کشورهای کوبا و کلمبیا دو کشوری هستند که دو روش متفاوت را درباره کنش با آمریکا، اولی مقاومت و دومی سازش؛ برگزیده و دستاوردهای متفاوتی داشته‌اند.
کوبا و کلمبیا دو کشور در قاره آمریکا (اولی کوچک و دومی بزرگ) که یکی در ۶ دهه گذشته با آمریکا درگیر بوده و دیگری خود را به آمریکا سپرده است، سرنوشت‌های کاملا متفاوتی پیدا کرده‌اند. کوبا کشوری با ۱۰۹ هزار کیلومتر مربع مساحت و ۱۱.۵ میلیون نفر جمعیت در نزدیکی مرز‌های آمریکا، و کلمبیا؛ کشوری با بیش از ۱ میلیون و ۱۰۰ هزار کیلومتر مربع مساحت و ۵۰ میلیون نفر جمعیت که کشوری نسبتا بزرگ محسوب می‌شود با فاصله‌ای اندک در یک حوزه جغرافیایی واقع شده‌اند.
انقلاب مردمی کوبایی‌ها علیه دیکتاتوری باتیستا به رهبری فیدل کاسترو؛ سرنگونی دولت طرفدار واشنگتن؛ و حرکت تدریجی کاسترو در واگرایی از آمریکا و حرکت به سمت شوروی، تلاش فراوان آمریکا برای سرنگونی دولت کمونیسی این کشور را به‌دنبال داشت که پس از حمله ناکام معروف به خلیج خوک‌ها به تثبیت دولت ضدغربی انجامید که توانسته است در بیش از ۶ دهه آمریکا راهی متفاوت از الگو‌های آمریکایی رایج در آمریکای لاتین را بپیماید. این الگو کوبایی؛ به‌خصوص با الگوی دولت‌های طرفدار آمریکا در منطقه که عمدتا با نزدیک به ۵۰۰ کودتا بر ملت‌های منطقه تحمیل شده‌اند؛ مانند کلمبیا؛ متفاوت است. بدون شک یکی از آمریکایی‌ترین کشورهای آمریکای لاتین که هرگز از زیر یوغ ایالات متحده خارج نشده کلمبیا است که مقایسه آن با کوبا نشانه‌های روشنی از هزینه‌های ملی سازش و همراهی با آمریکا و یا تقابل با این کشور را نشان می‌دهد.
سرانه تولید ناخالص داخلی به برابری قدرت خرید (PPP) در کلمبیا ۱۴۴۰۰ دلار و در کوبا ۱۲۳۰۰ دلار است. یعنی کلمبیایی‌ها اندکی ثروتمندتر هستند، اما آیا واقعا اینطور است؟ توزیع درآمد نشان می‌دهد که اینطور نیست. ضریب جینی در کلمبیا با رقم حیرت‌آور ۶۰ صدم درصد؛ یکی از بدترین آمار‌ها در بین همه کشورهای دنیا است. این عدد برای کشور کوبا ۴۴ صدم درصد است. یعنی نابرابری در کلمبیا نسبت به کوبا ۷۳ درصد بدتر است و آن رقم ۱۴۴۰۰ دلاری به مردم عادی نمی‌رسد و تنها یک عدد است. ضمن اینکه نظام درمانی رایگان و پیشرفته کوبا برای مردم کلمبیا مانند قصه شاه پریان باورنکردنی و غیرقابل دسترس است. امید به زندگی در کوبا ۸۰ سال و در کلمبیا ۷۴ سال است.
تولید ناخالص داخلی (GDP) کوبا ۱۳۷ میلیارد دلار و برای کلمبیا ۷۱۱ میلیارد دلار است که هر دو کشور رشدی تقریبا ۱.۷ درصدی دارند. توجه به اینکه کلمبیا ۱۰ برابر مساحت بیشتری نسبت به کوبا دارد و جمعیت آن هم ۴.۵ برابر این کشور است و مشکلات تحریم و آزار‌های نظامی آمریکا را ندارد، بهتر ارقام فوق را توضیح می‌دهد. در شاخص توسعه انسانی سازمان ملل متحد (UN Human Development Index)، کوبا با امتیاز ۰.۷۷۷ در رده ۷۳ و کلمبیا با ۰.۷۴۷ در رده ۹۰ جهانی قرار دارد. یعنی مردم کوبا در دسترسی به بهداشت، آموزش و سایر شاخص‌های انسانی وضع بهتری دارند و از کلمبیایی‌ها خوشبخت‌تر هستند. نرخ بیکاری در کوبا رقم حیرت‌آور ۲.۶ درصد و در کلمبیا رقم فاجعه‌بار ۹.۳ درصد است.
کلمبیا مانند کوبا تحریم نیست و سرمایه‌گذاران آمریکایی و اروپایی مشکلی برای حضور در این کشور ندارند. اما در همه شاخص‌های اقتصادی و توسعه انسانی عقب‌تر از کشور کوچکی در ساحل اقیانوس اطلس است که در ۶۰ سال گذشته در معرض همه‌گونه فشار از طرف آمریکایی‌ها بوده است. مردم کوبا هم استقلال بهتری دارند و هم بهتر زندگی می‌کنند. در کلمبیا هر روز یک بی‌خانمان کشته می‌شود. ۳۴ درصد از مردم این کشور زیر خط فقر زندگی می‌کنند و درآمد بسیاری از مردم از محل قاچاق مواد مخدر و کار برای قاچاقچیان آمریکایی می‌گذرد.