رفع خستگی روحی و فکری

انسان‌هایی که اهداف مهمی برای زندگی خود ترسیم کرده‌اند، به حال خوب نیاز دارند که دچار خستگی و ناامیدی نشوند. این حال خوب برای مؤمنان متفاوت است با دیگران. حال خوب برای کسی که می‌خواهد در راه خدا و بندگی خدا حرکت کنند، این است که کارهایش مورد رضایت پروردگار عالم باشد. با این حال، گاهی به‌دلیل فشار شیطان و ایادی‌اش خستگی و ناامیدی سراغ آنان می‌آید؛ اما خداوند در قرآن کریم، توصیه‌های فراوانی برای ایجاد آرامش فکری و تقویت روحیه برای انجام امور مهم دارد. این توصیه‌ها از ارتباط انسان با خداوند سرچشمه می‌گیرد و به او کمک می‌کند تا بر تلاطم‌های روحی و حتی جسمی غلبه کند و در مسیر اهداف خود استوار بماند. یکی از مهم‌ترین راه‌های آرامش فکری در قرآن، توکل به خداوند است. خداوند در آیه‌ای می‌فرماید: «وَمَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَی اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ» (طلاق/۳) یعنی هر کس بر خدا توکل کند، او برایش کافی است. این آیه انسان را به اطمینان از اینکه خداوند امور او را سامان می‌دهد و او را تنها نمی‌گذارد، دعوت می‌کند. توکل بر خدا به انسان کمک می‌کند تا نگرانی‌های خود را کنار بگذارد و با آرامش بیشتری به‌سوی اهدافش حرکت کند. یکی دیگر از توصیه‌های قرآن برای ایجاد آرامش فکری، یاد خداوند است. خداوند می‌فرماید: «أَلَا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» (رعد/۲۸)؛ یعنی آگاه باشید که با یاد خدا دل‌ها آرامش می‌یابد. ذکر و یاد خداوند، انسان را از نگرانی‌های دنیوی دور کرده و به او احساس امنیت و آرامش می‌بخشد. یاد خداوند می‌تواند به شکل‌های گوناگون، مانند دعا، تسبیح، نماز و تأمل در نعمت‌های الهی باشد. این ارتباط معنوی موجب کاهش اضطراب‌ها و افزایش قدرت تحمل در برابر مشکلات می‌شود. نماز نیز یکی از عبادات مهمی است که در قرآن به‌عنوان منبع آرامش معرفی شده است. خداوند می‌فرماید: «وَاسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ وَإِنَّهَا لَکَبِیرَةٌ إِلَّا عَلَی الْخَاشِعِینَ» (بقره/۴۵) یعنی از صبر و نماز یاری بجویید و این کار دشوار است مگر برای خاشعان. نماز به انسان کمک می‌کند تا روحش در لحظات سخت زندگی به‌خداوند متصل شود و از او نیرو بگیرد. این ارتباط معنوی، علاوه بر آرامش فکری، قدرت روحی او را نیز افزایش می‌دهد. 

یکی دیگر از توصیه‌های قرآن، اعتماد به رحمت و کمک خداوند است. در قرآن آمده است: «فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْرًا» (شرح/۶)؛ یعنی بی‌گمان با هر سختی آسانی است. این آیه به انسان امید می‌دهد که پس از هر دشواری، آسانی و گشایش خواهد آمد. این امیدواری، به او قدرت می‌دهد تا با شجاعت بیشتری با مشکلات روبه‌رو شود و به اهداف خود نزدیک‌تر شود. قرآن همچنین به انسان‌ها یادآوری می‌کند که سختی‌ها و چالش‌ها، بخشی از آزمون الهی هستند. خداوند در سوره بقره آیه ۱۵۵ می‌فرماید: «ما شما را با اندکی از ترس، گرسنگی، کاهش اموال، جان‌ها و ثمرات آزمایش می‌کنیم و صابران را بشارت ده»؛ این آیه تأکید می‌کند که مشکلات، فرصتی برای رشد و تقویت روح هستند و کسانی‌که صبر پیشه کنند، پاداش بزرگی خواهند داشت. صبر یکی دیگر از مفاهیمی است که قرآن برای ایجاد آرامش و قدرت روحی به آن تأکید می‌کند. خداوند در سوره زمر آیه ۱۰ می‌فرماید: «إِنَّمَا یُوَفَّی الصَّابِرُونَ أَجْرَهُمْ بِغَیْرِ حِسَابٍ»؛ یعنی صابران پاداش خود را بی‌حساب دریافت می‌کنند. صبر به انسان کمک می‌کند تا در برابر مشکلات مقاوم باشد و با آرامش و تدبیر، به سوی حل آنها حرکت کند.