اقتصاد ایران در طول دهه 90 متاسفانه با رفتارهای سیاسی و اعتبار بخشی دولت وقت به رفتارهای ضد ایرانی غرب در شرایط بسیار سختی قرار گرفت. به طوری که به اعتقاد برخی در این مدت اقتصاد ایران نه تنها در مجموع رشد نکرد بلکه کوچکتر نیز شد. در این میان با توجه به اوضاع بد اقتصاد کشور ضرورت تغییر روند حکمرانی اقتصادی در بین مردم احساس شد و در نتیجه دولتی مخالف رویکرد های قبلی با رای مردم سرکار آمد.حال ارزیابی ها نشان می دهد که تغییر روند اقتصادی کشور بعد از صرف زمان نزدیک به دوسال از عمر دولت سیزدهم روند مثبتی به خود گرفته است.
بانک جهانی در جدیدترین گزارش خود رشد 2.2 درصدی را برای اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۳ پیش‌بینی کرد که با وجود تداوم تحریم‌ها، بیشتر از متوسط رشد پیش‌بینی شده برای اقتصاد جهانی در این سال خواهد بود.
بانک جهانی در جدیدترین گزارش خود موسوم به دورنماهای اقتصادی جهان هشدار داده است سیاست‌های ضد تورمی بانک‌های مرکزی دنیا در سال ۲۰۲۳ باعث افت قابل توجه رشد اقتصادی کشورها در این سال خواهد شد.
این نهاد بین‌المللی پیش‌بینی کرد بر اثر سیاست‌های انقباضی پولی کشورها در سال جاری میلادی، متوسط رشد اقتصادی دنیا از 3.1 درصد در سال ۲۰۲۲ به 2.1 درصد در این سال کاهش خواهد یافت. بانک جهانی در این گزارش جدید ارقام پیش‌بینی شده خود از رشد اقتصادی کشورهای بسیاری را در سال ۲۰۲۳ کاهش داده است.
بر اساس این گزارش، تورم همچنان به عنوان یک مشکل در اقتصاد جهانی باقی خواهد ماند اما انتظار می‌رود با کاهش تقاضا و پایین آمدن قیمت کالاها رو به بهبود برود.
توسعه‌یافته‌ها کمتر از در حال توسعه‌ها رشد خواهند کرد
کاهش رشد اقتصادی جهان در سال ۲۰۲۳ مربوط به افت فعالیت‌های اقتصادی در کشورهای توسعه یافته خواهد بود. این کشورها که سال ۲۰۲۲ رشد اقتصادی 2.6 درصدی را تجربه کرده بودند، سال ۲۰۲۳ رشدی بیشتر از 0.7 درصد نخواهند داشت که حدود یک‌چهارم رشد اقتصادی سال قبل آنهاست اما کشورهای در حال توسعه که سال گذشته رشد 3.7 درصدی داشته‌اند، سال ۲۰۲۳ رشد ۴ درصدی را تجربه خواهند کرد که بیشتر از سال قبل است.
رشد اقتصادی آمریکا امسال حدوداً نصف می‌شود و از 2.1 درصد در سال ۲۰۲۲ به 1.1 درصد در سال جاری خواهد رسید. منطقه یورو به رکود نزدیک‌تر می‌شود و به رشد 0.4 درصدی در سال ۲۰۲۳ بسنده خواهد کرد. این منطقه سال ۲۰۲۲ رشد 3.5 درصدی داشته است.
چین که سال قبل رشد ۳ درصدی داشته در سال جاری میلادی با رشد قابل توجه 5.6 درصدی مواجه خواهد شد. روسیه که درگیر جنگ اوکراین است وضعیت بهتری نسبت به سال قبل خواهد داشت و با رشد منفی 0.2 درصدی مواجه می‌شود. این کشور سال قبل رشد اقتصادی منفی 2.1 درصدی را تجربه کرده بود.
اما رشد اقتصاد ترکیه با کاهش نسبت به سال قبل به 3.2 درصد می‌رسد. اقتصاد ترکیه سال قبل 5.6 درصد رشد کرده بود. رشد اقتصادی عربستان نیز تقریبا یک‌چهارم خواهد شد و از 8.7 درصد در سال قبل به 2.2 درصد طی سال جاری می‌رسد.
بانک جهانی همچنین در ارزیابی خود از وضعیت اقتصادی ایران انتظار دارد ایران سال جاری میلادی رشد اقتصادی 2.2 درصدی را تجربه کند که برابر با متوسط رشد اقتصادی کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا در این سال است.
متوسط رشد اقتصادهای خاورمیانه و شمال آفریقا در سال ۲۰۲۲ بالغ بر 5.9 درصد بوده که بنا بر پیش‌بینی بانک جهانی این رقم در سال ۲۰۲۳ به 2.2 درصد کاهش خواهد یافت.
بر اساس برآورد بانک جهانی، اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۲ رشد اقتصادی 2.9 درصدی داشته است. پیش‌بینی بانک جهانی در گزارش جدید خود از رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۲۳ نسبت به گزارش ماه ژانویه تغییری نداشته است.
این گزارش همچنین متوسط قیمت نفت در سال ۲۰۲۳ را ۸۰ دلار پیش‌بینی کرده است. سال گذشته متوسط قیمت نفت به 99.8 دلار رسیده بود. افت حدود ۲۰ دلاری قیمت نفت در سال ۲۰۲۳ عاملی است که بانک جهانی را واداشته پیش‌بینی خود از رشد اقتصادهای نفتی مثل عربستان در این سال را بشدت کاهش دهد.
پایان دهه ۹۰
فارغ از پیش‌بینی‌های بین‌المللی، شاخص‌های کلان اقتصادی ارائه شده از سوی مراکز رسمی مانند مرکز آمار و بانک مرکزی کشورمان هم حاکی از آن است که دهه ۹۰ برای اقتصاد کشورمان پایان یافته و برگ جدیدی در اقتصاد کشورمان باز شده است به طوری که طبق گزارش بانک مرکزی کشورمان رشد ۹ ماهه 1401 اقتصاد کشورمان 3.7 درصد بوده است. البته نباید فراموش کنیم در سال‌های اخیر اقتصاد ایران با معضل کرونا نیز دست و پنجه نرم کرده بود.