین موانع، قوانین است که باید قانون لازم برای آن مصوب شود. نکته دیگر هم نظارت بدون هیچ‌گونه مسامحه، کوتاهی و مطابق با قانون است که باید مورد توجه قرار گیرد. برای دولت این باور پدید آمده که شاید تثبیت اقتصاد مقاومتی مانع پیشرفت و به منصه ظهور رسیدن برخی از امور شود، این یک اشتباه استراتژیک است. دولت باید در وسط صحنه باشد تا جامعه به سمتی برود که پذیرای اقتصاد مقاومتی باشد.
* عملکرد دولت را در سال‌های گذشته درباره موضوع اقتصاد مقاومتی چگونه ارزیابی می‌کنید؛ واقعاً مجریان و دولتمردان ما در این رابطه چه عملکردی داشته‌اند؟
این نکته بر هیچ‌کس پوشیده نیست و در بیانات مقام معظم‌رهبری می‌توان به وضوح دریافت که هیچ دستگاهی در رابطه با اقتصاد مقاومتی عملکرد قابل قبولی ندارد. به همین دلیل هم معظم‌له تذکرهای لازم را دادند. البته ایشان هم اشاره داشتند که در بحث‌های مقدماتی کارهایی صورت گرفته، اما دولت، مجلس و همه ارکانی که باید وارد میدان اقتصاد مقاومتی شوند، حقیقتاً هنوز هیچ حرکتی نکرده‌‌اند. امسال با تأکیدات رهبری بر موضوع اقدام و عمل دولت، مجلس، همه قوا و نهادها باید وارد صحنه شوند و کمک کنند تا بتوانیم برای تحقق اقتصاد مقاومتی گام‌های عملی برداریم.
*در پایان اگر نکته قابل ذکری دارید بفرمایید
ما امروز به وحدت حداکثری و مجلسی که بتواند ارزش‌های نظام و انقلاب اسلامی را تقویت کند، فکر می‌کنیم. باید تلاش کنیم تا خروجی این وحدت‌رویه به یک مجلس پرقدرت و تأثیرگذار منتهی شود. انشاءالله
تهیه و تنظیم: مجتبی برزگر