برخی رشد مسکن را ناشی از تورم و برخی ناشی از قفل شدن ساخت و ساز در کلانشهرها می‌دانند مشکل هرچه هست دولت جدید تصمیم برای تغییر و تحول در این موضوع دارد. شهرداری تهران هم همسو با برنامه دولت قرارگاه مسکن راه اندازی کرد و اواخر سال پیش تفاهم نامه‌هایی هم در این راستا بین شهرداری، بنیاد و مسکن و ... منعقد شد تا گرهی از مشکل مسکن در پایتخت که جمعیت زیادی را در دل خود جای داده است، باز شود.
بخشنامه شهردار تهران خطاب به همه مدیران ستادی و شهرداران
شهردار تهران طی بخشنامه‌ای خطاب به همه مدیران ستادی و شهرداران مناطق، دستور تشکیل قرارگاه جهادی مسکن را در شهرداری تهران صادر کرد. زاکانی در این نامه با اشاره به فرمایشات ۱۰ بهمن ۱۴۰۰ رهبر انقلاب مبنی بر نارضایتی از میزان تولید مسکن در کشور، از مدیران شهرداری خواست نسبت به شناسایی گلوگاه‌های بروز وضعیت موجود اقدام کنند.
وی در این نامه از صنعت ساختمان به‌عنوان «موتور محرک اقتصاد ایران» نام برده و فاصله معنادار عرضه مسکن در بازار با نیاز مردم را مسبب ایجاد بسیاری از بحران‌های اجتماعی معرفی کرده است.
علیرضا زاکانی تاکید کرد: باید همه ظرفیت‌های بالقوه و بالفعل را برای رفع مشکلات موجود بسیج کرد.شهردار تهران همچنین در این نامه حمیدرضا صارمی معاون معماری و شهرسازی خود را به ریاست این قرارگاه منصوب کرد.
ساخت سالانه 180 هزار واحد مسکن برای تهرانی ها
شهردار تهران همچنین مدتی پیش بیان داشت: قرارگاه مسکن سالانه ۱۸۰ هزار مسکن را کارسازی می‌کند. برای ۱۲۰ هزار واحد بین ۲۲ منطقه تقسیم بندی صورت گرفته است. بنای جدی بر این است که برای این ۱۸۰ هزار واحد که عمدتا در بافت راکد و فرسوده است، بتوانیم کارسازی داشته باشیم که تکلیف قانونی ما به شمار می‌رود تا اجازه ندهیم مردم زیر چرخ دنده های گرانی رها شوند. ورود ما زمینه سازی است و میدان‌داری در این زمینه نداریم.
یازی که در شهر مورد توجه قرار گرفته و مردم را تحت فشار قرار داده، مسکن است. ما یک میلیون مسکن برای خانوارهای موجود نیازداریم. برای ۹ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر در تهران، سه میلیون و ۳۰۰ هزار واحد مسکن نیازمندیم که یک میلیون واحد کمبود شهر است. این افزایش تقاضا باعث سوداگری شده است.
۵۱ درصد جمعیت اجاره نشین هستند
وی با بیان اینکه در حوزه تملکی و استیجاری با موضوع گرانی مواجه هستیم، گفت: در این راستا اقدام کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت را دنبال می‌کنیم که در کوتاه مدت به دولت در حوزه استیجاری و تمدید خودکار قراردادها کمک می‌کنیم و شرایط نظارت وزارت راه و شهرسازی را فراهم می کنیم.
۳۰۰ هزار واحد مسکن خالی در تهران به ویژه در شمال شهر داریم
۳۰۰ هزار واحد مسکن خالی در تهران به ویژه در شمال شهر داریم و حق و حقوق مردم را در این حوزه مورد صیانت قرار خواهیم داد و وارد چرخه استفاده خواهیم کرد. در حوزه تملک افزایش سقف تسهیلات را دنبال می‌کنیم و آنچه در سایر شهرها است به طور ویژه در تهران مورد توجه قرار می‌گیرد. کاهش زمان صدور پروانه برای تسریع در ساخت نیز مورد توجه است. به طور میانگین مدت زمان صدور پروانه ۳۶۰ روز است که وعده داده بودیم به کمتر از دو ماه برسد و در برخی مناطق دو ماه و در برخی مناطق پنج ماه است.
حمیدرضا صارمی، رئیس قرارگاه مسکن در شهرداری تهران درباره ضرورت ورود شهرداری تهران به این موضوع، اظهار داشت: در بند ۲۱ ماده ۵۵ قانون شهرداری ها، به صراحت عنوان شده است که شهرداری‌ها موظف به اتخاذ تدابیر لازم به منظور احداث خانه‌های ارزان قیمت برای افراد بی‌بضاعت ساکن شهر هستند؛ ضمن اینکه شهردار تهران به عنوان بالاترین مقام اجرایی شهر برای اقدام در این خصوص دستور داده‌اند و رئیس شورای اسلامی شهر نیز بر آن تأکید کرده اند.
وی تصریح کرد: براساس گزارش‌های رسمی، حدود نیمی از خانواده‌های ساکن تهران اجاره‌نشین هستند و سهم اجاره در سبد خانوارهای تهرانی به طور میانگین به ۶۵ درصد رسیده است؛ بدیهی است که افزایش سهم مسکن در سبد هزینه خانوار موجب کاهش سهم سایر مایحتاج زندگی می‌شود.
بحران مسکن در شهر تهران
معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران با بیان اینکه «بحران مسکن» مهمترین بحرانی است که ما امسال و سال آینده با آن مواجه هستیم، ادامه داد: در حال حاضر اتفاقات بدی در حوزه اجاره در حال وقوع است و به طور میانگین، شاخص دسترسی به مسکن برای خانوارها به ۶۴ سال رسیده است.
نیاز تهران به سالیانه ۱۵۰ هزار واحد مسکونی
وی اضافه کرد: شهر تهران فقط برای اینکه بتواند نیازهای فعلی خود را در حوزه مسکن تأمین کند، به سالیانه ۱۵۰ هزار واحد مسکونی نیاز دارد؛ این در حالی است که از سال ۹۳ تاکنون، تولید مسکن به طور میانگین ۶۰ هزار واحد بوده و این، یعنی یک اختلاف سالیانه ۹۰ هزار واحدی بین آنچه که مورد نیاز است و آنچه تولید می‌شود، وجود دارد. ضمن اینکه با نگاهی به قیمت‌ها در می‌یابیم که از سال ۹۰ تاکنون، میانگین قیمت یک مترمربع مسکن، از یک میلیون و هشتصد هزار تومان به ۳۲ میلیون تومان رسیده است. وقتی این وضعیت را در کنار افزایش میانگین مساحت واحد مسکونی که از ۸۰ مترمربع به حدود ۱۰۵ مترمربع و در بافت‌های فرسوده از ۵۵ مترمربع به ۸۰ مترمربع رسیده است، قرار می‌دهیم، مشخص می‌شود نه‌تنها مسکن به اندازه مورد نیاز تأمین نمی‌شود، بلکه کاملاً از استطاعت دهک‌های پایین و متوسط خارج شده و استیجار به ۵۰ درصد رسیده است.
صارمی ادامه داد: ما برای کمک به رفع این مشکل، باید دو اتفاق را رقم بزنیم: نخست، پوشش شکاف ۹۰ هزار واحدی با توجه به عقب ماندگی‌های سال‌های گذشته و حرکت به سمت تولید سالانه بیشتر از ۱۵۰ هزار واحد مسکونی برای رسیدن به کف نیاز شهر و دوم حرکت به سمت احداث مسکن استطاعت پذیر برای تأمین مسکن گروه‌های کم درآمد.
معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران در خصوص تشکیل قرارگاه جهادی مسکن گفت: پس از دستور شهردار تهران، ما اقدامات لازم را آغاز کردیم و جلساتی را با وزارت راه و شهرسازی، بنیاد مسکن، بنیاد مستضعفان، بانک پارسیان و تعداد دیگری از سرمایه‌گذاران داشتیم و به زودی تفاهم نامه‌هایی نیز در این راستا امضاء خواهد شد.
استفاده از زمین‌های ذخیره شهری برای احداث مسکن استطاعت پذیر
صارمی با اشاره به جلسه‌ای هم که با حضور تعدادی از شهرداران و معاونان شهرسازی مناطق برگزار شد، بیان کرد: در این جلسه درخصوص استفاده از زمین‌های ذخیره شهری، ظرفیت بافت فرسوده و زمین‌های متعلق به سازمان‌ها و نهادهای دولتی و شهرداری تهران، برای بهره گیری در احداث مسکن استطاعت پذیر، گفت وگو و تصمیم گیری شد. شهر تهران ۴۵۰۰ هکتار بافت فرسوده و ۴۵۰۰ هکتار عرصه‌های ناکارآمد و رها شده و متروکه دارد که به دلیل نگاه انقباضی برنامه‌های توسعه شهری، نتوانسته‌اند در خدمت توسعه شهر قرار بگیرند و این‌ها مهمترین فرصت‌های تأمین مسکن در شهر تهران هستند.
معاون شهردار تهران در خصوص برنامه‌ای که برای احداث مسکن توسط سازمان نوسازی تهیه شده است، گفت: طی ماه‌های گذشته، مذاکراتی با تولیدکنندگان بزرگ مقیاس مسکن در شهر تهران انجام و فرصت‌ها و موانع اجرای مسکن استطاعت پذیر شناسایی شده است. مکاتباتی هم با شهرداری‌های مناطق صورت گرفته تا هر منطقه ظرفیت‌های تأمین مسکن خود را شناسایی و به ما اعلام کند. باید بدانیم در هر منطقه چه اراضی وجود دارد تا از طریق تهیه طرح توجیهی یا برنامه شهری و اخذ مصوبه از کمیسیون ماده ۵ و شورای عالی شهرسازی و معماری برای تأمین مسکن اقدام کنیم.
حمیدرضا صارمی با اشاره به دیگر اقدامات انجام شده در راستای تأمین مسکن استطاعت‌پذیر اظهار داشت: در تلاشیم از شهردار تهران مجوز بگیریم تا در پروژه‌هایی که دارای حداقل زیربنای ۵ هزار مترمربع هستند، شهرداری به جای دریافت همه عوارض به صورت نقدی، بخشی از عوارض را به صورت قدرالسهم از پروژه بگیرد و آن را در راستای تحقق بند ۲۱ ماده ۵۵ قانون شهرداری برای تأمین مسکن استطاعت‌پذیر استفاده کند. اکنون دستورالعمل آن تدوین شده و بعد از گرفتن مجوز از شهردار تهران و شورای اسلامی شهر، ابلاغ خواهد شد.
وی افزود: ظرفیت مهم دیگری که در مناطق وجود دارد، پروژه‌هایی هستند که نیمه‌تمام رها شده‌اند و عمدتاً متعلق به تعاونی‌ها هستند. شهرداران مناطق باید این پروژه‌ها را شناسایی کنند، عوامل توقف آنها را بررسی کرده و برای حل و فصل موانع ادامه پروژه از تمام ظرفیت خود استفاده کنند تا این واحدهای مسکونی نیز در چرخه بهره برداری قرار گیرند. همچنین در نظر داریم برای پیشبرد این مهم، مدت زمان صدور مجوزها را برای پروژه‌هایی که به این فرآیند وارد می‌شوند، به حداکثر ۲ ماه برسانیم.
آغاز عملیات اجرایی ساخت ۳ هزار واحد مسکونی در شهر تهران از هفته جاری
مهدی هدایت رئیس سازمان نوسازی شهرداری تهران با اعلام خبر ساخت ۳ هزار واحد مسکونی جدید به خبرنگار فارس گفت: بخشی از این ساختمان ها از طریق سازمان نوسازی به صورت پیمانکاری و مشارکتی خواهد بود و بخشی هم از طریق تسهیل‌گری و ایجاد زیرساخت ها در نظر گرفته شده است.
پروژه های مسکن بیشتر در کدام مناطق تهران ساخته می‌شود
وی درباره اینکه پروژه های مسکن بیشتر در کدام مناطق تهران ساخته می‌شود، گفت: بیشتر این پروژه‌ها در منطقه ۱۸ و ۱۹ و ۲۱ که دارای ارسه های رها شده است مدنظر قرار گرفته البته بخشی از این پروژه‌ها نیز در بافت فرسوده و ناپایدار اجرایی خواهد شد. در برخی از مناطق پادگان و فرودگاه‌ها امکان انتقال آنها فراهم بوده و مکان یابی پروژه ها نیز در این محل ها پیش بینی شده است.
مهرداد قدسی مجری طرح قرارگاه مسکن در منطقه ۱۸ نیز در این زمینه به خبرنگار فارس گفت: در منطقه ۱۸ محله عمرانی منطقه ۱۸ چهار و نیم هکتار برای فاز نخست در نظر گرفته شده و این پروژه همه ارکان های اداری تجاری رفاهی و مسکونی در آن پیش بینی شده است.
وضعیت مسکن در تهران بهبود می یابد؟
- اجرای برنامه ها و راه اندازی قرارگاه جهادی مسکن حکایت از جزم شدن عزم ها جهت بهبود وضعیت مسکن در تهران دارد گام های اولیه توسط شهرداری تهران و باهمکاری دستگاه های مرتبط برداشته شده و حالا بایدمنتظر ماند و دید وضعیت مسکن در تهران چگونه بهبود می یابد