▼ حرف روز
اکتبر 2020 و غروبی مهم!
بندهای اصلی غروب در برجام، سالهای 2023، 2025 و 2030 هستند؛ اما اکتبر 2020 که غروب تحریم تسلیحاتی ایران است، یک نبرد کلیدی و تعیین‌کننده است که آیا آمریکا میتواند درحالی‌که از برجام خارج شده، تحریم تسلیحاتی را تمدید نماید؟
نکات تحلیلی: 1- ایالات‌متحده در یک اقدام غیرقانونی، پیش‌نویس قطعنامهای را آماده کرده تا بتوانند تحریم تسلیحاتی ایران را تمدید کند. آمریکا در طرح پیشنهادی به دنبال آن است تا با ساختن یک استدلال حقوقی اعلام کند هرگز به‌طور رسمی از برجام خارج نشده و اقداماتش به این منظور بوده که ایران بیشتر به توافق پایبند باشد و رفتارش را اصلاح نماید! اما واقعیت آن است که طبق حقوق بینالملل، آمریکا به‌عنوان کشوری که از برجام خارج شده، هیچگونه حقی برایش به‌عنوان عضو پیشین پیشبینی نشده است.2- تصویب قطعنامه نیازمند جلب نظر 9 عضو شورای امنیت دارد و از طرف دیگر هیچ‌کدام از کشورهای روسیه، انگلیس، فرانسه و چین که اعضای دائم شورای امنیت به شمار می‌روند نیز نباید آن را وتو کنند. در این زمینه اما اختلاف‌نظرهایی بین اعضای شورای امنیت وجود دارد؛ مسکو اعلام کرده که به‌رغم فشارهای آمریکا، تحریم تسلیحاتی ایران در سازمان ملل قابل تمدید نیست. مقامات روسی گفته‌اند که آمریکا پیش از آنکه درباره بندهای قطعنامه 2231 برای توسل به اهداف سیاسی خود صحبت کند، باید به اجرای کامل برجام بازگردد. اتحادیه اروپا مطابق با انتظار، موضع حمایت از آمریکا را در پیش گرفته و اعلام کرده که گرچه آمریکا عضو برجام نیست، اما میتواند خواستار تمدید تحریم تسلیحاتی ایران شود! دولت چین در این زمینه بر لغو تحریمهای تسلیحاتی ایران تأکید دارد.
نکته راهبردی: وضع تحریمها علیه ایران در همه دورههای گذشته، در بخشهای گوناگون و به‌خصوص بخش نظامی تداوم داشته است. جمهوری اسلامی ایران هرگز با تحریمهای ظالمانه در هیچ بخشی موافق نبوده و از آن استقبال نکرده است، اما نکته مهم آن است که اگر بخش دفاعی کشور دچار تنگناهای خارجی نمیشد، هرگز ایران از حیث طراحی و تولید، قدرت اول موشکی و پهپادی منطقه نمیشد و در جمع چند قدرت برتر دنیا در صنایع نظامی جای نمیگرفت. آن چه آمریکا به دنبال آن است نه‌تنها کمترین تأثیری بر واقعیتها و توانمندی‌های تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران ندارد، بلکه خود عاملی برای توسعه صنایع دفاعی کشور به‌حساب میآید. در این زمینه اما به نظر میآید، همه هراس آمریکا به خاطر منع ورود سلاح به ایران نباشد، بلکه عمده سراسیمگی آنها به این خاطر باشد که مبادا ایران به جمع باشگاه صادرکنندگان تسلیحات و تجهیزات نظامی بپیوندد.
▼گزارش روز
اعتراض‌های هدایت‌شده
لبنان بعد از مدت‌ها دوباره دستخوش اعتراض‌هایی از نوع خشونت‌طلبی بود. این اعتراض‌ها که با چاشنی اغتشاش همراه بود، به دلیل مشکلات اقتصادی و کاهش ارزش پول ملی این کشور بر اثر شیوع ویروس کرونا ظهور کرد. بعد از اعلام طرح نجات اقتصادی حسان دیاب و مخالفت برخی احزاب داخلی همچون ۱۴ مارس و همچنین نقش ریاض سلامه رئیس‌کل بانک مرکزی لبنان در نوسانات ارزی و کاهش ارزش پول ملی این کشور در کنار انتقال مقادیر قابل‌توجهی از پول‌های موجود در بانک مرکزی لبنان به خارج از این کشور، مشکلات اقتصادی زیادی با شروع محدودیت‌های اقتصادی به علت کرونا گریبان گیر لبنان شده است و این کشور اکنون در بدترین و بی‌سابقه‌ترین وضعیت اقتصادی طی ۳۰ سال گذشته به سر می‌برد. اعتراض‌ها در سه شهر بیروت، طرابلس و صیدا از شدت بیشتری برخوردار بود و دلیل اصلی ادامه‌دار شدن آن، مداخلات بازیگران خارجی در همراهی و همکاری برخی احزاب سیاسی داخلی لبنان است.
بنابراین باید این‌گونه عنوان کرد که اتفاقات اخیر در لبنان ناشی از مداخلات بازیگران خارجی با کاتالیزوری به نام مشکلات اقتصادی شکل گرفته است. در این میان نقش آمریکا و جریان ۱۴ مارس (وابسته به سعدالحریری) از همه پررنگ‌تر است؛ زیرا این دو جریان از ابتدای تشکیل دولت حسان دیاب به مخالفت با آن پرداختند و کارشکنی‌های اقتصادی آمریکا در این زمینه مزید بر علت شده است.
نکته راهبردی: دو هدف کلی از اغتشاش‌های اخیر بیش از همه، مدنظر آمریکایی‌ها و هم‌پیمانان داخلی آنها است: اول؛ به چالش کشیدن دولت قانونی این کشور و دوم؛ تضعیف و در مرحله بعدی سقوط آن و جایگزینی دولتی وابسته به خود با ناکارآمد جلوه دادن دولت حسان دیاب.
▼ اخبار ویژه
رهبری جواب گزارش‌ها را یک‌ساعته می‌دادند
دکتر نمکی وزیر بهداشت در مورد نقش دستورات مقام معظم رهبری به نکات جالب در این زمینه اشاره کرد و گفت: «من حدود پنج گزارش خدمت رهبر معظّم انقلاب تقدیم کردم که ایشان همه‌ی این پنج گزارش را بلافاصله مطالعه کردند و همان موقع هم جواب دادند. جواب‌های بسیار دلگرم‌کننده‌ای که باعث قوت قلب همکاران ما در سراسر کشور شد. اولاً جالب‌ترین قسمتش این بود که رهبر مملکت بلافاصله گزارش وزیر را به‌عنوان فرمانده عملیات می‌خوانند. ما جایی نمی‌رفتیم و ۲۴ ساعته نشسته بودیم تا این موج سنگین را مدیریت کنیم. با آن خستگی و با آن فشار وقتی من گزارش مکتوبی را تقدیم ایشان می‌کردم، ایشان بلافاصله می‌خواندند و بعد از یک ساعت به بنده پاسخ می‌دادند. این بزرگ‌ترین نکته دلگرم‌کننده بود. ثانیاً ایشان کاملاً فنی و با اصول بسیار منطبق بر پروتکل‌های موردنظر پاسخ می‌دادند. ثالثاً حمایت‌های ایشان از سربازان خودشان به‌عنوان مدافعان سلامت است و از همه مهم‌تر اینکه ایشان وقتی احساس کردند که بنده شاید در این عرصه احساس تنهایی کنم، آن دستور ناب را به نیروهای مسلح دادند تا پشتیبان این قضیه قرار بگیرند و با تشکیل قرارگاه کنار ما قرار گرفتند و این تنهایی را از درون ما زدودند.»
◄ حملات ناجوانمردانه و اعتراف دیرهنگام/ دکتر حریرچی، معاون وزیر بهداشت اعلام کرد: «شیوع کرونا هیچ ارتباطی با استان قم و طلبه‌های چینی نداشت و متأسفانه حملات ناجوانمردانه‌ای به قم شد.»
▼ اخبار
اعتراف اندیشکده آمریکایی به توانمندی نظامی ایران
مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی امریکا با انتشار گزارشی با عنوان «ایران و تغییر توازن نظامی در خلیج‌فارس» به بررسی و ارزیابی نقش سیاست‌ها و نیروهای امنیتی ایران، کشورهای عرب و آمریکا در منطقه خلیج‌فارس پرداخت و نوشت: «فوری‌ترین گام روبه‌جلوی ایرانی‌ها، توسعه طیف وسیعی از قابلیت‌های مقرون‌به‌صرفه جنگ نامتقارن و قابلیت‌های موردنیاز برای جنگ ترکیبی و جنگ در مناطق خاکستری بوده است. این قابلیت‌ها از نیروی قدس- و توانایی حمایت از نیروهای نظامی خارجی و بازیگران غیردولتی- تا قابلیت‌های مهم دریایی- موشکی- هوایی برای تهدید و حمله به اهداف دریایی، کشتی‌ها/ نفت‌کش‌ها و اهداف ساحلی ثابت در خلیج‌فارس را شامل می‌شوند. نیروهای ایران به لحاظ آموزش، تسلیحات و قابلیت‌ها به‌طور پیوسته و به‌مرور زمان پیشرفت کرده‌اند. اکنون ایران درحال‌توسعه و استقرار طیف فزاینده‌ای از سامانه‌های موشکی بالستیک و کروز زمین، دریا و هواپایه است که می‌توانند اهداف نظامی کلیدی را مورد حمله قرار دهند. ایران هم‌اکنون نیز میتواند با حمله به اهداف ثابت غیرنظامی و حیاتی مانند تأسیسات کلیدی تولید و صادرات نفت تا حد قابل‌توجهی به "نابودی حتمی طرفین" دست یابد.»
بنده اصلاً مظلوم نیستم
در دیدار خانواده شهدای مدافع حرم، رهبر انقلاب به نوبت اسامی را می‌خواندند. رهبر انقلاب از روی کاغذ خواندند شهید مجید مختاربند! حال شما خوبه؟ همسر شهید می‌گوید: توفیقی بود حاج آقا که خدمتتان رسیدیم. رهبر انقلاب می‌گویند: توفیق ما بود که خدمت شما رسیدیم. همسر شهید می‌گوید: شما بزرگوارید. ما به فکر مظلومیت شما هستیم. متأسفانه برخی خواص متوجّه وظیفه‌شان نیستند و این شما را زجر می‌دهد. شما تحت‌فشار هستید. آقا با خنده جواب می‌دهند: حالا خواص را خدا ان‌شاءالله هدایت کند، امّا برای مظلومیت من اصلاً غصّه نخورید؛ بنده اصلاً مظلوم نیستم. فشار [هم] که همیشه تحت فشاریم، امّا الحمدلله زورشان به ما نمی‌رسد [و حضار می‌خندند]
شگرد جدید داعش برای ایجاد نارضایتی در عراق
یک مسئول دولتی در استان دیالی در شرق عراق گفت که فرماندهان داعش به اعضای خود دستور داده‌اند تا دکل‌های برق این منطقه را با هدف ایجاد نارضایتی در میان مردم منفجر کنند. «حاتم التمیمی» معاون فرماندار «المقدادیه» به وبگاه المعلومه گفت که تروریست‌های داعش دکل‌های برق را در اطراف «المقدادیه» و «جواد البشو» و «وادی ثلاب» منفجر و تخریب کرده‌اند. به گفته التمیمی، میزان خاموشی‌ها در منطقه المقدادیه به چهار ساعت رسیده است. انفجار این دکل‌ها که برق صادراتی ایران به عراق را حمل می‌کنند، تاکنون موجب از دست رفتن حداقل ۴۰۰ مگاوات از برق وارداتی از ایران شده است. هر ساله با رسیدن فصل تابستان، کمبود برق و افزایش خاموشی‌ها به‌خصوص در استان‌های جنوبی عراق، موجب اعتراضات مردمی می‌شود. ارتش عراق معتقد است که تروریست‌ها توانایی رویارویی با نیروهای امنیتی را ندارند و با افزایش حملات عمدتاً بی‌ثمر تلاش دارند چنین القاء کنند که کماکان در صحنه عراق حضور دارند.
مقایسه حقوق بشر ایران و امریکا
قوه قضائیه ایران با توجه به شیوع کرونا، نازنین زاغری جاسوس انگلیسی را به مرخصی فرستاد. این در حالی است که سیروس عسگری دانشمند ایرانی که به صورت غیرقانونی زندانی شده (دادگاه او را تبرئه کرده است) در زندان آمریکا به کرونا مبتلا شده است و هیچ اقدامی برای آزادسازی وی صورت نمی‌گیرد. بااین‌حال، رسانه‌های آمریکایی فریاد می‌زنند که ایران ناقض حقوق بشر و آمریکا مدعی حقوق بشر است! در داخل نیز هیچ صدایی از ملی‌گراها و وطن‌پرستان (البته در لفظ) بلند نمی‌شود که چگونه رژیم تروریستی آمریکا به خود این حق را می‌دهد که یک دانشمند ایرانی را بعد از تبرئه، هنوز در زندان‌های آمریکا نگه دارد و از قضا وی کرونا هم بگیرد.
▼ اخبار کوتاه
◄ دنبال آتش‌افروزی در خانه‌مان نیستیم/ فرمانده نیروی دریایی سپاه درباره مواجهه اخیر قایق‌های تندروی سپاه با ناوهای آمریکایی در خلیج‌فارس توضیح داد: «آنها وارد حریم منطقه تمرین ما شده بودند درحالی‌که از قبل اعلام شده بود که در این منطقه تمرین برگزار می‌شود. آنها با این اقدامات دنبال ناامنی هستند و برای همین به آنها دستور داده شد تا خارج شوند. خلیج‌فارس خانه ماست و ما دنبال آتش‌افروزی در خانه خودمان نیستیم ولی نمی‌پذیریم که لنج‌های صیادی ما مورد بازرسی آمریکایی‌ها قرار بگیرند و بالگردهای آمریکایی‌ها در منطقه سکوهای نفتی ما پرواز کنند و نمی‌پذیریم که به حقوق ما دهن‌کجی بشود.
◄ اصلاحات مُرد، کرونا بود ختم نگرفتیم!/ صادق زیباکلام، تحلیلگر سیاسی اصلاح‌طلب در یک گفت‌وگوی زنده اینستاگرامی گفت: اصلاحات تمام شد و مُرد، در دوم اسفند ۱۳۹۸ همه چیز تمام شد، چون کرونا بود نمیشد ختم و شب هفت گرفت. آقای خاتمی باید پاسخگو باشد، عارف، حجاریان، موسوی لاری، تاج‌زاده و صادق زیباکلام و ... باید پاسخ آرائی که با ترغیب ما داده شده‌اند، باشیم. اگر آقای محمدرضا عارف ثبت‌نام کرده بود، یقیناً تأیید صلاحیت می‌شد و ۱۰۰ هزار رأی هم نمی‌آورد. انتقادپذیری اصلاح‌طلبان کمتر از اصولگرایان نباشد، یقیناً بیشتر هم نیست.
◄ ونزوئلای بی‌ثبات!/ آمریکا باهدف ایجاد نارضایتی عمومی و شورش اجتماعی، ونزوئلا را مورد تحریمهای حداکثری قرار داده، به‌طوری‌که حتی قادر به تولید سوخت نیست. هم‌زمان، ایران با ارسال کارشناس و تجهیزات، در حال راه‌اندازی مجدد تأسیسات برای خدمات‌‌دهی در این کشور است. بااین‌حال پمپئو ایران را به بی‌ثبات‌سازی ونزوئلا متهم می‌کند!
◄ مصالحه با آمریکا کلاً بی‌معنا شده/ سعید لیلاز اقتصاددان و فعال اصلاح‌طلب می‌گوید: «اگر یک در هزار، قبل از این ماجراها مخالف مصالحه با آمریکا بودم، الآن فکر می‌کنم این مصالحه کلاً بی‌معنی شده است؛ نه‌تنها به لحاظ سیاسی غلط است، بلکه به لحاظ اقتصادی هم بی‌معناست، چون چیزی پس از مصالحه انتظار شما را نمی‌کشد.»
◄ سرقت از لوله نفت تهران- تبریز/ فرمانده انتظامی غرب تهران در خصوص سرقت از لوله انتقال نفت تهران به تبریز در کیانشهر تهران اظهار داشت: «در پی آتش‌سوزی در اطراف یکی از باغ‌های شهرستان ملارد، کارشناسان پی به سرقت نفت خام بردند که با اقدامات پلیسی ۲ متهم در ابتدا دستگیر شدند.» سردار محسن خانچرلی همچنین با اشاره به دستگیری ۳ متهم در رابطه با پرونده سرقت نفت خام بیان کرد: «متهم اصلی این پرونده به استخراج ۳۰۰ هزار لیتر نفت خام از لوله اصلی اعتراف کرده است که پرونده به همراه متهمان برای رسیدگی به مراجع قضایی ارجاع داده شده است.»