اجتناب از ذلت

در مصلحت‌سنجی‌ها باید حکیمانه، مصلحت جمهوری اسلامی را به‌گونه‌ای شناسایی کرد که عزت آن خدشه‌دار نشود و باعث ذلیل شدن اسلام و مسلمین نشود. رهبر معظم انقلاب این نکته را این‌گونه توضیح می‌دهند: «دولت هم البته آنچه را که لازمه حکمت و اعتزاز این ملّت است، در این زمینه عمل مى‌کند و باید عمل کند. آنچه را که مصلحت ملت است، همراه با عزتى که مناسب این ملت است، باید با توجه و دقت دنبال کند و هیچ‌گونه عجله‌اى به خرج ندهد.

البته ذلیل‌شدن، غیر از ضعیف بودن است. ممکن است حکمت اقتضا کند که اکنون با دشمنی که درنهایت باید با آن برخورد کنیم پیمان ببندیم؛ چون اکنون در موقعیتی نیستیم که بتوانیم او را از میان برداریم. اما در همین پیمان هم که ناشی از ضعیف بودنِ ماست، نباید به‌گونه‌ای عمل شود که اسلام و مسلمین، ذلیل شوند. برای نمونه، می‌توان به «کاپیتولاسیون» اشاره کرد که موجب ذلت ایران و اسلام شد. همچنین می‌توان به همکاری‌های متعدد ایران با آمریکا در اوایل دهه هفتاد در جریان آزاد کردن گروگان‌های آمریکایی در لبنان اشاره کرد که با چراغ سبز آمریکا و وعده‌های درشت آغاز شد و بعد از اینکه دولت وقتِ ایران، تمام درخواست‌های آمریکا را انجام داد، با پاسخ منفی آمریکا در قبال انجام وعده‌هایش مواجه شد. این همکاری یک‌طرفه از جانب دولت وقت ایران، روشی عزت‌مندانه در تعامل با دشمن اصلی نبود؛ هرچند در قالب مصلحت صورت گرفت.

جریان محاکمه غیابی رئیس‌جمهور ایران در قضیه «میکونوس» هم مصداقی از مصلحت‌سنجی‌هایی بود که ناشی از حکمت نبود و به نفع ایران تمام نشد. رهبر فرزانه انقلاب در توضیح این وقایع می‌فرمایند: «دشمنی استکبار با ملت ایران با عقب‌نشینی‌های موضعی از بین نمی‌رود. بعضی‌ها اشتباه می‌کنند، خیال می‌کنند [اگر]ما در فلان قضیه عقب‌نشینی کنیم، این موجب می‌شود که دشمنی آمریکا یا دشمنی استکبار جهانی یا صهیونیست‌ها با ما کمتر بشود؛ نه، این خطا است. در موارد متعددی عقب‌نشینی‌های ما موجب شد که آنها جلو آمدند و بیشتر متعرض شدند. در برخی از دولت‌های این چند دهه، بودند کسانی که عقیده‌شان این بود باید در یک مواردی به طرف مقابل، به جبهه مقابل امتیاز بدهیم و یک مقدار عقب‌نشینی کنیم. در یکی از این دولت‌ها، همان کشور‌هایی که ما در مقابل آنها عقب‌نشینی کرده بودیم، رئیس‌جمهور ما را به دادگاه غیابی کشاندند؛ برای رئیس‌جمهور ایران کیفرخواست در دادگاه صادر کردند.... اینها به این عقب‌نشینی‌ها راضی نمی‌شوند. آنها می‌خواهند ایران را به دوران قبل از انقلاب برگردانند؛ ایران وابسته، ایران بی‌هویت.»