قبل از ورود به موضوع، ذکر این نکته ضروری است که گفتمان‌سازی فرهنگی زنجیره‌ای از اقدامات متنوع و متفاوت است که دستگاه‌های مختلف از جمله؛ حوزه‌های علمیه، وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، رسانه ملی و سایر مرکز علمی و آموزشی و فرهنگی و حتی غیرفرهنگی در آن نقش و سهم و مسئولیت دارند.
1- اعتمادسازی و یا احیاء و تقویت اعتماد عمومی؛ کارآمد سازی ساختاری و سیستمی، مبارزه با فساد و برخورد با مفسدین، شفاف‌سازی فعالیت‌های اقتصادی، شفاف‌سازی حقوق مدیران و مسئولین، کادرسازی و شایسته‌سالاری و یا اصلاح الگوی رفتاری مدیران متناسب با شرایط کارگزار دولت اسلامی، قانون مداری و اجرای قانون رفع تعارض منافع از جمله مواردی است که در جلب اعتماد عمومی نقش بسزایی دارد.
2- آگاه‌سازی عمومی؛ که می‌تواند پس از اعتمادسازی عمومی به راحتی در زمینه موضوعاتی مانند؛ سواد رسانه‌ای و تبیین مسائل انقلاب اسلامی و سایر موضوعات محقق شود. اهمیت این موضوع به اندازی است که می تواند اثر جنگ شناختی را به حداقل ممکن برساند.
3- آرمان‌سازی؛ پس از آگاه‌سازی عمومی باید آرمان‌سازی در جهت تحقق اهداف والای انقلاب اسلامی صورت بگیرد.
4- نهادینه‌سازی؛ بهبود و تثبیت دستاوردهای عملی و گفتمانی مستلزم هدایتگری مستمر و فراگیر در راستای اهداف و آرمان‌های موردنظر است که باید در این مرحله انجام شود.
5- الگوسازی؛ مرحله بعدی در مسیر تحقق آرمان‌های انقلاب اسلامی، الگوسازی (مدل‌سازی) در زمینه‌ها و موضوعات مختلف نظیر؛ الگوی تعلیم و تربیت اسلامی، الگوی عدالت اسلامی، الگوی اقتصاد اسلامی؛ الگوی بانکداری اسلامی، الگوی کسب و کار اسلامی، الگوی تولید و تجارت اسلامی، الگوی دیپلماسی اسلامی، الگوی فرهنگ و هنر اسلامی و سایر موارد مشابه است.
6- تمدن‌سازی؛ آخرین گام از مراحل گفتمان‌سازی به تمدن‌سازی اسلامی اختصاص دارد که در این مرحله باید تلاش‌ها بر غلبه تمدن اسلامی بر تمدن غربی متمرکز شود تا زمینه شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی فراهم گردد. توضیح: منظور از تبیین، هرگونه گفتمانی است که بتواند در روشنگری افکار عمومی جامعه، افشای توطئه‌های دشمنان، بیان دستاوردهای انقلاب، رفع شبهات و شایعات و امثال آن، در جهت ایجاد و تقویت اتحاد و انسجام اسلامی و نیز پیشرفت کشور و تعالی جامعه مؤثر واقع شود.
احمد رضا هدایتی