سفر آقای «مصطفی الکاظمی» به عربستان سعودی در چارچوب تلاش نخست وزیر عراق برای ایجاد رابطه بین عراق و کشورهای عرب منطقه، قابل تجزیه و تحلیل است؛ در گذشته هم، آقای «مصطفی الکاظمی» دیدارهایی با «عبدافتاح سیسی» رئیس جمهور مصر و «ملک عبدالله دوم» پادشاه اردن داشته است. به نظر می رسد آقای «مصطفی الکاظمی» اعتقاد دارد که عراق باید به دایره عربی خود بازگردد و یک نقش محوری در میان کشورهای منطقه ایفا کند.
عراق به دلیل ساختار اجتماعی و همچنین عشایری و مذهبی در دو دایره متقاطع قرار دارد. نخست دایره مذهبی است، چراکه گرایش های مذهبی در عراق بسیار پررنگ است و گرایش اکثریت مردم عراق به یک مذهب مشخص است که هر دولتی باید این ملاحظات را داشته باشد که نباید خارج از این چارچوب حرکت کند؛ وجود مرجعیت قدرتمند در عراق و همچنین عشایر فرات میان کربلا ونجف نیز موجب می شود که هر دولتی در عراق باید ملاحظات مذهبی و روابط مربوط به کشورهای منطقه به ویژه ایران را مورد توجه قرار دهد.
در گذشته نیز بسیاری از نخست وزیرانی که در عراق از سال 2003 مسئولیت تشکیل کابینه را به عهده گرفتند، این ملاحظات را داشته اند. آقای «مصطفی الکاظمی» سعی می کند در دایره دوم، یعنی دایره عربی که در تقابل با دایره اولی است حرکت کند و در این مدار قرار گیرد، فلذا این سفرها و سفر ایشان به برخی از کشورهای عربی برای تقویت محور دایره ای «پان عربسیم» است، لذا از آنجایی که عربستان و عمارات در طول 17 سال گذشته نقشی تخریبی در عراق ایفا کرده اند اما به هر حال مصطفی تحت تاثیر برخی از جریان های «پان عربسیم» در عراق سعی می کند که روابط خود را با کشورهای عرب منطقه به ویژه عربستان، اردن و امارات تقویت کند.
بنابراین آقای «مصطفی الکاظمی» هم تحت فشار آمریکا قصد دارد که بیشتر در دایره عربی حرکت کند تا روابط تهران و بغداد کمرنگ تر شود.
تجربه ثابت کرده است از نظر اجتماعی هر گاه عربستان نفوذ بیشتری در عراق داشته باشد، جریان های موجود در عراق بیشتر دچار اختلاف خواهند شد و درگیری های مذهبی و قومیتی در عراق پررنگ تر می شود؛ عربستان همیشه نگاه طایفه ای به عراق داشته و سعی کرده که یک طایفه ای را بر طایفه دیگر ترجیج دهد.
فلذا به نظر می رسد که اگر آقای «مصطفی الکاظمی» بخواهد رابطه خود را با ایران کمرنگ تر کند و به سمت کشورهای منطقه به ویژه عربستان و امارات که نقش تخریبی در عراق داشتند، متمایل شود قطعا در آینده نخواهد توانست به کار خود ادامه دهد، چراکه بسیاری از جریان ها، گرایش آقای «مصطفی الکاظمی» به سمت عربستان، اردن و امارات را مورد انتقاد قرار می دهند.
به هر حال یکی از شرایط عربستان برای برقراری رابطه محکم با عراق و نفوذ در این کشور، این است که دولت عراق رابطه اقتصادی، سیاسی، امنیتی و نظامی خود را با تهران کمرنگ تر کند، زیرا در حال حاضر عربستان بنا به دلایلی که یک دلیل آن گرایش مردم عراق به یک مذهب معین است، نفوذ کمتری در عراق دارد، اما به هر حال اگر مرجعیت تضعیف شود و جریان های هم سو با ایران نیز تضعیف شوند، قطعا عربستان جایگاه خود را در عراق تقویت خواهد کرد و این در حقیقت موجب خواهد شد که بسیاری از جریان های نزدیک به ایران منزوی شوند.