نازایى ملکه

«محمدرضا پهلوى» به شکل رسمى سه بار ازدواج کرد. اولین بار با «فوزیه» خواهر «ملک فاروق» پادشاه مصر ازدواج کرد که حاصل ازدواج آنها دخترى به نام «شهناز» بود. دومین ازدواج شاه با «ثریا اسفندیارى» بود؛ اما انتظار تولد ولی‎عهد عملى نشد و در سال ۱۳۳۷ به دلیل نازایى ثریا، دومین ازدواج به طلاق انجامید.

سومین ازدواج محمدرضا پهلوى در سال ۱۳۳۸ انجام گرفت. دربار پهلوى و خود محمدرضا حدود دو دهه منتظر تولد ولی‎عهدى بودند که جانشین پادشاهى پهلوى شود. بنابراین، این ازدواج براى دربار مهم تلقى شد؛ زیرا شاه حدوداً چهل ساله بود؛ ولى ولی‎عهدى نداشت. از سوی دیگر، براى فرح نیز این ازدواج بااهمیت بود؛ زیرا براى او مسجل شده بود که درباریان و شخص محمدرضا انتظار به دنیا آوردن ولی‎عهد را از او داشتند و با این ذهنیت این ازدواج براى فرح نیز حساس شده بود و با خود فکر مى‏کرد اگر فرزندى که به دنیا مى‏آورد، مانند اولین فرزند محمدرضا دختر باشد، چه جوابى به درخواست‏هاى دربار و محمدرضا باید بدهد یا اگر همچون ازدواج دوم محمدرضا، او نیز نازا باشد چه کار باید بکند! مجموعه این مسائل موجب نگرانى محمدرضا، دربار و فرح شد. نویسنده مجموعه کتاب «زنان دربار به روایت اسناد ساواک» در جلد پنجم این اثر که به معرفی «فرح پهلوی» اختصاص دارد، می‌نویسد:

«آشنایى محمدرضا با فرح دیبا و ارتباطات آنان از تابستان ۱۳۳۸ شروع و ازدواج آن دو در اواخر آبان صورت گرفت و خبر حاملگى که در اواخر اسفند ماه ۱۳۳۸ اعلام شد بسیار حساس بود. در این مدت اقدامات گوناگونى براى حاملگى فرح انجام گرفت و از جمله این اقدامات دعوت از پزشکان خارجى بود. در این بین، نقش پزشکان و متخصصان رژیم صهیونیستى براى بچه‏دار شدن فرح مؤثر بود؛ زیرا در آن دوران پزشکان صهیونیستی براى درمان پادشاهان وابسته و زنان‎شان از آن جمله فرح اهمیت ویژه‏اى داشتند. این اهمیت از آن نظر بود که دربار ایران نمى‏توانست مشکل نازایى ملکه و زن شاه را رسماً اعلام کند یا به صورت علنى موضوع درمان را دنبال کند.»