عرفات نام سرزمینی در اطراف مکه است که وقوف (توقف و ماندن) در آن در روز نهم ذی الحجه برای حج‌گزار واجب می‌شود؛ عرفات از کلمه "عرف" به معنای شناخت به دست آمده است و این سرزمین نیز محل خودشناسی و خداشناسی است و به همین دلیل عرفات نام گرفته است.
در این سرزمین انسان به نیازها و گناهان خود از یک سو و به عظمت و لطف و احسان همه‌جانبه خدا از سویی دیگر پی میبرد و در نتیجه از گناهان و تقصیرات خود اعتراف و توبه می کند؛ البته وقوف در عرفات در صورتی موجب خودشناسی می‌شود که به همراه تفکر و معرفت باشد در غیر این صورت صرف انجام اعمال آن هر چند که از لحاظ فقهی، تکلیف را ساقط می‌کند، اما چنین شخصی از رسیدن به این معارف از جمله خودشناسی بی نصیب خواهد بود.
وقوف در عرفات دومین مرحله از مناسک حج است و مقصود از وقوف این است که حجاج، بخشی از روز را در صحرای عرفات بمانند و از آنجا خارج نشوند بنابراین لازم است از ظهر روز نهم ذى‌الحجه تا مغرب همان روز در عرفات بمانند البته أخیر وقوف از اوّل وقت به اندازه خواندن نماز ظهر و عصر و مقدمات آن اشکال ندارد.
وقوف در عرفات و انجام سایر اعمال حج ، بجز طواف و نماز نیاز به طهارت (وضو یا غسل) ندارد اما مستحب است.
در عرفات، کار دیگرى به جز بودنِ در آنجا واجب نیست، ولى مستحبات بسیارى دارد و از بهترین مکان‌ها براى استجابت دعاست و بهترین دعاها در آن مکان دعاى معروف ابا عبدالله الحسین(علیه السلام) و امام زین العابدین(علیه السلام) در آن روز است.
وقوف در مشعرالحرام
بعد از مغرب روز نهم ذى حجه (شب عید قربان) حاجیان از عرفات خارج مى‌شوند و براى انجام عملى دیگر از اعمال حج به طرف مشعر الحرام (مُزدلفه) حرکت مى‌کنند؛ مشعر الحرام، وادى طویلى است میان «عرفات» و «مِنا» که به آن «مُزْدلفَه» هم گفته مى‌شود و حاجیان باید شب عید قربان را در آنجا بمانند.
وقتى که حاجیان به مشعر الحرام رسیدند، وقت وقوف، از طلوع فجر عید قربان است تا طلوع خورشید؛ البته احتیاط آن است که از وقت رسیدن به مشعر در شب قصد وقوف کند.
در مشعر بجز ماندنِ در آنجا کار دیگرى واجب نیست گرچه مستحبات بسیارى دارد و از جمله آنها ذکر الهى گفتن و جمع‌آورى سنگ‌ریزه براى رمى جمرات است.
حضور در سرزمین «منا»
پس از طلوع آفتاب روز دهم ذى حجه (عید قربان) حجاج براى انجام بقیه اعمال حج از مشعر الحرام بیرون آمده و روانه مِنا مى‌شوند و اولین عمل از اعمال منا را که رَمى(2) جمره عقبه است باید انجام دهند (منا، سرزمینى است واقع بین دو رشته کوه، نزدیک مشعر الحرام).
در آخر مِنا سه ستون سنگى وجود دارد که اوّلین ستون، «جمره اُولى» و دومین آنها «جمره وُسطى» و سوّمى را «جمره عُقبى یا عَقَبه» مى‌‌نامند، اوّلین کار واجب در روز عید قربان زدن هفت عدد ریگ به جمره عقبه است.
هفت سنگ باید به ستون بخورد، ولى لازم نیست پشت سر هم باشد، پس اگر دو عدد به ستون بخورد و سوّمى نخورد و چهارمى بخورد، تنها سه عددى که به ستون خورده به حساب مى‌آید و اگر شک کند هفت عدد خورده یا نه، باید به قدرى بزند تا یقین کند هفت عدد به جمره خورده است.
ـ سنگ ریزه ها باید اینگونه باشد:
زیاد بزرگ یا ریز نباشد، بلکه به اندازه اى باشد که به آن ریگ بگویند.
از منطقه حرم باشد، مثلا مشعرالحرام، منى یا شهر مکه
قبلا براى رمى از آن استفاده نشده باشد.
مباح باشد، (غصبى نباشد)
بانوان، کودکان، بیماران و پیرمردان می‌توانند، شب عیدقربان پس از نصف شب و قبل از اذان از مشعر الحرام خارج شوند و اگر نمى‌توانند رمى جمره را در روز انجام دهند، مى‌توانند همان شب رمى جمره عقبه را انجام دهند.
منبع: تسنیم