دیر یا زود باید ارز تک‌نرخی شود

یکی از موضوعاتی که طی روزهای گذشته خبرساز شده و وزیر اقتصاد نیز بر آن تأکید داشته است، افزایش نرخ ارز نیمایی و حرکت دادن قیمت آن به سمت بالاتر، یعنی بازار آزاد است. با این حال، برخی نگران افزایش نرخ تورمی هستند که با افزایش نرخ ارز نیمایی در اقتصاد ایجاد می‌شود.

آنچه در این موضوع اهمیت دارد، تلاش برای تک نرخی شدن ارز و فاصله گرفتن از توزیع رانت در این حوزه است. بی‌شک اقتصاد بیمار ایران باید درمان شود و ضروری است که این درمان با سرعت بیشتری انجام شود. به این دلیل، ادعای افزایش قیمت‌ها به‌واسطه افزایش نرخ ارز مردود است؛ چراکه تک نرخی کردن ارز موجب ایجاد ثبات و عرضه بیشتر ارز از سوی صادر‌کنندگانی می‌شود که تاکنون به‌دلیل خوداظهاری ارز و عرضه ارز با نرخ‌های نیمایی مایل نبودند ارز خود را به سامانه نیما عرضه کنند.

شاید یکی از اصلی‌ترین نگرانی‌هایی که در این حوزه وجود دارد، تجاربی است که در سال‌های گذشته در حوزه افزایش نرخ ارز و در نتیجه افزایش نرخ تورم داشته‌ایم.

بی‌شک، با دست‌فرمان امروز اقتصاد و با مدیریت‌های فعلی و سیاست‌گذاری‌های قدیمی نمی‌توان وضعیت اقتصادی را بهبود بخشید. اقتصاد ایران در حوزه‌های گوناگون باید ترمیم و اصلاح شود، لذا باید به سراغ اصلاحات اساسی به ویژه در زمینه ارز برویم.

به گفته کارشناسان، این امکان وجود دارد که در روزها و هفته‌های اول اصلاحات ارزی، شاهد بالا رفتن نسبی قیمت‌ها باشیم، اما در ادامه اصلاحاتی که به تک‌نرخی شدن یا دو نرخی شدن ارز می‌انجامد، موجب توازن در عرضه و تقاضای ارز و سپس زمینه‌ساز ثبات اقتصادی می‌شود.
دولتمردان و مدیران باید به این موضوع توجه کنند که پیش از اصلاحات اقتصادی و ارزی باید بسته‌های معیشتی حمایت از اقشار ضعیف جامعه را به درستی و با توجه به نسبت قیمت‌ها و رعایت اصول سلامت و تغذیه جامعه تعریف کنند. در صورتی‌ که دولت از اقشار آسیب‌پذیر جامعه با اعمال سیاست‌های اقتصادی حمایت کند، این اطمینان در جامعه به وجود می‌آید که نباید نسبت به اصلاحات اقتصادی نگرانی خاصی داشت.

نمی‌توان روی کاغذ نوشت هوا گرم نیست، در حالی‌ که درون اتاقی بدون تهویه و گرم گرفتار شده باشید، اما برای اثبات اینکه هوای اتاق گرم و آزاردهنده نیست، دمای دماسنج را با دست کاری پایین آورده باشید. دست‌کاری کردن اقتصاد هیچ‌گاه راهکار درستی برای حل مشکلات جامعه نبوده است. دولت به‌سرعت باید از اداره کردن اقتصاد به‌صورت دستوری عبور کند؛ چراکه به‌صورت دستوری نمی‌توان اقتصادی شکوفا داشت یا مانع از آسیب‌رسانی به معیشت مردم، به ویژه دهک‌های با درآمد پایین شد.

بی‌تردید، باید هرچه زودتر به سمت تک نرخی کردن ارز برویم، اما برای حصول اطمینان در جامعه و عدم نگرانی بابت کلید‌زدن اصلاحاتی شبیه افزایش نرخ ارز نیمایی باید تعریف درستی از حمایت از مردم داشته باشیم. در این صورت راه برای سایر اصلاحات اقتصادی، که به رشد و رفاه جامعه می‌انجامد، باز می‌شود.