▼ حرف روز
رهزن عقلانیت
اسامی نامزدهای احراز صلاحیت شده انتخابات مشخص شده و جدول زمانی تبلیغات و رقابتهای انتخاباتی نیز معین شده است. سفرهای انتخاباتی نامزدها نیز در راه است و هر روز بیشتر از دیروز درگیر انتخابات خواهیم شد. در این میان، نوع و کیفیت انتخاب ماست که رئیسجمهور آینده کشور را مشخص میکند. در این مسیر دامها و راهزنانی پنهان وجود دارد که اجازه رسیدن به یک انتخاب عقلانی را به رأیدهندگان نمیدهند که نسبت به آنان باید هوشیار بود.
۱ـ اولین آفت در این مسیر میل افراد به «تقلید و پیروی کورکورانه» است؛ چراکه انتخاب عقلانی دردسرهایی دارد، از جمله آن وقت گذاشتن برای تحقیق و بررسی و تلاش برای شناخت نامزدهای انتخاباتی است. این هزینهای است که اغلب افراد از آن اکراه دارند و ترجیح میدهند در این مسئله تقلید کنند.
۲ـ راهزن دیگر هوشمندی در رأی دادن، نشناختن معیارها و شاخصههای گزینه مطلوب است. بهترین معیار در این زمینه رجوع به رهنمودها و توصیههایی است که بزرگان مورد اعتماد جامعه در اختیار ملت و تودهها قرار دادهاند که در رأس آنان رهبر معظم انقلاب اسلامی قرار دارد.
۳ـ یکی دیگر از موانع انتخاب مطلوب، تکیه بر یک مؤلفه و بیتوجهی به شاخصههای دیگر نامزد اصلح است. نتیجه این رویکرد، انتخاب گزینهای است که شاید ویژگی برجستهای داشته باشد، اما فاقد حد مطلوب شرایط دیگر خواهد بود. به واقع، باید تلاش کرد تا به همه شرایط توجه شود و از نگاه تکبعدی به نامزدها پرهیز کرد.
۴ـ غلبه احساسات و عواطف، راهزن دیگری است که مسیر عقلانیت انتخابات را ناکام خواهد گذاشت. متأسفانه، شور و هیجانات رقابتهای انتخاباتی آنقدر بالا میگیرد که گامهای تعقل در نیمه راه رها میشود و احساسات و حب و بغضها بصیرت و انتخاب آگاهانه را از آدمی سلب میکند.
۵ـ دوقطبی شدن فضای انتخابات، بستری آلوده است که زمینه را برای حذف عقلانیت از صحنه انتخابات فراهم خواهد کرد. با دوگانه شدن فضای انتخابات و سیاه و سفید شدن نامزدها، دیگر معیارها و ملاکهای واقعی سنجش کنار میرود و شاخصهها و مؤلفههای ساختگی و غیر واقعی، معیار گزینش افراد خواهد شد. این در حالی است که معمولاً تفاوت گزینهها آنقدر زیاد نیست که یکی را کاملاً صالح و دیگری را فاسد دید، یکی را منجی و دیگری را ویرانگر!
توجه به این موانع و عبور از آنها، نویدبخش انتخاباتی معقول و هوشمندانه خواهد بود که رأیدهنده در آن بر حجت شرعی خود عمل خواهد کرد و نتیجه انتخاب فردی کارآمد و شایسته خواهد بود.
مهدی سعیدی
▼ گزارش روز
پساحقیقتی برای حق رأی
«پساحقیقت» از شرایطی حکایت دارد که در آن فکتهای عینی در مقایسه با کشش احساسات و باورهای شخصی تأثیر کمتری در شکل دادن به اذهان عمومی دارند. این شرایط به مثابه یک تکنیک برای هدایت اذهان به سمت دلخواه در کشورهای گوناگون پیاده شده است. برای نمونه، در قضیه برگزیت که صدها اتوبوس آمار جعلی پرداخت هفتگی ۳۵۰ میلیون یورو از طرف انگلیس به اتحادیه اروپا را تبلیغ میکردند، نتیجه این شد که اکثریت مردم به برگزیت رأی دادند؛ اما اکنون بعد از هفت سال شبکه انتیوی آلمان میگوید: «حداکثر مردم (حدوداً ۵۴ درصد) از برگزیت پشیمان هستند» و در واقع این معضلی است که شرایط پساحقیقت برایشان رقم زد.
جامعه ایرانی نیز از به دام این شرایط افتادن مصون نیست. آمارها نشان میدهد، ۳۰۰ ماهواره در جهان، ایران را پوشش میدهند. این ماهوارهها امکان پشتیبانی ۱۸ هزار شبکه تلویزیونی را فراهم کردهاند. بخش عمده آنها مربوط به شبکههای فارسیزبان از جمله BBC فارسی، VOA، من و تو و فارسیوان است. اختصاص بودجههای سنگین دولتها و سرمایهداران خاص، به پشتیبانی از این شبکهها بیارتباط با محتوای این رسانهها نیست؛ از این رو این سؤال همچنان از سوی این دولتها بیپاسخ مانده است که چرا با وجود مشکلات گوناگون اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در این کشورها، اما کلان بودجهها برای اجرای پروژه شبکههای فارسی زبان اختصاص داده میشود؟ به نظر میرسد پاسخ این پرسش، ایجاد شرایط پساحقیقت در بزنگاههای گوناگون برای جامعه ایرانی باشد. در واقع، انتخابات یکی از بزنگاههایی است که دشمن همواره سعی داشته است با حربههای مختلف اذهان و احساسات اجتماعی را به سمتی هدایت کند که اعتباری برای انتخابات قائل نباشند. برای نمونه، در انتخابات سال گذشته این مسئله در رسانهها و شبکههای فارسیزبان خارجنشین پیگیری شد. از فروردین سال ۱۴۰۲ رسانههای غربی کلیدواژه «مشارکت زیر ۳۰ درصد» را برای انتخابات مجلس در ایران کلید زدند. از طرفی برخی عوامل داخلی نیز این خط را تقویت کردند؛ به گونهای که «جعفرزاده ایمنآبادی»، نماینده دورههای نهم و دهم مجلس اظهار داشت: «مردم اصلاً نمیدانند سال انتخابات مجلس است» یا اینکه برخی اظهار میکردند اصلاحات در این انتخابات گزینهای نخواهد داشت. همه این اقدامات، مخاطب را در یک فضای پساحقیقت فرو میبرد تا آمارها، دلایل و منطق مشارکت حداکثری او را از انجام تکلیف شهروندیاش باز دارد. جالب آنکه در سال گذشته بیش از ۸۰۰ نفر از اصلاحطلبان برای کاندیدای نمایندگی مجلس شورای اسلامی نامنویسی کردند و نیز شاهد مشارکت بالای ۴۴ درصد بودیم. در واقع حق رأی، امتیازی است که ملتها در طول تاریخ برای آن جانفشانی کردهاند و اکنون باید از این حق اجتماعی در اعتلای سرنوشت کشور بهره برد.
محمد حکیمی
▼ خبر ویژه
آمریکا پیشنهاد بیسابقه را روی میز میگذارد؟
روزنامه «والاستریتژورنال» به نقل از منابع مطلع گزارش داده است، ایالات متحده ممکن است به منظور شیرینتر کردن توافق سازش با اسرائیل برای عربستان سعودی به این کشور پیشنهادی برای یک معامله دفاعی بیسابقه ارائه دهد. چنین معاهدهای تعهد واشنگتن برای دفاع از عربستان سعودی در صورت حمله به این کشور را شامل خواهد شد و مسیر را برای ارسال سلاحهای پیشرفتهتر ساخت آمریکا هموار خواهد کرد. روزنامه «بیزنس دیلی» در تحلیل خبر والاستریتژورنال نوشته است، این معاهده در صورت توافق طرفها نخستین معاهده دفاعی خواهد بود که واشنگتن از دهه ۱۹۶۰ به این سو با یک قدرت خارجی امضا کرده است. در آن زمان «معاهده همکاری و امنیت دوجانبه» میان ژاپن و ایالات متحده به امضا رسید. معاهده مذکور، از طرف دیگر به آمریکا امکان دسترسی به خاک عربستان سعودی را خواهد داد و ساخت پایگاههای چینی در عربستان را ممنوع خواهد کرد.
▼ اخبار
شبکه جاسوسی آمریکایی و صهیونیستی متلاشی شد
شبکه «المسیره» در گزارشی اعلام کرد، یک شبکه جاسوسی آمریکایی و اسرائیلی از طریق سرویسهای اطلاعاتی دولت یمن کشف و عوامل آن دستگیر شدند. بر اساس بیانیه سرویسهای امنیتی یمن، این شبکه جاسوسی اقدامات جاسوسی و خرابکارانه متعددی طی چند دهه در مؤسسههای دولتی و غیر دولتی در راستای اهداف دشمن انجام داده است. این شبکه جاسوسی به طور مستقیم به سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا سیا وابسته است و دستگاهها، ابزارآلات و فناوریهای پیشرفتهای برای انجام فعالیتهای خود در اختیار داشتند. هدایت این شبکه جاسوسی بر عهده افسران اطلاعاتی آمریکایی بود که در نقش دیپلمات در سفارت آمریکا در یمن فعالیت میکردند. پس از خروج سفارت آمریکا از صنعا، ارتباط عناصر شبکه جاسوسی با کارفرمایانشان با انجام طرحهای تخریبی تحت پوشش سازمانهای بینالمللی ادامه پیدا کرد. در این بیانیه تأکید شده است، کشف شبکه جاسوسی آمریکاییـ اسرائیلی از طریق همکاری سرویسهای مختلف امنیتی و اطلاعاتی یمن انجام گرفت.
آپارتاید نسلی بر جبهه اصلاحات حاکم است!
«محمد علی وکیلی» فعال اصلاحطلب و نماینده مجلس دهم در گفتوگو با روزنامه «شرق» فضای جریان اصلاحات را انحصارگرایانه توصیف کرد و با انتقاد از طیف رادیکال این جریان که هسته مرکزی آن را تشکیل داده و اجازه عرض اندام به جوانان را نمیدهند، اصلاحطلبان را بر خلاف ادعا و شعارهایشان خالصساز و دچار آپارتاید نسلی دانست. وی در این باره گفت: «چیزی که الآن قابل نقد است، جریان اصلاحطلب است. جریان اصلاحطلب یک شعارش این بود که «ما به اصلاحطلبی جامعهمحور معتقد هستیم که مضمونش این بود که ما اگر در لایه اجتماع برویم و از قدرت فاصله بگیریم، میتوانیم نیروسازی داشته باشیم.» بنابراین میتوانیم با در اختیار داشتن فضای دانشگاه و جذابیت فعالیتها و گفتمانمان، بخش نخبگی جامعه را جذب خودمان کنیم. ولی کو؟ کجاست؟ نه فقط در درون جبهه اصلاحطلب شاهد زایش جدیدی نیستیم، بلکه این خالصسازی که فکر میکردیم ویژگی جریان کاتولیک اصولگراست، رسماً روش پالایش جبهه اصلاحطلبان شده است.
چین از تمامیت ارضی ایران حمایت میکند
وزیر خارجه چین در دیدار سرپرست وزارت امور خارجه در حاشیه نشست بریکس با بیان اینکه چین به عنوان کشور دوست در کنار دولت و مردم ایران قرار دارد و از حاکمیت ملی و تمامیت ارضی آن حمایت میکند، بر آمادگی این کشور برای تداوم مسیر رو به پیشرفت روابط با ایران تأکید کرد. «وانگ یی» با تمجید از رویکرد و تلاشهای رئیسجمهور و وزیر خارجه شهید در تعمیق و توسعه همهجانبه روابط دو کشور، ضمن تأکید بر اینکه چین برای موافقتنامه همکاری راهبردی دو کشور ارزش بسیاری قائل است، بر آمادگی کشورش برای تداوم مسیر رو به پیشرفت روابط چین و ایران و اجرای توافقنامه همکاریهای راهبردی بین دو کشور تأکید کرد. «باقری» نیز در این دیدار تأکید کرد: «چندجانبهگرایی که ایران و چین پرچمدار آن هستند، راهحلهای روشن و مشخص برای حل مشکلات و معضلات جهانی دارد، در حالی که یکجانبهگرایی نه تنها جهان را با بنبست مواجه کرده، بلکه حتی قادر به حل و فصل مشکلات خود نیز نیست.»
آخرین نظرسنجیهای انتخاباتی چه میگویند؟
«ابراهیم شیرعلی» رئیس مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) گفت: «یکی از سؤالهای محوری در طرحهای نظرسنجی پیرامون موضوع انتخابات، نرخ مشارکت مردم است. نتایج موج دوم نظرسنجی ایسپا نشان داد، ۴۴/۴ درصد از شهروندان گفتهاند قطعاً در انتخابات ریاست جمهوری مشارکت خواهند کرد و ۷/۳ درصد اشاره داشتند به احتمال زیاد در این انتخابات شرکت میکنند. ۲۸/۷ درصد از مردم بیان داشتند به هیچ وجه در این انتخابات شرکت نخواهند داشت و نزدیک به ۱۵ درصد نیز هنوز درخصوص شرکت یا عدم شرکت در انتخابات تصمیم نگرفته و مردد هستند.»
▼ اخبار کوتاه
◄ خانواده شهید حاج قاسم سلیمانی در آستانه چهاردهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری بیانیهای منتشر و در آن تأکید کردند، کاندیداها از درگیریهای تنشزا و بیحاصل خودداری کنند. در بخشی از این بیانیه با تأکید بر اینکه شهید سلیمانی سرمایهای ملی و فراجناحی است و مردم نیز ایشان را با این ویژگی میشناسند، آمده است: «چنانچه نامزدها، طرفداران و علاقهمندان آنان قصد دارند در این رقابت از شهید عزیزمان سخن بگویند، توجه خود را معطوف به تبیین اندیشه، اصول و مبانی مکتب حاج قاسم کنند و از بیان سخنان نادرست پرهیز نمایند.»
◄ حزبالله با صدور بیانیهای از ساقط کردن یک پهپاد رژیم صهیونیستی بر فراز آسمان جنوب لبنان خبر داد. در بیانیه حزبالله لبنان آمده است: «در حمایت از مردم پایدار فلسطین در نوار غزه و پیشتیبانی از مقاومت دلاور آن، به هنگام رصد و پایش دائم تحرکات دشمن در آسمان لبنان، مجاهدان مقاومت اسلامی به کمین پهپادی از نوع هرمس ۹۰۰ نشستند که آماده تعرض به مناطقی در لبنان بود، به محض رسیدن پهپاد به دایره آتش، مجاهدان ما با پدافند هوایی پیش از هرگونه اقدام تهاجمی پهپاد، اقدام به سرنگونسازی آن کردند.»
◄ «احمد زیدآبادی» تحلیلگر اصلاحطلب درباره چند قطبی انتخابات گفت: «انتخابات از همین الآن چهار قطبی است؛ یک طرف پزشکیان، یک طرف قالیباف و یک طرف پورمحمدی و از سوی دیگر دو نفر دیگر که با هم مرزهای مشخصی دارند. به این معنا نیست که همه اصولگراها یکی هستند. خط مشی آقای قالیباف با آقای جلیلی متفاوت است. خط مشی پورمحمدی نیز با هر دوی آنها متفاوت است. بنابراین یک دو قطبی کامل شکل نمیگیرد، بلکه در دور دوم احتمالی شکل میگیرد. در این دور همه با هم رقیب هستند.»
◄ منابع محلی بامداد سهشنبه از شنیدهشدن صدای انفجارهای مهیب در پایگاه اشغالگران آمریکایی در «التنف» واقع در مرز سوریهـ عراقـ اردن خبر دادند. گزارشهای غیررسمی حاکی از اصابت دو فروند هواپیمای بدون سرنشین به پایگاه التنف در خاک سوریه است. گروه مقاومت اسلامی عراق طی هفت ماه اخیر، بارها در واکنش به جنایات رژیم صهیونیستی علیه غزه، با عملیاتهای پهپادی به اهداف آمریکایی و صهیونیستی در منطقه غرب آسیا حمله کرده است.
◄ اذعان به قدرت پهپادی و نظامی ایران یک مقام آمریکایی را وادار به اعلام هشدار علیه تقویت قدرت نظامی کشورهایی، همچون کره شمالی، روسیه و ایران کرده است. «پرانای وادی» مقام ارشد کنترل تسلیحات امنیت ملی آمریکا گفته است، روسیه، چین، کره شمالی و ایران با سرعت در حال گسترش و تنوع تسلیحات خود هستند و این یک تهدید واقعی برای آمریکاست.