در نخستین ساعات بامداد امروز (پنجشنبه ۳۰ خرداد) یک فروند پهپاد جاسوسی گلوبال هاوک آمریکا بعد از تجاوز به حریم سرزمینی جمهوری اسلامی ایران در منطقه روبروی کوه مبارک استان هرمزگان، هدف آتش پدافند نیروی هوا فضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار گرفت و سرنگون شد.
پهپاد گلوبال هاوک توسط شرکت نظامی «نورثروپ گرومن» (Northrop Grumman) ساخته شده و مراحل ساخت ابتدایی آن را شرکت «رایان آیروناتیکال» (Ryan Aeronautical)، بر عهده داشت، زمانی که این پهپاد مراحل ساخت را پشت سر می‌گذاشت با نام تییِر ۲ پلاس (Tier II+) شناخته می‌شد. گلوپال هاوک به لحاظ فنی قادر به انجام عملیات‌هایی است که پهپاد لاکهید یو ۲ (Lockheed U-2) انجام می‌دهد و در بیشتر مواقع نقش شناسایی مواضع دشمن را در میادین نبرد بر عهده دارد.
گلوبال هاوک به رادار‌های بسیار دقیقی با نام «رادار دهانه ترکیبی» (synthetic aperture radar) مجهز است و سنسور‌های اینفرارد اپتیک و مادون قرمز دوربردی دارد (long-range electro-optical/infrared) که به لطف این سیستم‌های پیشرفته به راحتی می‌تواند در روز مساحتی بیشتر از صد هزار کیلومتر مربع را در مواضع دشمن شناسایی کند. جالب است بدانید چنین مساحتی چیزی حدود مساحت کشورهای کره‌جنوبی یا ایسلند می‌شود و به همین دلیل نیز گلوبال هاوک در میان رسانه‌ها با عنوان «جاروبرقی اطلاعات» شناخته می‌شود.
پس از گذشت دو روز از ماجرا رسانه های مختلف عرب زبان به شکل گسترده ای به پوشش خبر پرداخته و تحلیل های مختلفی هم درباره آن ارائه کردند. در یک نگاه کلی می توان گفت که تحلیل های ارائه شده در این زمینه دو رویکرد کلی داشته است؛ بخشی از تحلیل ها با نگاهی بی طرفانه از توانمندی های دفاعی ایران در هدف قراردادن این پهپاد و پیامدهای آن گفته اند و در مقابل رسانه های وابسته به کشورهای همپیمان امریکا (و مشخصا عربستان سعودی و امارات متحده عربی) تلاش کرده اند تا ضمن کاستن از اهمیت موضوع، اقدام جمهوری اسلامی را عملی غیرقانونی معرفی کنند که بدون داشتن هیچ توجیهی صورت گرفته است.
*** عبد الباری عطوان سردبیر روزنامه اینترنتی رای الیوم در سرمقاله این روزنامه (20/6/2019) ضمن بررسی موضوع ساقط شدن پهپاد امریکایی در تنگه هرمز مقایسه ای بین واکنش ایران به اقدامات رژیم صهیونیستی علیه اهداف مربوط به ایران در سوریه، با اقدام امریکا در نقض حریم هوایی ایران پرداخته و نتیجه گیری کرده است که ساقط کردن این هواپیما اقدام غافلگیرکننده ای تلقی نمی شود و ایران پیشتر هم اعلام کرده است که هرگونه نقض حریم خود را بدون پاسخ نمی گذارد.
عطوان در ادامه به بررسی این موضوع می پردازد که اگر امریکا در واکنش به ساقط شدن هواپیمای خود حرکتی علیه ایران انجام دهند، پاسخ جمهوری اسلامی چه خواهد بود؟ و از نگاه او آنچه را که می توان درباره ایران مطمئن بود این است که به هیچ وجه تسلیم نخواهد شد و بعید نیست که پاسخی دردناک به امریکایی ها بدهد.
*** روزنامه رای الیوم در مطلب دیگری (21/6/2019) به بررسی پیام هایی پرداخته است که جمهوری اسلامی ایران با ساقط این پهپاد به طرف مقابل رسانده است. در این مطلب نویسنده (محمد مصطفی العمرانی) روی مباحث متعددی متمرکز شده است که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
· آمادگی ایران برای مقابله با هرگونه نقض حریم خود توسط دشمنان؛
· آشکار شدن توانمندی های دفاعی ایران در حمله دقیق به اهداف پیشرفته دشمن؛
· خطراتی که ورود به یک جنگ فراگیر، کشورهای همپیمان امریکا در منطقه متحمل خواهند شد؛
· ضربات سنگینی که امریکا به رغم برتری نظامی که دارد متحمل خواهد شد؛
· اقدام ایران به نوعی پیامی برای عربستان و امارات متحده عربی نیز بوده است و این موضوع را به آنها گوشزد کرده است که اقدام امریکا علیه ایران از خاک این کشورها پیامدهای خطرناکی برای آنها درپی دارد؛
· سرگردانی دولت امریکا و تشدید اختلافات داخلی بین مقامات امریکایی در خصوص نوع پاسخگویی به اقدام ایران؛
· مدیریت مناسب حادثه از سوی ایران در سطح بین المللی و محق بودن ایران در اقدامی که انجام داده است؛
· آشکار شدن جدی بودن تهدیدهای ایران درخصوص بستن تنگه هرمز.
*** روزنامه فرامنطقه ای القدس العربی (21/6/2019) در تحلیلی به قلم ابراهیم نوار (نویسنده مصری) در بررسی موضوع ساقط شدن پهپاد امریکایی، به روایت های ارائه شده از سوی وزیر خارجه ایران و رئیس جمهور امریکا درباره چگونگی رخدادن حادثه می پردازد و تصریح می کند که روایت اعلام شده از سوی محمد جواد ظریف (ورود پهپاد امریکایی به ایران و اقدام ایران پس از هشدارهای متعدد به ساقط کردن آن) به حقیقت نزدیک تر است. نویسنده مطلب در پایان نتیجه گیری می کند که موفقیت ایران در ساقط کردن هواپیمایی که در ارتفاعی بالا درحال پرواز بوده و از تجهیزات پیشرفته ای هم برخوردار بوده است، موید این موضوع است که فرماندهی ناوگان پنجم و فرماندهی منطقه مرکزی امریکا باید در ارزیابی های خود از توانمندی دفاع هوایی جمهوری اسلامی ایران تجدید نظر کنند؛ چرا که حادثه اخیر نشان داد این توانمندی ها از چه سطح کیفی بالایی برخوردار است.
*** روزنامه القدس العربی در سرمقاله خود هم به موضوع ساقط شدن پهپاد امریکایی پرداخته و بر این موضوع تاکید دارد که ایران در تحولات اخیر ایران با وجود اینکه برگ های برنده و ابزارهای متعددی در اختیار دارد هنوز از آنها استفاده نکرده است ولی با همین حجم محدود از بکارگیری این ابزارها باعث شده است تا ترامپ در مواضع تهاجمی خود علیه این کشور عقب نشینی کند.