بیم و امید‌های سینما

همان‎گونه که انتظار می‎رفت، با تغییر دولت و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، تغییر ریاست سازمان سینمایی کشور نیز اتفاق افتاد.

با اینکه «محمد خزاعی» از مدت‎ها قبل ساز خداحافظی از سازمان سینمایی را کوک کرده بود و زمزمه‎های انتصاب «رائد فریدزاده» به جای خزاعی شنیده می‎شد؛ اما این تغییر با فاصله‎ای چند روزه و در ۲۱ مهر ۱۴۰۳ اتفاق افتاد.

 یکی از دلایل این تأخیر، تلاش‎ها و فشار‌های برخی جریان‌ها و کانون‌های قدرت‌طلب در سینما بر وزیر ارشاد برای انتصاب افرادی خاص بود. همان کانون‎هایی که سینما را محلی برای لشکرکشی‎های باندی و گروهی و انتشار بیانیه در کارزار‌های گوناگون یا بسازبفروشی و کاسبی می‎دانند.

جریان‎هایی که سینما را همه چیز می‎دانند جز سینما! برای آنها هنر هفتم و فضای آن محملی برای دستیابی به اهداف و مقاصد دیگری است. از قضا همین جریان‌ها اصلی‌ترین تهدید برای مدیریت سینمایی به شمار می‌آیند. در همه دوره‌های قبلی نیز مدیران با چنین افرادی دست و پنجه نرم می‌کردند و آسیب دیدند.

محمد خزاعی در مراسم تودیع و معارفه مدیران سازمان سینمایی، عبارتی را به ‎کار برد که خلاصه همه تهدید‌ها و مسائل امروز سینمای ماست. او گفت: «بخشی از نقد‌هایی که امروز وجود دارد به این دلیل است که برخی به خواسته‌های‌شان نرسیدند و همکاران بنده برای سالم‌سازی سینما در مقابل این افراد ایستادند.»

واقعیت این است که کشتی سینمای ایران برای رسیدن به ساحل امن و آرامش نیازمند عدالت و درایت با اتکا به اسناد بالادستی و افق‎ها و چشم‌انداز‌هایی است که رهبران و بزرگان نظام توصیه کرده‌اند.

رهبر معظم انقلاب حدود دو دهه قبل در یک دیدار تاریخی با طیف‎های مختلف سینمای ایران فرمودند: «سینما کلید پیشرفت کشور است.» هر فردی در هر بخشی از سینمای کشور مدیریتی به عهده دارد، باید این جمله را سرلوحه سیاست‎گذاری و برنامه‎ریزی خود قرار دهد؛ یعنی همه طراحی‎ها و تدابیر و تخصیص بودجه‎ها باید در این جهت باشد که فرآیند‌ها و تولیدات به پیشرفت کشور و حل مسائل و مشکلات جامعه و مردم کمک کنند.

امروز بخش قابل توجهی از آنچه روی پرده به چشم تماشاگران سینما می‎رسد، آثار کمدی هستند. واقعیت این است که بخش اعظم علاقه‎مندان به حضور در سالن‎های سینما به تماشای فیلم‎های سرگرم‌کننده و طنزآمیز تمایل دارند. یکی از دلایل این مشکل، به ضعف فیلم‎های غیرکمدی برمی‎گردد که نمی‎توانند نیاز‌های مخاطبان را تأمین کنند. یکی از قدم‎هایی که مدیریت سینمایی در دولت سیزدهم برداشت، این بود که برای سالم‎سازی و محتواگرا بودن فیلم‎های سرگرم‌کننده تلاش کند. اینکه این تلاش تا چه حد موفقیت‌آمیز بود، بحث دیگری است، اما مسیری که آغاز شد، مسیری درست بود که باید با رفع کاستی‎ها ادامه یابد! بر این اساس، یکی از اولویت‎های اصلی مدیریت جدید سینمایی برای بهتر کردن فضای سینما باید این باشد که در کنار تقویت فیلم‎های درام و اجتماعی، به غنی‌سازی کمدی رو آورد؛ یعنی گرایش به کمدی نزد تماشاگر‌ها به یک فرصت فرهنگی تبدیل شود.