اقدام اخیر دولت جوبایدن در شکل دهی ائتلاف دفاعی با استرالیا و انگلیس علیه چین، بار دیگر بخش اعظمی از منازعات پنهان غرب و پکن را به فاز آشکار کشانده است! اخیرا، آمریکا و استرالیا در تلاش برای مقابله با قدرت فزاینده چین از امضای تاریخی یک عهدنامه ویژه برای به اشتراک گذاشتن فناوری‌های پیشرفته دفاعی خبر داده‌اند. چین در واکنش اعتراض کرده و این اتفاق را ناشی از «ذهنیت مبتنی بر دوران جنگ سرد» خوانده است.فراتر از آن، چین هشدار داده است که شکل دهی این ائتلاف را در تقابل ماهوی با خود دانسته ،اقدامات این ائتلاف را علیه خود رصد کرده و نسبت به آنها پاسخ خواهد داد.
رمزگشایی از پیمان آکوس
این شراکت به استرالیا امکان می‌دهد برای اولین بار با استفاده از اطلاعات سری نظامی آمریکا زیردریایی‌هایی با نیروی محرکه هسته‌ای بسازد.این پیمان به نام "آکوس" همچنین شامل همکاری در زمینه هوش مصنوعی، فناوری کوانتومی و سایبری خواهد بود.به گزارش شبکه بی بی سی، این سه کشور مدعی هستند که نگران رشد قدرت و حضور نظامی چین در منطقه اقیانوس هند و آرام هستند.سفارت چین در واشنگتن در واکنش گفته است که کشورها باید "ذهنیت جنگ سرد و تعصبات عقیدتی را کنار بگذارند."
نکته دیگر اینکه خروجی این توافق، منجر به بروز اختلاف میان شرکای ناتویی آمریکا نیز شده است! در نتیجه این توافق، استرالیا معامله برای ساختن زیردریایی‌های را که فرانسه طراحی کرده، کنار می‌گذارد. فرانسه واکنشی شدید به این تصمیم نشان داده است.ژان ایو لو دریان، وزیر خارجه فرانسه، گفته این اقدامی "بی‌رحمانه" و "خنجری از پشت" بوده است.در هر حال، به نظر می رسد کاخ سفید پس از اختلافاتی که میان واشنگتن و پاریس در ناتو و بر سر ماموریتهای این مجموعه رخ داده است، تصمیم گرفته است در قالب شکل دهی این ائتلاف ضد چینی، پیامی هشدار آمیز نیز به فرانسوی ها بدهد! فرانسه در سال ۲۰۱۶ برنده یک قرارداد ۵۰ میلیارد دلاری (دلار استرالیا) برای ساخت ۱۲ زیردریایی برای نیروی دریایی استرالیا شده بود که بزرگترین قرارداد دفاعی استرالیا بود.با این حال این پروژه با تاخیر مواجه بود، عمدتا به این دلیل که کانبرا شرط گذاشته بود بسیاری از قطعات از منابع استرالیایی تامین شود.
ورود استرالیا به منازعه مستقیم با پکن
شراکت امنیتی اخیر میان کانبرا، لندن و واشنگتن، به معنای ورود مستقیم استرالیا به صحنه منازعه با چین است. جو بایدن رئیس جمهور آمریکا، بوریس جانسون نخست وزیر انگلیس و اسکات موریسون نخست وزیر استرالیا در بیانیه مشترکی از شراکت امنیتی تازه میان خود خبر دادند.در بیانیه آنها آمده است: "در اولین ابتکار تحت آکوس... ما به این هدف مشترک متعهدیم که از خواست استرالیا برای تجهیز نیروی دریایی اش به زیردریایی هایی با نیروی محرکه هسته ای حمایت کنیم."
در این بیانیه ادعا شده است : "این توانایی مشوق ثبات در منطقه هند-آرام خواهد بود و در حمایت از ارزش ها و منافع مشترک ما به کار گرفته خواهد شد."
استرالیا در قلب منطقه هند-آرام قرار دارد. رهبران سه کشور گفتند که هدف آنها راه اندازی این توانایی برای استرالیا "در اولین زمان ممکن است" و افزودند: "استرالیا همچنان به برآورده کردن تمامی تعهداتش به عنوان یک کشور غیراتمی پایبند است."
آنها گفتند که این پیمان دفاعی همچنین بر توانایی های سایبری، هوش مصنوعی و "سایر قابلیت های زیردریایی" متمرکز است.
بوریس جانسون نخست وزیر انگلیس در این خصوص تاکید کرده است که سه کشور متحدان طبیعی یکدیگرند و این ائتلاف "بیش از هر زمان ما را به هم نزدیک خواهد کرد.این شراکت بیش از پیش برای دفاع از منافع ما و ... حفاظت از مردم ما حیاتی خواهد بود!"."
ناو هواپیمابر اچ ام اس کویین الیزابت در هفته های اخیر در منطقه هند-آرام مستقر شده که در کنار پرسنل و تجهیزات نظامی آمریکاست.بیانیه مشترک سه کشور می گوید که منطقه هند-آرام می تواند محل درگیری های بالقوه از جمله درگیری بر سر دعواهای حل نشده سرزمینی، تهدیدهای تروریستی و مشکل جرایم سازمان یافته باشد.با این حال، در این بیانیه اشاره ای به نقش غرب در شکل دهی و استمرار بحرانهای امنیتی جاری در منطقه شرق آسیا و اقیانوس هند و آرام نشده است! به عبارت بهتر، سه کشور آمریکا، انگلیس و استرالیا در حال مقابله با تهدیداتی هستند که خود در مناطق مذکور خلق کرده و به وجود آورده اند! ایجاد و استمرار بحرانهای امنیتی مستمر، یکی از مهم ترین سیاستهایی است که غرب طی دهه های اخیر در شرق آسیا و حیاط خلوت پکن تعریف کرده است.
وحشت غرب از افزایش قدرت بین المللی پکن
اگرچه برخی مخاطبان و حتی تحلیلگران تصور می کردند که با خروج ترامپ از معادلات قدرت در واشنگتن،سطح تنشهای واشنگتن و پکن کمتر خواهد شد، اما شکل گیری شراکت اخیر( با هدف مهار چین) به خوبی نشان داد که آمریکا و متحدانش قصد دارند مجادله با پکن را از "فاز اقتصادی- امنیتی" به فاز " نظامی-سایبری" تغییر دهند.
به عبارت بهتر، در این معادله صرفا اولویتهای مواجهه با پکن تغییر کرده و کمترین تغییری در کلیت این سیاست و راهبرد به وجود نیامده است. بدیهی است که با شکل گیری ائتلاف فعلی میان استرالیا، آمریکا و انگلیس، پکن نیز گارد خود را در برابر آمریکا و متحدانش بسته تر خواهد کرد. از سوی دیگر، این مسئله ممکن است منجر به ایجاد پیوند میان چین و برخی بازیگران ناتو مانند فرانسه شود.
همان گونه که اشاره شد، پاریس به شدت از ایجاد ائتلاف فعلی میان لندن، واشنگتن و کانبرا عصبانی بوده و آن را مصداق دور زدن خود توسط آمریکا دانسته است. همین موضوع، امکان نزدیکی میان دو بازیگر شرقی و غربی علیه واشنگتن را ( حداقل در عرصه پنهان و تاکتیکی) را افزایش خواهد داد.
اکنون چینی ها به خوبی دریافته اند که "تقابل با پکن" یک استراتژی در حوزه سیاست خارجی آمریکاست و حضور دموکراتها یا جمهوریخواهان در کاخ سفید صرفا روش بازی ( و نه کلیت بازی) را تغییر خواهد داد.در مقابل، به نظر می رسد پکن نیز در مقابل اقداماتی از قبیل شکل دهی ائتلافهای جدید علیه خود، دست به شکل دهی ائتلافهایی بین المللی علیه آمریکا یا مشارکت فعال در این گونه ائتلاف سازی ها بزند.