وحیدقاسمی- خبرنگار / سه کشور اروپایی امضاء کننده برجام اخیرا نسبت به پیامدهای تصمیم تهران برای نصب سانتریفیوژهای پیشرفته و بیشتر برای اورانیوم غنی سازی اورانیوم و همچنین مصوبه مجلس ایران در راستای گسترش برنامه هسته ای هشدار دادند.
در همین راستا سایت بصیرت، برای بررسی دلایل این هشدار، گفتگویی با دکترحنیف غفاری کارشناس ارشد مسائل بین الملل ترتیب داده است که در ادامه می‌خوانید.
دکترحنیف غفاری تحلیلگر ارشد مسائل بین الملل، در خصوص هشدار سه کشور اروپایی امضاء کننده برجام برای نصب سانتریفیوژهای پیشرفته و بیشتر برای اورانیوم غنی سازی اورانیوم و همچنین مصوبه مجلس ایران در راستای گسترش برنامه هسته ای، اظهار داشت: اخیرا سه کشور اروپایی امضاءکننده برجام نسبت به پیامدهای تصمیم تهران برای نصب سانتریفیوژهای پیشرفته در نطنز و همچنین طرح راهبردی مجلس شورای اسلامی جهت رفع تحریم ها هشدار داده و این اقدامات را مصداق "فرصت سوزی" در حوزه دیپلماسی و سیاست خارجی کشورمان دانسته اند!
دکترحنیف غفاری، دکتری روابط بین الملل، ادامه داد: این ادعا در حالی صورت می گیرد که اتحادیه اروپا، خود بیشترین "فرصت سوزی ممکن" را در قبال "حفظ تعهدات خود در برجام"، خصوصا پس از خروج ترامپ از توافق هسته ای صورت داد و نه تنها کمترین اقدامی در راستای عمل به تعهدات 11 گانه خود (وفق بیانیه بروکسل در سال 2018 میلادی) انجام نداد، بلکه به مهره بازی کاخ سفید در پیشبرد استراتژی فشار حداکثری علیه کشورمان تبدیل شد.
سوال اصلی اینجاست که بازی اتحادیه اروپا در قبال برجام و ایران، خصوصا در دوران ریاست جمهوری جو بایدن ناظر بر چه مولفه ها و محورهایی طراحی شده و صدور بیانیه های مکرر از سوی آنها، معطوف به چه اهداف، استراتژی ها و تاکتیک هایی صورت می گیرد.
الف) تظاهر به چینش دوباره صحنه بازی!
آنچه اروپاییان قصد دارند در مرحله نخست صورت دهند، تظاهر به چینش دوباره صحنه بازی می باشد! به این ترتیب که گویا با شکست ترامپ و خروج وی از کاخ سفید، باید آنچه طی سالهای اخیر در قبال برجام و ایران به وقوع پیوسته را فراموش کرد و خود را آماده برای "بازی در دوران جدید" کرد! این استراتژی ظاهرا "ایده آل گرایانه"، ریشه در همان بازی راهبردی مشترک جمهوریخواهان و دموکراتهای آمریکا و اتحادیه اروپا که اتفاقا ماهیتی کاملا رئالیستی و واقع گرایانه دارد! به عبارت بهتر، بازیگران اروپایی درصدد خلق تصویری کاذب (از جنس تصاویر مجازی و ایده آل گرایانه) در قبال دوران ریاست جمهوری بایدن و نقش آفرینی جدید خود و آمریکا در برجام هستند که بتوانند با تکیه بر آن، افکار عمومی را از "واقعیات پشت پرده مربوط به مناسبات برجامی آمریکا ـ اروپا" منحرف سازند.
وی در ادامه تصریح نمود: در این بازی، اروپاییان در وهله اول قصد دارند نقض عهد آشکار خود در برجام را نادیده انگاشته یا حتی نفی کنند و سپس بر اساس ماموریت محول شده جدید از سوی بایدن، زمینه را برای ظهور و بروز بازی تاکتیکی جدید در تقابل با ایران آماده کنند. فراموش نکنیم که در طول هفته های اخیر، مذاکراتی مستقیم میان اعضای تیم سیاست خارجی دولت بایدن و تروییکای اروپایی بر سر این مسئله صورت گرفته است.
ب) ارسال پیامهای چندگانه به ایران
در مرحله دوم، بازیگران اروپایی قصد دارد با ارسال پیامها و سیگنال های ظاهرا متناقض خطاب به کشورمان، "محاسبات رفتاری ـ تاکتیکی "و فراتر از آن" "محاسبات استراتژیک" کشورمان را در قبال دولت بایدن و اتحادیه اروپا خدشه دار سازند. به عنوان مثال "جوزف بورل" مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و رئیس کمیته مشترک برجام در این خصوص می گوید: ".... ایرانی‌ها به هر حال بعد از ماجراهای سالهای اخیر حق دارند احساس کنند که به آنها خیانت شده است و بنابراین احتمالاً نخواهند خواست دوباره با همان کارت ها (تاکتیک ها و روش ها) بازی کنند. اما ما هم باید منتظر بمانیم. "
در مقابل، به صورت نسبتا همزمان در بیانیه تروییکای اروپایی در خصوص نصب سانتریفیوژهای جدید در نطنز و طرح جدید مجلس شورای اسلامی آمده است:
"اقدامات ایران مانع از به ثمر رسیدن تلاش های جدی اروپا برای حفظ برجام می شود! فراتر از آن، متعهد هستیم که زمینه را برای پرداختن به دغدغه های غیرهسته ای در قبال ایران، از جمله موضوعات مربوط به آزمایش موشک های بالستیک و مذاکره با ایران بر سر اختلافات منطقه ای فراهم سازیم!"
دکترحنیف غفاری، دکتری روابط بین المللل تاکید کرد: ارسال این پیام های متناقض از یک "مصدر واحد"، با هدف "ایجاد سردرگمی محاسباتی در ایران" و "ذهنیت سازی چندگانه برای افکار عمومی کشور" صورت می گیرد. بنابراین، نباید این اظهارات متناقض را به معنای "سردرگمی" بازیگران اروپایی در قبال ایران تلقی کنیم.
ج) تکیه بر استراتژی مهار همه جانبه ایران قدرتمند
اتحادیه اروپا نیز به مانند آمریکا، بر روی یک استراتژی به نام "مهار همه جانبه ایران قدرتمند" متمرکز است. دلیل مخالفت بازیگران اروپایی با طرح ها و قوانینی از جمله آنچه اخیرا در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده نیز همین مسئله است! بازیگران اروپایی از هر آنچه آنها را از "مهار همه جانبه ایران" دور کند، رویگردان هستند. .
این پژوهشگر روابط بین الملل معتقد است: استراتژی مهار همه جانبه ایران (در حوزه های هسته ای، منطقه ای، موشکی و ....)، حکم یک "نقشه راه" را در سیاست خارجی مشترک آمریکا ـ بازیگران اروپایی علیه ایران دارد.
دکترحنیف غفاری، کارشناس ارشد مسائل بین الملل خاطرنشان کرد: در چنین شرایطی جمهوری اسلامی ایران و خصوصا مسئولین حوزه دیپلماسی و سیاست خارجی کشورمان نیز باید بر روی گزاره و مولفه ای به نام "انهدام پازل های استراتژیک غرب" متمرکز شوند. به عبارت بهتر، تفکیک بازی اروپا از آمریکا، یک «خبط بزرگ استراتژیک» است که باید در محاسبات راهبردی و استراتژیک ما فراموش شود. بدون شک انهدام «پازل استراتژیک غرب» در قبال کشورمان، اصلی‌ترین وظیفه همه ارکان نظامی، دیپلماتیک و اجرایی کشورمان محسوب می‌شود.
وی تاکید کرد: هم پوشانی استراتژیک بازی مشترک آمریکا ـ اروپا در قبال ایران، حتی در دوران ریاست جمهوری ترامپ نیز عینیت کاملی داشت. این قاعده در قبال دولت جو بایدن نیز صادق است. با این تفاوت که "هم پوشانی استراتژیک آمریکا ـ اروپا" در دوران ریاست جمهوری ترامپ (در قبال ایران و برجام)، تبدیل به هم پوشانی "استراتژیک ـ تاکتیکی" خواهد شد. این هم پوشانی در دوران ریاست جمهوری بایدن، حالتی "مطلق" خواهد داشت نه "نسبی"!
دکترحنیف غفاری در پایان تأکید کرد: اصلی‌ترین دغدغه کشورمان در برهه فعلی، تقویت مولفه‌های «مقاومت فعال» و افزایش هزینه‌های مشترک آمریکا و اروپا در این منازعه همه جانبه با ایران است.
بدیهی است که دستگاه دیپلماسی ما باید این پیام را به طرف مقابل مخابره کند (که تا کنون متاسفانه به صورت دقیق مخابره نشده است) که هر گونه اقدامی در این مسیر برای آمریکا و شرکای اروپایی آن مولد هزینه‌های غیر قابل جبران خواهد بود. تروئیکای اروپایی باید بدانند که هزینه هرگونه همراهی آنها با کاخ سفید که با هدف افزایش قدرت مانور غرب در برابر ایران و "تحدید قدرت کشورما" صورت می گیرد، بسیار سنگین خواهد بود.
دیگر زمان آن رسیده است که چنین هشداری به صورتی قاطعانه و صریح، خطاب به سران سه کشور اروپایی دخیل در برجام مخابره شود. هر اندازه در انتقال پیام «پایان صبر استراتژیک ایران در مقابل غرب» و از آن مهم‌تر، «شریک جرم دانستن تروئیکای اروپایی با آمریکا در تقابل با نظام و ملت ایران» اهمال کنیم، در آینده‌ای نزدیک با توطئه‌های مشترک بیشتری از سوی بازیگران غربی مواجه خواهیم بود. مسئله ای که نمادها و مصادیق آن را امروز داریم در بیانات و مواضع بازیگران اروپایی در تقابل با کشورمان مشاهده می کنیم.