رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت الله خامنه‌ای در سال‌های اخیر در سطح گسترده در مورد تولید ملی صحبت و ابعاد مختلف این مقوله و راه‌های تقویت آن را تشریح نموده‌اند از جمله آنکه بار‌ها انتظارات از مسئولان در این عرصه را تبیین فرموده‌اند.
در این یادداشت برخی انتظارات معظم‌له از مسئولان در عرصه تقویت تولید ملی را که در صورت اجرا، موجبات جهش تولید را فراهم می‌آورد، بیان می‌کنیم.
در خدمتِ تولید ملی
رهبر انقلاب حمایت گسترده و همه‌جانبه مسئولان از تولید را خواستار گردیده و بر این اساس «عمده‌ى تلاش را روى تولید بردن» و «در خدمتِ تولید ملی قرار گرفتن» مطرح می‌کنند.
نگاه به تولیدکننده به عنوان رزمنده جنگ اقتصادی
معظم‌له ضرورت تغییر نگاه مسئولان به تولیدکننده را گوشزد فرموده‌اند:
«نگاه‌مان به تولیدکننده، نگاه مناسب و درستی نیست. من عرض می‌کنم نگاه مجموعه‌ی دولت و مسئولین کشور به آن فرد تولیدکننده باید نگاه به یک رزمنده باشد؛ مگر نمی‌گویید «جنگ اقتصادی»، رزمنده‌ی این جنگ اقتصادی کیست؟ آن کسی که اقتصاد داخلی را تقویت می‌کند؛ اقتصاد داخلی هم عمدتاً با تولید تقویت می‌شود؛ پس این تولیدکننده را شما به چشم یک رزمنده نگاه کنید.» ۳۰/۰۵/۱۳۹۸
مصرف کالای داخلی در عرصه مسئولیتی
یکی از مطالبات مهم رهبری از مسئولان که مکرراً بر آن اصرار ورزیده‌اند مصرف کالای داخلی در عرصه مسئولیتی‌شان است.
اهمیت دادن به مصرف تولیدات داخلی، مصرف تولید داخلی توسط دولتی‌ها و شبه‌دولتی‌ها، استفاده از اجناس داخلی در وزارتخانه‌ها و عزمِ دستگاه‌های دولتی بر این که جز تولیدات داخلی هیچ چیز دیگر مصرف نکنند، از جمله انتظارات رهبری از مسئولان است.
رهبر انقلاب فراتر از این بر افتخار به استفاده از مصنوعات داخلى تأکید و امر فرموده‌اند، مسئولین «مطلقاً» از محصولات غیرایرانی استفاده نکنند و بر ضرورتِ «ممنوع و حرام کردنِ» وارداتِ هرآنچه در داخل قابل تولید است، تصریح نموده‌اند.
مبارزه با فساد و قاچاق
یکی از بزرگترین موانع بر سر راه تولید ملی و هر شاخص اقتدار دیگر، پدیده‌های منفور و بنیان‌براندازِ فساد و قاچاق هستند.
رهبر انقلاب در سال‌های اخیر مکرر در مکرر به مبارزه با این بلایای خانمان‌سوز در عرصه تولید ملی اصرار نموده‌اند.
برخی مطالبات معظم‌له از مسئولان در این زمینه عبارتند از:
مبارزه با مفسدان و سوء‌استفاده‌کنندگان از امکانات حکومتى
- مبارزه با پدیده‌ى قاچاق و قاچاق‌فروشى و مفاسد اقتصادى
- ایستادگی در مقابلِ تبعیض و فساد و افزون‌خواهى‌هاى غیرقانونى و رانت‌خوارى
- جلوی فساد را به‌معنای واقعی کلمه بگیریم
- مبارزه جدی با قاچاق‌های سازمان‌یافته‌ی بزرگ
- قوی‌ترین آدمهایمان را باید بگذاریم برای مبارزه با قاچاق
- مقابله با سوءاستفاده‌ها و سوءاستفاده‌چی و کمک به کارآفرین سالم
- برخورد جدّیِ قضایی با کسانی که از کمک‌های مالی دولتی سوء‌استفاده می‌کنند
- برخورد با کسانی که پول را برای تولید از بانک می‌گیرند، ولی در غیر تولید صرف می‌کنند
مدیریت واردات
مسئله واردات نیز از مقوله‌هایی است که وضعیت نابسامان آن تا حدود زیادی زحمات تولیدکنندگان را بر باد داده و واردات بی‌رویه ضربات و لطمات بزرگی به اقتصاد کشور و تولید ملی وارد کرده است. رهبر انقلاب در سال‌های اخیر بار‌ها بر مدیریت و کنترل آن پافشاری نموده‌اند.
برخی مطالبات رهبری از مسئولان در زمینه واردات عبارتند از:
- مدیریتِ صحیح و جدی واردات
- تنظیم و کنترل واردات
- کاهش واردات کالا‌های مصرفی
- جلوگیری از وارداتِ بى‌رویه و بى‌منطق و مبارزه‌ی جدّی با آن
- وارد نکردنِ محصولاتی که مشابه داخلی دارد
- پرهیز از وارداتِ کالاهایى که کشور در آن‌ها مزیت تولیدى دارد
- ممنوع و حرام کردنِ وارداتِ هرآنچه در داخل قابل تولید است
- حرام شرعی و قانونی شناختنِ واردات کالا‌هایی که در داخل به قدر کافی تولید می‌شود
- نظارت بر آنکه واردات به تولید داخلی لطمه نزند
- جلوگیری از واردات به‌طور معقول و با حکمت و تدبیر
پاسخ به توجیهات و دستاویز‌های مسئولان برای واردات بی‌رویه
متأسفانه برخی مسئولان بر واردات بی‌رویه اصرار داشته‌اند و شبهات و توجیهاتی را دستاویز عملکرد سوء‌شان در این زمینه قرار داده‌اند که رهبر انقلاب پرده از آن برداشته و این توجیهات نادرست را رد نموده‌اند.
رهبر انقلاب در دیدار فعالان بخش‌هاى اقتصادى کشور در ۲۶ مرداد ۱۳۹۰ فرمودند:
«البته گفته می‌شود که واردات به رقابت‌پذیرى تولید داخلى کمک می‌کند؛ اگر واردات نباشد، تولیدکننده‌ى داخلى به کیفیت یا به قیمت تمام‌شده اهمیت نمی‌دهد؛ واردات، او را به این کار وادار می‌کند. به نظر من این خیلى منطق قوى‌اى نیست. در این خصوص، با بعضى از مسئولین بحث‌هایى هم داشتیم.»
ایشان در دیدار مسئولان نظام در ۲۲ خرداد ۱۳۹۶ فرمودند:
«انسان گاهی بعضی از شکایاتی را می‌شنود -گاهی به ما می‌نویسند، گاهی در بعضی از گزارش‌های عمومی انسان می‌شنود- که تولیدکننده‌ی داخلی گله‌مند است از اینکه ما داریم با این زحمت این [جنس]را تولید می‌کنیم، از آن‌طرف هم بی‌دریغ دارد وارد می‌شود. مصرف‌کننده‌ی داخلی [هم]که فلان دستگاه فرضاً دولتی یا شبه‌دولتی است، به بهانه‌ی اینکه این [جنس]به خوبیِ آن جنس خارجی نیست [آن را نمی‌خرد]. خب، قیمتش که ارزان‌تر است، شما مصرف کن، استفاده کن، کمک به تولید بکن، تجربه‌ی بعدی او بهتر خواهد بود؛ این چیز طبیعی و روشنی است؛ وَالّا اگر ما همین‌طور بخواهیم جنس لوکس تهیّه بکنیم، این نمی‌شود و این تولید داخلی هیچ‌وقت به‌جایی نمی‌رسد.»
ایشان در سخنرانی نوروزی در اجتماع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی در سال ۱۳۹۶ فرمودند:
«بعضی از اجناس اساسی هست که در داخل قابلیّت تولید دارد، امّا درعین‌حال وارد می‌شود، درحالی‌که می‌شود در اینجا تولیدش کرد؛ ولو امروز نداریم و امروز تولید نمی‌شود، امّا قابل تولید کردن است. بنده چند سال قبل از این شنیدم که علوفه را وارد می‌کنند. گفتیم خب علوفه که واردکردنی نیست، با این‌همه مراتع و مزارع و مانند اینها؛ گفتند علوفه احتیاج به فلان جنس دارد که این جنس در داخل کشور تولید نمی‌شود. گفتیم خب تولید کنید! یک جنس کشاورزی را -حالا بنده یادداشت دارم و اسمش هم مشخّص است، نمی‌خواهم حالا بخصوص اسم بیاورم- می‌توان تولید کرد و در داخل قابل تولید است، خب، تولید کنید که مجبور نباشید علوفه‌ی گوسفندان خودتان را از خارج وارد بکنید.» ۰۱/۰۱/۱۳۹۶
ایشان در سخنرانی نوروزی در اجتماع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی در سال ۱۳۹۷ فرمودند:
«بعضی اوقات یک چیز‌هایی را وارد می‌کنند، ما تذکّر می‌دهیم به مسئولین که چرا وارد شده است؟ در جواب ما می‌گویند این را که ما وارد نکرده‌ایم، بخش خصوصی وارد کرده است؛ این جواب، جواب کافی نیست؛ بخش خصوصی بایستی مدیریّت بشود.» ۰۱/۰۱/۱۳۹۷
این موارد حکایت از مقاومت برخی مسئولان امر در برابر مدیریت واردات دارد که موجبات انجامِ واردات بی‌رویه با مبالغ کلان و اتلاف منابع ارزی در سال‌های اخیر را فراهم آورده و حتی در مواردی شاهد صرف هزینه‌های هنگفت برای واردات غذای سگ و لوازم آرایشی بوده‌ایم که واقعاً شرم‌آور است و همچنین شاهد وفور و تنوعِ زیادِ محصولات خارجی در بازار باشیم و ناگفته پیداست که دودِ این کار‌ها مستقیم به چشم تولیدکننده داخلی رفته است. رهبر انقلاب هشدارها، افشاگری‌ها و پاسخ‌های لازم را به شبهات در این زمینه فرموده‌اند و دیگر جای هیچ‌گونه شک و شبهه و بهانه باقی نگذاشته‌اند. امید است که مسئولان گوش فرار داده و اطاعت امر نمایند تا کمتر شاهد لطمات پدیده ویرانگرِ واردات بی‌رویه به تولید ملی باشیم.
انتظارات دیگر رهبر انقلاب از مسئولان
امام خامنه‌ای در سال‌های مختلف ابعاد مختلف تقویت تولید ملی را به صورت گسترده و مبسوط تشریح و مطالبات متعددی را نیز مطرح نموده‌اند که برخی از آن‌ها ذکر گردید. سایر مطالبات به صورت فهرست‌وار ارائه می‌گردد.
برخی انتظارات رهبر انقلاب از مسئولان در عرصه حمایت و تقویت تولید ملی و کالای ایرانی عبارتند از:
- مدیریت منابع
- کنترلِ نقدینگى
- ثبات در قوانین
- برنامه‌ریزی برای تنوّع در تولید اقتصادى و انواع تولید
- شناخت موانع تولید بهینه و بر طرف کردنِ آن‌ها
- همکاری بخش بازرگانى و صنعت با بخش تولید
- رفع تنگنا‌های بخش تولید
- رسیدگی به مسائلِ تولیدکنندگان کشاورزى
- مدیریت مشارکت مردم در بخش تولید
- تلاش برای حاکم شدنِ فرهنگ مصرف تولید داخلى بر جامعه
- تشویقِ کارآفرینِ داخلى
- حمایت قویِ دستگاه‌ها و بانک‌ها از تولیدات داخلی
- بدحسابی نکردنِ دستگاه‌های دولتی در معاملاتی که با تولیدکنندگانِ داخلی می‌کنند
- پشتیبانی از تولیدات داخلیِ صنعتی و کشاورزی
- استفاده از صندوق توسعه‌ی اقتصادی در جهت رونق تولید ملی
- همکاریِ با تولیدکنندگان برای ارزان تمام شدنِ قیمت تمام‌شده‌ی کالا‌های تولیدی
- سیاستگذاریِ تولیدمحور
- استفاده‌ی حداکثری از زمان و منابع و امکانات
- نگاه ویژه به صنایع متوسّط و کوچک
- حمایت قانونی و قضایی و اجرایی
- تقویت فعّالیّت‌های بنگاه‌های دانش‌بنیان
- ترویج محصول شرکت‌های دانش‌بنیان
- نهضت کاهش خام‌فروشی و ایجاد ارزش افزوده
- تسهیل سرمایه‌گذاری
- هدایت منابع به سمت تولید
- پیشبرد تولید با شیوه‌های درست و سیاست‌های دقیق و به دور از پول پاشیدنِ بی‌حساب‌وکتاب
- هدایت نقدینگی به‌سمت اقتصاد تولیدی
- مشورت با اقتصاددان‌ها برای نجات تولید کشور
- تلاش همه‌جانبه برای جلوگیری از تعطیلی یا زیرِ ظرفیّت کار کردن کارخانه‌ها
- برنامه‌ریزی برای رفع کمبود‌های کارخانه‌های تولیدی
- ممانعت از تضعیف قدرت تولید داخلی در اثر خرید‌های خارجی
- مدیریت منابع مالی‌ای که به کشور وارد می‌شود، به سمت تولید
- مدیریّت کارآمد و متعهّد و متدیّن
- گماردنِ مدیریّت‌های کارآمد، بانشاط، علاقه‌مند، پُرانگیزه و قوی برای بخش‌هایی که به تولید ارتباط پیدا می‌کند، توسط مسئولان بالای کشور
- دنبال کردنِ سیاست‌های اصل ۴۴
- گسترش صادرات و گسترش طرف‌های صادراتی
- امنیّت اقتصادی و امنیت سرمایه‌گذاری
- تولیدِ آنچه که در داخل قابلیّت تولید دارد
- ارزان تمام کردن و رقابت‌پذیر کردنِ تولید داخلی
- بهبود فضای کسب و کار
- کمک برای حضور در بازار‌های جهانی
- اعطای مشوّق‌ها به تولیدکننده
- برنامه‌ریزی برای جهش تولید
همکاری همه‌جانبه در تمامی سطوح و دستگاه‌ها
سخن آخر آنکه؛ تقویت، رونق و به ویژه «جهش» تولید همکاری همه‌جانبه تمامی مسئولان در تمامی سطوح و دستگاه‌ها را می‌طلبد. مقام معظم رهبری در سال‌های گذشته بر مراقبت همه‌ی قوا با یکدیگر و توجه به تولید ملی در تمامی سطوح مسئولیتی و در پیام نوروزی امسال (۱۳۹۹) بر همکاریِ تمام دستگاه‌های ذی‌ربط تأکید فرمودند و دیروز در سخنرانی مستقیم با مردم مجدداً بر تقویت تولید در کشور اشاره کرده و خطاب به مسئولین و جوانان فرمودند: «مسئولین و فعالان جوان در عرصه علم و فناوری نباید جهش تولید را فراموش کنند و بایستی به هر قیمتی که هست آن را دنبال کرده و کشور را جهش دهیم.»