▼ حرف روز
پراکندگی و واگرايي سياسي
با نزديک شدن به زمان برگزاري انتخابات، ديدگاه‌ها نسبت به چگونگي مواجهه با انتخابات علني‌تر مي‌شود. در دل اين آشکارسازي، شاهد اختلافاتي هستيم که مي‌تواند اردوگاه‌هاي جريان‌هاي سياسي مختلف را درگير مناقشاتي جدي کند. اين وضعيت در هر دو طيف اصلي جريان‌هاي سياسي کشور نيز وجود دارد. اصولگرايان همچنان به دنبال شکل دادن به شوراي وحدت اصولگرايان هستند؛ امري که هنوز تا تحقق آن فاصله دارد و صداي واگرايي بيش از گذشته شنيده مي‌شود!
اختلاف در آنچه حلقه مرکزي و هسته سخت اصلاحات خوانده مي‌شود، به خوبي شرايط دشوار اين جريان براي حضور در انتخابات را نشان مي‌دهد. از يک سو جريان معطوف به قدرت دستيابي به کرسي‌هاي بيشتر را هدف قرار داده است و از ديگر سو واقعيت‌هاي موجود در صحنه را مانع دستيابي آسان در اين مسير مي‌بيند. وعده‌هاي توخالي و راهبرد اشتباهِ حمايت همه‌جانبه از دولت اعتدال، امروز به پاشنه آشيل اين جريان بدل شده و توان مانور انتخاباتي آنان را محدود کرده است. عملکرد فراکسيون اميد مجلس نيز که با پرچم اصلاح‌طلبي در انتخابات مجلس دهم اعلام موجوديت کرد، آنقدر پراشتباه و نااميدکننده بوده که هيچ‌کس حاضر نيست دفاعي از عملکرد آن داشته باشد و اين روزها به نماد شکست سياست‌هاي انتخاباتي اصلاح‌طلبان بدل شده است!
اظهار نظر دو نفر از افراد مؤثر در ميان اصلاح‌طلبان به خوبي کار دشوار رسيدن به اجماع را در اين اردوگاه آشکار می‌کند. «بهزاد نبوي» که يکي از چهره‌هاي باسابقه اصلاح‌طلبان به حساب مي‌آيد و عضو کليدي سازمان منحله مجاهدين انقلاب اسلامي بوده، خواهان حضور در انتخابات تحت هر شرايط شده و به صراحت اعلام مي‌دارد: «بر ائتلاف تأکيد دارم و معتقدم اصلاح‌طلب‌ها به تنهايي نمي‌توانند در انتخابات پيروز شوند.»
از سويي ديگر، «سعيد حجاريان» که از وي به عنوان يکي از نظریه‌پردازان اين جريان ياد ميکنند، نگران آرای هواداران است، لذا مجدداً در دفاع از راهبرد مشارکت مشروط سخن گفته و در نقد ديدگاه امثال نبوي مي‌گويد: «واضح است، استراتژي حضور بي قيد و شرط، مردم و اصلاح‌طلبان را به کلي از يکديگر جدا مي‌کند. اکنون، مردم به جريان‌هاي سياسي بي‌اعتماد هستند.» به نظر مي‌رسد، خروج از اين اختلافات به اين سادگي‌ها ممکن نباشد و احتمالاً با انتشار فهرست‌های متعددي از دو اردوگاه در انتخابات اسفند ماه سال جاری، مواجه خواهيم بود.
▼ گزارش روز
شعارهای انقلاب، گفتمان عمومی جهان
«در شرایط کنونی صدراعظم آلمان هیچ شانسی برای مشارکت آلمان در ائتلاف دریایی تحت رهبری آمریکا قائل نیست و همه اعضای دولت در این زمینه اتفاق نظر دارند.» این جملات صریح را سخنگوی دولت آلمان در آخرین نشست خبری خود بیان کرده است! سخنانی که مشابه آن را سخنگوی وزارت خارجه چین و مسئولان دستگاه دیپلماسی ژاپن و کره هم بر زبان آورده‌اند! حتی فرانسه، انگلیس، اسپانیا، استرالیا و... همه از ردّ پیشنهاد دونالد ترامپ سخن به میان آورده‌اند! موضوعی که از دو زاویه می‌توان به آن نگاه کرد. زاویه ابتدایی و ساده همین شکست ایالات متحده آمریکا در ایجاد یک ائتلاف بین‌المللی ضد ایرانی است که یک شکست دیگر به شکست‌های کاخ سفید در برابر تهران اضافه کرده است؛ اما زاویه دیگر که بسیار با اهمیت و راهبردی است، نفس ردّ پیشنهاد دونالد ترامپ از سوی متحدان دیرین ایالات متحده مانند انگلیس و فرانسه و حتی کشورهای شرق آسیا و استرالیاست! امتناع علنی این دولت‌ها چنان جدی و محکم بود که موجب چرخش مواضع دونالد ترامپ شد و وی به اجبار اعلام کرد اصلاً دوست ندارد پلیس خلیج‌فارس باشد!
به چند دهه گذشته نگاه کنید! آیا کشورهایی که به آنها اشاره شد، توان و جرئت مخالفت با آمریکا را داشتند؟ آیا می‌توانستند با صراحت اعلام کنند از سیاست‌های واشنگتن پیروی نمی‌کنند؟ معادلات جهانی کاملاً تغییر کرده است و قدرت آمریکا با سرعتی بیش از آنچه فکرش را کنید، در حال افول و تبدیل شدن به یک سقوط آزاد است! حالا نه تنها دولت‌ها تابع آمریکا نیستند؛ بلکه مواضع کاملاً مخالف با ایالات متحده دارند و سیاست‌هایی مغایر با سیاست‌های کاخ سفید را دنبال می‌کنند! و از اعلام این مواضع با صدای بلند هم هیچ ابایی ندارند! مسیری که چهار دهه پیش، انقلاب اسلامی ایران با سرنگون کردن یک حکومت تمام آمریکایی آغاز کرد و استقلال را در جهان معنایی تازه بخشید و حالا پس از چهل سال در حال تبدیل شدن به یک گفتمان عمومی است.
▼ اخبار ویژه
ادعای اقتدار با زبان تسلیم!
فریگیت انگلیسی مونترز F236 به تازگی در یک روز طی پنج مرحله با زبان‌های انگلیسی و فارسی اقدام به قرائت اعلامیه دریایی به این شرح کرده است: «به همه کشتی‌ها؛ اینجا نیروی دریای متفقین است. اما در آب‌های بین‌المللی عبور می‌کنیم و برای آزادی کشتی‌هایی که از اینجا عبور می‌کنند، خواهش می‌کنیم که اگر چیزی غیر قانونی دیدید فوراً به کشتی‌های متفقین اخبار بدهید. شماره کانال ما 16 است.» از آنجایی که آمریکا و انگلیس در ایجاد ائتلاف برای برقراری امنیت دریایی در خلیج‌فارس و تنگه هرمز ناکام مانده‌اند، این اقدامات برای نشان دادن اقتدار و وانمود کردن این است که اوضاع در کنترل ماست. البته این موضوع مورد تمسخر شناورهای ایرانی قرار گرفته و در پاسخ به این اعلامیه با صدا زدن فریگیت مذکور، اعلام کرده‌اند: «همین که شما فارسی صحبت می‌کنید، یعنی تحت مدیریت جمهوری اسلامی ایران و در امنیت مد نظر جمهوری اسلامی ایران هستید.»
◄ محمد مهاجری، فعال سیاسی اصولگرا درباره احتمال همکاری قالیباف و احمدی‌نژاد برای انتخابات مجلس شورای اسلامی گفت: «احمدی‌نژاد به لحاظ تجربی ثابت کرده که عادت دارد پا روی دوش دیگران گذاشته و بالا برود و سپس زیر آن بزند. بعید می‌دانم قالیباف آنقدر ساده باشد که نردبان احمدی‌نژاد شود. احمدی‌نژاد هم به کسی کولی نمی‌دهد؛ اگر به کسی هم کولی بدهد، به قالیباف کولی نمی‌دهد. بر اساس رصدی که از فضای سیاسی کشور دارم، جریان واقعی سومی در کشور ظهور نکرده است.»
▼ اخبار
1ـ جنگ با ایران منافع آمریکا را از بین می‌برد
پایگاه «واشنگتن اگزماینر» نوشت: «در زمینه سیاست آمریکا در خاورمیانه و به ویژه درباره عربستان سعودی، واشنگتن به شکل اسفناکی کمتر از حد انتظارات عمل کرده است. دولت ترامپ یا به دلیل بی‌تجربگی یا به دلیل تمرکز بر تقابل با ایران یا هر دو، همچنان با تمایل به تحقق اهداف ریاض، به اشتباه خود در تشخیص منافع محدود آمریکا در منطقه پافشاری می‌کند. آمریکا از مشارکت در جنگ هوایی عربستان سعودی علیه یمن چیزی به دست نمی‌آورد... همچنین با فروش تسلیحات به ریاض که برخی از آنها به طور غیرقانونی در اختیار گروه‌های افراطی طرف جنگ با آمریکا قرار می‌گیرند نیز آمریکا به منفعتی دست نمی‌یابد. جنگ با ایران نیز منافع آمریکا را از بین می‌برد؛ پس از دو دهه عملیات نظامی در خاورمیانه که جز کاهش سرمایه و ارزش جایگاه راهبردی، پیامدی برای ایالات متحده نداشته است بدترین چیز برای آمریکایی‌ها جنگی دیگر خواهد بود.»
2ـ دست ردّ استرالیا به مشارکت با آمریکا در خلیج‌فارس
وبگاه «اینترپرتر» در گزارشی به درخواست اخیر دولت آمریکا از استرالیا برای مشارکت در طرح امنیتی خلیج‌فارس اشاره کرده و می‌نویسد: «این از آن دست درخواست‌هایی است که استرالیا مایل به پذیرش آن نیست. تصمیم یک طرفه واشنگتن مبنی بر خروج از برجام و درخواست توافقی بهتر بدون اینکه چارچوبی برای توافق بهتر ترسیم شود، تناقضی بود که حتی از طرف نزدیک‌ترین متحدان واشنگتن نیز حمایتی را در بر نداشت.» این وبگاه در ادامه درباره دلیل ردّ این پیشنهاد توضیح می‌دهد: «در راستای منافع حاکمیتی استرالیا، پاسخ به یک سؤال تصمیم‌گیری را ساده می‌کند. هزینه نه گفتن چقدر است؟ بسیاری از مردم استرالیا نگران این هستند که استرالیا قرار است درگیر موضوعی شود که اساساً ناشی از تمایل دونالد ترامپ برای برچیدن میراث گذشتگانش است تا اینکه متکی بر اصول اساسی باشد.»
3ـ بازار متشکل ارزی با تأخیر افتتاح می‌شود
با وجود اینکه قرار بود بازار متشکل ارزی روز شنبه و در آستانه عید قربان افتتاح شود، اما بانک مرکزی تصمیم گرفته است افتتاح این بازار برای مدتی به تعویق بیفتد. تاکنون 35 صرافی و دو بانک مراحل حضور در بازار متشکل ارزی را طی کرده‌اند و با توجه به اینکه هدف بانک مرکزی آغاز به کار بازار با 120 صرافی و 6 تا 7 بانک است، بازار پس از تحقق این نسبت، به طور رسمی آغاز به کار خواهد کرد. گفتنی است، تاکنون 120 صراف عضو بازار شده‌اند، اما هنوز فرایند تکمیل پرونده و اجرای عملیات آزمایشی معامله ارز در بازار متشکل ارزی را طی نکرده‌اند. بانک مرکزی امیدوار است با ایجاد بازار متشکل ارزی بتواند ثبات را در بازار ارز ایجاد کند؛ افزایش شفافیت، کشف نرخ و امنیت در انجام و تسویه معاملات از دیگر اهداف این بازار به شمار می‌رود.
4ـ تجویز مذاکره با تحریم‌کنندگان ملت ایران
«نعمت احمدی» از فعالان و تریبون‌داران جریان اصلاحات در روزنامه «اعتماد» نوشت: «مدتي قبل آقاي دونالد ترامپ در قضاوتي غير‌واقعي نسبت به اوضاع داخلي ايران و وضع اقتصادي ما، سخناني نزديك به اين مضمون داشت كه از وقتي من رئیس‌جمهور آمريكا شدم، اوضاع ايران كاملاً فرق كرده است و در همه شهرها شورش است و تكه‌اي نان پيدا نمي‌شود. وقتي راه گفت‌وگو يا راه رفت‌و‌آمد ديپلمات‌هاي دو كشور بسته باشد، معاندين و مخالفين كانال ارتباط با دشمنان كشور خواهند شد...». جای تأمل است که یک چهره اصلاح‌طلب مذاکره با دولتی را تجویز می‌کند که تا این حد برداشت غیرواقعی از کشورمان دارد و سیاست‌های خصمانه‌اش، به ویژه در اعمال تحریم‌ها بر کسی پوشیده نیست!
▼ اخبار کوتاه
◄ وزارت بازرگانی چین اعلام کرد، شرکت‌های چینی خرید محصولات کشاورزی از آمریکا را متوقف کردند. خبرگزاری «رویترز» در گزارشی با اشاره به این تصمیم چین نوشت، این اقدام ضربه محکم دیگری به کشاورزان آمریکایی وارد کرد که پیشتر نیز شاهد آن بودند. پیش از آنکه جنگ تجاری آغاز شود، چین در سال 2017 حدود 19/5 میلیارد دلار محصولات کشاورزی، اعم از سویا، ذرت، لبنیات و گوشت از آمریکا خریداری کرده بود که جنگ تجاری میان واشنگتن و پکن این میزان را در سال 2018 به 9/1 میلیارد دلار کاهش داده است.
◄ بانک «نورد ال بی» مستقر در هانوفر آلمان، مالکان نفت‌کش‌های چینی حامل نفت ایران را به قصور در یک قرارداد وام 30 میلیون دلاری متهم کرده و درخواست توقیف آنها را داده بود. گزارش‌ها نشان می‌دهد، توقیف دو نفت‌کش چینی حامل ال‌پی‌جی ایران از سوی سنگاپور، با اتهام و درخواست یک بانک آلمانی صورت گرفته است. دادگاه عالی سنگاپور اعلام کرده است این نفت‌کش‌ها عمداً دستگاه‌های ناوبری خود را زمانی‌که به تنگه هرمز می‌رسند، خاموش می‌کنند و چند روز بعد، وقتی بارگیری کردند، دوباره آن را روشن می‌کنند.
◄ مرکز آمار ترکیه اعلام کرد: در نیمه نخست سال ۲۰۱۹، تعداد کل خانه‌های فروخته شده در ترکیه معادل ۵۰۵ هزار و ۷۹۶ واحد بوده است که از این تعداد، ۱۹هزار و ۹۵۲ واحد خانه را اتباع خارجی خریداری کرده‌اند. طبق قوانین جدید، اتباع خارجی با خرید خانه‌ای به ارزش ۲۵۰ هزار دلار و بالاتر می‌توانند شهروندی و تابعیت ترکیه را به دست آورند. از زمان تصویب این قانون خرید خانه از سوی خارجی‌ها رونق زیادی گرفته است. در حال حاضر، متوسط قیمت مسکن در ترکیه ۱۵۰ هزار دلار است.
◄ مقامات دولت آمریکا ادعا می‌کنند، همه تحرکات شرکت ملی نفت چین را پس از انتشار گزارشی درباره نقض تحریم‌های نفتی این کشور علیه ایران تحت نظر دارند. «نیویورک‌تایمز» به تازگی گزارش داده بود پکن همچنان به واردات نفت از ایران ادامه می‌دهد. این گزارش یک هفته پس از آن منتشر شد که واشنگتن، شرکت نفتی چینی با نام «ژوهای ژنرونگ» را به دلیل واردات نفت از ایران تحریم کرد.
◄ «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد در گزارشی به شورای امنیت این سازمان اعلام کرد، گروه تروریستی داعش با وجود از دست دادن به اصطلاح «خلافت» خود در سوریه و عراق، منابع مالی بالغ بر ۳۰۰ میلیون دلاری در اختیار دارد.