امروز جهاد «تبیین» در موضوعات و ساحات گوناگونی مورد توجه قرار گرفته است؛ چرا که روشنگری و اهتمام به هدایت جامعه بشری به سمتی که راستی، درستی در آن حکمفرما باشد، لازمه تداوم و استمرار حیات بشر است؛ اما چه کسانی باید مقوله تبیین و امر به معروفها و نهی از منکرها و زشتیها را تئوریزه و تبیین کنند؟
مسلماً نهادهای متولی آموزش، تربیت و تهذیب و تبیین در جامعه که در قبال چرخش نسلی جامعه مسئولیت و مأموریت بر عهده دارند، باید آستین برای این مهم را بالا بزنند، یعنی طیفی از خانواده، مدرسه و آموزش و پرورش تا حوزههای علمیه و مراکز علمی و دانشگاهی صاحب صلاحیت در این باب هستند. در میان همه اینها، آموزش و پرورش حائز اهمیت بیشتری است. مسئله آموزش و پرورش به شدت در سند بنیادین تحول آن مورد توجه واقع شده است. تربیت انسانها باید در جهت ارزشها و هنجارهای متناسب با همان جامعه باشد و لذا در جامعه اسلامی ایران نیاز است که طوری برنامهریزی شود که تربیت انسانها در مدار کمالجویی متناسب با ارزشهای اسلامی قرار گیرد. سند تحول بنیادین برنامهای برای تمامی نهادها و دستاندرکاران فعال در آموزشوپرورش است. با این سند، حرکتها و اقدامات افراد مسئول در بخشهای مختلف آموزش و پرورش سمتوسویی دقیق و مشخص پیدا میکند. با توجه به اهداف انقلاب اسلامی و لزوم توسعه همهجانبه در بخشهای فرهنگی، اجتماعی و... لزوم تربیت چنین نسلی، بیش از پیش احساس میشود. سند تحول بنیادین راه رسیدن ایران به رتبههای برتر اقتصاد، علم و فناوری در منطقه را نشان میدهد و مسیر را برای تبدیل شدن ایران به کشوری الهامبخش برای جهان اسلام و دارای روابط حسنه با دنیا محقق مینماید.
رهبر معظم انقلاب درباره اهمیت تبیین سند تحول میفرمایند: «یک نکته دیگر این است که بدنه آموزش و پرورش کشور با این سند آشنا بشوند؛ مطالبات این سند را بدانند که چیست. معلمی که در فلان مقطع دبستان یا دبیرستان تدریس میکند، بداند که این تحول بنیادین از شخص او چه خواسته است. مدیر و رئیس دبستان یا دبیرستان بداند که وظیفه او و تکلیف او در قبال دانشآموز بر اساس این سند چیست؟ مطالبات این سند باید مشخص بشود؛ بایستی برنامهریزی کرد برای اینکه ما مطالبات سند را در سطح وسیع و گسترده آموزش و پرورش تفهیم کنیم، بحث کنیم. یک مسئله دیگر [این است]که دستگاههای تبلیغی و رسانه ملی باید به کمک بیایند.»