ذوب در امام (ره)

بررسی عمیق و دقیق در احوال شخصی «شهید صدر» و البته به نقل از افراد مؤثری که در زمانه وی زیستند و از نزدیک شاهد روحیه‌ها و رفتار‌ها از وی بودند، از این واقعیت پرده برمی‌دارد که شهید صدر برای اسلام و انقلاب اسلامی از خود عبور کرده بود و این اوج جامعه‌پذیری و تربیت شدن در مکتب دین است.

 بزرگی با نقل خاطره‌ای درباره ازخودگذشتگی شهید صدر در امر مرجعیت -که قلّه اهتمام و تلاش یک طالب علوم دینی در حوزه‌های علمیه پس از سپری کردن عمر است ـ بیان می‌کند: «موقعی که ایشان کتاب «الفتاوی الواضحه» را به‌عنوان رساله عملیه منتشر کرد، به شاگردان اصلی‌شان که مروج مرجعیت ایشان بودند، می‌گوید به‌شرطی من این مرجعیت را قبول می‌کنم که اگر در میانه کار کسی پیدا شد که از من برای پیروزی اسلام اولی‌تر باشد، همه ما باید او را تبلیغ کنیم. بعد سرش را پایین برد و با تأمل بالا آورد و فرمود مانند مرجعیت آیت‌الله خمینی که اگر اسلام با مرجعیت ایشان پیروز شد، همه ما باید سرباز امام شویم.»

پس از انقلاب نیز جمله معروفی از شهید صدر بیان شده است که می‌گوید: «ذوبوا فی‌الأمام‌الخمینی، کما ذاب هو فی‌الأسلام»؛ ذوب شوید در امام خمینی (ره)، همان‌گونه که امام (ره) در اهداف اسلام ذوب شد. (۱)

ایشان بلافاصله بعد از پیروزی انقلاب، نامه‌های بسیاری در پشتیبانی از انقلاب، خطاب به ملت ایران داد. پس از اینکه ایشان تصمیم گرفت در عراق تا پای شهادت بماند، دستور داد که «آیت‌الله سیدمحمود شاهرودی» که از شاگردان برجسته‌اش بود، از عراق مهاجرت کند و به ایران بیاید. به ایشان هم نامه‌ای خطاب به امام خمینی (ره) فرستاد و ایشان را رابط خود و نهضت امام خمینی (ره) قرار داد تا آیت‌الله شاهرودی ادامه‌دهنده مکتب فکری شهید صدر باشد. حقیقتاً هم آیت‌الله شاهرودی در کنار امام (ره) و رهبر معظم انقلاب و در تعمیق اندیشه‌های فقهی حکومتی شهید صدر سنگ تمام گذاشت. البته جامعیت شخصیت شهید صدر در کنار توانمندی و سعه علمی سبب شد که ایشان به یکی یا دو تا از شاخه‌های علمی و دینی بسنده نکند. تأملات عمیقی در اقتصاد دارد که همچنان می‌توان گفت از آثار انگشت‌شمار علمی با رویکرد اسلامی است.  اندیشه اقتصاد اسلامی که شهید صدر در کتاب «اقتصادنا»‌ی خود آورده است، بر پایه چرخه تولید، بازتولید، توزیع، بازتوزیع و با محوریت بهره‌مندی از منابع اولیه ثروت و اقتصاد مردمی است. امروز رد این اقتصاد را در اندیشه رهبر انقلاب موسوم به «اقتصاد مقاومتی» می‌توان دید.

شهید صدر به‌خوبی از عهده تبیین مکتب اقتصادی اسلام برآمده است. اصول ۴۳، ۴۴، ۴۵ قانون اساسی و آن شاخصه‌های اقتصاد اسلامی به‌ویژه سیاست‌های اصل ۴۴ که به‌وسیله رهبری ابلاغ شد، کاملاً با اندیشه‌های اقتصادی شهید صدر انطباق دارند و مبتنی بر مطالب اقتصادی شهید صدر می‌توان رونق و جهشی به امر مهم تولید داد.

منابع:
۱ ـ حجت‌الاسلام و المسلمین عباس کعبی، عضو مجلس خبرگان رهبری در گفتگو با پایگاه حفظ و نشر آثار آیت‌العظمی خامنه‎ای.