▼حرف روز
اما و اگرهای بودجه 1400
دولت دوازدهم آخرین بودجه پیشنهادی خود را برای بررسی به مجلس فرستاد. این سند مهم دولتی از همان ابتدا با حاشیه شروع شد و نه‌تنها رئیس دولت برای ارائه و توضیح درباره بودجه در مجلس حاضر نشد، بلکه رئیس سازمان برنامه‌وبودجه نیز این مأموریت را انجام نداد و به گفته یکی از نمایندگان مجلس، بودجه با اسنپ به مجلس فرستاده و توسط معاون پارلمانی رئیس‌جمهور به هیئت‌رئیسه مجلس تقدیم شد.
نکات تحلیلی: 1- بخش عمده اصلاح ساختار بودجه که قرار بود توسط مجلس و دولت در برنامه سال 1400 دنبال شود، مربوط به بودجه شرکت‌های دولتی بود که به دلیل تأخیر دولت در ارائه این بخش از بودجه، عملاً بررسی و اصلاح آن برای مجلس غیرممکن به نظر می‌رسد و با توجه به اهمیت بودجه عمومی، عملاً بررسی بودجه شرکت‌ها انجام نمیشود. البته بررسی بودجه شرکت‌ها در مجلس مسبوق به سابقه نبوده و اصلاح این رویه ناصحیح در مجلس نیز به زمان بیشتری نیاز دارد. 2- در بخش هزینه‌ای بودجه نگرانی‌های جدی نسبت به امکان تحقق منابع وجود دارد. رئیس کمسیون اقتصادی مجلس مدعی است که بودجه 1400 به شکل فعلی با کسری 320 هزار میلیارد تومانی مواجه خواهد شد. پیش‌بینی فروش اوراق سلف نفتی، اوراق قرضه و فروش بالای نفت در لایحه پیشنهادی دولت بیشتر مورد انتقاد قرار گرفته است. نماینده مردم قم و رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس نیز ضمن انتقاد از خوش‌بینی دولت نسبت به فروش نفت در سال آینده، با تردید به تحقق این امر در سال آینده می‌نگرد. 3- در بخش هزینه‌ای نیز افزایش تنها 25 درصدی حقوق کارکنان در کنار تورم بالای سال جاری، مورد انتقاد بسیاری از تحلیلگران است. سامان نیافتن بخش یارانه‌ها به‌ویژه یارانه پنهان، کم‌توجهی به بودجه عمرانی و بخش تولید کشور نیز از جمله انتقادات کارشناسان به بودجه سال 1400 هست.
نکته راهبردی: به نظر می‌رسد با وجود حجم بالای ابهامات و انتقادات نسبت به درآمدها و هزینه‌های لایحه پیشنهادی، دولت اهتمام کافی برای تدوین بهینه بودجه سال 1400 را نداشته است و فرمایشات مقام معظم رهبری که دولت باید تا روز آخر کار خود را با قدرت دنبال کند، مورد توجه قرار نگرفته است. در چنین شرایطی اگر مجلس کلیات بودجه را رد کند، زمان کافی برای انجام اصلاحات اساسی در بودجه وجود ندارد و اگر کلیات بودجه را رد نکند، احتمالاً باید تغییرات زیادی در لایحه اعمال کند که در این صورت مجلس متهم به بودجه‌نویسی می‌شود؛ بنابراین ضرورت دارد مجلس و دولت با همدلی و همفکری نسبت به اصلاح بودجه اقدام کنند. (نویسنده: علی کارگر)
▼گزارش روز
خیزش کردها در عراق
اعتراض‌ها در کردستان عراق برای دومین هفته پیاپی به دلیل عدم پرداخت حقوق کارکنان و فساد مالی واداری در اقلیم ادامه دارد. این اعتراض‌ها این‌بار برخلاف گذشته که دارای شعارهای اعتراضی بود، با تسخیر و به آتش کشیدن مقرهای سیاسی هر دو حزب اصلی کردستان عراق، یعنی حزب دموکرات و اتحادیه میهنی همراه بود.
گزاره‌های خبری: 1- یکی از دلایلی که منطقه کردستان عراق با کمبود منابع مالی مواجه است، کاهش درآمدهای آن در نتیجه کاهش فروش نفت و قطع بودجه سالیانه از سوی بغداد است. منطقه اقلیم کردستان عراق روزانه 900 هزار بشکه نفت می‌فروخته که این رقم به خاطر شرایط کرونا به نصف کاهش پیدا کرده است. منبع درآمدی حاصل شده به طور کامل در اختیار منطقه مرکزی قرار می‌گیرد. این منطقه قریب به 120 هزار کارمند دارد که این تعداد، یک‌چهارم جمعیت کنونی کردستان عراق است و درآمد حاصله از فروش نفت کفاف حقوق کارکنان را نمی‌کند. 2- این اعتراض‌ها منجر به ایجاد زمزمه‌هایی مبنی بر جدایی استان سلیمانیه از دو استان دهوک و اربیل شده است. سلیمانیه به طور سنتی مرکز حزب اتحادیه میهنی و اربیل هم مرکز حزب دموکرات به رهبری بارزانی است. این امر منجر به ایجاد شکاف‌های سیاسی و متهم کردن احزاب به دسیسه علیه یکدیگر شده است. به‌گونه‌ای که حزب دموکرات بارها اعلام کرده که این اعتراض‌ها دسیسه خارجی با همراهی برخی احزاب داخلی است. 3- وضعیت اقتصادی در منطقه کردستان عراق بسیار شکننده شده است. کاهش درآمدهای حاصل از فروش نفت و عدم توان در پرداخت‌ها نشان از ناتوانی مسئولین در اداره اقلیم دارد. از سوی دیگر به گفته مخالفان، مشاغل مهم در کردستان تنها در اختیار بستگان و نزدیکان بارزانی و طالبانی است و هیچ فردی خارج از این دایره نمی‌تواند سمت مهمی در اقلیم داشته باشد. 4- شکاف سیاسی ایجادشده میان دو حزب دموکرات و اتحادیه میهنی میتواند حزب دموکرات را که کارگزار اصلی فعلی در اقلیم کردستان است، به سمت ایجاد رابطه با دولت مرکزی عراق سوق دهد. این فشارهای سیاسی منجر به ایجاد انعطاف در حزب دموکرات برای آغاز مذاکره با دولت مرکزی خواهد شد و این امر میتواند سودای حزب دموکرات در استقلال‌خواهی را به حاشیه براند و موقعیت سرزمینی عراق را یکپارچه‌تر از گذشته کند. (نویسنده: محمدرضا فرهادی)
▼ خبر ویژه
به مردم دروغ نمی‌گویم!
«سعید نمکی» دیروز (یکشنبه) در ستاد کرونای خراسان جنوبی با بیان اینکه رعایت پروتکل‌های بالای ۹۰ درصد نشان از غنای فرهنگی مردم است، گفت: «باید با تلاش هر چه بیشتر از آمار ورودی بیمارستان‌ها و مرگ‌ومیر ناشی از کرونا بکاهیم». وزیر بهداشت با اشاره به پیک جدید پاییزه، بیان کرد: «در مهار کرونا در اردیبهشت، در اوج تحریم و بدترین شرایط کشور، میزان آمار مرگ‌ومیر کرونا را به ۳۰ تا ۴۰ نفر رساندیم، اما دومرتبه عنان از دستمان خارج شد و شاهد پیک دوم و سوم بودیم. وی با اذعان به اینکه پیک سوم تمام جهان را گرفتار کرد، گفت: «علی‌رغم اینکه می‌گویند ایران در رتبه ۱۲ است، درواقع رتبه ۳۱ جهان را از نظر مرگ‌ومیر داریم». نمکی با بیان اینکه ۸۸ کشور جهان آماری دقیق از کرونا ارائه نمی‌دهند، افزود: «انسانی سیاسی نیستم و سوار بر قطار سیاست نمی‌شوم، اما کشورهای همسایه آمار درستی از کرونا ارائه نمی‌دهند. من به مردم هرگز دروغ نخواهم گفت و چیزی از آن‌ها پنهان نخواهم کرد. اعتبار ما به‌واسطه مردم است و اگر ما را به راست‌گویی و امانت‌داری نپذیرند، باید به حال خودمان گریه کنیم». نمکی افزود: «آماری که ایران ارائه می‌دهد، مقرون به صحت‌ترین آمار جهانی است. در شرایط پیش رو فرصتی برای ورود به حاشیه و تله‌های ژورنالیستی نداریم و آرامش مردم و کاهش تب کرونا مهم است».
▼ اخبار
نیازی به شکنجه نبود!
از صبح روز شنبه که حکم زم به سبب افساد فی‌الارض اجرا شد، برخی از مرتبطین وی، در فضای رسانه‌ای و به‌ویژه تلویزیون دولتی انگلیس ادعاهایی را پیرامون پرونده نامبرده و جلسات رسیدگی به اتهامات وی در دادگاه مطرح کردند؛ این ادعاها بر دو محور شکل گرفته: 1- اقاریر و اعترافات وی تحت‌فشار و شکنجه انجام شده 2- وی هیچ‌کدام از اتهاماتش را نپذیرفته است. این ادعاهای عجیب در شرایطی مطرح می‌شود که نامبرده در جریان ۶ جلسه دادگاه در حضور وکیل خود، اظهارات صریح و قابل‌تأملی را به زبان آورد و از نقش خود در جاسوسی به نفع سرویس‌های بیگانه و همکاری با دول متخاصم، تدارک آشوب و اغتشاش‌آفرینی علیه امنیت مردم ایران، گرا دادن به تروریست‌های اقتصادی برای تحریم مردم ایران و همچنین انتشار اخبار کذب در جهت تهدید امنیت روانی مردم ایران، پرده برداشت. نیما زم زمانی که در خارج از کشور بود نیز همین اظهاراتی که در دادگاه و روند بازپرسی داشته را تکرار کرده بود. برای نمونه، زم زمانی که در فرانسه مستقر بود، از طریق «نازیلا گلستان» از اعضای ارشد دفتر ربع پهلوی با این خاندان منحوس در راستای اهدافی که خود می‌گوید براندازانه است، ارتباط می‌گیرد و حتی در پیامی خطاب به ربع پهلوی که از او می‌خواهد موضعش را در میان اپوزیسیون شفاف کند، خطاب به این ته‌مانده پهلوی‌ها می‌گوید: «اگر من در زمین شما (پهلوی‌ها) بازی کنم سهمم از آینده ایران (بعد از براندازی) چه خواهد بود»! زم تصریح می‌کند که لیدر اغتشاشات دی‌ماه ۹۶ در ایران بوده است؛ زم که در فرانسه مستقر بود، طی مکالمه‌ای تلفنی از ارتباطش با عناصر ضدانقلاب مستقر در خارج از کشور صریحاً سخن می‌گوید و تصریح می‌کند که امور مربوط به ویزا و اقامتش در فرانسه توسط عناصر ضدانقلاب هماهنگ شده است. او همچنین در زمان زندگی در فرانسه در مکالمه‌ای صریحاً اعلام می‌کند که از دولت‌های خارجی حقوق می‌گیرم و «هرکجا می‌روم بیشترین ماشین‌های اسکورت همراه من است و سرویس فرانسه که خیلی قوی است از من محافظت می‌کند».
9 سال حبس برای یک نفوذی دوتابعیتی
کامیل (محمد) احمدی عنصر دو تابعیتی ایرانی_ انگلیسی که در پوشش پژوهشگر مسائل اجتماعی در کشور فعال بود، با حکم بدوی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب اسلامی تهران به ۹ سال حبس و پرداخت جریمه نقدی به مبلغ ۶۰۰ هزار یورو محکوم شد. وی که در پی ایجاد تغییرات فرهنگی- اجتماعی در کشور بود، متهم به همکاری با موسسه «هیفوس» در موضوعات زنان و کودکان، تلاش برای اعمال‌نفوذ در تهیه و تصویب طرح «افزایش سن ازدواج» با همراهی ۲ تن از نمایندگان زن سابق مجلس شورای اسلامی، ارتباط و همکاری با سفارتخانه‌های کشورهای اروپایی در راستای اجرای پروژه بالا بردن سن ازدواج در ایران و ترویج و حمایت از همجنس‌گرایی، همکاری و ارتباط با رسانه‌های معاند و بیگانه و ارسال گزارش خلاف واقع به گزارشگر حقوق بشر سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی ایران است. چندی پیش روایت‌های متعددی مبنی بر آزار، اذیت و تجاوز کامیل احمدی به برخی از فعالین حقوق زنان و همکاران پژوهشی وی در فضای مجازی به‌صورت گسترده منتشر شد که این موضوع نیز در حال بررسی است».
نشان درجه یک نصر برای دانشمند درجه یک هسته‌ای
«سرلشکر باقری»، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح صبح دیروز با حضور در منزل شهید محسن فخری‌زاده و دیدار با خانواده این شهید، نشان درجه یک نصر را که اهدایی و مزین به امضاء مقام معظم رهبری است، به ایشان تقدیم کرد. در این دیدار فرمانده کل ارتش و رئیس سازمان عقیدتی سیاسی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح نیز حضور داشتند. سرلشکر باقری نشان نصر را ویژه محققان و شخصیت‌های برجسته ملی که جبهه دفاعی جمهوری اسلامی را پشتیبانی و حمایت می‌کنند توصیف کرد و گفت: «رهبر معظم انقلاب با اهداء بالاترین رتبه، یعنی نشان درجه یک نصر به این شهید والامقام موافقت کردند».
▼ اخبار کوتاه
◄ حمله گسترده سایبری به قلب اقتصادی آمریکا/ رسانه‌های رژیم صهیونیستی اعلام کردند که بیش از ۴۰ شرکت صهیونیستی ازجمله شرکت لجستیکی و مرسولات این رژیم، هدف حمله سایبری قرار گرفته است. رویترز نیز خبر داد که وزارت خزانه‌داری آمریکا مورد حمله سایبری قرار گرفته و مدعی شده هکرهای پیچیده مورد حمایت یک دولت خارجی، عامل این حمله سایبری بوده‌اند. همچنین رسانه‌ها گزارش داده‌اند که این حمله سایبری باعث شد تا نشست اضطراری شورای امنیت ملی در کاخ سفید برگزار شود.
◄ اعتراف به قدرت ایران در پس ادعای دروغین!/ «بنیامین نتانیاهو»، نخست‌وزیر رژیم جعلی صهیونیستی به‌تازگی با ابراز نگرانی از قدرت پیش‌رونده جمهوری اسلامی و با اتهام زنی مجدد به کشورمان، گفته است: «جمهوری اسلامی ایران امروز قلدر نامطبوع منطقه است؛ اما اگر مهار نشود، ایران فردا خود را مسلح به موشک‌های بالستیک قاره‌پیما با کلاهک هسته‌ای می‌کند که می‌توانند اروپا و آمریکا را هدف قرار دهند و به یک قلدر جهانی تبدیل می‌شود.»
◄ پیش‌بینی فروش ۸۵۰ هزار بشکه نفت در 1400/ سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس خبر داد: «در لایحه بودجه فروش ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت در روز پیش‌بینی شده است؛ اما بر اساس پیش‌بینی مرکز پژوهش‌ها، در سال آینده حداکثر می‌توان ۸۵۰ هزار بشکه نفت فروخت. فاصله بسیاری میان واقعیت و لایحه دولت وجود دارد و نظر مرکز پژوهش‌ها به‌عنوان مرکز ارائه دهنده مشاوره به نمایندگان، رد کلیات بودجه است. «ابراهیم رزاقی» تحلیلگر مسائل اقتصادی نیز با بیان اینکه فروش 2.3 میلیون بشکه نفت در روز، فریبکاری است و کشور را با کسری بودجه سنگین مواجه خواهد کرد، گفت: «با ادامه این روند، دولت مجدداً به سمت افزایش نرخ دلار خواهد رفت».
◄ رشد مثبت اقتصادی در نیمه اول سال/ «عبدالناصر همتی» رئیس‌کل بانک مرکزی گفت: «گزارش امروز اداره حساب‌های اقتصادی بانک مرکزی حاکی از این است که رشد تولید ناخالص داخلی به قیمت پایه (۱۰۰=۱۳۹۰) در شش‌ماهه اول سال ۹۹ با نفت و بدون نفت، مثبت شد. بنا بر گزارش رشد اقتصادی بدون نفت در شش ماه اول سال جاری، نسبت به دوره مشابه سال قبل، 1.4+ درصد و رشد اقتصادی با نفت در شش ماه اول سال، نسبت به دوره مشابه سال قبل، 1.3+ درصد می‌باشد».
◄ احکام سیاسی (سؤال 100): با توجه به اینکه در اسلام آزادی انتخاب انسان‌ها بر مبنای عقل به رسمیت شناخته شده، جایگاه تبلیغات و عملیات روانی که کارکرد آن اثرگذاری روانی بر اذهان جامعه به‌منظور جلب رأی است – در اسلام خصوصاً در ایام انتخابات چیست؟ پاسخ: تضادی بین آزادی انتخاب مردم و تبلیغات وجود ندارد، بلکه تبلیغات اگر منطقی و معقول و در چارچوب شرع و قانون باشد، میتواند در انتخاب بهتر مردم تأثیرگذار باشد، علاوه بر اینکه تبلیغات موجب اجبار افراد نمیشود و اختیار را سلب نمی‌نماید.