▼ حرف روز
جهش تولید و الزامات آن
مقدمه: به تصریح رهبر انقلاب، «تولید» ستون فقرات اقتصاد مقاومتی است. با توجه به بیانات رهبر معظم انقلاب، اقتصادی که بر ظرفیت‌ها و توانمندی‌های داخلی متکی است به دنبال رفاه و رفع مشکلات معیشتی مردم، جلوگیری از خسارت‌آفرینی‌های دشمنان، مقابله با فقر و استضعاف است. در سال‌های گذشته به سبب اصرارهای مؤکد رهبر فرزانه انقلاب روندی رو به رشد را در اقتصاد شاهد بوده‌ایم، اما به آن درجه مطلوب اقتصادی نرسیده‌ایم که اقتصاد در مقابل تکانه‌های خارجی دارای استحکام و مقاومت باشد؛ از این رو حضرت آیت‌الله خامنه‌ای سال ۱۳۹۹ را سال «جهش تولید» نام‌گذاری کردند تا هم مسئولان دولتی و هم عموم ظرفیت‌های نیروی انسانی کشور در جهت تقویت حداکثری تولید نقش‌آفرینی کنند.
نکات تحلیلی؛ 1ـ یکی از ضرورت‌های ایجاد جهش در تولید، تکنولوژی است که به دلیل قدیمی بودن تکنولوژی صنایع ایران، بهره‌وری پایین و هزینه تمام‌شده تولید بالاست. 2ـ تا وقتی دولت‌های رانت‌محور از نعمت درآمدهای نفتی سرشار برخوردار هستند، اساساً هیچ انگیزه‌ای برای کنترل واردات ندارند. اکنون ضرورت دارد به مقابله با واردات کالاهای دارای مشابه داخلی، به عنوان تنها راه جهش تولید، توجه شود. این سیاست باید به شدیدترین وجه ممکن، حتی با ممانعت عرضه در خرده‌فروشی‌ها دنبال شود. 3ـ در بسیاری از تولیدات ساخت ایران دیده می‌شود مواد اولیه ساخت کالا داخلی است، اما کالای نهایی با ابزار و امکانات خارجی به بهره‌برداری می‌رسد یا بالعکس؛ به این منظور باید برای هر کالا لیست قطعات مختلف آن استخراج و سازنده ایرانی ملزم شود که در تمام مراحل ساخت از کالای ایرانی استفاده کند.
نکته راهبردی: کاهش ارزش پول ملی اگرچه آثار مخربی به ویژه در کاهش قدرت خرید مردم دارد، اما پیامدهای مثبتی نیز برای اقتصادهایی مثل ایران دارد که می‌تواند در بلندمدت به نتایج مطلوبی برای افزایش تولید ناخالص ملی منجر شود. بر این اساس وقتی ارزش پول ملی در یک کشور تنزل پیدا می‌کند، کالاهای خارجی با قیمت به مراتب بالاتری از گذشته در بین گزینه‌های مصرف‌کنندگان برای انتخاب قرار می‌گیرند و درنتیجه اگر تا پیش از این مشتری صرفاً کیفیت دو کالای مشابه خارجی و ایرانی را مقایسه می‌کرد، امروز علاوه بر کیفیت، مزیت‌های قیمتی کالای تولید داخل نیز در انتخاب او مؤثر هستند. این مزیت با توجه به خارج شدن برندهای خارجی، به‌تدریج به تغییر الگوی مصرف‌کننده ایرانی به نفع تولیدات داخلی منجر خواهد شد و ان‌شاءالله اگر به نحو شایسته مدیریت شود، مقدمه جهش تولید را نیز فراهم خواهد کرد.
▼ گزارش روز
اقتصاد جهان ناتوان در برابر کرونا
تحلیل: ویروس کرونا ویروسی نیست که فقط سلامت مردم را تهدید کند؛ قدرت و دامنه دربرگیری این ویروس به گونه‌ای است که حتی توانسته است بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان را درهم بشکند.
گزاره‌های خبری؛ 1ـ هزینه همه‌گیری ویروس کرونا برای اقتصاد جهان 4/1 تریلیون دلار یا حدود ۵ درصد تولید ناخالص داخلی است. «یاسویوکی ساوادا» اقتصاددان ارشد بانک توسعه آسیا گفت: «هیچ کس نمی‌تواند بگوید همه‌گیری ویروس کرونا چقدر گسترده خواهد بود و محدودیت‌های اقتصادی چقدر طول می‌کشد. احتمال اختلال‌های مالی شدید و بحران مالی را نمی‌توان نادیده گرفت.» 2ـ وزارت کار ایالات متحده اعلام کرد: موج شدید آمریکایی‌هایی که درخواست پرداخت حقوق بیکاری خود را ثبت کرده‌اند، این هفته با بیکار شدن 6/6 میلیون آمریکایی ادامه یافته است. هفته گذشته هم با بیکار شدن 3/5 میلیون نفر، بدترین رکورد بیکاری در تاریخ آمریکا به ثبت رسیده بود و حالا نرخ بیکاری این هفته تقریباً دو برابر رکورد هفته قبل شده است. بالاترین نرخ بیکاری هفتگی آمریکا ۶۹۵ هزار نفر در سال ۱۹۸۲ بود. 3ـ کرونا همچنین ضربات سنگینی را به اقتصاد قدرتمند چین وارد کرد؛ ولی اکنون چین در حال بازگشت لرزان به وضعیت گذشته است. صندوق بین‌المللی پول اعلام کرد: در اقتصاد چین با گذشت شوک اصلی ویروس کرونا، ظهور نشانه‌هایی از بازگشت به وضعیت عادی آغاز شده است؛ اما هنوز ریسک‌هایی جدی پابرجا هستند. 4ـ برآوردهای اولیه آنکتاد (UNCTAD) از خسارت ناشی از شیوع ویروس کرونا نشان می‌دهد ویروس کرونا می‌تواند زیان هزار میلیارد دلاری برای اقتصاد بین‌الملل به همراه داشته باشد. مؤسسات دیگر زیان ناشی از شیوع ویروس کرونا را برابر با 0/5 واحد درصد در رشد اقتصاد جهانی اعلام کرده‌اند.
نکته راهبردی؛ یکی از ابعاد تأثیر کرونا بر اقتصاد ایران نیز حوزه منابع انسانی و تأمین اجتماعی است. دولت در این حوزه باید ورود کند و بر اساس تجربه کشورهای دیگر بسته جامع برای حمایت از تولیدکنندگان طراحی و اجرا کند.
▼ اخبار ویژه
قدرت شناورهای تندرو سپاه افزایش می‌یابد
امروز به‌جرئت می‌توان گفت ایران جزء پنج کشور صاحب صنعت شناورهای تندرو در دنیاست. در دنیا شناور تندرویی که بتواند با سرعت بیش از 130 کیلومتر در ساعت در دریا حرکت کند و با خود موشک و سامانه راداری نظامی حمل کند، وجود ندارد. آمریکایی‌ها حداکثر تا 60 گره دریایی، یعنی حدوداً 105 کیلومتر در ساعت سرعت دارند؛ اما با خواست خداوند متعال ایران، امروز، از سرعت 130 کیلومتر عبور کرده است. ایران امروز درباره شناور 90 نات صحبت می‌کند که حدوداً 170 کیلومتر در ساعت حرکت می‌کند و تست‌های آن در حال انجام است. شایان ذکر است، ما دو سال گذشته به 70 گره دریایی، یعنی ۱۳۰ کیلومتر رسیدیم و امروز در حال تست شناور 90 گره دریایی هستیم؛ این قابلیت کاملاً بومی شده است و این شناورها در اختیار نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار می‌گیرد که شامل انواع شناورهای موشک‌انداز، شناورهای راکت‌انداز، شناورهای نفربر و شناورهای مین‌ریز با مأموریت‌های مختلف است.
حضرت آقا حواس‌شان هست
سردار شهید «میرزامحمد سُلگی» نویسنده کتاب «آب هرگز نمی‌میرد» به یاران شهیدش پیوست. خبر شهادت او را فقط از پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب شنیدم؛ این گواهی می‌دهد حضرت آقا با وجود مشغولیت‌های بی‌شماری که دارند، همچنان در عهد راستین خود در دفاع از پرچم‌داران دفاع مقدس ایستاده‌اند. ایشان پیش از این در تقریظی بر کتاب «آب هرگز نمی‌میرد» نوشته بودند: «سلام بر یاران حسین (ع) و سلام بر لشکر انصارالحسین همدان و سلام بر شهیدان، دلاوران، فدائیان، شیران روز و عابدان شب، و سلام بر شهید زنده میرزامحمد سُلگی و بر همسر باایمان و صبور او، و سلام بر حمید حسام که دردانه‌هایی چون سُلگی و خوش‌لفظ را به ما شناساند.» ساعت‌های خوش و باصفایی را با این کتاب گذراندم.
▼ اخبار
1ـ کمک ویژه قوه قضائیه به دولت
قوه قضائیه بیش از ۱۵۰۰ میلیارد تومان از اموال یک بدهکار بزرگ بانکی را به بیت‌المال بازگرداند. سخنگوی قوه قضائیه در این باره گفت: «در یک پرونده، یکی از بدهکاران بزرگ بانکی بیش از سه هزار میلیارد تومان به ده بانک کشور بدهی داشت و از تسویه بدهی خود امتناع می‌کرد که با پیگیری قضائی به عمل آمده، بیش از 50 درصد این بدهی‌های معوق تسویه شده است.» غلامحسین اسماعیلی افزود: «بازگشت 530 میلیارد تومان به بانک اقتصاد نوین، 320 میلیارد تومان به بانک پارسیان، 204 میلیارد تومان به بانک توسعه صادرات، 200 میلیارد تومان به بانک ایران‌زمین، 145 میلیارد تومان به بانک سینا، 110 میلیارد تومان به بانک سرمایه، 59 میلیارد تومان به بانک گردشگری و 23 میلیارد تومان به بانک شهری از جمله استرداد وجوه از این متهم است. بخشی از وجوه مذکور در قالب وجوه نقدی و بخشی در واگذاری املاک و سهام شرکت‌های مختلف بوده است. دو فقره دیگر از بدهی‌های این فرد شامل 900 میلیارد تومان بدهی به بانک اقتصاد نوین و 525 میلیارد تومان بدهی به بانک دی باقی مانده که بابت این بدهی‌ها با پیگیری‌های قضائی اموالی از این فرد شناسایی و توقیف شده است.380 میلیارد تومان سهام شرکت‌های مختلف به نام این بدهکار بانکی، ملکی به مساحت 41 هزار متر مربع در منطقه 22 و ملکی باارزش در منطقه آجودانیه از دیگر اموال توقیف‌شده از این فرد بوده و فرایند واگذاری آنها در حال انجام است که با واگذاری موارد مذکور، کل بدهی این شخص به سیستم بانکی تسویه خواهد شد.»
2ـ برنامه‌ها و ظرفیت‌های مجلس آینده
بخش اعظمی از منتخبان یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی با نگارش نامه‌ای به محضر رهبر معظم انقلاب آمادگی خود را برای تحقق عملی شعار سال 1399 اعلام کردند. 182 نفر امضاکنندگان این نامه اطمینان داده‌اند که تمام ظرفیت‌های کارشناسی مرتبط با مجلس را برای رفع عیوب دست و پاگیر در اقتصاد ملی به کار خواهند گرفت. در نامه آنها آمده است: «طبق بررسی‌های کارشناسانه، بخشی از موانع تولید ناشی از عدم اطمینان فعالان اقتصادی به سیاست‌های داخلی، رویه‌های ناکارآمد و فاسد اداری و اجرایی، فقدان سیاست حمایتی هدفمند از بخش‌های مزیت‌دار اقتصاد و همچنین عدم هماهنگی میان دستگاه‌هاست و ارتباط چندانی به فشارهای خارجی ندارد.» امضاکنندگان این نامه افزوده‌اند: «بخش دیگری از ناکامی در رشد تولید طی سال‌های اخیر به سازوکار تصمیم‌گیری و الگوی مدیریت بدون راهبرد مقابله با تحریم‌ها بازمی‌گردد. اراده جدی ما برای شروع اصلاحات از درون مجلس و تغییر رویه طولانی و ناکارآمد و تحول آئین‌نامه داخلی، مقدمه‌ای است که می‌تواند اختیارات تقنینی مجلس را به خانه ملت بازگرداند. در این صورت امکان تشکیل یک مجلس قوی که بتواند از ظرفیت‌های موجود در سایر قوا برای قوی شدن اقتصاد ایران استفاده کند، فراهم می‌آید.»
3ـ کار نمی‌کنند، آمریکا را هم تبرئه می‌کنند
در حالی که بسیاری از مشکلات امروز کشور به سبب مدیریت نادرست جریان‌های مرعوب و غرب‌گراست، این جریان‌ها در صدد هستند هم خود را تبرئه کنند و هم آمریکا را و از طرف دیگر، مشکلات را حاصل خصومت ایران با آمریکا قلمداد کنند. «مسعود پزشکیان» نائب‌رئیس اصلاح‌طلب مجلس دهم و منتخب مردم تبریز در مجلس یازدهم در گفت‌وگویی ضمن حمله و تخریب مجلس یازدهم که اکثریت آن را اصولگرایان تشکیل می‌دهند، گفته است: «مشکلات به این سادگی قابل حل نیست. ما باید بپذیریم که وقتی با آمریکا می‌جنگیم، هزینه‌اش را هم باید بدهیم، هزینه‌اش هم این است که در اقتصاد مشکل پیدا کردیم. در اقتصاد مشکل پیدا کردیم و حالا به همدیگر فحش می‌دهیم. این جنگ باعث شده مشکلات اقتصادی پیدا کنیم و این هم به‌خاطر سیاستی است که داریم. اگر می‌خواهیم چنین نباشد، پس بهتر است این سیاست را رها کنیم.» حرف پزشکیان در نوع خود بسیار عجیب است و به نوعی پیشنهاد تسلیم در مقابل دولت تروریست و جنایت‌کار آمریکا را مطرح کرده است؛ البته این چهره اصلاح‌طلب نخواسته است به عاملان مشکلات اقتصادی، یعنی ناکارآمدی دولت‌های حمایت‌شده از سمت اصلاح‌طلبان و مجلس شکل‌گرفته از «تکرار می‌کنم» اشاره‌ای کند.
▼ اخبار کوتاه
◄ آیا نمایندگان مجلس نمی‌توانند در جلسات مجازی هم شرکت کنند؟/ چندی پیش «اسدالله عباسی» سخنگوی هیئت‌رئیسه مجلس اعلام کرد: «پس از درخواست ستاد مقابله با کرونا به منظور عدم برگزاری جلسات علنی، هیئت‌رئیسه تصمیم گرفت که به منظور بررسی موضوعات جاری و تبادل نظر نمایندگان، جلسات مجلس به صورت مجازی برگزار شود.» حالا خبر می‌رسد برای هیچ کدام از سه جلسه مجازی مجلس که تاکنون تشکیل شده، آنلاین شدن حد نصاب حاصل نشده است. صحن مجلس به یاد دارد دهم تیرماه سال ۱۳۶۰، نمایندگان حادثه‌دیده در فاجعه هفتم تیر‌ـ که به شهادت شهید بهشتی و ۷۲ نفر دیگر منجر شد‌ـ به سبب اینکه مجلس در وانفسای جنگ تحمیلی از اکثریت نیفتد، با ویلچر، دست به عصا و با سر باندپیچی‌شده و بعضاً به همراه پرستار در جلسه مجلس حاضر شدند.
◄ بدون شلیک حتی یک فشنگ، آمریکا عقب نشست/ پس از مطرح شدن امکان حمله تروریستی ارتش ایالات متحده آمریکا به مواضع حزب‌الله عراق، گروه‌های مقاومت عراقی در بیانیه‌هایی مشابه، اعلام کردند با هرگونه خطای نظامیان تروریست آمریکایی مقابله خواهد شد. گفتنی است، ائتلاف بین‌المللی تحت رهبری ایالات متحده آمریکا پایگاه هوایی کی وان (K1) در شمال غرب شهر مورد مناقشه کرکوک در شمال عراق، پایگاه نظامی القائم در شمال غرب استان مرزی الانبار، پایگاه هوایی القیاره در جنوب شرق استان نینوا و محل استقرار خود در اردوگاه نظامی واقع در فرماندهی عملیات این استان مرزی را به نیروهای عراقی تحویل داد، آن هم بدون شلیک حتی یک فشنگ.
◄ چرا ایران پیشنهاد کمک آمریکا را نپذیرفت؟/ پیشنهاد کمک ایالات متحده به ایران که «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا از آن صحبت می‌کند، بسیار توهین‌آمیز است؛ چراکه این کمک‌ها از 100 میلیون دلار بیشتر نیست و البته همین میزان هم شامل کمک به چندین کشور است که ایران یکی از آنهاست؛ یعنی درنهایت این کمک واشنگتن از چند میلیون دلار فراتر نمی‌رود و در قالب تجهیزات دست دوم و بی‌فایده آمریکایی ارائه خواهد شد.
◄ بخش اقتصادی مجلس یازدهم فعال شد/ «محسن پیرهادی» منتخب مردم تهران در مجلس یازدهم با بیان اینکه کارگروه اقتصادی در مجمع نمایندگان استان تهران در مجلس یازدهم را تشکیل داده‌ایم، اضافه کرد: «منتخبانی که در حوزه اقتصادی صاحب‌نظر هستند، در این کارگروه عضو هستند و در این کارگروه از نظرات تشکل‌های سیاسی و یافته‌های مرکز پژوهش‌های مجلس نیز استفاده می‌شود.»
صبح صادق تا شکست کرونا روزانه منتشر می‌شود
هفته‌نامه صبح صادق از فردا دوشنبه به صورت الکترونیکی و هر روز صبح در سایت صبح صادق ssweekly.ir و سایت basirat.ir و کانال‌های صبح صادق و بصیرت در سروش، ایتا و تلگرام، سایت پاسدار و اتوماسیون اداری در دسترس مخاطبان خواهد بود.