نشریه اخبار و تحلیل‌ها wordنشریه اخبار و تحلیل‌ها pdf▼ حرف روز
دیپلماسی تَلَکِه‌گرایانه و راهبرد ایرانبحث و بررسی درباره سناریوهای مواجهه آمریکا با برجام، با توجه به نزدیک شدن به موعد مقرر در اردیبهشت ماه برای تمدید یا عدم تمدید ماندن این کشور در برجام، این روزها در محافل فکری و سیاسی آمریکا بالا گرفته است. در میان این مباحث، به نظر می‌رسد یک شیوه عمده که در دستور کار مقامات گوناگون آمریکا قرار دارد، ایجاد ترس برای ایران درباره احتمال خروج آمریکا از برجام است. در این زمینه توجه به چند نکته ضروری است:
1ـ آمریکایی‌ها به دنبال آنند که با تاکتیک «جاذبه ترس» از ایران امتیازات بیشتری بگیرند. کما اینکه آنها پیوسته از اصلاح برجام و تعمیم آن به حوزه‌های دیگر سخن به میان می‌آورند. این شیوه به ویژه با توجه به پررنگ شدن دیپلماسی تلکه‌گرایانه و دلار محور آمریکا، آن‌گونه که در قضیه حضور نیروهای این کشور در سوریه و تلاش برای تأمین هزینه‌های حضور نیروهای آمریکایی از سوی عربستان صورت می‌گیرد، برای آمریکا اهمیت دارد.
2ـ هرچند آمریکا تاکنون در پایبند نبودن به روح و متن برجام سنگ‌تمام گذاشته و اجازه نداده است ایران از ثمرات توافق هسته‌ای بهره‌مند شود، اما در عین حال باید توجه داشت که ماندن ایران در برجام، بدون حضور آمریکا و اجرای تعهدات برجامی این کشور، ثمره چندانی ندارد. بر همین اساس، تصور می‌شود آمریکا و اروپا در یک بازی «کج‌دار و مریز» درصدد هستند هم ایران را در برجام نگه دارند و هم کشورمان را از منافع برجام محروم سازند و در این زمینه این امید واهی را برای ایران ایجاد کنند که اگرچه آمریکا در برجام نیست، اما با اروپا می‌توان به ادامه برجام امیدوار بود. بنابراین، می‌توان گفت آنها درصدد برهم زدن و پاره کردن برجام نیستند، بلکه فقط می‌خواهند از ایران امتیازات بیشتری بگیرند.
3ـ درباره نحوه مواجهه ایران با این ترفند هم باید گفت، قرار بر این بود که با برجام، تهدیدها و تحریم‌های ضد ایرانی رفع شوند؛ اما اکنون آمریکا درصدد است با مستمسک قرار دادن برجام و منوط کردن اجرای آن به کسب امتیازات دیگر از ایران، آن را اجرا کند. حال اگر آمریکا واقعاً می‌خواست برجام را اجرا کند، باید تاکنون حسن نیت خود را در عمل به تعهدات برجامی‌اش نشان می‌داد. بنابراین، با وجود چنین رویکردی نزد مقامات آمریکایی، هرگونه امتیاز دادن مجدد به آنها برای تداوم برجام و احتمال اجرای تعهدات برجامی این کشور، خطای راهبردی است.
▼ گزارش روز
فرصت طلایییک منبع آگاه از قول ترامپ به شبکه سی.ان.ان گفته که او در دیدار با پادشاه یکی از کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس، گفته است: «بدون ما دو هفته هم دوام نمی‌آورید. کارتان تمام می‌شود. آن وقت باید با هواپیماهای عادی مسافربری پرواز کنید.» پیشتر از این هم رئیس‌جمهور ایالات متحده به وضوح اعلام کرده بود، اگر پادشاهان سعودی می‌خواهند آمریکا در سوریه بماند، باید هزینه‌های این حضور را متحمل شوند. دونالد ترامپ اگرچه دیوانه، پیشی‌بینی‌ناپذیر و گاه غیر قابل مهار است و این موضوع موجب شده است بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان در آمریکا نسبت به آینده این کشور نگران باشند، روابط اروپا و آمریکا وارد بحران شود، ایالات متحده به سوی جنگ سرد با روسیه و چین پیش رود و در کنار اینها رویکرد خصمانه علیه کشورمان افزایش یابد؛ چرا که وی قصد دارد از برجام خارج شود و تحریم‌های بیشتری را علیه جمهوری اسلامی ایران اعمال کند، اما با وجود همه این مسائل، حضور وی در رأس کاخ سفید یک ویژگی دارد که عبارت است از شفاف شدن پشت پرده سیاست‌گذاری‌های آمریکا؛ چرا که جملات ابتدایی این متن و اظهارات ترامپ درباره رابطه ایالات متحده و پادشاهان مرتجع منطقه موضوعی است که برای روشن شدن و افشا شدن آن باید ساعت‌ها برنامه ساخته می‌شد و ده‌ها مقاله و یادداشت نوشته می‌شد تا بتوان افکار عمومی جهان عرب را در این باره اقناع کرد؛ اما اکنون شخص رئیس دولت آمریکا به سادگی از این وابستگی پرده بر می‌دارد و می‌گوید بدون حمایت کاخ سفید این پادشاهان به سرعت سرنگون خواهند شد. حتی در داخل کشور ما نیز ماجرا همین است، پیش از حضور ترامپ و بیان ساده دشمنی او با ایران بسیاری از نخبگان و مطلعان از تاریخ نیز نسبت به دشمنی آمریکا با ایران دچار تردید شده بودند و از دوستی با آمریکا سخن می‌گفتند! این شرایط جدید فرصت طلایی را برای نشان دادن چهره واقعی آمریکا فراهم آورده و باید از آن برای ایجاد اجماع و هم‌افزایی ملت‌ها و دولت‌های منطقه علیه استکبار سود جست.
▼ خبر ویژه
پیوند جریان فتنه و فرقه انحرافمصطفی تاج‌زاده، فعال فتنه ۸۸ که پس از سپری کردن دوران محکومیت خود به دلیل دست داشتن در حوادث پس از انتخابات سال 88 در نوشته‌ها و گفته‌های خود، مواضع فتنه‌گرانه خود را ادامه می‌دهد، با ذوق‌زدگی از نامه ۳۰۰ نفر از حامیان فرقه انحرافی به رهبر معظم انقلاب، آن را گامی مثبت برای تقدس‌زدایی از نظام و رهبری معرفی کرد و نوشت: «نامه انتقادی ۳۰۰ نفر از حامیان آقای احمدی‌نژاد به رهبر گامی مثبت در جهت شفاف‌شدن صحنه سیاسی و تقدس‌زدایی از قدرت به شمار می‌رود. هرچند روح و لحن نامه بیان‌کننده ناامیدی تهیه‌کنندگان آن است، با وجود این باید از نامه استقبال کرد و به مباحث آن دامن زد تا کم کم درباره راه‌های برون‌رفت از مشکلات به اجماع برسیم.» فعال فتنه ۸۸ همچنین انتقادات احمدی‌نژادی‌ها را «همان انتقادهای همیشگی اصلاح‌طلبان» به نظام معرفی کرد و گفت: «انتقادهای نویسندگان نامه به نهادهای انتصابی، منهای مواردی که به نظر می‌رسد عمداً از قلم انداخته‌اند، همان انتقادهای همیشگی اصلاح‌طلبان است.» گفتنی است، این اولین بار نیست که بده بستان‌های سیاسی بین اصلاح‌طلبان و فرقه انحرافی انجام شده است. قبلاً هم مشایی در نامه‌ای عاشقانه به رئیس دولت اصلاحات فرقه خود را ادامه اصلاحات معرفی کرد! برخی اصلاح‌طلبان هم به صورت تلویحی از مواضع ساختارشکنانه اخیر احمدی‌نژاد استقبال کرده‌اند.
▼ اخبار1ـ نتیجه عقلانیت مورد نظر برخی جریانهاروزنامه «آرمان» در مطلبی نوشت: «ما باید عقلانیت بیشتری را در سیاست خارجی‌مان حاکم کنیم و نباید وارد فضای انتحاری شویم که ممکن است برای‌مان طراحی شود. ما باید وارد یک سری مذاکرات جدی امنیتی با اتحادیه اروپایی شویم که در آنجا دغدغه‌های متقابل خودمان را مطرح کنیم. اروپایی‌ها باید بفهمند که اگر ایران و موشک‌های ایران و توان عمق استراتژیک ایران و جنگیدن ایران با تروریست‌ها نبود، تهدید عملی داعش حتماً به مرزهای اروپا می‌رسید...؛ شکل‌دهی یک راهبرد و مذاکرات جدی امنیتی با اتحادیه اروپایی برای اینکه بهانه‌زدایی شود از اینکه ایران را تهدید اروپا نشان دهند. ایرانی‌ها از سال ۲۰۰۱ میلادی که برنامه موشکی شهاب ۴ خود را به حالت تعلیق درآوردند، نشان دادند که برای امنیت جامعه جهانی و به خصوص امنیت اروپا احترام قائل هستند.» گفتنی است، آخرین باری که عقلانیت مد نظر جریان اصلاحات و رسانه‌های آن به حوزه سیاست خارجی آمد، نتیجه آن برجام شد که اکنون پیش روی ماست.
2ـ ادامه تحریم‌های آمریکا علیه روسیهخبرگزاری اسپوتنیک گزارش داد، آمریکا 38 فرد و نهاد روسیه را در فهرست تحریم‌های خود قرار داده است. پیش از این رسانه‌های آمریکایی از احتمال تحریم رهبران تجاری و مقامات سیاسی روسیه از سوی واشنگتن خبر داده بودند. در فهرست جدید آمریکا نام افرادی همچون سلیمان کریم‌اف از مشاوران نزدیک پوتین، کوریل شامالوف داماد پوتین و سرگئی فورسنکو دیده می‌شود. وزارت خزانه‌داری آمریکا همچنین چند شرکت روسی را تحریم کرده است. بنابر گزارش‌ها، نام اولگ دریپاسکا، میلیاردر روسی که با پائول مانفورت از مقامات کمپین انتخاباتی ترامپ مرتبط بود نیز در فهرست تحریم‌ها دیده می‌شود. گفتنی است، تنش در روابط میان آمریکا و روسیه پس از مسئله سرگئی اسکریپال، جاسوس روس که در انگلیس هدف حمله با گاز سمی قرار گرفته، تشدید شده است. این در حالی است که مسکو هرگونه دست داشتن در موضوع اسکریپال را قویاً رد کرده است.
3ـ مشاور رئیس‌جمهور: گران شدن دلار کار خوبی بوداکبر ترکان، مشاور رئیس‌جمهور با حمایت تمام قد از گران شدن قیمت دلار، تلاش دولت برای جلوگیری از افزایش نرخ ارز را کاری عبث دانست. وی گفت: اینکه قیمت دلار بالا رفت کار خوبی بود. چاره‌ای نبود چون آن موقع مصنوعی قیمت دلار را پایین نگاه داشته بودند. وقتی سطح عمومی قیمت‌ها بالا می‌رود، دلار هم بالا می‌رود. نمی‌شود تقاضای عمومی قیمت‌ها بالا برود، اما دلار بالا نرود؛ چرا که این موجب شکست اقتصاد می‌شود. ترکان تصریح کرد: دولت خلاف جریان حرکت اقتصاد حرکت می‌کرد. وقتی تورم وجود دارد سطح عمومی قیمت‌ها بالا می‌رود؛ یعنی کالای ایرانی سال به سال به اندازه تورم افزایش قیمت پیدا می‌کند و وقتی که دلار ثابت باشد، کالاهای وارداتی هم دارای قیمت ثابت هستند.
4ـ مناقشه عربستان و فرانسه بر سر رابطه با ایرانخبرگزاری «رویترز» جزئیات جدیدی از مناقشه میان «امانوئل مکرون»، رئیس‌جمهور فرانسه و «محمدبنسلمان»، ولی‌عهد عربستان سعودی بر سر ایران، در سفر ماه نوامبر مکرون به ریاض را افشا کرده است. رویترز می‌نویسد، چندین دیپلمات غربی و عربی دیدار مکرون و بن سلمان در ماه نوامبر را پرتنش توصیف کرده‌اند. به گفته آنها، محمدبنسلمان در آن دیدار مکرون را تهدید کرد در صورتی که فرانسه تغییری در تمایلش برای تجارت با ایران ندهد، ریاض روابطش با این کشور را قطع خواهد کرد. در این دیدار مکرون، موقعیت فرانسه در جهان به منزله یک قدرت هسته‌ای و عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل را به بن سلمان یادآوری کرد و گفت که فرانسه آزاد است هر کاری که مایل است انجام بدهد.
▼ اخبار کوتاه◄ «یحیی سنوار» مسئول دفتر سیاسی حماس در غزه با حضور در جمع تظاهرات‌کنندگان فلسطینی گفت: «ما امروز آمدیم تا به تمام جهان بگوییم غزه آزاد است، روزی از روزهای پیش‌رو به خارج از مرزها رفته و مردم خود را شگفت‌زده می‌کنیم، منتظر باشید که راه‌پیمایی ما نزدیک است. اگر وضعیت در غزه به حالت انفجار برسد، در چهره اشغالگران صهیونیست منفجر خواهد شد.»
◄ ابراهیم حاتمی‌‌کیا در اکران عمومی فیلم «به وقت شام» در جمع خانواده‌های شهدا و مردم استان البرز گفت: مدافعان حرم دین بزرگی بر دوش ما دارند و من تا نفس داشته باشم، دینم را نسبت به آنان و کشورم ادا خواهم کرد. وی افزود: می‌دانیم حکومت داعش نابود شده است؛ اما تفکر داعش پابرجاست و لازم است با اقدامات فرهنگی برای مردم روشنگری صورت گیرد.
◄ «محمدبنسلمان» ولی‌عهد سعودی در مصاحبه با نشریه «تایم» ضمن تکرار ادعاهای بی‌اساس خود تأکید کرد: ایران دشمن مشترک عربستان و رژیم صهیونیستی است. بن‌سلمان با ادعای اینکه ایران منبع تمام شرارت‌ها در غرب آسیا است، گفت: «ما (با اسرائیل) دشمن مشترکی[ایران] داریم و به نظر می‌رسد که بتوانیم در حوزه‌های بسیاری همکاری اقتصادی بالقوه داشته باشیم.»
◄ قرار است هفته آینده هند یک طرح توسعه سه تا چهار میلیارد دلاری را برای میدان گازی فرزاد B به ایران ارائه کند. گفتنی است، پس از اینکه ایران به دنبال سرمایه‌گذاران جدیدی به جز هند برای این میدان بود، روابط میان دو کشور تیره شد و دولت هند درصدد تلافی برآمد و به پالایشگاه‌های دولتی دستور داد، واردات نفت از ایران را کاهش دهند.
◄ عادل الجبوری، نویسنده و تحلیلگر سیاسی عراقی با بیان اینکه ایران نقش مهمی در شکست پروژه تروریسم در منطقه داشت، تأکید کرد: وضع فعلی عراق و منطقه حساس و رو به چالش است و به همکاری و هماهنگی میان طرف‌های مختلف نیازمند است؛ چرا که آمریکا و متحدانش به دنبال تجزیه کشورهای تأثیرگذار در منطقه هستند.
◄ محمد السعدی، وزیر برنامه‌ریزی و همکاری بین‌المللی وابسته به دولت مستعفی یمن در گزارشی اعلام کرد: در پی ارزیابی ضررها و تعیین نیازهای مناطق متضرر از جنگ، مشخص شد که میزان خسارات وارد شده از جنگ به این کشور از ۱۰۰ میلیارد دلار نیز فراتر رفته است.
◄ عبدالرضا هاشم‌زایی، نماینده اصلاح‌طلب تهران و عضو فراکسیون امید با بیان اینکه فیلترینگ تلگرام در شورای عالی فضای مجازی (به ریاست رئیس‌جمهور) تصویب شده، از قطعی بودن فیلترینگ تلگرام خبر داد.