قرآن را که می خوانی تمامش درس زندگیست. تمام حروف و کلماتش با تمام وجودت عجین می شود. راهنمایی است کامل و بدون نقص. تمام زندگی بشر را بیمه کرده است، به شرط آن که به این نقشه راه دقیق عمل شود. از کاربردهای اخلاقی و دینی تا کاربردهای سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی و کشور داری و ....
آری قرآن نقشه ایست که ما را هدایت می کند به کمال و پیشرفت بدون نقص.
در این بین توصیه های قرآن بسیار زیبا و شنیدنیست. بعضی از این توصیه های قرآن انگار فقط برای مسئولین نظام اسلامی ما بیان شده است. مگر دم از اسلام و قرآن و شریعت و غیره نمی زنیم؟ پس بدان عمل کنیم و توصیه های آن را جدی بگیریم.
اما توصیه هایی که قرآن به مسئولین جمهوری اسلامی ما دارد، چیست؟
1- نبض اقتصادی و رونق آن:
در آیات 54 و55 سوره یوسف نحوه تقویت توان اقتصادی توسط حضرت یوسف بیان شده است.
از جمله اشاراتی که در این آیات آمده است:
الف) امنیت روانی؛ لازمه اقدام اقتصادی
در آیه 54 ایشان از طرف پادشاه مصر به لقب امین معرفی می شود.
منظور از این واژه، امانت داری و ایمن بودن اوست؛ چیزی که یوسف در خانه عزیز مصر آن را در عمل نشان داد و موجب شد اعتماد عزیز مصر را جلب کند.
برای کنترل قدرت، علاوه بر عوامل بیرونی مانند قانون، رسانه، مردم و ... لازم است تضمین های اجرایی دقیق نیز در خود حاکم و مسئول شکل بگیرد. این امر محقق نمی شود مگر با امنیت نفس که لازمه امنیت روانی می باشد.
سید قطب در مورد آیه 53 که مقدمه آیات 54 و55 این سوره است، این گونه می نویسد:
همانا نفس امر به کارهای ناپسند می کند (دزدی، اختلاس، ربا، احتکار، کم فروشی و...)، مگر آن که مشمول لطف خدا شود. بنابراین، قدرت و اختیارات تصرف، امری است که در آن احتمال خیانت و خطرات نفسانی وجود دارد و امنیت نفس در برابر آن لازم است.(سیدقطب ج4،ص2005)
ب) ضرورت پژوهش برای توازن اقتصادی
حضرت یوسف علیه السلام در برابر پیشنهاد پادشاه مصر، خود را اینگونه معرفی می کند: إنّی حَفیظٌ علیم (آیه 55).
حفیظ کسی است که در نگهداری، نهایت سعی را به کار می بندد و این مقام (حفیظ بودن) برای همیشه است.
این نکته دو پیام دارد:
اول؛ حفظ نظام اقتصادی یک جامعه از ضروریات است.
دوم؛ حفاظت باید همیشگی و دائم باشد.
نکته: علیم بودن نیز به ضرورت دانایی رو به رشد یک مسئول حکومتی اشاره دارد، و ممکن است اشاره به تخصص حضرت یوسف در زمینه اقتصادی نیز داشته باشد که این خود یک نکته مهم است که یک مسئول در جامعه دینی باید متخصص و امانت دار باشد.
2- تقویت توان نظامی
قدر نظامی ما امروز ترس را به جان دشمن انداخته و فکر حمله را از سر او بیرون کرده است. در این برهه از زمان که دشمنان نظام اسلامی چنگ و دندان نشان می دهند و تهدیدات مختلف را متوجه کشور و جامعه ما می کنند، لازم است یک قدرت بازدارنده قوی و محکم نظامی داشته باشیم. این همان چیزی است که امروز به لطف انقلاب اسلامی و همت و دانش متخصصان و جوانان این مرز و بوم به آن دست یافته ایم، و خداوند متعاول درباره آن می فرماید:
وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَ مِنْ رِباطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَ عَدُوَّکُمْ وَ آخَرينَ مِنْ دُونِهِمْ لا تَعْلَمُونَهُمُ اللَّهُ يَعْلَمُهُمْ وَ ما تُنْفِقُوا مِنْ شَيْءٍ في سَبيلِ اللَّهِ يُوَفَّ إِلَيْکُمْ وَ أَنْتُمْ لا تُظْلَمُونَ. (آیه60/انفال)
این که فرمود: «وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَااسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَ مِنْ رِباطِ الْخَیْلِ» امر عامى است به مؤمنین که در قبال کفار به قدر تواناییشان از تدارکات جنگى- که به آن احتیاج پیدا خواهند کرد- تهیه کنند؛ به مقدار آنچه که کفار بالفعل دارند و آنچه که مسلمانان توانایى تهیه آن را دارند. چون مجتمع انسانى از افراد و اقوامى داراى طبایع و افکار مختلف تشکیل مىیابد و در این مجتمع هیچ گروه و ملتی بر اساس سنتى که حافظ منافعشان باشد متحد نمی شوند، مگر این که اجتماع دیگرى علیه منافع آن گروه و ملت تشکیل خواهد یافت، و دیرى نمىپاید که این دو اجتماع کارشان به اختلاف کشیده و سرانجام به نزاع و مبارزه علیه هم برمى خیزند، و هر یک در صدد برمىآید که آن دیگرى را مغلوب کند.
پس با این حال مساله جنگ و جدال و اختلافاتى که منجر به جنگ هاى خسارتزا مىشود، امرى است که در مجتمعات بشرى گریزى از آن نبوده و خواه ناخواه پیش مىآید، و اگر این امر قهرى نبود انسان در خلقتش به قوایى که جز در مواقع دفاع بکار نمىرود، از قبیل غضب و شدت و نیروى فکرى، مجهز نمىشد. پس این که مىبینیم انسان به چنین قوایى در بدن و در فکرش مجهز است خود دلیل بر این است که وقوع جنگ امرى است اجتناب ناپذیر، و چون چنین است به حکم فطرت بر جامعه اسلامى واجب است که همیشه و در هر حال تا آنجا که مىتواند و به همان مقدارى که احتمال مىدهد دشمنش مجهز باشد، خود را مجهز کند.
چنانچه خداوند امر به دفاع و افزایش قدرت نظامی برای دفاع و در امان ماندن از تهدیدات دشمن را به حضرت داوود یاد داد و صنعت ذوبِ آهن و صنعت زره بافی را به ایشان عنایت فرمود.
خداوند در آیات 59 و80 سوره انبیا به این موضوع اشاره می کند که لازمه امنیت هر کشوری، افزایش توان نظامی و دفاعی آن است.
در این آیات خدای تبارک و تعالی به دو صنعت مهم که خداوند توان آن را به حضرت داوود(ع) اشاره کرده و می فرماید ما این این صنعت ها را به داوود یاد دادیم تا از خود و ملت خود در برابر تهدید دشمنان دفاع کند و امنیت جامعه خود را حفظ نماید.
خداوند با اشاره به صنعت ذوبِ آهن و صنعت زره بافی به ما آموزش و هشدار می دهد که اگر می خواهید دست دشمنان را از کشور خود دور نگه دارید، باید توان نظامی خود را بالا ببرید که دشمن فکر حمله به سرش نزند و همچنین باید اینقدر قوی باشید که در صورت حمله دشمن، توان دفاع از خودتان را داشته باشید.
اگر امروز دشمن حرف از مذاکره بر سر مساله موشکی و دفاعی ما می زند، می داند که با داشتن این توان توسط ایران، او جرأت حمله را نخواهد داشت پس در پی آن بر می آید تا با طرح هر برنامه و نقشه ای، توان و قدرت بازدارندگی را از ما بگیرد تا راحت تر به اهداف کثیف خود برسد.
3- پیشرفت صنعتی
این موضوع در آیه 12 سوره سبا اشاره شده است.
در این آیه به بعد، از باد برای تولید انرژی و استفاده نفرات در ساختمان سازی، ساخت ظروف و صنایع دستی مورد توجه قرار گرفته و نشانه برتری قوم ایشان دانسته شده است.
این یعنی توجه حکومت و دولت به سرمایه گذاری در زمینه توان اقتصاد داخلی و بهره وری هر چه بهتر از نیروهای داخلی و مستعد باید بیش از پیش باشد، چراکه باعث پیشرفت اقتصادی جامعه می شود.
در پایان باید این نکته را یادآور شد که اقتصاد پویا، توان نظامی و پیشرفت های صنعتی، زندگی همراه با آسایش، آرامش و امنیت را به ارمغان می آورد.
پس مسئولین ما باید به این وظایف مهم عمل کنند و باید توجه داشته باشند که مذاکره یا به قول خودشان گفتگو برای توان دفاعی و نظامی یعنی سلب امنیت از جامعه و مردم، و چشم داشتن به توان خارجی برای حل مشکلات اقتصادی یعنی خوابیدن چرخه اقتصاد داخلی و افزایش بیکاری و تورم.