مرکز تحقیقات خلیج فارس

اندیشکده «مرکز تحقیقات خلیج فارس» (GRC) به منزله یک اندیشکده خصوصی و به ظاهر مستقل، نقش مهمی در تبیین و تقویت دیدگاه‌های منطقه‌ای کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس ایفا می‌کند. این مرکز که در جده واقع شده و دفاتری در ژنو و بروکسل دارد، در سال ۲۰۰۰ میلادی به دست «عبدالعزیز ساگر» تأسیس شد، وی دارای مدرک دکترای روابط بین‎الملل از «دانشگاه لنکستر انگلیس» است و به طور ویژه در زمینه امور امنیتی خلیج فارس پژوهش می‎کند. اندیشکده وی به دنبال برطرف کردن نبود توازن موجود در مطالعات منطقه‌ای در بین کشور‌های غرب آسیا به نفع کشور‌های عضو شورای همکاری خلیج فارس است تا از این طریق امکان پیشبرد بهتر و مؤثرتر سیاست‌های کلان و مشترک بین این کشور‌ها ممکن شود.

این پژوهشکده در چهار حوزه میان‌رشته‌ای فعالیت می‌کند؛ پژوهش‌های علوم اجتماعی، آموزش، رسانه‌های خبری و مشاوره. این فعالیت‌ها شامل پژوهش‌های علوم اجتماعی در زمینه منطقه خلیج فارس، روابط بین‌الملل و سیاست‌های کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس (GCC)، آموزش الکترونیکی، برنامه‌های توانمندساز، کتابخانه الکترونیکی و پورتال خبری «خلیج فارس در رسانه‌ها» است. این مرکز با ارائه نشریات تخصصی، مانند مجله «آراء» که به مسائل اجتماعی، دفاعی و امنیتی خلیج فارس اختصاص دارد و سری علمی دو زبانه «مطالعات یمن» که به روابط یمن و کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس می‌پردازد، به گسترش دانش و آگاهی در این حوزه‌ها کمک می‌کند.

یکی از ویژگی‌های بارز این اندیشکده، همکاری با شرکای بزرگ بین‌المللی و منطقه‌ای، مانند بانک امارات، شرکت شل، گلاکسو اسمیت کلاین، دانشگاه کوئینزلند، گروه شرکت‌های ساماکو، کالج دفاع ملی و گروه سعودی بن لادن است. این همکاری‌ها به این اندیشکده امکان می‌دهد تا به منابع و تجربیات گسترده‌ای دسترسی داشته باشد و به منزله یک مرکز تحقیقاتی معتبر در سطح بین‌المللی شناخته شود.

از سال ۲۰۰۶ میلادی، این اندیشکده با برگزاری و شرکت در ده‌ها نشست، کارگاه و سمینار، جایگاه خود را در صحنه بین‌المللی تقویت کرده است. از جمله این رویداد‌ها می‌توان به برنامه کارشناسی ارشد در روابط بین‌الملل با همکاری دانشگاه آزاد برلین، کارگاه روابط شورای همکاری خلیج فارس ـ کره جنوبی، کارگاه «خلیج فارس سبز» با همکاری برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد و نشست‌های رهبری جهانی و رهبران جوان عرب اشاره کرد. این فعالیت‌ها به این اندیشکده کمک کرده‌اند تا به منزله یک نهاد پیشرو در تحلیل و تفسیر مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی شناخته شود.

در سال ۲۰۰۷ میلادی، این اندیشکده چهارمین نشست سالانه خود را با عنوان «پیامد‌های سیاست‌های ایالات متحده در منطقه خلیج فارس» برگزار کرد. این نشست و دیگر فعالیت‌های مشابه، به این اندیشکده این امکان را داده‌اند تا به منزله یک مرجع معتبر در تحلیل و ارزیابی سیاست‌های منطقه‌ای و جهانی شناخته شود. تحلیل‌های اندیشکده در این زمینه‌ها به تصمیم‌گیران و سیاست‌گذاران کشور‌های عربی منطقه خلیج فارس کمک می‌کند تا با دیدگاه‌های مبتنی بر داده و شواهد، سیاست‌های مؤثرتری اتخاذ کنند.

همچنین این اندیشکده با انتشار گزارش‌ها و مقاله‌های پژوهشی متعدد، از جمله «سالنامه خلیج فارس» و «گزارش خلیج فارس سبز»، تحلیل‌های دقیق و جامعی درباره مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی ارائه داده است. 

به طور کلی، اندیشکده مرکز تحقیقات خلیج فارس با تمرکز بر توسعه ظرفیت‌های منطقه‌ای و ارتقای سطح آگاهی عمومی، به منزله یک نهاد کلیدی در شکل‌دهی به آینده منطقه خلیج فارس با محوریت کشور‌های عضو شورای همکاری خلیج فارس عمل می‌کند. این مرکز با تأکید بر اهمیت همکاری‌های بین‌المللی و منطقه‌ای، به دنبال ایجاد بستری پایدار برای تعاملات فرهنگی، اقتصادی و سیاسی بین کشور‌های عضو و مشترک‎المنافع عربی است که می‌تواند منافع آنها را تأمین و تضمین کند. از این منظر اندیشکده مورد اشاره نه تنها یک مرکز تحقیقاتی، بلکه یک بازیگر استراتژیک در نظام حکمرانی اندیشکده‌ای کشور‌های عضو شورای همکاری خلیج فارس به شمار می‌رود که می‌تواند با ارائه راهکار‌های نخبگانی، به بهبود و پیشرفت سیاست‌های منطقه‌ای و جهانی آنها کمک کند.