یک سایت حامی دولت در ارزیابی تماس تلفنی رئیس جمهور فرانسه با آقای روحانی تصریح کرد؛ این تماس برای اطمینان از ادامه تعهدات یکطرفه ایران در برجام است، نه اجرای تعهدات اروپا در زمینه برداشتن تحریمها.
فرارو مینویسد: تماسهای ماکرون با روحانی معمولا بیدلیل نیست و به طور کلی به دو دسته تقسیم میشوند: ۱- زمانی که اروپا از یک تصمیم محتمل ایران نگران است و میخواهد ایران را به عدم اتخاذ تصمیمی ترغیب کند. ۲- زمانی که اروپاییها ابتکار عملی برای حل بحران دارند و میخواهند ایران را به پذیرش این ابتکار ترغیب کنند.
به نظر میرسد، تماس اخیر ماکرون با روحانی از نوع اول باشد. کاخ الیزه در بیانیهای ابراز امیدواری کرده که ایران به پایبندی به تعهدات هستهایاش بازگردد و از اتخاذ اقدامات ناسازگار با برجام خودداری کند. چنین درخواستی از جانب ماکرون کمی عجیب به نظر میرسد. چرا که ایران به رغم اعلام اینکه همه محدودیتهای عملیاتی در برجام را کنار گذاشته، از تعلیق اجرای تعهدات کلیدی برجام، خصوصا تعهدات پادمانی، خودداری کرده است.
آخرین باری که ماکرون با روحانی تماس گرفت، تقریبا سه ماه پیش بود؛ زمانی که تنشها بین ایران و آمریکا به دلیل ترور سردار سلیمانی، فرمانده سپاه قدس در بغداد، به شدت بالا گرفته بود. همزمان، روند کاهش تعهدات هستهای ایران به مراحل نهایی خود رسیده بود. در آن زمان، ماکرون در تماسی با روحانی، وی را ترغیب به تنشزدایی کرده بود.
اقدام اروپاییها در فعالسازی مکانیسم حل اختلاف و سپس تمدید نامحدود مهلت این مکانیسم نیز نتوانست به دیپلماسی جان تازهای بدهد.
فرانسویها و به طور کلی اروپاییها، به رغم حمایت سیاسی از کارزار دیپلماتیک ایران جهت رفع تحریمهای آمریکا علیه آن، از اتخاذ هرگونه اقدامی که تحریمهای آمریکا را نقض کند، اجتناب کردند. اینستکس هنوز در حد یک کانال بشردوستانه فعالیت میکند و هیچ خبری از احتمال فروش نفت ایران از طریق این سازوکار نیست.
روزنامه وطن امروز نیز در این زمینه نوشت: تماس تلفنی ماکرون با روحانی و ابراز امیدواری نسبت به بازگشت ایران به تعهدات برجامیاش یک روز پس از آن رخ داد که اعلام شد ایران ۵ گام کاهش تعهدات هستهای خود را برای مجاب کردن طرفهای اروپایی جهت انجام تعهداتشان در برجام انجام داده و فعال کردن اینستکس آن هم در حد چندهزار یورو هیچ نسبتی با مطالبات ایران ندارد. اروپاییها پس از خروج آمریکا از برجام در قالب تعهدات یازدهگانه به ایران وعده دادند تبعات این تصمیم آمریکا را برای ایران جبران کرده و از جمله در زمینه خرید نفت و برقراری مبادلات تجاری و بانکی با ایران همکاری کنند. با این حال اکنون و بعد از گذشت حدود ۲ سال از شروع مذاکرات موسوم به برجام اروپایی هیچ یک از تعهدات طرفهای مقابل اجرایی نشده است.
کیهان