▼ حرف روز
از وعده سه ماهه ترامپ تا زمستان 1401
«صبر کنید ظرف دو، سه ماه آینده جمهوری اسلامی به پایان کار خود خواهد رسید»؛ این جمله‌ای است که دونالد ترامپ خطاب به برخی از سران کشورهای اروپایی و برای افزایش تحریم ظالمانه علیه ملت ایران در سال 1397 بیان کرد. استراتژی که امروز شکست آن برای سیاست‌مداران جهان امری واضح است. این نکته‌ای است که یکی از کاربران به آن اشاره کرده و می‌نویسد: اگر کسی پرسید بی‌اثر کردن تحریم‌ها دقیقا یعنی چه؟ بگویید دشمن با تمام توانش، کشورمان را تحریم کرد، اما با وجود همه این تحریم‌ها، ایران اسلامی ما در سال ۱۴۰۰، رکورد صادرات غیرنفتی به کشورهای مختلف را با ۳۷ درصد افزایش شکست.
1ـ در اسفند ماه 1399 نمایندگان نزدیک به ۲ میلیارد انسان که شامل کشورهای چین، روسیه و ایران، سوریه، آنگولا، سنت وینست و گراندیس، ونزوئلا، بولیوی، بلاروس، نیکاراگوئه، فلسطین، الجزایر، آنگولا، کره شمالی، کامبوج، اریتره، لائوس و بلاروس می‌شود، تصمیم خود برای ایستادن در برابر سیاست‌های زورمدارانه و تحریمی کاخ سفید را به صورت رسمی بیان داشتند، این رخداد به این معنا است که غرب نمی‌تواند اجماع جهانی برای تحریم‌های بین‌المللی ایجاد کند. 2ـ تحولات جهانی با سرعت در جریان است، بسیاری از این تحولات به رابطه اقتصادی میان کشورها ارتباط دارد. شدت گرفتن جنگ تجاری میان «چین و آمریکا» و جنگ «روسیه و اوکراین» و... مناسباتی هستند که بر مسئله تحریم اقتصاد ایران اثرگذار هستند. 3ـ تحریم‌های آمریکا در کوتاه‌مدت ضربه خود را بر اقتصاد ایران وارد کرد؛ اما اکنون و با گذشت زمان اقتصاد ایران در حال تحرک، رشد و رهایی از فشارهای تحریمی است. بر اساس گزارش بانک جهانی بدون فرض احیای توافق هسته‌ای و با تداوم تحریم‌ها، اقتصاد ایران در سال جاری میلادی رشد 3/3 درصدی را تجربه خواهد کرد.
نکته پایانی، در کنار عدم همکاری کشورهای دنیا با تحریم‌های آمریکا، موضوع عدم توان متحدین آمریکا در همراهی هم مطرح می‌شود. زیرا در شرایطی که زمستان سخت و سرد برای اروپا پیش‌بینی می‌شود و مردم‌شان در فکر جمع کردن هیزم و خرید زغال سنگ هستند و حتی دولت‌مردان آلمانی گفته‌اند با بالاترین نرخ تورم طی 70 سال گذشته دست به گریبانند. فشار این کشورها به آمریکا به منظور امضاء توافق امری بدیهی به نظر می‌رسد و امروز باید نوشت تا دو یا سه ماه آینده برای تأمین سوخت مورد نیاز خود التماس خواهند کرد.
(فرهاد کوچک‌زاده)
▼ گزارش روز
شب ناآرام بغداد
بغداد و برخی دیگر از شهرهای جنوبی عراق از ظهر دیروز و پس از انتشار خبر کناره‌گیری مقتدی‌صدر از سیاست، شاهد درگیری‌های مسلحانه میان طرفداران او و نیروهای امنیتی بود. این درگیری‌ها تاکنون ده‌ها کشته و زخمی بر جای گذاشته و با وجود دعوت چهره‌های سیاسی عراق به آرامش و توصیه آنها به صدر برای کنترل طرفدارانش، هر لحظه بر شدت ناآرامی‌ها افزوده شده و حتی برخی از نیروهای «سرایا السلام» شاخه نظامی جریان صدر، با سلاح‌های نیمه‌سنگین وارد درگیری شدند. گرچه به تجربه ثابت شده مقتدی صدر پس از مدتی تصمیمات خود را نقض می‌کند، و این بار نیز همانند دفعات گذشته که از دنیای سیاست خداحافظی کرده بود، با ولع بیشتری دوباره وارد بازی سیاست خواهد شد و خیلی زود تصمیم خود را فراموش خواهد کرد، اما چند نکته برای مردم و افکار عمومی عراق فراموش نخواهد شد:
گزاره‌های تحلیلی: 1ـ طرفداران صدر در سالیان گذشته بارها با چراغ سبز او به اماکن حکومتی، دفاتر رقبای شیعی خود، دفاتر و مقرهای گروه‌های مقاومت و... حمله کرده‌اند در حالی که پاسخی جز خویشتن‌داری و قانون‌مداری از طرف مقابل خود شاهد نبوده‌اند. البته عدم رویارویی گروه‌های مذکور با آشوبگران صدر از سر درایت و برای جلوگیری از ایجاد جنگ شیعی‌ـ شیعی و حفظ خون شیعیان بوده است. 2ـ شخص مقتدی‌صدر و جریان وی داعیه‌دار اصلاحات و مبارزه با فساد دولتی در عراق هستند و همه دولت‌های پس از سقوط صدام را فاسد می‌دانند در صورتی که خود در همه دولت‌های قبل، پست‌های کلیدی و مهمی از وزارتخانه تا استانداری و... در اختیار داشته‌‌اند و در واقع بخشی از آن دولت‌ها بوده‌اند. این دوگانگی‌ها در مواضع جریان صدر بارها مشاهده شده است. 3ـ برخی رفتارهای نابخردانه این جریان همچون اشغال پارلمان، لشکرکشی‌های خیابانی و تعدی به حقوق دیگران و... نه تنها منافع مردم عراق به‌ویژه شیعیان را تأمین نکرده بلکه موجب تمسخر عراق در منطقه و خدشه‌دار شدن وجهه خاندان بزرگ و خوشنام صدر شده است تا جایی که آیت‌الله سیدکاظم الحائری در بیانیه کناره‌گیری خود از مرجعیت که صبح دیروز منتشر شد، رفتار مقتدی‌صدر را نکوهش کرده و او را به تأسی از سیره واقعی شهیدان صدر توصیه کرده است. 4ـ اقدامات خلاف قانون صدر سبب شد رهبر مذهبی این جریان که از بیش از ده سال پیش موافق آن بود به منتقد آن تبدیل شود، با صراحت وارد میدان شد و در واقع از اقدامات صدر سلب مشروعیت کرد کما اینکه اخیرا یکی از نزدیکان آیت‌الله سیستانی اقدامات آشوب‌گرانه را مغایر نظر مرجعیت شمرد. دیر یا زود ماجرای صدر به اینجا می‌رسید و ظاهرا گریزی از آن نبود و حالا که رسیده باید به نفع امنیت و وحدت عراق حل شود و اینطور هم هست. ریزش عددی آراء صدر در انتخابات سال گذشته نشان می‌دهد استفاده این جریان از موج حامیان توده‌ای دوام زیادی ندارد. پرونده صدر بسته نمی‌شود اما رودربایستی‌های سابق که به خاطر وحدت عراق دنبال می‌شد کنار خواهد رفت و صدر در مقام اپوزیسیون به دلیل مقاومت سیستمی در برابر آن تضعیف می‌شود. 5ـ درباره روند پیش رو هم هر چند نمی‌توان با قطعیت سخن گفت و باید منتظر تحولات پیش‌رو بود ولی براساس تجربیات موجود در فضای سیاسی عراق می‌توان گفت که آشوب فعلی قاعدتا با بازداشت مهره‌های اصلی تحت کنترل در خواهد آمد.
نکته پایانی؛ امروز عراق نیازمند وحدت و آرامش است و این موضوعی است که دشمنان عراق نمی‌خواهند؛ لذا تریبون‌های تأثیرگذار باید منادی وحدت و حفظ آرامش در عراق باشند. امروز عراق نیازمند سه اصل است عمل به قانون، تبعیت از مرجعیت و عدم تنش‌آفرینی.
(ایوب منادی)
▼ خبر ویژه
شاخ و شانه شاهزاده سعودی برای نفت ایران
رسانه آمریکایی فایننشیال تایمز نوشت: «عربستان با هشدار برای کاهش تولید اوپک پلاس، بدون نام بردن از ایران، به آمریکا در مورد توافق با ایران و عواقب بازگشت نفت این کشور به بازار هشدار داده است.» فایننشیال تایمز می‌گوید ظاهرا هدف هشدار عربستان در این هفته در مورد اینکه اوپک پلاس می‌تواند تولید نفت را کاهش کند، تاجران نفتی بوده است، اما در حقیقت ریاض مخاطب دیگری را در ذهن خود داشت که آن دولت بایدن بود که خود را برای توافق با ایران آماده می‌کند. به گفته این رسانه آمریکایی، عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان، مراقب بود که نامی از رقیب خود نبرد و در عوض بر «بی‌ثباتی» بازار تمرکز کند که قیمت‌ها را از اوایل ماه ژوئن 25 دلار کاهش داده است. منابع آگاه عربستانی می‌گویند، مداخله ناگهانی ریاض که قیمت نفت را به بالای 100 دلار در هر بشکه رسانده، تا حدی با انگیزه هشدار در مورد عواقب بازگشت نفت ایران به بازارهای جهانی صورت گرفته است.
▼ اخبار
1ـ تورم روحانی از زبان سخنگو
علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت، با استناد به آمار منتشر شده بانک مرکزی در صفحه شخصی توئیتر خود نوشت: «با اصلاح رویه‌های سیاستگذاری، تورم مزمن چندساله اخیر در مسیر درمان قرار گرفته است. تورم بی‌سابقه ۵۹ درصدی آغاز دولت سیزدهم که درحال رشد بود، به‌رغم استمرار تورم جهانی، به ۴۰ درصد کاسته شد.» سخنگوی دولت تصریح کرد: «ان‌شاءالله با تقویت تجارت و تولید در ماه‌های بعد تورم بیش از پیش هم کاسته خواهد شد. آمار تازه منتشر شده از سوی بانک مرکزی، رکورد تاریخی تورم در دولت دوازدهم را نشان می‌دهد. تورم 59/3 درصدی در شهریور ۱۴۰۰ بالاترین نرخ تورم در ۷۰ سال اخیر ایران است. این تورم فزاینده با سیاست‌های جدید دولت سیزدهم در مسیر اصلاح قرار گرفته و در مرداد امسال به ۴۰ درصد رسیده است.»
2ـ هشدار قاطع یمنی‌ها به رژیم صهیونیستی
در پی ادعای رسانه‌ها و مقامات رژیم صهیونیستی درباره حمله به مواضع انصارالله در صنعاء، نیروهای مسلح یمن با انتشار بیانیه‌ای رسما به اسرائیل هشدار داد. یمنی‌ها در این بیانیه، اقدام علیه کشور خود را توهمی دانسته‌اند که پیش از صهیونیست‌ها، در ذهن عربستان و امارات شکل گرفته بود. نیروهای مسلح یمن، اسرائیل را از انجام هرگونه حماقت برحذر داشته و تأکید کرد که هرگونه تجاوز به این کشور نه با سکوت، بلکه با پاسخ مناسب روبه‌رو می‌شود. واکنش کم‌سابقه نیروهای مسلح یمن به جنگ رسانه‌ای و شرارت‌های اسرائیل علیه یمن، با تحولات لبنان، فلسطین مرتبط است. اسرائیل قطعا توان مقابله با حملات چند وجهی مقاومت را ندارد و در صورت وقوع هر نبردی بازنده این تقابل خواهد بود.
3ـ رکورد دولت در تحقق درآمدهای مالیاتی
در چهار ماه نخست سال ۱۴۰۱ سهم درآمدهای مالیاتی و گمرکی از کل منابع عمومی بودجه دولت (کل دریافت‌ها) به بیش از ۵۲ درصد افزایش یافته است. این در حالی است که در هشت سال دولت گذشته سهم درآمدهای مالیاتی محقق شده از کل منابع عمومی بودجه دولت بین ۳۰ تا ۳۹ درصد در نوسان بوده است. افزایش وابستگی بودجه دولت سیزدهم به درآمدهای مالیاتی نسبت به عملکرد دولت قبل، به این علت است که دولت گذشته به جای تلاش برای مقابله با فرارهای مالیاتی، به شیوه خطرناک استقراض از بانک مرکزی، بانک‌ها و مردم با فروش بی‌رویه اوراق بدهی روی آورد.
4ـ درخواست بازگشت صدر به میز مذاکره
چارچوب هماهنگی نیروهای سیاسی شیعه موسوم به الإطار التنسيقي پس از اقدامات صدر و تجمع طرفدارانش در بغداد از او خواسته است که به میز مذاکره برگردد. در این بیانیه آمده است که دولت و نهادهای امنیتی باید به وظیفه ملی خود در حفاظت از نهادهای دولتی و منافع عمومی و خصوصی عمل کنند. چارچوب هماهنگی نیروهای سیاسی شیعه ضمن تأسف‌بار خواندن حمله به نهادهای دولتی عراق، از جریان صدر خواست که به میز مذاکره برگردد.
5ـ ناو هواپیمابرِ ملکه از کار افتاد!
ناو هواپیمابر HMS Prince of Wales که به‌نام شاهزاده ولز و ولیعهد ٧٣ ساله انگلیسی نام‌گذاری شده است، در روز نخست شروع مأموریت ویژه خود از کار افتاد. ناو هواپیمابر HMS Prince of Wales قرار بود در اولین سفر خود به نيويورک آمریکا جنگنده‌های نسل پنجم F35 را تحویل گرفته و استفاده عملیاتی از آنها را آغاز کند اما به دلیل این مشکلی فنی، برنامه سفر برای مدت نامعلومی به تعویق افتاد.
6ـ حقوق بشر یا فروش اسلحه؟
ریچارد بلک، سناتور ایالات متحده در یک برنامه خبری تحلیلی گفت: «ایالات متحده و ناتو اهمیتی نمی‌دهند که چه تعداد اوکراینی کشته می‌شوند؛ غیرنظامیان، زنان، کودکان، سربازان، فقط پیروزی مهم است. ما مقادیر زیادی تسلیحات نظامی عرضه می‌کنیم و این منجر به افزایش ارزش سهام شرکت‌های نظامی‌ـ صنعتی شده است.»
▼ اخبار کوتاه
◄ ضارب خانواده شهید در تور قانون/ لطف‌الله شیبانی، فرماندار شهرستان شیراز اعلام کرد دو زن هتاک و ضارب خانواده شهید منصور خادم صادق در شهرک گلستان شیراز دستگیر شدند. این دو زن که عصر روز یکشنبه‌ـ ششم شهریور ۱۴۰۱ـ دختر و همسر شهید منصور خادم صادق را به دلیل تذکر لسانی رعایت حجاب و امر به معروف و نهی از منکر مورد هتاکی و ضرب و شتم قرار داده بودند، خواهر هستند.
◄ تلاش وزارت خارجه برای زیارت اربعین/ وزیر امور خارجه گفت: «در تماس مستمر با طرف‌های مختلف عراقی تمام تلاش خود را برای برگزاری پرشور اربعین حسینی و حفظ سلامت زائران ایرانی عتبات عالیات به کار بسته‌ایم. تمام توان سفارتخانه و کنسولگری‌های‌مان در عراق را برای رسیدگی به زائران عزیزمان قرار می‌دهیم.»
◄ غنی‌سازی با سانتریفیوژهای پیشرفته/ به گزارش خبرگزاری رویترز آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تازه‌ترین گزارش خود مدعی شد که ایران غنی‌سازی اورانیوم در یکی از سه آبشار سانتریفیوژهای پیشرفته IR-6 را که اخیرا در سایت نطنز نصب کرده بود، آغاز کرده است.
◄ وزیر خارجه در راه مسکو/ وزارت خارجه روسیه با صدور بیانیه‌ای از دیدار روز چهارشنبه «حسین امیرعبداللهیان» وزیر خارجه ایران با «سرگئی لاوروف» همتای روس خود در مسکو و گفت‌وگو پیرامون «برجام» خبر داد.
◄ جایگزین پراید آمد/ صنعت خودرو از محصول مشترک خود با نام پروژه k112 پرده برداشتند که می‌توان آن را ارزان‌ترین خودروی داخلی و جایگزین مناسبی برای پراید دانست. برخی این خودرو را نسخه ایرانی رنو کوئید می‌دانند.
◄ جیغ بنفش بدحساب‌ها/ قائم مقام بانک مرکزی مدعی شد: «در دولت روحانی وام ارزی گرفتند، پس نمی‌دهند؛ دولت سیزدهم می‌خواهد پول‌ها را پس بگیرد؛ صدای‌شان درآمدهاست.»
◄ آتش فتنه به عکس شهید/ ویدئویی از تعرض آشوبگران دیشب بغداد منتشر شده که برخی آشوبگران به تصویر شهید ابومهدی المهندس حمله نموده و آن را مورد تعرض قرار می‌دهند.
◄ ساخت سومین غول دریایی/ مدیر عامل شرکت صنعتی دریایی ایران (صدرا) گفت: «ساخت نفتکش بزرگ افراماکس ۳ آغاز شده و تا پایان سال ۱۴۰۲ به خریدار خارجی تحویل داده می‌شود.»
◄ شیطان در حیاط خلوت اژدها/ برای اولین بار پس از سفر نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان، دو ناو آمریکایی از تنگه تایوان عبور کردند.
◄ قالیباف گزینه ریاست فراکسیون انقلاب/ سخنگوی فراکسیون انقلاب اسلامی از کاندیداتوری محمدباقر قالیباف به عنوان تنها گزینه برای ریاست این فراکسیون خبر داد.
