نخستین سفر پاپ واتیکان به عراق به رغم مخاطرات امنیتی و شیوع ویروس کرونا روز جمعه 15 اسفند انجام شد. هدف از این سفر دیدار با جامعه مسیحیان عراق و همچنین گفت وگو با رهبران سایر ادیان عنوان شده است.
پاپ فرانسیس ۸۴ ساله پیشتر درباره این سفر به خبرنگاران گفته بود که او خود را ملزم به انجام وظیفه می داند و این سفر را به عنوان "زائر صلح " انجام می دهد و از خدا می خواهد پس از سال ها جنگ در عراق صلح و آشتی برقرار شود.
پاپ فرنسیس پس از ملاقات با مقامات رسمی عراق روز شنبه راهی نجف اشرف شد و با آیت الله سیستانی یک ملاقات خصوصی یک ساعته انجام داد.
پاپ واتیکان علاقه زیادی به گفت وگو با رهبران سایر ادیان دارد و پیش از این با شماری از چهر‌ه های برجسته اهل سنت در چندین کشور از جمله در بنگلادش، ترکیه، مراکش و امارات دیدار داشته است.
وی بر خلاف پاپ بندیکت شانزدهم، رهبر پیشین کاتولیک های جهان که نسبت به مسلمانان نگاه مثبتی نداشت، اندکی پس از انتخاب خود، در دیداری با سفیران ۱۸۰ کشور جهان در واتیکان، خواستار گفت وگوهای بین ادیان به ویژه با اسلام شد.
لوئیز یاکو، اسقف اعظم کلیسای کلدانی عراق پیش تر گفته بود طی ملاقات پاپ و آیت الله سیستانی قرار است "سند اخوت برای صلح جهانی" به امضا برسانند، هر چند تاکنون خبری در این باره منشر نشده است.
در پی دیدار پاپ فرانسیس با آیت الله سیستانی در نجف اشرف، دفتر ایشان با صدور یک بیانیه رسمی اعلام کرد در این دیدار چالش های پیش روی بشریت در عصر کنونی و نقش ایمان به خدا و رسالت ها و پای بندی به ارزش های والای اخلاقی جهت غلبه بر این چالش ها مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
این بیانیه افزوده که آیت الله سیستانی در این دیدار به رنج های بسیاری انسان ها در سرزمین های گوناگون و ظلم و سرکوب و فقر و سرکوب دینی و فکری و محرومیت از آزادی های اصلی و نبود عدالت اجتماعی به خصوص در منطقه ما که دچار جنگ و خشونت و تحریم های اقتصادی و آوارگی های اجباری است به خصوص در سرزمین فلسطین پرداخته است.
مرجعیت عالی شیعه همچنین تأکید کرده که به همزیستی مسیحیان با دیگر طیف های جامعه عراق به عنوان بخشی از شهروندان عراقی در فضایی آکنده از امنیت و صلح و با برخورداری از همه حقوق قانونی شان اهتمام جدی دارد.
آیت الله سیستانی همچنین برای پاپ و پیروان کلیسای کاتولیک و همه انسان ها آرزوی سعادت کرده و از پاپ بابت انجام این سفر و حضور در نجف اشرف تقدیر و تشکر کرده است.
سفر پاپ به عراق در شرایطی انجام شد که تنش بین آمریکا و گروه های مقاومت در این کشور وارد مرحله تازه ای شده و روز چهارشنبه پایگاه عین الاسد در غرب عراق مورد اصابت چندین موشک قرار گرفت.
پیش از آن نیز آمریکا پایگاه نیروهای مقاومت عراق را در بوکمال در مرزهای این کشور با سوریه هدف قرار داده بود.
رسانه های معاند ادعا کرده اند هدف مقاومت از حمله به عین الاسد به عنوان یکی از پایگاه های اصلی استقرار نیروهای آمریکایی، ایجاد فضای ناامنی در عراق و لغو سفر پاپ بوده است. این رسانه ها مدعی هستند که ایران از سفر پاپ به عراق و به ویژه دیدارش با آیت الله سیستانی ناخشنود است، چرا که ایشان رئیس قوه قضائیه را در سفری که اخیرا به عراق داشت به حضور نپذیرفته بود.
همچنین ادعا شده دیدار پاپ با آیت الله سیستانی به معنای به رسمیت شناختن نجف به عنوان قطب شیعه (در برابر قم و ایران) می باشد و این برای جمهوری اسلامی که ادعای رهبری تشیع و بلکه جهان اسلام را دارد، گران تمام خواهد شد.
این در حالی است که گروه "سرایا اولیاء الدم" (که پیشتر مسئولیت حمله راکتی به آمریکایی ها در اربیل را برعهده گرفته بود) در بیانه ای کوتاه اعلام کرد ما به احترام به آیت الله سیستانی و فرهنگ مهمان نوازی عربی، حملات خود را به آمریکایی ها در زمان سفر پاپ متوقف می کنیم.
شیخ قیس خزعلی رهبر "عصائب اهل الحق" هم از ورود پاپ به نجف به عنوان شهر امیرالمومنین و عراق به عنوان مهد تمدن های بشری استقبال کرد.
در این میان، ابوعلی العسکری مسئول امنیتی "کتائب حزب الله" در توییتی ضمن استقبال از حمله به پایگاه عین الاسد گفت: نباید بیش از حد به دیدار پاپ خوش بین باشیم و نسبت به آن چه علیه ما در پوشش گفت وگوی ادیان بافته می شود هوشیار باشیم.
با این حال سفر پاپ به عراق انجام شده و مورد استقبال عراقی ها و از جمله برخی گروه های مقاومت قرار گرفته است، موضوعی که ادعای رسانه های معاند را زیر سوال می برد.
همچنین در هیاهوی تبلیغاتی و رسانه ای، از این نکته مهم نباید غفلت کرد که که اگر امروز پاپ به راحتی وارد عراق می شود و همچنان صدای زنگ کلیساها در عراق و منطقه به گوش می رسد، به برکت تلاش های شهیدان والامقام حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی مهندس است.
از نگاه کلی، دیدار پاپ واتیکان با مرجعیت شیعه در نجف اشرف حاکی از رویکرد تقریب بین ادیان و تلاش برای صلح و آرامش و غلبه بر تعصبات دینی و مذهبی محسوب می شود، رویکردی که آیت الله سیستانی از دیرباز قائل به آن بوده و در جهت تنش زدایی طائفه ای در عراق و منطقه نقش بسزایی ایفا کرده است.
انتقال مستقیم این نگاه به پاپ واتیکان، در عرصه جهانی بازتاب های مهمی در بر داشته و حداقل این پیام را به افکار عمومی ارائه می کند که بر خلاف تبلیغات مسموم دشمنان، اسلام و به ویژه تشیع، جنگ طلب نبوده و بلکه قائل به صلح و همزیستی مسالمت آمیز بین همه ادیان و مذاهب می باشد.
با این حال، این نگاه به معنای سکوت در مقابل ظلم و پذیرش سلطه گری ابرقدرت ها نیست، نکته ای که در بیانات آیت الله سیستانی در ملاقات با پاپ، خصوصا در مساله رنج و مظلومیت فلسطینی ها، مورد تاکید قرار گرفته است.