نشریه اخبار و تحلیل‌ها سه‌شنبه ۱۲ تیر ۱۴۰۳

▼ حرف روز

رأی با حجت شرعی

انتخابات به مرحله دوم رفته و جمعه 15 تیرماه رئیس‌جمهور دولت چهاردهم مشخص خواهد شد. بدون شک، میدان‌دار این معرکه «مردم» هستند تا با تشخیص آنها یا پزشکیان بر صندلی قدرت بنشیند یا جلیلی. در این میان، آنچه اهمیت دارد، آن است که برای شناخت و تشخیص گزینه اصلح و رأی دادن به وی باید «حجت شرعی» داشت. مبتنی بر معیارهای ناصواب یا عدم شناخت و تحقیق و تنها مبتنی بر ظواهر و احساسات و فارغ از معیارهای غیرعقلی نمی‌توان پای صندوق رفت و فردی را برگزید که معلوم نیست بهترین باشد. در این زمینه، رهبر حکیم انقلاب با صراحت تأکید دارند: «باید بگردید، بین خودتان و خدا حجت پیدا کنید؛ یعنی بتوانید از راهی بروید که اگر خدای متعال پرسید شما به چه دلیل به این فرد رأی دادید، بتوانید بگویید به این دلیل. بین خودتان و خدا، دلیل و حجتی فراهم کنید و بعد با خیال راحت بروید رأی بدهید.»(1376/2/31) درباره منطق رأی دادن با حجت شرعی به چند نکته می‌توان توجه کرد:
1ـ طبیعی است که حجت در شرع در این زمینه یا از طریق تشخیص و یقین فردی حاصل می‌شود یا آنکه افراد امین و صاحب صلاحیت فردی را معرفی کنند. رهبری تأکید دارند: «اگر می‌توانید، تشخیص بدهید؛ اگر نمی‌شناسید، از دیگری که می‌تواند امین باشد، سؤال کنید(1380/2/28).»
2ـ از سوی دیگر، تلاش برای انتخاب اصلح نباید به وسواس در گزینش بینجامد. از همین رو رهبر معظم انقلاب انذار می‌دهند «بعضی‌ها در شناخت اصلح دچار وسواس و دغدغه زیاد می‌شوند. شما تلاش خود را بکنید؛ مشورت خود را بکنید؛ از کسانی که فکر می‌کنید می‌توانند شما را راهنمایی کنند، راهنمایی بخواهید؛ به هر نتیجه‌ای که رسیدید، عمل کنید و رأی بدهید؛ اجر شما را خدای متعال خواهد داد(1384/3/3).»
3ـ به واقع وسواس در انتخاب اصلح نباید به شرکت نکردن در انتخابات به بهانه «ناتوانی در تشخیص اصلح» بینجامد! لذا مرجع عالیقدر شیعه در این زمینه چنین حکم می‌دهند: «هر کس که برود رأی بدهد، چه رأی او صائب باشد و به اصلح رأی داده باشد و چه اشتباه کرده باشد و به غیر اصلح رأی بدهد، همین اندازه که از روی احساس تکلیف نسبت به آینده پای صندوق برود و رأی بدهد، این رأی پیش خدای متعال مأجور و موجب ثواب است و این شخص، علاقه‌مند به نظام و رهبری است. آنچه که مهم است، این احساس تکلیف است. همه آحاد ملت، این احساس تکلیف را باید بکنند(1376/2/13).»
ان‌شاءالله ملت ایران با حجت شرعی که برای رأی خود خواهند داشت، حماسه دیگری خلق خواهند کرد و در 15 تیرماه بهترین‌ها را بر صندلی قدرت خواهند نشاند.          

مهدی سعیدی

▼ گزارش روز

ریشه‌یابی کاهش مشارکت در انتخابات اخیر

با وجود اینکه نظرسنجی‌ها مشارکت بالای 45 درصد را بیان می‌کرد؛ اما در انتخابات ریاست‌جمهوری اخیر شاهد مشارکت 40 درصدی بودیم که این مسئله دلایل گوناگونی دارد که در ادامه بیان می‌کنیم:
مشکلات معیشتی طبیعتاً یکی از این دلایل است که نمی‌توان از آن چشم پوشید؛ چرا که مشکلات اقتصادی معیشت مردم را تحت تأثیر قرار داده است. هرچند این عامل علت تامه نیست، اما اثرگذار است. شهید رئیسی هرچند در کاهش معضلات معیشتی همت گمارد و برنامه‌هایی، همچون طرح رتبه‌بندی معلمان و حل مشکل کارگران هفت تپه را در پیش گرفت، اما مشکلی که در یک دهه عمق پیدا کرده است، نمی‌تواند در سه سال رفع شود؛ لذا رهبر معظم انقلاب فرمودند: «اگر دولت شهید رئیسی تداوم پیدا می‌کرد، بسیاری از مشکلات مردم و عمدتاً مشکلات اقتصادی حل می‌شد.»
اما اگر بخواهیم عمیق‌تر به موضوع نگاه کنیم، مشکلات اقتصادی در طول برهه‌های گوناگون وجود داشته است؛ اما میزان مشارکت فراز و فرود خاص خود را داشته است؛ از این رو نمی‌توان مشکل اقتصادی را مشکل اصلی کاهش مشارکت دانست؛ به تبع رفع مشکلات اقتصادی نیز راه حل کامل این مسئله نیست، به این معنا که اگر مشکلات اقتصادی نیز حل شود، باز هم مسائلی مشارکت را تهدید خواهد کرد. در واقع، مشکل دیگری که به لحاظ جامعه‌شناختی مردم در معرض آن قرار دارند، فیلترینگ حبابی است. در واقع، فضای مجازی و رسانه‌های غربی تلاش دارند با جنگ شناختی روحیه یأس و ناتوانی را به مخاطب القا کنند و پس از آن مخاطب را در فیلتر حبابی قرار دهند. فیلتر حبابی به این معناست که وقتی ذائقه مخاطب به سمت ناامیدی تمایل پیدا کرد، دیگر این مخاطب، محتوای دیگری به او نرسد. لذا این مخاطب در حباب خود قرار می‌گیرد و خطر این است که جامعه در کل، به بسیاری از این حباب‌ها تقسیم شود که هر یک به طرز عجیبی از دیگران جدا می‌شوند و وقتی از هم دور می‌شوند، احتمال اینکه هر یک از آنها هر زمان که با هم برخورد می‌کنند آشفته یا شوکه شوند، بیشتر می‌شود.
لذا در موضوعی، همچون انتخابات ما شاهد این هستیم که بخشی از جامعه نسبت به افرادی که باور دارند، صندوق رأی تأثیر دارد و می‌تواند منشأ حل مشکلات مختلف شود، موضع مخالف می‌گیرند. بنابراین، باید این فضای حبابی شکسته شود، باید خرده روایت‌ها به شکل‌های مختلف به گوش اقشار آسیب‌دیده در جنگ شناختی برسد تا خارج از فضای فیلتر حبابی، استدلال و منطق صحیح شنیده شود و جامعه در فضای منطقی تصمیم‌گیری کند. این فضای منطقی و عقلانی است که کمک می‌کند فرد اصلح و کارآمد دارای ایده و برنامه برای توسعه ایران انتخاب شود.              

محمد حکیمی

▼ خبر ویژه

دخالت در انتخابات ایران!

معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در تداوم مداخله‌جویی کشورش در امور سایر کشورها به برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری ایران واکنش نشان داد و ادعاهایی علیه ایران تکرار کرد. «ودانت پاتل» معاون سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به پرسش خبرنگاری درباره نظر وزارت خارجه آمریکا در زمینه انتخابات ریاست‌جمهوری ایران و میزان مشارکت مردم در این انتخابات گفت: «ما در موقعیتی نیستیم که هر گونه سطح مشارکت در انتخابات ایران را تخمین بزنیم.» معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در عین حال مدعی شد: «اما باید بگوییم که آمار اعلام شده از سوی حکومت ایران مانند تمام اعداد و ارقام اعلام شده از سوی آنها قابل اعتماد نیست.» این مقام وزارت خارجه آمریکا در ادامه ادعا کرد: «نظر ما این است که انتخابات در ایران آزاد و عادلانه نیست و ما هیچ انتظاری نداریم هرگونه نتیجه این انتخابات منجر به تغییر اساسی در مسیر ایران یا احترام حکومت ایران به حقوق بشر و حقوق مردم خود شود.»
 

▼ اخبار 

محکم در کنار فلسطین هستم

«سردار امیرعلی حاجی‌زاده» در جمع تعدادی از خانواده‌های شهدای غزه گفت: «همانگونه که از سلاح‌های عزیزان ما در فلسطین و لبنان و جاهای دیگر مشخص است در واقع از طریق ایران کمک و تغذیه می‌شود، از هر کاری که از ما بربیاید، کوتاهی نکردیم و کوتاهی نخواهیم کرد.» فرمانده نیروی هوافضای سپاه افزود: «در هر بخشی که توان داشته باشیم تا پای جان پای مقاومت و مردم فلسطین هستیم و خواهیم بود. همانطور که رهبر معظم انقلاب فرمودند قطعاً ملت فلسطین پیروز هستند. استقامت و مقاومت شما واقعاً قابل وصف نیست. اینکه کسانی بین شما هستند که 30 تا 40 شهید دادند که برای غیرفلسطینیان قابل فهم نیست و این مقاومت و موفقیت شما مبارک باشد.» وی تأکید کرد: «مطمئن باشید که شما مسیر تاریخ جهان را تغییر می‌دهید و این اتفاق خواهد افتاد. شما تاریخ منطقه و جهان را تغییر خواهید داد. محکم تا آخر پای شما هستیم و هر کاری که در توان ما باشد، در حمایت از عزیزان فلسطین انجام خواهیم داد.»

به حرف ما گوش نمی‌کنند

«بهزاد نبوی» طی سخنانی در نشست حزب توسعه ملی ایران اسلامی و با حضور «آذر منصوری» رئیس جبهه اصلاحات با اشاره به تلاش‌های خود در دوره‌های گذشته انتخابات برای وارد کردن میرحسین موسوی به فضای انتخابات گفت: «آن وقت‌ها که مهندس موسوی و خانم رهنورد حصر نبودند، پنج بار به دیدار مهندس موسوی رفتم تا وی را وادار کنم که وارد فضای انتخابات شود، اما وی نهایتاً از تهران رفت و تنها یک بیانیه داد.» وی در ادامه با بیان اینکه نمی‌توان از آقای میرحسین موسوی توقع داشت طوری رفتار کند که ما دوست داریم، اظهار داشت: «نباید روی اینها(موسوی و رهنورد) حساب باز کرد و خیلی نباید دنبال این موضوع بود.» نبوی همچنین با بیان اینکه تحریمی‌ها و براندازها هم به حرف اصلاح‌طلبان گوش نمی‌کنند، تصریح کرد: «اصلاح‌طلبان باید به دنبال افراد بینابین باشند.»

تسلیحات شگفت‌انگیز مقاومت یمن

نشریه «فارین پالیسی»‌ از انواع تسلیحات و مهمات موجود در زرادخانه ارتش و نیروهای مسلح یمن ابراز شگفتی کرد. فارین‌پالیسی در گزارشی به قلم «کیث جانسون» نوشت: «یمنی‌ها از تسلیحات واقعاً شگفت‌انگیزی در زرادخانه خود برخوردار هستند که شامل انواع راکت‌ها، آتش‌بارهای پرتاب موشکی و موشک‌های بالستیک ضد کشتی است.» این نشریه به نقل از دستیاران نمایندگان کنگره آمریکا اذعان کرد: «آمریکا تقریباً به اندازه کافی از موشک‌های پدافندی استاندارد مورد استفاده کشتی‌های اسکورت آمریکایی در دریای سرخ برای رهگیری پرتابه‌ها تولید نمی‌کند.» یکی از دستیاران کنگره که خواست نامش فاش نشود، به صراحت درباره کمبود مهمات آمریکا به فارین‌پالیسی گفت: «تا زمانی که حجم تبادل آتش در دریای سرخ به شدت بالا باشد، ما در وضعیت خطرناک‌تری قرار داریم.»

آیا بایدن پیچ فروش نفت ایران را شل کرده است؟

«محمدجواد ظریف» در حالی مدعی شده است که 2/5 برابر شدن صادرات نفت ایران در دولت سیزدهم به‌دلیل شل گرفتن تحریم از سوی بایدن است که آمار مؤسسات ردیابی نفتکش‌ها این ادعا را رد می‌کنند. طبق آمار مؤسسه کپلر، روند صعودی فروش نفت ایران از سال پایانی ترامپ آغاز شد و از روزانه 150 هزار بشکه در ماه می به 706 هزار بشکه در ماه دسامبر رسید و 370 درصد افزایش یافت. در نتیجه اگر رشد فروش نفت لطف بایدن بود، نباید از دوره ترامپ آغاز می‌شد. همچنین اگر ادعای ظریف درست باشد، طبیعتاً شل کردن پیچ تحریم از سوی بایدن در دوره استقرار دولت روحانی نیز باید برقرار باشد، اما در دوره مشترک روحانی‌ـ بایدن فروش نفت نه تنها افزایش نیافت؛ بلکه به‌صورت ماهانه از روزانه 692 به 391 هزار بشکه افت پیدا کرد.

▼ اخبار کوتاه

◄ سخنگو و دبیر هیئت دولت درباره اشاره یکی از نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری در مناظره تلویزیونی به مسئله رشد نقدینگی در دولت شهید رئیسی تصریح کرد: «نرخ رشد نقدینگی در دولت ‌شهید رئیسی نصف شد.» «علی بهادری‌جهرمی» در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «ادب مرد به ز دولت اوست!» وی خاطر نشان کرد: «نرخ رشد نقدینگی در دولت ‌شهید رئیسی از 42/8 درصد در مهر 1400 به 24/1 درصد در فروردین 1403 کاهش پیدا کرد.» سخنگوی دولت افزود: «مقابل دوربین گرفتن نموداری که انبوه نقدینگی دولت سابق را به ‌اضافه نقدینگی جدید در مجموع با هم نشان می‌دهد، بی‌اخلاقی سیاسی است.»

◄ «سعید لیلاز» اقتصاددان اصلاح‌طلب گفت: «آقای رئیسی در حوزه اقتصاد موفق بود، ولی کسی حاضر نیست این را بگوید؛ اصلاح‌طلبان بی‌انصافی می‌کنند! در حوزه اقتصاد آقای رئیسی موفق‌تر از چیزی بود که تصور می‌شد، ولو اینکه کسی حاضر نیست این را بگوید. این فعال اصلاح‌طلب در گفت و گویی با بیان اینکه هیچ شاخص اقتصادی نیست که الان وضعیتش بهتر از سال 1400 نباشد، تصریح کرده است: «حتی در برخی موارد ما از سال 1396 هم عبور کردیم، مانند حجم تولید ناخالص داخلی که بیشتر از سال 1396 است.»

◄ سخنگوی شورای نگهبان اعلام کرد: «خوشبختانه با وجود اینکه پیگیری‌ها و تماس‌هایی از سوی شورای نگهبان با نامزدها و ستادهای‌شان برقرار شد، هیچ کدام شکایت و اعتراضی نسبت به روند برگزاری مرحله اول انتخابات نداشتند.» «طحان‌نظیف» درباره شکایات مردمی هم که به سامانه «مردم ناظر» ارسال شده بود، گفت: «مواردی که در روز انتخابات گزارش شده بود، جزئی بودند و در همان روز انتخابات از سوی کارگروه‌های شش‌گانه که در ستاد مرکزی نظارت بر انتخابات مستقر بودند، پیگیری شد.»

◄ شنیده‌ها حاکی است برخی افراد نزدیک به ستاد پزشکیان برای به میدان آوردن بعضی از سلبریتی‌ها به نفع آقای پزشکیان وارد میدان شده‌اند. با وجود این، بسیاری از سلبریتی‌ها تقاضای اولیه برای حمایت از آقای پزشکیان در انتخابات را رد کرده‌اند و به همین دلیل ظاهراً برخی که خود را جزء هواداران و نزدیکان ستاد این نامزد انتخابات می‌دانند، تلاش کرده‌اند پیشنهادهای مالی بالا و بعضاً چندصد میلیونی را هم به تقاضای خود پیوست کنند.

◄ سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با اشاره به انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران گفت: «ما انتظار نداریم که این انتخابات و هر نتیجه‌ای که داشته باشد، منجر به تغییری اساسی در جهت‌گیری ایران شود.» «ودانت پاتل» در ادامه مدعی شد، پیروزی هر یک از نامزدها در ایران باعث نخواهد شد ایران احترام بیشری برای حقوق بشر قائل شود.