صفحه نخست

بین الملل

سیاسی

چند رسانه ای

اقتصادی

فرهنگی

حماسه و جهاد

دیدگاه

آذربایجان غربی

آذربایجان شرقی

اردبیل

اصفهان

البرز

ایلام

بوشهر

تهران بزرگ

چهارمحال و بختیاری

خراسان جنوبی

خراسان رضوی

خراسان شمالی

خوزستان

کهگیلویه و بویراحمد

زنجان

سمنان

سیستان و بلوچستان

فارس

قزوین

قم

کردستان

کرمان

کرمانشاه

گلستان

گیلان

لرستان

مازندران

مرکزی

هرمزگان

همدان

یزد

صبح صادق

محرومیت زدایی

صفحات داخلی

صفحه نخست >>  عمومی >> آخرین اخبار
تاریخ انتشار : ۲۲ فروردين ۱۴۰۰ - ۰۸:۳۹  ، 
شناسه خبر : ۳۲۹۴۵۶
پایگاه بصیرت / کتابچه انتخابات ریاست‌جمهوری 1400
انتخابات که متأثر از تصمیم و رفتار انسانی است، همچون سایر عرصه­ های اقدام و عمل انسانی در معرض
آسیب­ های مختلفی قرار می‌گیرد. اما ازآنجاکه آثار این آسیب­ها در سرنوشت کشور اثرگذار است و بر رویکردها، کارکرد‌ها و عملکرد‌های نهاد‌ها و مجموعه ­های منتخب تأثیر می­گذارد، توجه به آن برای اجتناب یا اصلاح اهمیت بسیار بالایی دارد. در این زمینه موارد متعددی قابل احصاء و بررسی هستند، اما در این مجال تنها به برخی آسیب­ها در فرایند انتخاب و رأی­دهی اشاره می‌شود که البته بیشترین تأثیر منفی را بر عملکرد رئیس­ جمهور منتخب و دولت دارد:

۱- رأی بر اساس رویکرد انفعالی

شرکت در انتخابات و رأی دادن همچون سایر اقدامات که مستلزم انگیزه، شناخت و تحرک برای اثربخش بودن نتیجه است، نیازمند توجه، صرف وقت و انرژی و کسب آگاهی برای شور بخشیدن به اصل مشارکت و رأیی آگاهانه و هوشمندانه برای انتخاب رئیس­جمهوری کارآمد و انقلابی است؛ رئیس­جمهور و دولتی که بتوانند در عین حفظ آرمان­ها و ارزش­های دینی و ملی، پاسخگوی مشکلات و نیاز‌های اساسی کشور و مردم نیز باشند. بااین‌وجود، برخی افراد با رویکردی منفعلانه در انتخابات ظاهر می­شوند که:

۱-۱- نسبت به شناخت جریانات سیاسی و نامزد‌های انتخاباتی بی‌تفاوت‌اند

۲-۱- هیچ تلاشی برای ترغیب اطرافیان و دوستان برای شرکت در انتخابات به خرج نمی­دهند

۳-۱- در پاسخگویی به سئوال و نیاز اطرافیان به شناخت نامزد‌ها و آگاهی از ملاک­ها و شاخص­ها ناتوان‌اند

۴-۱- در انتخاب نامزد‌ها تابع فضا و جو غالب بوده و با دنباله­روی از دیگران رأی می­دهند

۵-۱- نسبت به نتیجه و تأثیر رأی توجهی نداشته و خروجی انتخابات برایشان یکسان است

حال آن­که در مقابل این رویکرد، برخی عناصر فعال حزبی و خطرناک­تر از آنان، عناصر مسئله­دار و مخالف نظام که به دنبال نفوذ در دولت و استفاده از جایگاه قوه مجریه برای اهداف سیاسی خاص هستند، فضا را به دست گرفته و با استفاده از رویکرد انفعالی برخی عناصر مدعی تدین و تقدس، اهداف خود را محقق  می­سازند.

۲- رأی بر اساس رویکرد احساسی

درحالی‌که انتخابات محل رفتاری سنجیده و عقلانی است که امکان انتخاب گزینه­ای شایسته­ تر از میان نامزد‌ها و درعین‌حال با توجه به واقعیت­های موجود را فراهم می­سازد، اما برخی افراد و گروه­ها رویکردی احساسی به آن داشته و هزینه­های بیهوده­ای را بر کشور تحمیل می­نمایند. حتی بسیاری افراد تحت تأثیر تبلیغات منفی و نامناسب، نه به‌منظور انتخاب یک نامزد برای منصب مهم ریاست جمهوری، بلکه برای جلوگیری از انتخاب نامزدی دیگر (و طبیعتاً بدون توجه به تبعات انتخاب خود)، در انتخابات شرکت کرده و کاملاً تحت تأثیر احساسات و القائات منفی در فضای رسانه­ای، در انتخابات شرکت می‌کنند. ویژگی­های رویکرد احساسی عبارت‌اند از:

۱-۲- اصلی و فرعی نکردن مسائل سیاسی- انتخاباتی

۲-۲- اتخاذ معیار‌های حداکثری و طرد نامزد‌ها با تلقی هرگونه ضعف احتمالی

۳-۲- عدم توجه به منطق رأی و رأی­آوری در انتخابات (ضرورت رسیدن به وحدت جبه ه­ای و کسب اکثریت رأی)

۴-۲- تأثیرپذیری از علائق نسبت به شخصیت­های سیاسی خاص و مبنا قرار دادن عواطف در میدان سیاست

۵-۲- عدم توجه به پیامد‌های عبور از منطق رأی و رأی آوری با تلقی ادای تکلیف و تکلیف­ گرایی

۶-۲- تأثیرپذیری از فضای منفی تبلیغاتی دشمنان و معاندان و همچنین تبلیغات برخی نامزد‌ها (که به‌جای تبلیغ خود و برنامه‌هایشان، به تخریب دیگر نامزد‌های رقیب مبادرت می‌کنند)

موارد فوق موجب می‌شود صرفاً احساسات فرد (با توجیه انقلابی و تکلیف­گرایانه) بر او غلبه کرده و درنتیجه دست به انتخاب­هایی می­زند که معمولاً ندامت و پشیمانی را هم به دنبال دارد.

تغییر قانون انتخابات و افزایش سن رأی­دهندگان از ۱۵ به ۱۸ سال در راستای مدیریت این رویکرد به‌حساب می­آید. اما متأسفانه ضعف بصیرت نافذ، نگاه­های قشری و حاکمیت عواطف و علقه­های سیاسی موجب می‌شود این رویکرد در انتخابات تأثیرات منفی گذاشته و گاه بازیگران حرفه­ای با ایجاد دوگانه­های کاذب از آن برای اهداف انتخاباتی سوءاستفاده کنند. دوقطبی­های سیاسی در آستانه انتخابات برای مصادره این رویکرد می­باشد که نمونه آن دوقطبی­های "جنگ - صلح"،   "محدودیت - آزادی"  و "تحریم - رفاه" است.

۳- رأی بر اساس رویکرد نگاه صرف به منافع مادی

درحالی‌که با انتخاب آگاهانه و هوشمندانه در انتخابات، ارتقاء امنیت و منافع ملی را می­توان تأمین کرد، اما گاهی توجه صرف به منافع حقیر مادی موجب می‌شود تا این فرصت طلایی از بین رفته و میدان برای فرصت­طلبان و سودجویان فراهم آید. این رویکرد آسیبی، هم از سوی نامزد‌ها و هم رأی­دهندگان قابل‌تصور است. این رویکرد آسیبی موجب شده:

۱-۳- برخی از مجموعه ­ها، گروه­ها و افراد فرصت­طلب برای تأمین منافع مادی پشت سر برخی از نامزد‌ها قرارگرفته و با صرف هزینه­ های سنگین، از آنان در رقابت­های انتخاباتی حمایت کنند.

۲-۳- برخی از رأی­ دهندگان تحت تأثیر تبلیغات انتخاباتی و تصور دستیابی به منافع مادی، با فراموشی ارزش­ها و آرمان‌های انقلابی، دینی و ملی، به نامزد‌هایی رأی دهند که فاقد شایستگی و صلاحیت لازم هستند.

۳-۳- فاجعه‌آمیزترین شکل این آسیب، خریدوفروش رأی به‌حساب می­آید که درواقع نوعی خیانت به این حق و تکلیف سیاسی انقلابی و واگذاری میدان به فرصت­طلبان و خبیثان در عرصه رقابت­های انتخاباتی است.

۴-۳- یکی از پیامد‌های نگاه صرفاً مادی به انتخابات، کاهش انگیزه مشارکت به دلیل عدم موفقیت یا سوءمدیریت دولت‌ها و تأثیرات آن بر وضعیت اقتصادی است.

 نتیجه آرائی که تنها بر اساس محاسبات و منافع مادی و نگاه صرف به آن به صندوق­ها ریخته می‌شود، درست در نقطه مقابل نگرش به انتخابات به‌عنوان عاملی برای ارتقاء امنیت ملی و کارآمدی نظام و اعتلاء و پیشرفت کشور است. چنین رئیس­جمهوری به دلیل وام­دار بودن نسبت به افراد و گروه­های پیش­گفته، مستقیم یا غیرمستقیم مجبور به برآورده ساختن خواسته­ های آنان بوده و بسیاری از امور مهم نظیر انتصابات یا سیاست­گذاری­ها تحت­ تأثیر قرار خواهد گرفت.
نام:
ایمیل:
نظر: