هرگونه توقفی در کمک رسانی به گروه های تکفیری در شمال سوریه به معنی قطع مواجب و دلارهایی است که ترکیه و مقامات حزب عدالت یعنی حزب آقای اردوغان، که از عربستان می گیرد. لذا دولت ترکیه ناگزیر است با توجه به مشکلات مالی و علاقه مندی خانواده آقای اردوغان و دیگر مقامات، سیاست های جنگی و حمایت از تروریست ها در سوریه را ادامه دهند.
ارتش سوریه و هپیمانانش (روسیه، ایران و حزب الله لبنان) قصد پاک سازی حلب را دارند و همزمان آمریکا با حمایت از نیروهای کرد ظاهرا می خواهد علیه داعش در رقّه عملیات کند. در این وضعیت ترکیه نیز در شمال سوریه همچنان فعال است.
برای بررسی تحولات سوریه با جعفر قنادباشی، کارشناس مسائل منطقه گفتگویی را انجام داده ایم که در ادامه می آید:
بصیرت: کارشناسان، وضعیت شمال سوریه را صحنه درگیری گروه های مختلف تروریستی و همچنین ائتلاف کردها و آمریکا علیه داعش و نیز درگیری سوریه و متحدانش علیه تروریست ها توصیف می کنند. شما وضعیت جنگ در این منطقه را چگونه می بینید؟
قنادباشی: ترکیه در منطقه شمال سوریه، مجددا تحرکات خود را آغاز کرده است. ترکیه مدتی در اواخر نیمه دوم سال1394 فعالیت خود را محدود کرده بود. و لیکن طی یکی دو ماهه اخیر به خصوص هفته های گذشته فعالیت خود را زیادتر کرده و این موضوع نشان می دهد که ترک ها برای امنیت مرزهای خود و همچنین ادامه سیاست های خارجی و هم کنترل کردها نمی توانند از مداخلات در این بخش خودداری کنند.
البته باید گفت ترکیه چشم طلب به کمک های عربستان و قطر دارد؛ هرگونه توقفی در کمک رسانی به گروه های تکفیری در شمال سوریه به معنی قطع مواجب و دلارهایی است که ترکیه و مقامات حزب عدالت یعنی حزب آقای اردوغان، که از عربستان می گیرد. لذا ناگزیر هستند با توجه به مشکلات مالی و علاقه مندی خانواده آقای اردوغان و دیگر مقامات، این سیاست ها را ادامه دهند. بخشی از مسائل مربوط به شمال سوریه، به نیازهای مالی و سیاسی ترکیه مربوط می شود و این موضوع جریان را پیچیده تر کرده است.
مسئله بعدی بر می گردد به مذاکرات صلح وین که متوقف شد و الان می بینیم که از بعد زمان متوقف شدن مذاکرات، گروه های تکفیری مجددا فعالیت خود را به صورت گسترده آغاز کرده اند مانند احرارالشام، معارضین و گروه های دیگری که آنجا هستند مانند جبهه النصره. در این زمینه وزیر خارجه عربستان هم به صراحت اشاره کرد ما مذاکراتمان را در سوریه ادامه می دهیم و لذا این بخش دیگری است که کاملا با سال گذشته متفاوت است. چون در سال گذشته این ها در مسیر آتش بس گام برداشتند و از اواخر اسفند ماه بود که وارد آتش بش شدند و به نظر می رسید عربستان کم کم مداخلات خود را کاهش می دهد، اما هنوز در این زمینه فعالیت خود را ادامه می دهند. در مورد روسیه هم که با خروج نیروهایش تا اندازه ایی آتش درگیری ها علیه گروه های تکفیری کاهش پیدا کرد، با توجه به حضور عربستان که شدیدا فعال شده است و آتش بس هم به صورت گسترده شکسته شده و ترکیه هم در این زمینه فعال شده و به مناطق حساسی که روسیه در آن قرار دارد نزدیک تر شده است، به نظر می رسد روسیه مجددا به همان گستردگی وارد عرصه شود.
بصیرت: ترکیه سعی دارد تا از تروریست ها در استان حلب حمایت کند. ترک ها بیشتر از چه گروهی از تروریست ها حمایت می کنند، هدف آن ها چیست و آیا به نتیجه ایی می رسند؟
قنادباشی: نتیجه ایی که در این زمینه تاکنون در بر نداشته است. با توجه به این که داوود اوغلو نخست وزیری را کنار گذاشته است و ایشان از بانیان ریاست عثمان گرایی بود، این سیاست الان شکست خورده و با توجه به همین سیاست، داووداوغلو تبدیل به یک عضو معمولی حزب عدالت و توسعه ترکیه شده است، البته مسلم است که عثمان گرایی داووداوغلو کاملا از بین نرفته است و لذا تفاوت الان ترکیه با ترکیه چهار سال پیش در این است که فعلا دارد در مسائل تاکتیکی عمل می کند و سیاست های راهبردی و دراز مدت را کنار گذاشته است. در واقع ترکیه الان در شرایط خوبی برای عملیات در این شمال سوریه نیست. مجموع گروه هایی که در این جا مورد حمایت ترکیه هستند و فعالیت می کنند، ترکیه سعی می کرد به بعضی از این گروه های تروریستی کمک کند مانند داعش که بتواند نفت بفروشد یا جبهه النصره که مجموعه ایی از القاعده می هستند و غربی ها با آن مخالف هستند و ترکیه به طور سرّی به آن ها کمک می کند. دولت ترکیه سعی می کند به طور علنی بیشتر به احرارالشام و ارتش آزاد کمک کند و گروه هایی که در تعریف تروریسم، تروریسم هستند و لیکن در لیست جهانی جزء تروریست ها قرار نگرفتند، ترکیه بیشتر از آن ها حمایت می کند.
نکته دیگر این که ترکیه در مداخله سوریه شکست خورده است به خصوص در مورد حلب که این موضوع را تجربه کردند و جزء هزینه چیزی برای آن ها ندارد. تا الان به منظور برخورداری از مواجبی که عربستان در اختیار ترکیه می گذارد ترک ها سیاست مداخله را ادامه می دهند و در واقع نوعی مزدوری و جانداری برای عربستان می کنند.
بصیرت: ظاهرا ارتش سوریه در هر دو جبهه رقه و حلب در حال جنگ است، وضعیت درگیری های ارتش سوریه در این مناطق به چه صورت است؟
قنادباشی: ارتش سوریه در قسمت حلب و ادلب که در شمال غرب سوریه قرار دارد موفق تر بوده است به خصوص این که حزب الله را در کنار خود دارد و بعضا از حمایت های مستشاری ایران هم استفاده می کنند و این باعث شد یک نیروی منسجم و فعالی شکل گیرد. به نظر می رسد که در این زمینه موفق تر عمل می کنند. در مورد رقه و داعش موضوع متفاوت است. در این جا آمریکایی ها حضور دارند و صدها نفر از نیروی خود را تحت عنوان آموزش نیروهای کردی وارد سوریه در اطراف رقه کردند و خواهان این هستند که موضوع آزادی رقه که در دست داعش است تحت مدیریت آن ها انجام شود. ارتش سوریه در آنجا خیلی حضور جدی ندارند البته نیروهایی تحت عنوان نیروهای دمکراتیک را آمریکایی ها و با حضور کردها برای آزادسازی رقه دارند که خیلی به آن امیدی نیست، لذا می شود گفت که پیروزی های ارتش سوریه بیشتر در اطراف حلب یعنی شمال غربی و نقاط مرکزی شمال سوریه بوده و در رقه خیلی هنوز جز آزادسازی تدمر و پالمیرا که قسمتی از آن آزاد شد، هنوز نشانی از استقرار جدی ارتش س.ریه در آن جا ما نداریم.
بصیرت: در مجموع ارتش سوریه در پیشروی به سمت رقه و حلب موفق خواهند بود؟
قنادباشی: ارتش سوریه در بهترین شرایط از نظر تجربه و شناخت نیروها و بکارگیری ادوات که در اختیار دارد، در شرایط بسیار خوبی می باشد. می توان گفت ادوات جدیدی در اختیار آن ها قرار دارد، آموزش های لازم را دیده اند و شرایط و زمینه های بسیار خوب تدارکات و لجستیک برای آن ها فراهم شده است. در این زمینه راه ها و خطرات جانبی را شناسایی کردند و می شود گفت در سوریه اگر مداخلات آمریکایی نبود؛ کمک های ترکیه و کمک هایی هوایی و اطلاعاتی آمریکا به داعش نبود، نبود، طبیعتا ارتش سوریه به راحتی می توانست کار را پیش ببرد. ارتش سوریه تا قبل از آغاز جنگ داخلی قویترین ارتش منطقه بود ولی الان هم می شود گفت قوی تر و بهتر شده است./