سعید ترکاشوند – خبرنگار/ بازار بورس ایران از ابتدای سال 99 شاهد ورود حجم زیادی از نقدینگی مردم بود که باعث افزایش شاخص های بورس شد؛ از اواسط تابستان امسال بر خلاف 3 ماه اول سال شاهد شروع ریزش شاخص های بورس و روشن شدن چراغ قرمز بازار سرمایه و به دنبال آن از بین رفتن سرمایه های مردم بودیم که می تواند خطر آفرین باشد.
به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بصیرت، این روزها بازار بورس که در ابتدای سال از رونق بالایی برخوردار بود از ماه های گذشته روز های یکنواختی را سپری می کند که نتیجه آن افت شاخص های شدید بازار و به دنبال آن از بین رفتن سرمایه های مردم بوده است.
با وجود وعده هایی که اعضای دولت و مجلس برای ثبات و حفاظت از سرمایه های مردم داده اند اما کماکان ما شاهد افت شاخص های بورس و از بین رفتن سرمایه های مردم در این اوضاع بد معیشتی هستیم .
«مرتضی افقه» اقتصاددان و استاد دانشگاه شهید چمران اهواز در گفت و گو با بصیرت به شرایط فعلی بازار بورس پرداخت و گفت: متاسفانه بازار سرمایه اوضاع مناسبی ندارد و شرایط فعلی بورس نتیجه حبابی است که به خاطرحجم بالا نقدینگی است که وارد بازار بورس شده است.
این اقتصاد دان ادامه داد: بازار بورس در شرایطی رونق پیدا کرده که به خاطر کرونا عملا شرایط اقتصاد و تولید کشور در وضعیت نامناسبی قرار گرفت و رونقی که بازار سرمایه تجربه می کرد نتیجه ورود حجم بالای نقدینگی مردم و به دنبال آن سفته بازی در این بازار بوده است.
وی اظهار داشت: بورس به نوعی منعکس کننده شرایط اقتصادی کشور است و در آن مقطع یه دلیل تحریم ها و چالش جدیدی مثل کرونا، اقتصاد روند مناسبی نداشت اما با این وجود شاخص ها افزایش می یافت که به نوعی یک روند کاذبی را طی می کرد اما اکنون این افت شاخص ها نمودی حقیقی از شرایط اقتصادی کشور است.
وعده های مجلس و دولت برای ثبات در بازار سرمایه
افقه در پاسخ به این سوال که آیا وعده و اقدامات مجلس و دولت برای ثبات بازار بورس می تواند تاثیر گذار باشد گفت: این گونه اقدامات و وعده های اعضای دولت و مجلس اقدامات مهمی است اما در ماهیت، فقط جنبه مٌسکن گونه دارند که تاثیر مقطعی خواهد گذاشت.
این استاد دانشگاه افزود: مادامی که شاخص تولید ملی و واحد های تولیدی حاضر در بورس اوضاع مطلوبی را تجربه نکنند ما نمی توانیم شاهد آن باشیم که شاخص های بورس افزایش و شرایط حقیقی را تجربه کنند.
چراغ قرمز بورس و آژیر امنیتی آن
وی تصریح کرد: ادامه دار شدن این شرایط بازار بورس می تواند برای کشور خطرناک باشد و این نکته ای است که قبل ها بنده و دیگر کارشناس ها نیز در این خصوص اخطار داده بودیم.
افقه ادامه داد: اوایل سال جو هیجانی به وجود آمد که همه مردم سرمایه و نقدینگی خود را وارد بورس کردند که همین امر باعث ایجاد حباب در بورس شد؛ اکنون در برهه زمانی ای قرار داریم که حباب بورس ترکیده و به مرور شاهد از بین رفتن سرمایه های مردم هستیم که همین امر باعث خشمگین شدن مردم می شود و می تواند تبعات امنیتی، سیاسی واجتماعی سنگینی به همراه خواهد آورد؛ دولت هر چه زودتر اقدامی کند.
این اقتصاددان خاطر نشان کرد: ابتدا برای ورود به بورس باید هر فرد اطلاعات و آموزش مخصوصی داشته باشد ، مخصوصا بازار سرمایه ایران؛ در ابتدا ما شاهد آن بودیم مردم تمام نقدینگی خود را صرف بورس کردند و حتی عده ای برخی از اموال خود را فروختند تا بتوانند در بورس سرمایه گذاری کنند.
وی اظهار داشت: اکنون 2 مسئله مهم در خصوص بورس به وجود آمده: نخست تبعات امنیتی، سیاسی، اجتماعی که ممکن است به خاطر از بین رفتن سرمایه های مردم ، گریبان کشور را بگیرد.
دوم: بی اعتمادی مردم به بازار سرمایه، زیرا بورس بهترین گزینه برای جذب سرمایه ، به خصوص سرمایه خرد است که در ساختار اقتصادی هر کشوری یازار سرمایه در قبال بخش تولید انجام وظیفه می کند؛ خب با چنین اتفاقی، دیگر ممکن نیست مردم برای سرمایه گذاری به بورس اعتماد کنند.
افقه درادامه مصاحبه خاطر نشان کرد: متاسفانه در بازار بورس آثار مثبتی نمیبینم که بتوان نوید این را داد که روز های خوبی در انتظار بورس باشد زیرا هنوز در اقتصاد کشور مسئله تولید ملی و رونق اقتصادی کشور حل نشده ومتاسفانه عزم جدی نیز در این خصوص دیده نمی شود؛ اگر این امر تحقق یابد با قاطعیت می توان گفت که اوضاع بورس نیز رونق پیدا خواهد کرد.
این کارشناس اقتصادی درآخر عنوان کرد: عوامل بسیاری در به وجود آمدن شرایط فعلی بورس دخیل هستند اما نقش سبدگردان های بورس و سکوت دولت و یا حتی تبلیغاتی که برای جذب سرمایه به بورس صورت گرفت از مهمترین عواملی است که می توان از آن یاد کرد.
وی در ادامه گفت: سفته بازی و خرید و فروشی که سبدگردان ها انجام می دادند و تبلیغاتی که نهاد های دولتی برای جذب سرمایه برای مهار نقدیدنگی انجام می دادند باعث ایجاد حباب در بورس شد و ما اکنون شاهد ترکیدن این حباب هستیم.
افقه افزود: بازار سرمایه از ابتدای سال 99 با استقبال بالای مردم رو به رو شد و نتیجه این استقبال تزریق حجم بالایی از نقدیندگی مردم به این بازار شد؛ در این بین بسیاری از اقتصاد دان ها و تحلیلگران اقتصادی اخطار های زیادی در خصوص ترکیدن حباب این حجم از نقدینگی را به دولت دادند اما دولت با بی توجهی به این گونه اخطار ها به دنبال تامین کسری بودجه خود و کنترل موج نقدینگی بود و اکنون این وضع بازار سرمایه به نوعی به خاطر بی توجهی ها و یا حتی تشویق های کاذب دولت بود.