جمهوری اسلامی اولین کشوری است که بصورت ویژه و فراتر از همه پروتکل های تعریف شده با آژانس همکاری داشته است. دسترسی های وسیع در زمان انعقاد توافق نامه هسته ای و حتی قبل و بعد آن به آژانس داده شد که باعث شد مدیر کل آژانس 14 بار اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران هیچ گونه تخلفی نداشته است. در واقع تایید چندین باره آژانس مبنی بر عدم تخلف در برنامه هسته ای ایران و تغییر رفتار فعلی مدیر کل آژانس نشان می دهد که رویکرد سیاسی بر مسائل فنی در آژانس مبنای قضاوت بوده است.
به این معنی که متاسفانه این نهاد بین المللی اعتبار خود را زیر پا گذاشته و براساس علاقه آمریکا و رژیم صهیونیستی رفتار می کند. اگر در این شرایط، جمهوری اسلامی ایران برجام را بصورت یک طرفه طبق میل آمریکا اجرا می کرد بدون شک مورد لطف مدیر کل آژانس نیز بود. بنابراین طبق تلاش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و مدیر کل آن در شرایط فعلی، اعتبار این نهاد بین المللی دچار خدشه شده است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تازه‌ترین گزارش خود مدعی شد که ایران در ارائه پاسخ‌های «معتبر فنی» به سوال‌های آژانس درباره پیدا شدن مواد هسته‌ای در ایران طی سه سال گذشته ناکام بوده است. در این گزارش گفته شده که اورانیوم غنی شده ایران به ۱۸ برابر حد مجاز در برجام رسیده است. در حال حاضر ۴۳.۱ کیلیوگرم اورانیوم غنی شده تا ۶۰ درصد دارد که تقریبا افزایشی ۱۰ کیلوگرمی داشته و مقدار اندکی از آن نیز به اورانیوم فلزی تبدیل شده است. اما در ایران سخنگوی وزارت خارجه کشورمان این گزارش را بازتاب دهنده واقعیت گفتکوهای مابین ایران و آژانس ندانسته است.
این مسئله در حالی مطرح شده است که پرونده مربوط به «ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای ایران» یا همان PMD یک‌بار به‌طور کامل توسط آژانس مورد بررسی و بازرسی قرار گرفت و نهایتاً نیز با انجام بازرسی‌های گسترده و فراپادمانی، آژانس صراحتاً در گزارشی مکتوب اعلام کرد که این پرونده بسته شده است، بنابراین، ادعای سیاسی مقامات اسرائیل ـ که اساساً حتی عضو معاهده NPT هم نیست ـ درباره سه مکان خاص در ایران، نمی‌تواند و نباید مورد استناد یک نهاد فنی و تخصصی مانند آژانس قرار بگیرد.
به همین دلیل است که بسیاری از کارشناسان پرونده هسته‌ای ایران معتقدند که اساساً مخاطب این گزارش رافائل گروسی، نه شورای حکام بلکه مقامات رژیم صهیونیستی بوده است؛ چرا که متن، لحن و محتوای این گزارش به هیچ عنوان فنی نیست و صرفاً حالت یک بیانیه سیاسی را دارد.
گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که مدعی عدم اقدامات مؤثر ایران در ارائه پاسخ‌های رضایت‌بخش است، در حالی منتشر شده است که تهران و این نهاد در ماه مارس اعلام کرده بودند تلاش‌های جدیدی را برای روشن کردن مسائل موجود انجام می‌دهند.
حالا باید منتظر ماند و دید هفته آینده، شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی چه تصمیمی را در واکنش به این گزارش خواهد گرفت و آیا به‌سمت صدور یک قطعنامه ضدایرانی می‌رود یا خیر؛ اقدامی که اگر صورت بگیرد، می‌تواند به‌عنوان «شلیک سیاسی آژانس به مذاکرات احیای برجام» تعبیر شود.
بدون شک رفتار فعلی آژانس نمی تواند در اقتصاد کشورمان تاثیر گذار باشد و تحریم کارکرد خود را از دست داده است و اقتصاد ایران مسیر خود را پیدا کرده است. تنها تاثیری که می تواند از گزارش مورد اشاره استنباط کرد، ضربه به حیثیت و اعتبار آژانس می باشد. البته جمهوری اسلامی ایران بخصوص دستگاه دیپلماسی کشورمان باید مواظب خدعه سیاسی کشورهای غربی بود که بدنبال فشار آوردن به ایران برای قبولاندن برجام یک طرفه می باشند و ممکن است که حتی تلاش کنند که قطعنامه ای را شورای حکام علیه کشورمان صادر کنند.
وزارت امور خارجه می تواند بر مبنای شفافیتی که در برنامه هسته ای جمهوری اسلامی ایران وجود دارد، دیپلماسی هسته ای را بکار گیرد و رویکرد ضد ایرانی غرب را به چالش بکشاند.