تصمیم بی‌مقدمه شاه

حکومت پهلوی به افراد و دست‌نشاندگانی آلوده بود که هر یک به فساد‌های گوناکونی متهم بودند و از این انحرافات حتی شاه پهلوی هم در امان نبود. شاه که خود نیز فردی مستبد و آلوده بود، گاه به جنگ آنان می‌رفت و داستانی خلق می‌شد. از جمله این چهره‌های شناخته شده پهلوی اول «تیمورتاش» بود که سرنوشت مبارکی نیافت و به طور ناگهانی عزل شد. «چارلز کامرهارت» وزیر مختار آمریکا در ایران در یکی از گزارش‌هایش دلایل برکناری ناگهانی تیمورتاش، وزیر دربار رضاشاه (در ۱۳۱۱ ش/ ۱۹۳۵ میلادی) را که در آن موقع هنوز هیچ حقایقی درباره آن در دست نبود، بررسی کرده است. در کتاب «رضاشاه و بریتانیا» نوشته «محمدقلی مجد» آمده است: «کسی دقیقاً نمی‌داند در چه لحظه‌ای دستور عزل صادر شد. حکایت‌ها متفاوت است. یوجین لاینز، خبرنگار خبرگزاری آمریکایی یونایتدپرس در مسکو، اولین کسی بود که از این اقدام بی‌مقدمه شاه خبردار شد و فهمید که دستور انفصال وزیر در اواخر شب ۲۲ سپتامبر به وزارت دربار ابلاغ شده است. برخی دیگر می‌گویند که دستور عزل در اوایل صبح روز بعد صادر شد. چند ساعت پیش از انتشار این خبر بزرگ، اتومبیل‌های تیمورتاش را بدون پلاک‌های طلایی که مخصوص مقامات دربار شاهنشاهی بود، با پلاک سفیدی که جایگزین آنها کرده بودند، در خیابان‌های تهران گرداندند که نشان می‌داد تصمیم شاه قطعی است. علاوه بر این، کمی بعد از تعویض پلاک‌ها، مأموران مسلح شاه وارد محل سکونت تیمورتاش شدند و بدون آنکه کلید بخواهند، درب گاراژی را که در آن یک اتومبیل بزرگ پیرس‌ـ آرو بود شکستند. می‌گفتند که اتومبیل جزء اموال دولت است و به وزیر دربار تعلق ندارد، و آن را به کاخ شاه بردند. حرف و حدیث‌ها و شایعات متعدد و ضد و نقیضی درباره این تصمیم بی‌مقدمه شاه وجود دارد.» یکی از این شایعات آن بود که تیمورتاش، «دکتر کورت لیندن‌بلات» رئیس بانک ملی ایران و «فوگل» معاون لیندن‌بلات، مبلغ ۳ میلیون تومان (۱ میلیون دلار) اختلاس کرده‌اند. بر اساس یک شایعه دیگر، تیمورتاش قصد داشت سلطنت پهلوی را سرنگون کند. همچنین بین مردم شایع شده بود که تیمورتاش بیش از حد قدرت گرفته و در صورت فوت رضاخان، تهدیدی برای محمدرضا، که وارث تاج و تخت بود، به حساب می‌آمد. عده‌ای نیز می‌گفتند که تیمورتاش در مسئله لغو امتیاز دارسی شاه را به اشتباه انداخته است. به هر حال هر چه بود، تیمورتاش این فرد مورد اعتماد رضاخان به یکباره همه چیزش را باخت و بی‌اعتبار شد.