تهدید یا فرصت؟

ویروس کرونا به عنوان پدیده قرن تمام مناسبات زندگی انسان‌ها را که سال‌های سال به آن عادت کرده بودند، تحت تأثیر خودش قرار داده است؛ از مسائل بهداشتی و اقتصادی‌اش که بگذریم یکی از مسائلی که تحت تأثیر این ویروس قرار گرفته، سنت‌های اجتماعی است که برخی تقریبا تعطیل شده‌‌اند، برخی تغییر رویه داده‌‌اند و برخی دیگر کم‌رنگ شده‌اند.از سنت‌هایی که به سبب شیوع کرونا کمرنگ شده‌اند، دید و بازدیدها، دورهمی‌ها، شب‌نشینی‌ها، طبیعت‌گردی‌ها و اتفاقاتی از این دست هستند؛ روندی که از نوروز شروع شد و تاکنون نیز ادامه داشته است. حالا در شرایطی که ویروس کرونا جهان را تهدید می‌کند و در حالی که حفظ فاصله اجتماعی، تنها راه مبتلا نشدن به این ویروس است، باید ارتباطات از طریق اپلیکیشن‌های موجود در فضای مجازی افزایش پیدا کنند. یک فرد ممکن است روزانه چندین بار با خانواده‌اش به صورت تلفنی صحبت کند، اما یک تماس تصویری قطعا می‌تواند احساس بهتری به هر دو طرف بدهد، به خصوص کسانی که در این روزها برای حفظ سلامتی‌شان از خانه خارج نمی‌شوند.یکی از شئون صله‌رحم که جزء آموزه‌های فرهنگ اسلام است، همین احوال‌پرسی‌های غیرحضوری است؛ به علاوه اینکه حالا انسان‌ها ناگزیر از این هستند که چنین روش‌هایی را برای صله‌رحم به کار گیرند.

یکی دیگر از مواردی که کرونا آن را تحت تأثیر قرار داده است، مسافرت‌هایی بود که هرساله مردم داشتند. افراد با سطوح مختلف درآمدی، حتما یک برنامه سفر را در سبد زندگی‌شان جا می‌دادند، اما امسال بسیاری از این سفرها لغو شدند. سهم قابل توجهی از این سفرها را مسافرت به کشورهای خارجی تشکیل می‌داد که دیگر هیچ کشوری پذیرای مسافران خارجی نیست و همین هم موجب شده است مسافرت‌های خارجی به صفر برسد.کسانی که به سفر خارجی می‌رفتند، قطعا جزء کسانی بودند که به اصطلاح عامه دست‌شان به دهان‌شان می‌رسد؛ حالا با وجود کرونا، افراد جامعه از لحاظ تفریح و سفر تقریبا در یک سطح قرار گرفته‌اند؛ پس با وجود مشکلات اقتصادی که برای جامعه به وجود آمده و خانواده‌های کم‌درآمد را تحت فشار بیشتری قرار داده، چقدر خوب است این افراد هزینه‌های سفرشان را به چنین خانواده‌هایی اختصاص دهند.مجالس ترحیم و یادبود برای درگذشتگان نیز از همین دست است. مجالس ترحیم برای خانواده متوفی بسیار هزینه‌بردار بود؛ اما حالا که کرونا موجب شده است دیگر نتوان مراسم‌های این‌چنینی برگزار کرد، می‌توان هزینه‌ها را به امور خیریه اختصاص داد تا به دست نیازمندان واقعی برسد.دیگر موردی که باید به آن توجه کرد، درباره مراسم‌های ازدواج است. سال‌هاست عده‌ای به دنبال این هستند که امور مربوط به ازدواج را تسهیل کنند تا جوانان بتوانند با یک ازدواج آسان سر خانه و زندگی‌شان بروند. جشن ازدواج یکی از موانعی است که سبب می‌شود دو طرف نتوانند نسبت به این امر مهم به راحتی تصمیم بگیرند؛ اما حالا وجود این ویروس می‌تواند بهانه‌ای شود که دو جوان با کمترین هزینه زندگی خود را آغاز کنند. شست‌وشوی روزانه دست‌ها، پرهیز از دست زدن به هر جایی، پرهیز از حضور بی‌علت در مکان‌های عمومی، رعایت حال سالمندان و بیماران و خیلی موضوعات دیگر، جزء اتفاقاتی هستند که کرونا با آن جثه کوچکش برای مردم رقم زده است. این نکته که حضور این ویروس زندگی انسان‌ها را با مشکل مواجه کرده، کاملا صحیح است؛ اما این بیماری دارد به همه نشان می‌دهد «بنی آدم اعضای یک پیکرند» و زندگی انسان‌ها به یکدیگر وابسته است.در واقع سبک زندگی مردم به واسطه حضور این ویروس تغییر کرده است. بسیاری از کارها در گذشته انجام می‌گرفتند که حالا کم‌رنگ شده و از بین رفته‌اند و بسیاری از کارهایی که در گذشته از اهمیت کمتری برخوردار بودند حالا اهمیت بیشتری پیدا کرده‌اند.بخواهیم یا نخواهیم، کرونا جزئی از زندگی انسان‌ها شده و این ویروس است که تعیین می‌کند؛ انسان چگونه رفتار کند؛ اما توجه به تأثیرات خوبِ این ویروسِ بد موجب می‌شود جهان در پساکرونا جای بهتری برای زندگی باشد.