بسیاری از کشورهای در حال توسعه با مشکلاتی دست و پنجه نرم میکنند که ریشه در بیتوجهی دولتها به مسائل فرهنگی و تصمیمگیریهای نادرست در این زمینه دارد. مقامات این کشورها، نقش حیاتی فرهنگ را در توسعه، امنیت و دفاع نادیده میگیرند. در واقع، ظرفیت بقای یک ملت به شدت به ارزشهای فرهنگی غالب آن، وابسته است. فرهنگ به منزله یک نیروی قدرتمند، بر جنبههای گوناگون زندگی انسانها در هر جامعهای تأثیر میگذارد و به آنها کمک میکند تا با محیط اجتماعی و طبیعی خود سازگار شده و شانس بقای خود را افزایش دهند.
فرهنگ، دربرگیرنده تمام فعالیتهای انسانی، از جمله ارزشهای اجتماعی، اقتصادی، اخلاقی، مذهبی، سیاسی، فلسفی و تکنولوژیکی است. فرهنگ نه تنها جنبه مادی جامعه، بلکه نقشه ذهنی است که روابط ما با محیط اطراف و دیگران را هدایت میکند.
رابطه مستقیمی بین فرهنگ و امنیت ملی وجود دارد. کشوری که فرهنگ خود را توسعه داده و حفظ میکند، احتمال بیشتری برای دستیابی به سطوح بالاتری از امنیت ملی دارد. یک ملت زمانی امن محسوب میشود که احتمال وقوع ارزشهای ملی مطلوب و استانداردهای اخلاقی بالا در آن زیاد باشد. هر ملتی فرهنگ خاص خود را در زمینه امنیت و مکانیسمهای حفاظتی دارد که صلح و نظم را در جامعه تضمین میکند. فرهنگ به منزله کلیت شیوه زندگی یک ملت، تأثیر امنیتی عظیمی بر آن دارد. برای نمونه، تنوع و وحدت «فرهنگ اریتره»، پایه و اساس صلح و ثبات موجود در این کشور است.
تنوع فرهنگی اریتره، منبع قدرت، وحدت، زیبایی و امنیت این کشور بوده است. امنیت ملی به بقا، صلح و پیشرفت جامعه به طور کلی مربوط میشود و یک سیاست فرهنگی مدبرانه، ابزار مهمی است که به دستیابی به امنیت پایدار کمک میکند. مفهوم وحدت در عین تنوع در اریتره، بازتاب یک سیاست فرهنگی مداراگر است که برای هدایت رفتار جمعی مردم در جهت حداکثر کردن اهداف ملی طراحی شده است.
امنیت، به منزله نبود تهدید برای تمامیت ارضی و حاکمیت، استقلال، منافع اجتماعیـ اقتصادی و ثبات سیاسی تعریف میشود. در یک جامعه کثرتگرا مانند اریتره، ترویج ارزشهایی که درگیری را به حداقل میرساند، ضروری است. سیاست دولت که از وحدت در عین تنوع و برابری فرهنگها حمایت میکند، امکان مدارا و امنیت کلی کشور را فراهم میکند. فرهنگ است که ما را متحد میکند و به عنوان یک موجودیت تعریف میکند. ظرفیت مقاومت جامعه اریتره در برابر تجاوز خارجی و براندازی داخلی، ناشی از جنبههای سازنده فرهنگ ما است. فرهنگ وحدت و همبستگی، کلید بقای ما است. جامعهای که به فرهنگ خود احترام نگذارد، نمیتواند از منافع خود دفاع کند.
قدرتهای جهانی از اطلاعات مربوط به فرهنگ و هویت برای تدوین استراتژی امنیت ملی خود استفاده میکنند. استعمارگران نیز برای تسلط بر مردم، ابتدا فرهنگ آنها را مطالعه و سپس غارت میکردند. امنیت ملی، علاوه بر محافظت از ملت در برابر تهدیدات، به حفظ ارزشهای اصلی جامعه نیز مربوط میشود. صلح و امنیت اریتره بیشتر نتیجه فرهنگ است تا کار نیروهای امنیتی. ما باید جنبههای مثبت فرهنگ اریتره را که ما را قادر به تأمین وحدت و پیروزی کرده است، حفظ کنیم.
پی نوشت: ترجمه اختصاصی صبح صادق از یادداشت منتشره وزارت اطلاعات اریتره