اگر ملّت ایران، خوب، قوی، جازم و عازم وارد میدان بشود و صندوقهای رأی را از رأی خود و عزم خود پُر کند، ایران خواهد بالید، جمهوری اسلامی خواهد بالید و افتخار خواهد کرد؛ حالا هر که ببرد، هر که ببازد. در واقع بُرد و باختی برای ملّت وجود ندارد؛ ملّت در هر صورت برنده است. این نکتهی اساسی در باب انتخابات است.
پيروزي انقلاب اسلامي ايران در سال 1357 تغيیرات بنيادينی در حوزه هاي گوناگون داخلي در كشور بوجود آورد و تاثيرات عميقي نيز در معاملات منطقهاي و مناسبات بين المللي بر جاي گذاشت. يكي از دستاوردهاي بزرگ انقلاب در عرصه داخلي، فراهم كردن زمينه مشاركت سياسي واقعي مردم در سياست از بستر انتخابات بود.
در منظومه فكري سياسي امام خامنه اي، انتخابات يكي از مظاهر مردم سالاري ديني مي باشد كه تمامي نهادها و افراد در برابر آن مسئول مي باشند، هر فرد در هر جايگاهي كه قرار دارد به منظور برگزاري هر چه بهتر اين رقابت سياسي مي بایست تلاش ديني و ملي خود را انجام دهد، لذا در اين نوشتار نگاه مقام معظم رهبري به موضوع بیان میگردد.
اهميت مجالس خبرگان و شوراي اسلامي
1-اهميت مجلس:
مجلس خیلى مهم است؛ هم از لحاظ قوانین، هم از لحاظ ریلگذارى براى حرکت دولتها - این ریل را مجلس می گذارد تا این قطار حرکت کند و به سمت هدفها برود - هم در مسائل بینالمللى. ملاحظه میکنید که بحمدالله مجلس کنونى ما، در مسائل بینالمللى، مواضع خیلى خوبى میگیرد؛ این خیلى براى کشور مغتنم است. این کجا، و اینکه یک مجلس شورائى ما تشکیل بدهیم که در مقابل دشمنان بینالمللى و جبهه متّحد دشمنان، حرف آنها را بزند [کجا]؛ اینها خیلى با هم فرق میکند. این کجا که مجلسى داشته باشیم که چه در قضیّه هستهاى و چه در قضایاى گوناگون دیگر، حرف دشمن را تکرار بکند؛ یا اینکه نه، مجلسى مستقل، آزاد و شجاع باشد؛ همانجورى که مردم شعار میدهند، داخل مجلس شعار بدهند؛ همانجورى که مردم می خواهند، در داخل مجلس موضعگیرى کنند؛ این خیلى مهم است. هم براى مسائل داخلى کشور، هم براى اعتبار جهانى و بینالمللى کشور
2- اهميت خبرگان:
مجلس خبرگان هم خیلى مهم است. مجلس خبرگان، به ظاهر - اگر به چشم ظاهرى نگاه کنیم - هر سالى دو مرتبه مىآیند دور هم جمع می شوند، مىنشینند بحثهاى سیاسى و غیرسیاسى میکنند و بعد هم متفرّق میشوند؛ نباید به این چشم نگاه کرد به مجلس خبرگان. مجلس خبرگان بنا است که رهبر انتخاب کنند؛ [این] شوخى است؟ آن روزى که رهبر فعلى در دنیا نباشد یا رهبر نباشد، باید اینها رهبر انتخاب بکنند. چه کسى را انتخاب خواهند کرد؟ آیا کسى را انتخاب خواهند کرد که در مقابل هجمه دشمن بایستد، به خدا توکّل کند، شجاعت نشان بدهد، راه امام را ادامه بدهد؟ آیا چنین کسى را انتخاب میکنند یا کسى را انتخاب میکنند که جور دیگرى است؟ این خیلى مهم است. کسى را شما میخواهید براى مجلس خبرگان انتخاب بکنید که در واقع، او رهبر را انتخاب خواهد کرد که کلید حرکت انقلاب در دست او است؛ این خیلى اهمّیّت دارد، این کار کوچکى نیست. لذا باید تحقیق کرد، باید اعتماد پیدا کرد. بنابراین، اصل انتخابات و شرکت در انتخابات بهعنوان یک اصل، یک مسئله است، مسئله انتخاب اصلح یا صالح هم یک مسئله است که این هم باید مورد توجّه قرار بگیرد.
اهميت انتخابات:
1- ملت برنده نهايي انتخابات:
در مورد انتخابات توجّه کنیم که انتخابات یک رقابت است، یک مسابقهی ملّی است بین آحاد کشور؛ اگر این مسابقه خوب و سالم و قوی برگزار شد، در بین این تیمهای مختلف هر تیمی ببرد، افتخارش مال فدراسیون خواهد بود. اینجوری است دیگر. وقتی تیمهای ورزشی خوب بازی کنند، چه تیم الف، چه تیم ب، چه تیم پ اگر برد، فدراسیون از بازی قوی و سالم اینها به خود میبالد. انتخابات هم همینجور است؛ اگر ملّت ایران، خوب، قوی، جازم و عازم وارد میدان بشود و صندوقهای رأی را از رأی خود و عزم خود پُر کند، ایران خواهد بالید، جمهوری اسلامی خواهد بالید و افتخار خواهد کرد؛ حالا هر که ببرد، هر که ببازد. در واقع بُرد و باختی برای ملّت وجود ندارد؛ ملّت در هر صورت برنده است. این نکتهی اساسی در باب انتخابات است.
2- اهميت نفس انتخابات:
اوّلاً نفس انتخابات خیلى اهمّیّت دارد؛ این نعمت بزرگى است. همانطور که در باب نماز جمعه عرض کردیم، در باب انتخابات هم عرض میکنم که انتخابات واقعاً نعمت بزرگى است . این هم از برکات نگاه روشن و عمیق امام بزرگوار ما بود. کسانى در همان زمان بودند که معتقد بودند [وقتى] حکومت اسلامى است، انتخابات لزومى ندارد؛ امام فرمود نه، انتخابات باید باشد و منشأ اثر باشد، مردم تصمیم بگیرند، مردم انتخاب کنند و آنچه مردم میخواهند بشود. نتیجه این سیاست، این شد که مردم در کنار انقلاب و در وسط میدان باقى ماندند و تا امروز بحمدالله باقى ماندهاند؛ چون خود مردماند که دارند انتخاب می کنند، خود مردم اند که دارند تصمیم میگیرند. انتخابات نعمت بزرگى است.
در جوّ جهانى، حقیقتاً این انتخابات مایه اعتبار و آبرو است. بنابراین خود انتخابات، فىنفسه یک امر بسیار مهم و یک نعمت بزرگ است.
3- توجه به مسئله نفوذ در انتخابات:
یک مسئله مسئلهى نفوذ است؛ نفوذ. ما این مسئلهى نفوذ را در قضیّهى برجام و پس از برجام مطرح کردیم؛ این خیلى مسئلهى عجیب و خیلى مسئلهى مهمّى است. کسانى که در مسائل گوناگون دسترسى به اطّلاعات دارند، خوب میدانند که چه دامى براى کشور گستردهاند یا می خواهند بگسترانند. براى نفوذ کردن در حصن و حصار اراده و فکر و تصمیم ملّت ایران، با انحاء مختلفِ تدابیر و سیاستها و توطئهها؛ این الان در جریان است؛ مردم در باب انتخابات باید خیلى متوجّه این باشند. اگر فرض کنیم عنصر نفوذى به شکلى وارد مجلس شوراى اسلامى بشود یا وارد مجلس خبرگان بشود یا در ارکان دیگر نظام نفوذ بکند، مثل موریانه از داخل میجَود و پایهها را سست میکند و فرو میریزد؛ قضیّه اینجورى است. مسئلهى نفوذ خیلى مهم است که حالا من انشاءالله عرض خواهم کرد. البتّه در این زمینه روشنگرى لازم است؛ روشنگرىِ بدون اتّهام، بدون تهمت زدن، بدون مصداق معیّن کردن، امّا روشنگرى اذهان مردم چیز لازمى است.
وظايف ملت:
1- شكرگزاري براي انتخابات:
بنابراین انتخابات، همینطور که آقای جنّتی درست فرمودند، یک نعمت بزرگ و یک فرصت بزرگ است؛ شکرگزاری لازم دارد این نعمت بزرگ؛ شکرگزاریاش به این است که همهی ما در هرجا که هستیم، سعی کنیم این را خوب برگزار کنیم، سالم برگزار کنیم و نگذاریم با رفتارهای ما، با حرف های ما، با بعضی از نسنجیدهگوییهایی که گوشه وکنار انسان میشنود، این عمل بزرگ، این حرکت بزرگ، این افتخار بزرگ مشوّش بشود؛ این را حواسمان باشد؛ حادثهی بسیار بزرگی است.
2- مشاركت ملت شرط رقابت سالم:
رقابت سالم این است که همه خوب بازی کنند، همه خوب حرکت کنند. شرط اوّل همینطور که عرض کردیم، شرکت همگان است؛ همه بیایند. بنده در صحبت قبلی هم این را به همه گفتم که آن کسانی که ممکن است نسبت به نظام جمهوری اسلامی هم حتّی مسئله داشته باشند، نسبت به امنیّت کشور که دیگر مسئله ندارند، نسبت به اقتدار کشور که دیگر مسئله ندارند. خب، امروز این نظام، امنیّت کشور را حفظ کرده است، پیشرفت کشور را تسریع کرده است، به این ملّت عزّت داده است؛ اینها که دیگر قابل انکار نیست، اینها را که دوست دارند؛ [پس] وارد این میدان بشوند برای عزّت بخشیدن به ایران و ایرانی، برای استمرار امنیّت ملّی، برای تضمین پیشرفتی که بحمدالله از اوّل انقلاب شروع شده و تا امروز بیوقفه پیش رفته؛ برای اینها باید وارد بشوند. همه باید وارد بشوند.
3- مشاركت حداکثری، پاسخ ملت به دشمنان كمين كرده :
یک عدّهای کمین کردهاند که با عدم ورود مردم در عرصهی انتخابات یا با تحریم انتخابات یا با سستکردنِ انتخابات -که حالا اشاره خواهم کرد- یک مچگیری از نظام جمهوری اسلامی بکنند؛ یک عدّهای کمین کردهاند. ملّت در مقابل این کمینکردههای نابکار، کارآمدیِ خودش را نشان داده است، امروز هم نشان خواهد داد. این حرف اوّل من و مهمترین حرف من در همهی دورههای انتخابات بوده است، الان هم هست: شرکت همگانی و بانشاط مردم.
4- حضور حداكثري عامل استحكام انقلاب:
یک مسئلهى مهم دربارهى انتخابات، حضور حدّاکثرى است که حالا من انشاءالله بعدها اگر عمر بود تا قبل از انتخابات، راجع به حضور حدّاکثرى باز صحبت خواهم کرد. هر چه جمعیّت بیشتر در انتخابات شرکت کند، استحکام نظام و اعتبار کشور بالاتر خواهد رفت؛ هرچه بیشتر مردم شرکت کنند، اعتبار نظام بالا خواهد رفت. چون نظام، نظام مردمى است و واقع قضیّه این است که متّکى به عواطف مردم و احساسات مردم و انتخاب مردم و خواست مردم است. بنده این عقیده را [در مورد حضور] حدّاکثرى از قبل هم داشتهام و همیشه هم روی آن اصرار کردهام، این بار هم اصرار دارم و انشاءالله بیشتر هم دربارهاش صحبت میکنم.
5- به چه افرادي اعتماد كنيم:
نگاه کنیم ببینیم این فهرستى که به ما داده میشود براى مجلس شوراى اسلامى یا مثلاً براى مجلس خبرگان، این فهرست را چه کسى دارد به ما میدهد. به افرادى اعتماد بکنیم که واقعاً به دیندارى اینها و به تقیّد اینها اعتقاد داشته باشیم؛ بدانیم اینها متدیّنند، بدانیم انقلابىاند، بدانیم در خطّاند، در راه امامند، امام را واقعاً قبول دارند؛ راهش این است که اینها را بدانیم.
6- توجه به شاخص هاي انقلابي نامزدها:
مسئلهى شاخصهاى انقلابیگرى هم خیلى مهم است؛ یعنى واقعاً بدانیم شاخصها چیست، شاخصهاى انقلابیگرى را درست پیدا کنیم، در ذهن خودمان مشخّص بکنیم، از کسانى که مطّلعتر از ما هستند، بپرسیم. اگر این کارها انجام بگیرد، این ماندگارى انقلاب، بدون تردید، خواهد بود.
وظايف كانديداها:
1- تمكين به قانون:
همه به قانون تمکین کنند. من خیلی خوشم آمد که دیدم آقایان محترم، هم جناب آقای جنّتی (حفظهالله)، هم جناب آقای رحمانیفضلی، روی مسئلهی قانونگرایی تکیه کردند؛ این توصیه همیشهی ما است. بنده همیشه به دستاندرکاران ذیربط در قضیّهی انتخابات تأکیدم این است که میگویم پا را جای قرصی بگذارید؛ جای قرص، نقطهی قانونی است؛ قانون. مرّ قانون را رعایت کنید.
2- عدم اهانت به نهادهاي قانوني
به نهادهای قانونی اهانت نشود؛ این را توجّه کنید. یک نهاد قانونی را که یک وظایفی دارد، نباید مورد افترا قرار بدهیم یا مورد اهانت قرار بدهیم. نهاد قانونی، نهاد قانونی است؛ نه اینکه اشتباه نمیکند؛ هر نهاد قانونیای مثل همهی آدمها، مثل این حقیرِ پُر از تقصیر و اشتباه ممکن است اشتباه کنیم امّا این موجب نمی شود که ما یک نهاد قانونی را مورد اهانت قرار بدهیم، در انظار عمومی، در تبلیغاتمان، در حرفهای خودمان تخفیف کنیم؛ نه، این باب اگر باز شد، هرج و مرج خواهد شد. خب، سلیقهی جنابعالی این است، به فلان نهاد قانونی بیاحترامی میکنی، یکی دیگر سلیقهی دیگری دارد، به آن نهاد قانونیای که تو به آن وابسته هستی بیاحترامی می کند؛ این خوب است؟ این باب را باز نکنند.
3- عدم مشوش كردن اذهان عمومي:
اذهان عمومی را مشوّش نکنند. معلوم نیست چه خواهد شد، نمیدانیم چه خواهد شد. این کار بسیار غلطی است؛ قبلاً هم من تذکّر دادهام؛ بگذارید مردم همچنانکه حق است، همچنانکه واقع است، با شوق، با ذوق، با نشاط بروند به سمت انتخابات. تشویش افکار عمومی کار بسیار غلطی است؛ مردم را به انتخابات بدبین نکنند.
4- عدم اهانت نامزدهاي انتخاباتي نسبت به يكديگر
نامزدهای انتخاباتی به یکدیگر اهانت نکنند؛ خب، جنابعالی نامزد هستید، معتقدید که آدم صالحی هستید، آدم برجستهای هستید؛ بسیار خوب، از خودتان هرچه می خواهید تعریف کنید بکنید امّا به رقیبتان اهانت نکنید، به رقیبتان تهمت نزنید، از رقیبتان غیبت هم نکنید؛ تهمت و افترا یعنی نسبتی بدهید که واقعیّت ندارد، [امّا] غیبت یعنی نسبتی بدهید که واقعیّت دارد؛ غیبت هم نباید بکنید. بنابراین این هم یک وظیفه است و یک معیار است برای سلامت انتخابات. نمایندگان بروند آنچه را در وسعشان، در قدرتشان، در صلاحیّتشان هست، برای مردم بیان کنند؛ مردم هم نگاه میکنند، خوششان میآید رأی میدهند، خوششان نمیآید رأی نمیدهند؛ این میشود [انتخابات] سالم.
5- عدم وعده هاي غير عملي:
وعدههای غیر عملی ندهند؛ بعضی از نامزدها، وعدههایی به مردم میدهند که خودشان هم میدانند از دست آنها ساخته نیست؛ شما که نمیتوانی این وعده را عملی کنی، چرا به مردم وعده میدهی؟ چرا مردم را امیدوار میکنید به چیزی که می دانید نخواهد شد؟ گاهی وعدههای غیر قانونی میدهند! [می گویند] فلان عمل را انجام میدهیم در حالیکه میدانند آن عمل خلاف قانون است؛ یا خلاف قانون اساسی است، یا خلاف قانون عادی است؛ وعدههای اینجوری هم ندهند؛ شعارهای غیر قانونی ندهند. با مردم صادقانه باید برخورد کرد؛ همهی ملّت ما اینجور هستند که صداقت را احساس میکنند، درک میکنند.
6- به نيروهاي انقلابي تندرو نگوييد:
یک عادتی هم در بعضی پیدا شده است که همینطور مدام تکرار میکنند ((تندروها، تندروها))، خب بله، تندرَوی و کندرَوی - افراط و تفریط- هر دو بد است، این معلوم است امّا [اینکه] تندروی چیست، کندروی چیست، خطّ میانه کدام است، چیزهای خیلی واضح و روشنی نیست، جزو مسائل بیّن نیست، تبیین لازم دارد. چون برای ما خیلی زیاد خبر میآید؛ این روزنامهها و مطبوعات گوناگون را هم آدم نگاه میکند، من میفهمم که بعضی وقتی میگویند تندروی، جریان حزباللّهی و مؤمن مورد نظرشان است؛ نه، جریان مؤمن را، جریان انقلابی را، جوانان حزباللّهی را متّهم نکنید به تندروی؛ این ها همان کسانی هستند که با همهی وجود، با همهی اخلاص در میدان حاضرند، آنجایی هم که دفاع از مرزها لازم باشد، دفاع از هویّت ملّی لازم باشد، مسئلهی جان دادن و خون دادن مطرح باشد، همین ها هستند که به میدان میآیند.
وجوه حق الناس در انتخابات:
1- یکى از حقوق مردم، رعایت حقّ این داوطلبى است که مىآید و وارد این میدان می شود و نامزد انتخابات می شود که اگر آدم صالحى است، ما او را رد نکنیم، میدان بدهیم به اینکه او بیاید. نقطهى مقابلش هم همینجور است؛ اگرچنانچه آدم ناصالحى است، راهش ندهیم؛ اگر چنانچه در این مجلس - حالا چه مجلس خبرگان، چه مجلس شوراى اسلامى، چه در هرجایى که انتخابات هست - آدمى باشد که صلاحیّت قانونى ورود در اینجا را نداشته باشد و ما از این اغماض کنیم، صرف نظر کنیم، رعایت نکنیم، دقّت نکنیم و او وارد بشود، این هم باطل کردن حقّ مردم است، خراب کردن حقّ مردم است؛ این هم ضدّ حقّالنّاس است.
2- یکى از ابعاد دیگر حقّالنّاس بودن، حفظ امانت است؛ آن کسانى که آراء را در اختیار دارند، آن کسانى که آراء را می شمرند، آن کسانى که ثبت میکنند و گزارش میکنند، آن کسانى که جمع میبندند و خلاصه آن کسانى که ادارهى صندوقها به عهدهى آنها است، باید کمال امانت را رعایت کنند؛ یعنى در این زمینهها اندکتخلّفى، خیانت در امانت است.
3- یک بُعد دیگر حقّالنّاس بودن، پذیرش نتیجهى قانونى انتخابات است؛ (یعنى) وقتىکه به یک نتیجهاى رسید و مراکز قانونى تصدیق کردند که این است، پذیرش این نتیجه [حقّالنّاس است]؛ ضدّ آن کارى که در سال ۸۸ انجام شد. خب در سال ۸۸ یک حرف منکر و مستنکَرى را آمدند مطرح کردند که تقلّب شده است و باید این انتخابات برهم بخورد؛ حالا مردم چقدر شرکت کردند؟ چهل میلیون! چهل میلیون [نفر از] مردم شرکت کردند در یک انتخاباتى و رأى دادند به کاندیداهاى مختلف، نامزدهاى مختلف؛ این آقایان به ادّعاى تقلّب [این را گفتند]. البتّه بنده با اینها خیلى مماشات کردم - حالا کارهاى جزئىاى که انجام گرفت طولانى است - مماشات کردیم، حرف زدیم، گفتیم بیایید، بگویید بروند صندوقها را نگاه کنند؛ هر تعداد صندوقى که شما میخواهید. اعتناء نکردند، گوش نکردند؛ بنا براین نبود که زیر بار این حرف حق بروند؛ زیر بار حرف حق نرفتند و براى مملکت خسارت درست کردند..
4- یک مسئلهى دیگر، رعایت حق در سیاهههاى پیشنهادى است؛ این سیاهههایى که پیشنهاد میکنند، فهرست هایى که براى نامزدها میدهند. آن کسانى که این فهرستها را میدهند، واقعاً رعایت حق را بکنند؛ مسئلهى رفیقبازى و جناحبازى و مانند این چیزها را دخالت ندهند و نگاه کنند ببینند که چه کسى واقعاً شایسته است؛ آن کسى را که شایسته است بگذارند و به مردم معرّفى کنند. این هم یک بخش و یک بُعد از رعایت حقّالنّاس است.
5- یک بُعد دیگر این است که مردمى که میخواهند رأى بدهند، اعتماد کنند به آن مجموعههایى که واقعاً قابل اعتمادند؛ بعضىها هستند که قابل اعتماد نیستند؛ کَالَّذِى استَهوَتهُ الشَّیطین؛(۱۰) گاهى اینجور نیست که از روى صفا و واقعیّت و علاقهمندى به انقلاب[باشد] - اساس کار، انقلاب است - و از روى علاقهمندى به انقلاب بیایند یک فهرست پیشنهادى را بدهند؛ نه، روى مقاصد دیگر - گاهى اوقات مقاصد فاسد - پیشنهادهایى میدهند. مردم توجّه کنند و ببینند که آن فهرستهایى را که پیشنهاد شده است از کجا پیشنهاد شده؛ از طرف چه کسى پیشنهاد شده؛ آن کسانى را که مورد اعتمادند، قابل اطمینانند، قابل اعتمادند انتخاب بکنند. این هم یکى از چیزها است.
تهمت به هيأت هاي اجرائي(دست اندر كاران اعم از وزارت كشور و شوراي نگهبان)
شما هم دستاندرکار این کار بزرگ هستید؛ بدانید، بله، زحمات زیاد است، مشکلات زیاد است، توقّعات زیاد است، گاهی اوقات تیرهای تهمت هم به طرف شماها - هرجا که هستید؛ چه در هیئت های اجرائی، چه در هیئتهای نظارت؛ چه در وزارت کشور، چه در شورای نگهبان- سرازیر میشود؛ اینها هست لکن بدانید اجرتان پیش خدا خیلی زیاد است؛ چون کار، کار بزرگی است. چون به کار بزرگی اشتغال دارید، [اگر] انشاءالله نیّتتان الهی باشد، انجام وظیفهی اسلامی و انقلابی باشد، اجرتان پیش خدای متعال بزرگ است؛ بنابراین از سختی این کار و از دشواری این راه واهمه نکنید و کار را با بهترین وجهی دنبال کنید.
منابع:
1- بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار جمعی از مردم و مسئولان نظام و مهمانان کنفرانس وحدت اسلامی: (۱۳۹۴/۱۰/۰۸).
2- بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار ائمه جمعه سراسر کشور (۱۳۹۴/۱۰/۱۴).
3- بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار مردم قم(۱۳۹۴/۱۰/۱۹).
4- بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار دستاندرکاران برگزاری انتخابات(1۳۹۴/۱۰/۳۰)