▼حرف روز
سهامداران در بند!
«سهام عدالت» بعد از گذشت حدود 14 سال، هنوز ابهامات زیادی دارد. سهامی که در سال ۸۵ برای کمک به اقشار ضعیف ایجاد شده بود نهایتاً پس از کش‌وقوس‌های فراوان، با پیشنهاد ریاست‌جمهوری و ابلاغ رهبر معظم انقلاب آزاد شد؛ به نظر می‌رسید با این تصمیم، انتظارها برای ایجاد درآمدی پایدار برای افرادی که دارای سهام عدالت هستند، به پایان رسیده باشد، اما برخی بی‌تدبیری‌ها در کنار سودجویی برخی کارگزاری‌ها و بانک‌ها در فروش این سهام، لطمه بزرگی به سهامداران و بازار سرمایه زد. دراین‌بین دو اقدام اساسی باعث شد تا حدی بازار سرمایه به آرامش برسد.
نکات تحلیلی:1- عرضه بلوکی سهام عدالت بعد از آزادسازی 60 درصدی و امکان فروش آن توسط بانک‌ها و کارگزاری‌ها باعث شد بازار با واکنش منفی نسبت به این عرضه‌ها، روند اصلاح و ریزش به خود بگیر. یکی از اصلی‌ترین دلایلی که در ریزش اخیر بازار که شاخص از دو میلیون و صد هزار واحد به حدود یک‌میلیون و دویست هزار واحد رسید، عرضه‌های آبشاری شرکت‌های حقوقی بوده است. این عرضه‌ها با ایجاد ترس در سهامداران خرد، آن‌ها را نیز به سمت صف‌های فروش سوق داد. سازمان بورس با علم به اینکه عرضه سهام عدالت یکی از دلایل اصلی ریزش بورس در ماه‌های گذشته است، هیچ اقدامی دراین‌باره انجام نداده و پس از گذشت دقیقاً سه ماه از اصلاح، فروش سهام عدالت را ممنوع کرده است. علاوه بر تصمیم دیرهنگام ممنوعیت فروش سهام عدالت، ممنوع شدن عرضه بلوکی سهام توسط شرکت‌های حقوقی و معرفی شرکت‌های متخلف که توسط مجلس و قوه قضائیه در حال پیگیری است، توانست چند روز آرام را در بورس ایجاد کند. 2- یکی از مهم‌ترین ابهاماتی که در حال حاضر حول سهام عدالت وجود دارد، مسئله افزایش سرمایه شرکت‌های حاضر در پرتفوی سهام عدالت است؛ زمانی که افزایش سرمایه به روش تجدید ارزیابی رخ می‌دهد، به سهامداران متناسب با درصد افزایش سرمایه، سهام جایزه تعلق می‌گیرد که متأسفانه این مسئله در سهام عدالت وجود ندارد، یا اگر افزایش سرمایه از طریق آورده نقدی نیز باشد، سهام حق تقدم نیز به این سهامداران تعلق نمی‌گیرد.
نکته راهبردی: در چنین وضعیت پیچیده و سردرگم راهکارهایی همچون اضافه کردن سهام عدالت به پرتفوی، بسترسازی برای امکان خریدوفروش سهام عدالت توسط سهامداران و پاسخگو کردن سازمان بورس و یا وزارت اقتصاد، روش‌هایی است که برای رسیدگی به وضعیت سهام عدالت باید در دستور کار قرار گیرد. تداوم این روند به‌گونه‌ای است که می‌توان گفت سهامداران عدالت در بند هستند و نمی‌توانند از این دارایی خود که سال‌های زیادی آن را نگه داشته‌اند، سود کسب کنند. (نویسنده: علی قاسمی)
▼گزارش روز
کشتار با شلیک اخبار جعلی!
25 آبان 1398 یادآور خاطرات تلخی برای مردم ما بود. اعتراضی که با حضور اشرار و اراذل به آشوب کشیده شد و جان چندین نفر از مردم عزیزمان را گرفت. یک سال پیش هنگامی‌که مردم در خیابان‌ها خواسته‌شان را مطرح می‌کردند و رسانه‌ها در پی ضبط تصاویر این تجمعات بودند، افرادی در تصاویر مشاهده می‌شدند که از لابه‌لای درخت‌ها و پشت موانعی مخفی شده و به سمت مردم شلیک می‌کردند.
گزاره خبری: سازمان عفو بین‌الملل وب‌سایتی با بارگذاری 100 فیلم که در آن ادعا می‌شود تیراندازی نیروهای نظامی و انتظامی به مردم تأیید شده است، راه‌اندازی کرده است؛ رسانه‌های خبری معاند و برخی رسانه‌های غیر مطرح جهانی نیز این خبر را پوشش دادند و ساعت‌ها با کارشناسان متعدد در مورد این سایت و فیلم‌های آن گفتگو کردند. چند ساعت پس از انتشار این خبر، سازمان عفو بین‌الملل به اعدام نیروهای کمکی داعش در عراق اعتراض کرد.
گزاره تحلیلی: نکات قابل‌تأملی در رصد فعالیت‌های سازمان به‌اصطلاح عفو بین‌الملل و اقدامات آن وجود دارد: 1- سازمان عفو بین‌الملل وابستگی و سوگیری مشخصی از سردمداران کاخ سفید دارد و همین نکته بر طنز گزارش‌های یک‌جانبه آن می‌افزاید. 2- این سازمان در ادعای جدید خود بسیاری از فیلم‌ها را با توضیح «صدای شلیک می‌آید»، «فیلم‌بردار گفت شلیک کردند»، «ظاهراً گاز اشک‌آور پرتاب شده» و ... نمایش داده و در معدود فیلم‌هایش تصاویری نامشخص و نامفهوم از شلیک وجود دارد؛ حال آنکه همان سال قبل اهل رسانه چندین فیلم را بررسی کردند که اتفاقاً ماجرا را برعکس نشان می‌داد؛ فیلم‌هایی که رسانه‌های معاند تقطیع کرده بودند، اما بازهم مشخص بود این نیروهای انتظامی نبودند که شلیک می‌کردند... (نویسنده: سید حسین خاتمی)
▼ خبر ویژه
اعتراف رسانه اصلاح‌طلب به غیرقابل اعتماد بودن اروپا
روزنامه آرمان در مطلبی نوشت: «رئيس‌جمهور فرانسه در آخرين اظهارات خود پس از روي کار آمدن جو بايدن عنوان کرده است که رويکرد دولت ترامپ بر سياست‌‌هاي اروپا پس از خارج شدن آمريکا از برجام و اعمال تحريم‌هاي سخت عليه ايران، عرصه را بر آن‌ها تنگ کرده است... زماني که رئيس‌جمهوري فرانسه اين حرف‌ها را مي‌زند، سخنان ترامپ در ذهن تداعي مي‌شود؛ اينکه عنوان می‌کند شرکت‌هاي اروپايي در مبادله با ايران به علت تحريم‌هاي ثانويه هراس داشته‌اند؛ این در حالی است که ترس را نمي‌توان بر آن اطلاق کرد، بلکه آن‌ها به فکر منافع خود بوده‌اند و با ايران تجارت نکرده‌اند. منافع آن‌ها اقتضا مي‌کرده است مناسبات خود را با ايران قطع کنند». این روزنامه زنجیره‌ای در ادامه نوشت: «مکرون به اين موضوع توجه ندارد که اگر آن‌ها اراده‌اي براي سياست مستقل يا ارتباط با ايران داشتند، مي‌توانستند از طريق اينستکس با ايران ارتباط برقرار کنند. اگر آن‌ها اختيار شرکت‌ها را نداشتند، حداقل بايد اينستکس را فعال مي‌کردند». برخی دولتمردان و فعالین مدعی اصلاحات در سال‌های اخیر بارها ادعا کردند که برجام میان آمریکا و اروپا شکاف عمیقی ایجاد کرد و اروپایی‌ها همواره در کنار ایران بوده‌اند. این ادعا در حالی است که تروئیکای اروپا در اقدامات ضدایرانی همواره با آمریکا- هم دولت ترامپ و هم دولت اوباما- هم‌صدا و همراه بوده‌اند. تنها در یک نمونه، همین چند ماه پیش به پیشنهاد و با لابی‌گری تروئیکای اروپا، در شورای حکام آژانس علیه ایران قطعنامه صادر شد. همان‌طور که این روزنامه اصلاح‌طلب اعتراف می‌کند، بی‌عملی اروپا در برجام از ترس ترامپ نبود، بلکه کاملاً عامدانه و منفعت‌طلبانه بود.
▼ اخبار
تأکید بر فکر خام بعد از گذشت 7 سال!
دکتر «محمدباقر نوبخت» رئیس برنامه‌وبودجه طی نامه‌ای به دکتر قالیباف، رئیس مجلس نوشت: «امروز مردم ایران به‌جای اعانه و یارانه، از مدیران خود رفع تحریم و برداشتن زانوی زور از گلوی اقتصاد ایران را با حفظ عزت ملی طلب می‌کنند». گفتنی است همین تفکر از ابتدای دولت تدبیر و امید مطرح بود که علاج مشکلات کشور را در برداشتن تحریم‌ها عنوان می‌کرد و راهکار برداشتن این مانع را مذاکره با کدخدا توصیف می‌کرد. به نظر می‌رسد بعد از گذشت هفت سال از این فکر خام! هنوز برخی مسئولین دولتی امید واهی به برداشته شدن تحریم‌ها توسط دشمن دارند تا بتوانند امورات مملکت را سامان دهند. اگر با این عقیده مجلس بخواهد مشکلات کشور را حل کند، باید همچنان دست روی دست بگذارد تا تحریم‌ها برداشته شود! رئیس برنامه‌وبودجه دولت ایران باید به مجلس و هر ارگان دیگری که می‌خواهد گره‌ای از معیشت مردم بگشاید، کمک کند، نه اینکه به یاری کمپین فشار حداکثری دولت آمریکا و جنگ خزانه‌داری این کشور علیه ملت ایران بیاید و تحریم‌ها بر ملت ایران را که تنها علت و عامل بخشی از مشکلات اقتصادی کشور است، این‌گونه صددرصدی و کارآمد جلوه دهد تا دشمن را در ادامه سیاست تحریمی مسمم کند!
ترس از جنگ؛ آخرین سوغات ترامپ برای ایرانیان
روزنامه نیویورک‌تایمز نوشت: «ترامپ به دنبال حمله نظامی به ایران بود، اما مشاورانش مانع شدند. پس از آنکه دولت امریکا از طریق بازرسان آژانس مطلع شد که ذخایر اورانیوم غنی شده ایران 12 برابر شده، رئیس‌جمهور ترامپ در جلسه‌ای با مشاوران و مقامات ارشد دولت، خواهان حمله نظامی به تأسیسات هسته‌ای ایران شد، اما آن‌ها او را منصرف کردند. مایک پنس معاون رئیس‌جمهور، مایک پمپئو وزیر خارجه، کریستوفر میلر سرپرست وزارت دفاع و ژنرال مارک میلی رئیس ستاد مشترک ارتش به ترامپ هشدار دادند که هرگونه اقدام نظامی علیه ایران، می‌تواند به یک درگیری بسیار گسترده و خطرناک منجر شود». نیویورک‌تایمز با وجود تأکید بر انصراف ترامپ، ادعا کرده است که هرگونه اقدام علیه ایران - چه از طریق موشک و چه از طریق حملات سایبری - تقریباً معطوف به نطنز خواهد بود. البته تهدید به حمله ایران در آخرین ثانیه‌های عمر دولت ترامپ، برای ایران بیشتر حکم طنز را دارد، چراکه اگر آمریکا قصد و جرئت حمله به ایران را داشت، نه در وقت اضافه، بلکه زمانی این تصمیم را عملی می‌کرد که مهم‌ترین پایگاه نظامی‌اش در عراق هدف موشک‌های سپاه قرار گرفت و یا زمانی که هواپیمای پیشرفته جاسوسی‌اش توسط ایران شکار شد و هیمنه نظامی و پیشرفت تسلیحاتی آمریکا را شکست.
تأیید منابع هزینه‌ای «یارانه سوم»
«حمیدرضا حاجی بابایی»، رئیس کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس خبر داد: «دیوان محاسبات درآمدهای پیشنهادی کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس را برای تأمین کالاهای اساسی را کارشناسی و قابل تحقق تشخیص داد و این درآمدهای پیشنهادی را تأیید کرد». پیش از این، این طرح که از آن به «یارانه سوم» یاد می‌شود، به دلیل داشتن بار مالی بر دولت، توسط شورای نگهبان رد شده بود. بر اساس خبرهای منتشر شده، مجلس تلاش دارد با مشخص کردن منابع هزینه‌ای مشخص که گفته می‌شود از محل مالیات بر تراکنش‌های بانکی و عوارض گمرکی است، نظر شورای نگهبان در تأیید این مصوبه مجلس را بگیرد. با تصویب نهایی طرح «یارانه سوم» به هر ایرانی مشمول این طرح ماهیانه 120 هزار تومان اعتبار خرید کالای اساسی تخصیص می‌یابد.
آمریکا فقط به این شرط عراق را ترک می‌کند!
«دانایی فر»، سفیر سابق ایران در بغداد گفت: «آمریکایی‌ها به اختیار خودشان خروج نظامیان آمریکایی را از عراق انجام نخواهند داد، مگر مثل سال ۲۰۱۱ شرایط به آنان تحمیل شود تا مجبور شوند عراق را ترک کنند. این موضوعی نیست که مربوط به ترامپ یا بایدن باشد. آمریکایی‌ها باید از عراق بیرون بروند و این زمینه وجود دارد که از لحاظ اجرایی فشارها به آمریکایی‌ها افزایش پیدا کند و آنان مجبور شوند منطقه را ترک کنند. به نظر می‌رسد برگزاری انتخابات عراق در خردادماه آینده ۲-۳ ماه به تأخیر بیافتد و در صورت برگزاری انتخابات احتمالاً شاهد یک تغییرات ۳۰ درصدی در ترکیب و آرایش سیاسی پارلمانی خواهیم بود».
▼ اخبار کوتاه
◄ سیستم غیرقابل اعتماد «رأی‌گیری» در آمریکا/ مالک یک شرکت امنیتی درباره سیستم غیرقابل اعتماد رأی‌گیری در آمریکا نوشت: «نرم‌افزار شرکت‌هایی که «رأی‌گیری» را انجام داده‌اند، فاقد «استانداردهای امنیتی» و «استاندارد ملی» است، به‌گونه‌ای که هرکسی که کمترین دانشی درباره هک داشته باشد، می‌تواند وارد سرورهای آن شده و اطلاعات جمع‌آوری شده درباره انتخابات را به آسانی تغییر دهد». بااین‌حال، به گزارش «نیویورک‌تایمز»، سیستم انتخاباتی آمریکا حاضر به پذیرش احتمال تقلب نیست و «59 کارشناس ارشد امنیت انتخابات ادعاهای رئیس‌جمهور آمریکا درباره تقلب گسترده در انتخابات 2020 این کشور را غیر مستند و از نظر فنی ناسازگار خواندند».
◄ عربستان به دنبال اتمی شدن/ «عادل الجبیر»، وزیر خارجه سابق در مصاحبه با خبرگزاری آلمان گفت:«در صورتی که نتوان ایران را از ساخت تسلیحات اتمی منع کرد، ریاض حق مسلح‌شدن به تسلیحات اتمی را برای خود محفوظ می‌دارد». روزنامه آمریکایی وال‌استریت ژورنال، پیشتر، به نقل از مقامی غربی فاش کرده بود که ریاض اقدام به ساخت تأسیساتی برای تولید کیک زرد اورانیوم کرده است. این روزنامه نوشته بود این تأسیسات در منطقه دورافتاده «العلا» در شمال غرب عربستان سعودی واقع شده است.
◄ رواج «سیگنال‌فروشی شبکه‌ای» در کشور!/ در حالی سهامداران بورس در تله سیگنال فروشان گرفتار شدند که فعالان بازار سرمایه از شبکه‌ای شدن سیگنال فروشی در کشور، درآمد میلیاردی سیگنال فروشان در کسری از ثانیه و نقش سؤال‌برانگیز سازمان بورس و برخی کارگزاری‌ها و حقوقی‌ها در این شبکه خبر می‌دهند.
◄ خبری دردناک؛ نابودی نسل کاملی از کودکان یمنی!/ سازمان خیریه «نجات کودکان» با اشاره به کشته و زخمی شدن فزاینده کودکان یمنی در نتیجه جنگ ائتلاف متجاوز سعودی، درباره نابود شدن نسل کاملی از کودکان در این کشور هشدار داد.
◄ احکام سیاسی (سؤال 82): گاهی از بعضی از مسئولین، مسئله‌ای به عنوان «ولایت اداری» شنیده می‌شود که به معنای لزوم اطاعت از دستورات مقام بالاتر بدون حق اعتراض است. نظر جنابعالی دراین‌باره چیست؟ و وظیفه شرعی ما کدام است؟ آیا منصوبین رهبری در مراکز اداری مانند خود ایشان دارای ولایت هستند؟ پاسخ: مخالفت با او در امر ادارى که بر اساس ضوابط و مقررات قانونى ادارى صادر شده باشد، جایز نیست. ولى در مفاهیم اسلامى چیزى به عنوان ولایت ادارى وجود ندارد. (اجوبه، س 68)؛ در مورد منصوبین رهبری، اگر دستورات خود را بر اساس قلمرو صلاحيت و اختياراتى که از طرف ولی‌فقیه به او واگذار شده است، صادر کرده باشند، مخالفت با آن‌ها جايز نيست. (همان، س 69)